پرش به محتوا

سید علی حسینی خامنه‌ای

مقاله متوسط
عدم رعایت شیوه‌نامه ارجاع
شناسه ارزیابی نشده
از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از آیت‌الله خامنه‌ای)
سید علی خامنه‌ای
دومین رهبر جمهوری اسلامی ایران
شناسنامه
نام کاملسید علی حسینی خامنه
لقبآیت‌الله العظمی
زادروز۲۹ فروردین ۱۳۱۸ش
۲۸ صفر ۱۳۵۸ق
۱۹ آوریل ۱۹۳۹م
شهر تولدمشهد
کشور تولدایران
فرزندانپسران: مصطفی، مجتبی، مسعود و میثم
دختران: هدی، بشری
اطلاعات سیاسی
مناصبنماینده مجلس شورای اسلامی
امام جمعه تهران
رئیس‌جمهور
رهبر جمهوری اسلامی ایران
پس ازامام خمینی
اطلاعات علمی و مذهبی
اساتیدسید جواد حسینی خامنه‌ای
میرزا محمد مدرس یزدی
شیخ هاشم قزوینی
سید محمد هادی میلانی
حاج آقا حسین بروجردی
امام خمینی
مرتضی حائری یزدی
سید محمد محقق داماد
علامه طباطبایی
تألیفاتطرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن
انسان ۲۵۰ ساله
پیشوای صادق
ترجمه: صلح امام حسن(ع)
وبگاه رسمیپایگاه نشر آثار
دفتر رهبری
امضا

سید علی حسینی خامنه‌ای (تولد: ۱۳۱۸ش) مشهور به آیت‌الله خامنه‌ای، دومین رهبر جمهوری اسلامی ایران و از مراجع تقلید شیعه است. وی پیش از انقلاب اسلامی ایران در مبارزه با حکومت پهلوی فعال بود و به دلیل فعالیت‌های انقلابی مدتی را در زندان و تبعید گذراند. پس از انقلاب، مسئولیت‌های متعددی از جمله دو دوره ریاست‌جمهوری (۱۳۶۰-۱۳۶۸ش)، نمایندگی مجلس شورای اسلامی و امامت جمعه تهران را بر عهده داشت و در سال ۱۳۶۸ش به رهبری جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد.

آیت‌الله خامنه‌ای دیدگاه‌های فقهی و سیاسی مشخصی دارد؛ از جمله تحریم قمه‌زنی، حرمت توهین به مقدسات اهل‌سنت و منع استفاده از سلاح هسته‌ای، حمایت از جبهه مقاومت، مقابله با تهاجم فرهنگی، تأکید بر اقتصاد مقاومتی و راه‌حل مسئله فلسطین از طریق همه‌پرسی. وی جهاد را فراتر از عرصه نظامی دانسته و بر ضرورت جهاد تبیین تأکید دارد.

وی به ادبیات و تاریخ معاصر علاقه‌مند است و با تخلص امین شعر می‌سراید. آثار وی شامل طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، انسان ۲۵۰ ساله، غِنا و فلسطین است. تحصیل علوم دینی را از کودکی آغاز کرد، در حوزه‌های مشهد، نجف و قم به تحصیل و تدریس پرداخت و نزد اساتیدی چون امام خمینی و علامه طباطبایی شاگردی کرد.

آیت‌الله خامنه‌ای طی رهبری خود، پیام‌های سالانه به حج ارسال کرده، بر حمایت از وحدت مسلمانان، تقویت محور مقاومت، هدایت سیاست‌های خارجی و نظامی ایران، ایجاد و حمایت از مؤسسات پژوهشی و آموزشی حوزوی و ترویج فرهنگ اسلامی تأکید داشته است. او همچنین نامگذاری سال‌های شمسی و صدور بیانیه گام دوم انقلاب را برای ترسیم مسیر آینده نظام اسلامی انجام داده است.

جایگاه

سید علی خامنه‌ای مرجع تقلید شیعه است و دومین رهبر نظام جمهوری اسلامی ایران است. او پیش از انقلاب اسلامی ایران علیه حکومت پهلوی مبارزه می‌کرد. پس از تأسیس نظام جمهوری اسلامی ایران مسئولیت‌های مختلفی را بر عهده داشته است. دیدگاه‌ها و اندیشه‌های او به لحاظ جایگاه رهبری‌اش از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در ایران با عناوینی چون مقام معظم رهبری، رهبر انقلاب اسلامی، آیت‌الله خامنه‌ای و امام خامنه‌ای شناخته می‌شود.

خاندان

سید علی خامنه‌ای در ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ش (۲۸ صفر ۱۳۵۸ق/ ۱۹ آوریل ۱۹۳۹م)، در مشهد زاده شد.[۱] پدرش سید جواد حسینی خامنه‌ای (درگذشت: ۱۳۶۵ش) مجتهد و دانش‌آموخته حوزه علمیه نجف،[۲] در مشهد به تدریس علوم حوزوی، و امامت مسجد صدیقی‌های بازار مشهد (مسجد آذربایجانی‌ها) مشغول بود.[۳] او همچنین از امامان جماعت مسجد جامع گوهرشاد بود.[۴]

نسب خامنه‌ای به سادات افطسی و سلطان سید احمد می‌رسد که با پنج واسطه از نوادگان امام سجاد(ع) است.[۵] امامزاده محمد که در تَفْرِش[یادداشت ۱] مدفون است، از اجداد او است.[۶]

سید حسین خامنه‌ای (درگذشت: ۱۳۲۵ق) از علمای مشروطه‌خواه و پدرزن محمد خیابانی، جد اوست.[۷] سید محمد خامنه‌ای (درگذشت: ۱۳۵۳ق) مشهور به پیغمبر و از علمای طرفدار مشروطه نیز عموی اوست.[۸]

نسب آیت‌الله خامنه‌ای از طرف مادر به محمد دیباج فرزند امام صادق(ع) می‌رسد.[۹] مادر او، خدیجه میردامادی (درگذشت: ۱۳۶۸ش) فرزند سید هاشم میردامادی (درگذشت: ۱۳۸۰ق) است.[۱۰]

اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی

دیدگاه‌های سیاسی و اجتماعی که در سخنرانی‌ها، پیام‌ها، فتواها و آثار مکتوب آیت‌الله خامنه‌ای بیان شده است.

مبارزه سیاسی و جهاد

مقالهٔ اصلی: نظریه انسان ۲۵۰ ساله

آیت‌الله خامنه‌ای بر این باور است که زندگی سیاسی امامان شیعه علی‌رغم تفاوت‌های ظاهری، حرکتی مستمر بوده که حدود ۲۵۰ سال ادامه داشته و همه آنان در راستای رشد و تعالی انسانیت و ایجاد جامعه اسلامی با شیوه‌های مختلف با دشمنان زمانه خویش مبارزه کرده‌اند.[۱۱] او جهاد را محدود به بعد نظامی نمی‌داند و شامل مقابله با دشمن در زمینه‌های سیاسی، فرهنگی، رسانه‌ای و اقتصادی می‌داند.[۱۲] همچنین اصطلاح جهاد تبیین را برای مقابله با نفوذ دشمن معرفی کرده است.[۱۳]

حمایت از وحدت مسلمانان در جهان اسلام

آیت‌الله خامنه‌ای وحدت اسلامی را به معنای نفی دشمنی میان مسلمانان می‌داند و آن را مستلزم یکسان‌سازی عقاید و مذاهب نمی‌شمارد.[۱۴]او جریان‌های اختلاف‌افکن در میان شیعه و اهل‌سنت را به ترتیب شیعه انگلیسی و اسلام آمریکایی نامیده است.[۱۵] در سال ۱۳۸۹ش پس از اظهارات یاسر الحبیب علیه عایشه همسر پیامبر(ص)، با صدور فتوایی توهین به مقدسات مذاهب اسلامی را حرام اعلام کرد.[۱۶] وی با حمایت از نهادهایی مانند مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، [۱۷] حضور در همایش‌های بین‌المللی ادیان و مذاهب و دیدار با علمای جهان اسلام، بر ضرورت وحدت مسلمانان تأکید کرده است.[۱۸] او عوامل خارجی، به‌ویژه انگلیس، را دارای سابقه تاریخی در دامن‌زدن به اختلافات مذهبی در جهان اسلام می‌داند و نسبت به پیامدهای این تفرقه‌افکنی هشدار داده است.[۱۹]

« سید علی خامنه‌ای:

یک عدّه‌ای خیال میکنند اثبات تشیّع به این است که انسان به بزرگان مورد اعتقاد اهل سنت و دیگران بنا کند مدام بدوبیراه گفتن؛ نه، این خلاف سیره‌ی ائمه است. اینکه شما می‌بینید رادیوها یا تلویزیون‌هایی در دنیای اسلام به وجود می‌آید که کار آنها این است که به‌عنوان شیعه و به نام شیعه، به بزرگان مورد اعتقاد بقیّه‌ی فِرق اسلامی بدگویی کنند، این معلوم است که بودجه‌اش بودجه‌ی خزانه‌داری انگلیس است؛ این بودجه‌اش بودجه‌ی انگلیس [است‌]، این شیعه‌ی انگلیسی است. هیچ‌کس خیال نکند که گسترش شیعه و اعتقاد تشیّع و استحکامِ ایمانِ شیعی به این بدوبیراه گفتن و به این [طرز] حرف زدن است؛ نخیر؛ اینها عکس عمل میکند. وقتی شما بدوبیراه گفتید، دُور او یک حصاری کشیده میشود از عصبانیّت، از احساسات، و دیگر حرف حق هم برایش قابل تحمّل نیست. [۲۰]

»
آیت‌الله خامنه‌ای
«قمه‌زنی مربوط به دین و یا یک حرکت عزاداری نیست و قطعا خلاف و یک بدعت است و بدون تردید خداوند به انجام آن راضی نیست و اینجانب نیز از کسی که تظاهر به قمه‌زنی می‌کند، قلباً راضی نیستم.»[۲۱]


مسائل فرهنگی و منطقه‌ای

خامنه‌ای تهاجم فرهنگی را هجومی آگاهانه برای سلطه بر ملت‌ها می‌داند[۲۲] که از دوران رضاشاه آغاز شده و پس از جنگ عراق با ایران ادامه یافته است.[۲۳] او همچنین اصطلاح «غرب آسیا» را جایگزین خاورمیانه دانسته و این نامگذاری را صحیح‌تر می‌داند.[۲۴] حرکت‌های انقلابی در کشورهای عربی ۱۳۸۹ش را که در رسانه‌ها به بیداری عربی یاد می‌شد[۲۵] را بیداری اسلامی نامیده است.[۲۶]

مسئله فلسطین

  • راه‌حل مسئله فلسطین از نظر او برگزاری همه‌پرسی است که تمام فلسطینی‌ها اعم از مسلمان، مسیحی و یهودی در آن شرکت کنند.[۲۷] آیت‌الله خامنه‌ای معتقد است راهِ آزادی فلسطین، مقاومت است[۲۸] و مذاکره برای مسئله فلسطین را خطایی می‌داند که جز خسارت برای فلسطینیان چیزی به همراه ندارد و آزادی فلسطین را به تأخیر می‌اندازد.[۲۹]

اقتصاد و مدیریت داخلی

آیت‌الله خامنه‌ای اقتصاد مقاومتی را راهکاری برای مقابله با تحریم‌ها و استفاده از توان داخلی ایران معرفی کرده است.[۳۰] بر اثر تأکیدهای او واژه اقتصاد مقاومتی وارد ادبیات سیاسی ایران شد.[۳۱] وی همچنین از سال ۱۳۷۸ش اقدام به نامگذاری سال‌های شمسی با هدف جلب توجه مردم به مسائل فرهنگی، دینی و اقتصادی کرده است.[۳۲] در بهمن ۱۳۹۷ش، به مناسبت چهل سالگی انقلاب اسلامی، بیانیه‌ای با عنوان گام دوم انقلاب صادر کرد که نقشه راه ۴۰ سال دوم انقلاب را ترسیم کرده است.[۳۳]

تصویری از روی جلد کتاب منظومه فکری آیت‌الله خامنه‌ای

حوزه علمیه و تمدن اسلامی

آیت‌الله خامنه‌ای
«البته من اصرار دارم این منطقه را «غرب آسیا» بگویم، نه خاور میانه. تعبیر خاور دور، خاور نزدیک، خاور میانه درست نیست. دور از کجا؟ از اروپا. نزدیک به کجا؟ به اروپا؛ یعنی مرکز دنیا اروپاست؛ هر جایی که از اروپا دورتر است، اسمش خاور دور است؛ هر جا نزدیکتر است، خاور نزدیک است؛ هر جا وسط است، خاور میانه است! این تعریفی است که خود اروپائی‌ها کردند؛ نه، ما این را قبول نداریم. آسیا یک قاره‌ای است؛ شرقی دارد، غربی دارد، وسطی دارد؛ ما در غرب آسیا قرار داریم؛ بنابراین منطقهٔ ما اسمش منطقهٔ غرب آسیا است، نه منطقهٔ خاور میانه.»
«بیانات در دیدار اساتید دانشگاه‌ها، ۲۲ مرداد ۱۳۹۱ش.
مقالهٔ اصلی: حوزه پیشرو و سرآمد

آیت‌الله خامنه‌ای در پیامی به همایش صدسالگی بازتأسیس حوزه علمیه قم، حوزه‌های علمیه را به نوآوری، پاسخگویی به مسائل روز، تهذیب، روحیه انقلابی و توانمندی در طراحی نظامات اجتماعی موظف می‌داند و ترویج تمدن نوین اسلامی را مهم‌ترین وظیفه حوزه‌ها عنوان کرده است..[۳۴]

مخالفت با صلح تحمیلی

آیت‌الله خامنه‌ای هزینه مقاومت را کمتر از هزینه سازش می‌داند[۳۵] و با تسلیم یا عقب‌نشینی ایران از حقوق هسته‌ای خود مخالفت کرده است[نیازمند منبع]او همچنین تأکید کرده که ایران جنگ تحمیلی و صلح تحمیلی را نمی‌پذیرد.[۳۶]

دیدگاه‌های فقهی

آیت‌الله خامنه‌ای در حوزه فقه و دین، قمه‌زنی را بدعت و حرام می‌داند.[۳۷] وی اعتکاف را در غیر مسجد جامع با قصد رجا جایز می‌شمارد.[۳۸] در باب غنا و موسیقی، او هر نوع غنای مشتمل بر باطل و لهویِ گمراه‌کننده[۳۹] و نیز موسیقیِ موجب بی‌اعتنایی به دین و واجبات شرعی را حرام می‌داند.[۴۰] همچنین ساخت و به‌کارگیری سلاح هسته‌ای و دیگر سلاح‌های کشتار جمعی را حرام اعلام کرده[۴۱] و توهین به مقدسات مذاهب اسلامی را جایز نمی‌داند.[۴۲] از نظر او، زن از تمامی اموال شوهر، از جمله اموال غیرمنقول، ارث می‌برد.[۴۳] این نظر در مقابل نظر فقیهانی است که معتقدند زن فقط از اموال منقول شوهر ارث می‌برد.[۴۴]

زیست‌نامه علمی

تحصیل

سیدعلی خامنه‌ای تحصیل را از چهار سالگی در مکتب‌خانه آغاز کرد و همزمان با دوره دبستان، قرائت و تجوید قرآن را فراگرفت.[۴۵] وی تحصیلات دینی خود را در مشهد آغاز کرد و دوره مقدمات و سطح را در مدارس سلیمان‌خان و نواب گذراند. همزمان با تحصیلات حوزوی، دبیرستان را نیز تا سال دوم متوسطه ادامه داد.[۴۶]

در سال ۱۳۳۴ش، در درس خارج فقه سید محمدهادی میلانی حاضر شد و در سال ۱۳۳۶ش همراه خانواده به نجف رفت و در دروس حوزه علمیه نجف شرکت کرد اما به دلیل عدم تمایل پدر برای اقامت در نجف به مشهد بازگشت[۴۷] و در درس آیت‌الله میلانی حاضر شد و در ۱۳۳۷ش عازم حوزه علمیه قم شد.[۴۸]

در سال ۱۳۴۳ش به دلیل کمک به پدر، از قم به مشهد بازگشت و در جلسات درس آیت‌الله میلانی شرکت کردکه تا ۱۳۴۹ش ادامه یافت.

اساتید

سید جلیل حسینی سیستانی، سید جواد خامنه‌ای، میرزا محمد مدرس یزدی، هاشم قزوینی، سید محمدهادی میلانی، سید حسین بروجردی، امام خمینی، مرتضی حائری یزدی، سید محمد محقق داماد و علامه طباطبایی از استادان آیت‌الله خامنه‌ای بوده‌اند.[۴۹] همچنین نقل شده که مختصری در درس فلسفه مجتبی قزوینی نیز شرکت کرده است.[۵۰]

« سید علی خامنه‌ای خطاب به اعضای گروه ویژه و گروه معارف اسلامی صدای جمهوری اسلامی ایران‌: در باب معارف،... من خبره‌ی این کار شمایم؛ یعنی اگر شما آقایان بخواهید با یک نفر به‌عنوان کارشناس درباره‌ی معارف صحبت کنید، باید با من صحبت کنید. بنده طلبه‌یی هستم که عمرم به تبلیغ معارف - نه فقط به دانستن معارف - گذشته است. اگر مبالغه نباشد، من در طول سالها شاید به اندازه‌ی روزهای عمر بعضی از شماها وقتم را در جلسات پیچیده‌ی جورواجوری که در آن عامی محض هم بوده، دانشمند و استاد و شخصیت علمی هم بوده است، گذرانده‌ام و با همه‌ی قشرها روبه‌رو بوده‌ام. من میدانم که معارف، بیان معارف، تبلیغ معارف و ادای معارف یعنی چه و چه‌قدر اهمیت دارد.)[۵۱] »

تدریس

درس خارج آیت‌الله خامنه‌ای در حسینیه امام خمینی (۲۶ آبان ۱۳۹۸ش)[۵۲]

سید علی خامنه‌ای از ابتدای حضور در مشهد، به تدریس سطوح عالی فقه و اصول پرداخت و همچنین جلسات تفسیر برای عموم برگزار می‌کرد. از ۱۳۴۷ش تدریس تخصصی تفسیر را برای طلاب آغاز کرد که تا سال ۱۳۵۶ش و پیش از دستگیری و تبعید به ایرانشهر ادامه داشت.[۵۳] در سال‌های بعد، از جمله دوره ریاست‌جمهوری، نیز ادامه یافت. پس از رهبری، از سال ۱۳۶۹ش تدریس خارج فقه را در حسینیه امام خمینی آغاز کرد و به تدریس ابواب جهاد، قصاص، مکاسب محرمه و نماز مسافر پرداخته است.[۵۴]

مرجعیت

خبر اعلام مرجعیت آیت‌الله خامنه‌ای در روزنامه اطلاعات (۱۳ آذر ۱۳۷۳ش)

در سال ۱۳۷۳ش پس از درگذشت محمدعلی اراکی، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و جامعه روحانیت مبارز تهران، آیت‌الله خامنه‌ای را به عنوان یکی از مراجع تقلید معرفی کرد. وی اعلام کرد در ایران نیازی به مرجعیت او نیست و تنها درخواست شیعیان خارج از کشور را می‌پذیرد.[۵۵] نخستین اثر فتوایی منتشرشده از او کتاب «اجوبة الاستفتائات» است که شامل پاسخ‌هایش به استفتاءات شیعیان است.

آثار

مقالهٔ اصلی: فهرست آثار سید علی حسینی خامنه‌ای

آیت‌الله خامنه‌ای آثاری در زمینه‌های رجال، تفسیر قرآن، فقه، کلام و تاریخ اسلامی تألیف یا ترجمه کرده است. از آثار تألیفی او می‌توان به «چهار کتاب اصلی علم رجال»، «از ژرفای نماز»، «گفتاری در باب صبر» و «روح توحید» اشاره کرد. او همچنین چند اثر ترجمه کرده، از جمله برخی از آثار سید قطب.

برخی از کتاب‌های گردآوری‌شده از سخنان او شامل «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن»، «فلسطین از منظر آیت‌الله خامنه‌ای»، «غناء»، «انسان ۲۵۰ ساله»، «شعاعی از نیّر اعظم» و «آفتاب در مصاف» است. این آثار دیدگاه‌های او درباره قرآن، پیامبر و امامان شیعه، مسائل سیاسی و اجتماعی و فلسفه اسلامی را منعکس می‌کنند. همچنین غزلی از او درباره رویارویی موسی(ع) با فرعون و ساحران منتشر شده که در جریان عملیات «وعده صادق» (۲۰۲۴م) مورد اشاره قرار گرفت.[۵۶]

مبارزات سیاسی علیه حکومت پهلوی

آیت‌الله خامنه‌ای از مبارزان علیه حکومت پهلوی و فعالان انقلاب اسلامی ایران بود. آغاز فعالیت سیاسی او به دیدار با سید مجتبی نواب صفوی در مشهد نسبت داده شده است.[نیازمند منبع]وی به‌سبب ایراد سخنرانی‌های انتقادی چندین بار بازداشت شد[۵۷] و از فعالیت‌هایی چون اقامه نماز جماعت، سخنرانی و تدریس منع شد.[۵۸]‌ با این حال فعالیت‌های خود را مخفیانه ادامه می‌داد.[۵۹] جلسات تفسیر او ابتدا در مدرسه میرزاجعفر، مسجد امام حسن و مسجد قبله و منزلش برگزار می‌شد و از آذر ۱۳۵۲ش به مسجد کرامت منتقل شد.[۶۰]

او با سید محمود طالقانی، مهدی بازرگان و یدالله سحابی که به‌سبب حمایت از امام خمینی در زندان بودند، در ارتباط بود[۶۱] و گاه به ملاقات زندانیان سیاسی می‌رفت.[۶۲] خامنه‌ای به همراه شماری از روحانیان از جمله عبدالرحیم ربانی شیرازی، سید محمد بهشتی، اکبر هاشمی رفسنجانی و محمدتقی مصباح یزدی[۶۳] عضو گروه یازده‌نفره‌ای بود که برای تقویت حوزه علمیه قم و حمایت از مبارزه با حکومت پهلوی شکل گرفته بود.[۶۴] تلاش برای تحکیم مرجعیت امام خمینی از دیگر فعالیت‌های سیاسی او بود.[۶۵]

تبعید به ایرانشهر و جیرفت

خامنه‌ای، در آذر ۱۳۵۶ش به‌دلیل فعالیت سیاسی به ایرانشهر تبعید شد.[۶۶] ساواک در مرداد ۱۳۵۷ش محل تبعید او را به جیرفت تغییر داد[۶۷] و وی حدود دو ماه و نیم در آنجا اقامت داشت. حکم تبعید پس از برگزاری مراسم ترحیم سید مصطفی خمینی در مسجد ملاهاشم مشهد صادر شد.[۶۸] او در دوران تبعید نیز فعالیت سیاسی ادامه داد.[نیازمند منبع]

کتاب‌های «آقای ایرانشهر»[۶۹] و «برتبعید»[۷۰] روایت‌هایی از حضور ۲۵۸ روز تبعید او ارائه کرده‌اند.

پس از انقلاب اسلامی ایران

عضویت در شورای انقلاب

آیت‌الله خامنه‌ای از ابتدای تأسیس شورای انقلاب در دی ۱۳۵۷ش در جلسات آن حاضر می‌شد[۷۱] و تا پایان فعالیت در تیر ۱۳۵۹ش عضو بود.[۷۲] شورای انقلاب مسئول تصمیم‌گیری‌های مهم درباره مبارزه، از جمله مذاکرات با مقامات حکومت پهلوی و کشورهای خارجی، تشکیل کمیته استقبال از امام خمینی[۷۳] و معرفی مهدی بازرگان به عنوان رئیس دولت موقت بود.[۷۴]

حضور در سازمان‌های دفاعی و نظامی

در تیر ۱۳۵۸ خامنه‌ای به معاونت امور انقلاب وزارت دفاع منصوب شد و به عضویت کمیسیون وزرای امنیتی درآمد.[۷۵] همچنین مسئول مرکز اسناد و نیز سرپرست سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود.[۷۶] اما در اسفند ۱۳۵۸ به دلیل نامزدی در نخستین انتخابات مجلس شورای اسلامی از این سمت استعفا داد.[۷۷] او با حکم امام خمینی در ۲۰ اردیبهشت ۱۳۵۹ نمایند امام در شورای عالی دفاع و سخنگوی آن شورا شد و در دور ریاست‌جمهوری نیز رئیس شورای عالی پشتیبانی جنگ بود.[۷۸]

نقش در تأسیس حزب جمهوری اسلامی

مقالهٔ اصلی: حزب جمهوری اسلامی

خامنه‌ای به همراه سید محمد بهشتی، محمدجواد باهنر، اکبر هاشمی رفسنجانی و دیگران، در ایام انقلاب برای ایجاد تشکلی انقلابی فعالیت کرد[۷۹] که به نام حزب جمهوری اسلامی در ۲۹ بهمن ۱۳۵۷ش تأسیس شد.[۸۰] او در تهیه مرام‌نامه و تبلیغات حزب نقش داشت.[۸۱] در شهریور ۱۳۶۰ به عنوان سومین دبیرکل حزب انتخاب شد[۸۲] و در سال ۱۳۶۲ش نیز مجددا به دبیرکلی و عضو شورای مرکزی حزب انتخاب شد.[۸۳]

امامت جمعه تهران

حکم انتصاب آیت‌الله خامنه‌ای به امامت جمعه تهران
«بسم الله الرحمن الرحیم ‏

‏خدمت جناب مستطاب سیدالاعلام و حجت‌الاسلام آقای حاج سید علی خامنه‌ای‎ ‏ـ دامت افاضاته چون حضور جناب مستطاب حجت‌الاسلام و المسلمین آقای منتظری دامت افاضاته در حوزه مقدسه قم لازم بود و ایشان انصراف خودشان را از امامت جمعه تهران اعلام نمودند، جنابعالی که بحمدالله به حُسن سابقه موصوف و در علم و عمل شایسته هستید به امامت جمعه تهران منصوب می‌باشید. از خداوند متعال توفیق جنابعالی را در ارشاد و هدایت مردم خواستارم.»

تاریخ بایگانی، امام خمینی، صحیفه امام، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ج۱۲، ص۱۱۶.

امام خمینی در ۲۴ دی ۱۳۵۸ش آیت‌الله خامنه‌ای را، به امامت جمعه تهران منصوب کرد.[۸۴] از اقدامات او در این سمت، پیشنهاد برگزاری سمینارهای ائمه جمعه برای انسجام شبکه امامان جمعه[۸۵] و ایراد خطبه‌های عربی پس از خطبه دوم فارسی بوده است.[نیازمند منبع]

نمایندگی مجلس شورای اسلامی

آیت‌الله خامنه‌ای در انتخابات نخستین دوره مجلس شورای اسلامی در اسفند ۱۳۵۸ش، با حمایت جامعه روحانیت مبارز تهران، حزب جمهوری اسلامی[۸۶] از حوزه انتخابیه تهران وارد مجلس شد و عضو و رئیس کمیسیون امور دفاعی بود.

ترور نافرجام آیت‌الله خامنه‌ای

مقالهٔ اصلی: ترور آیت‌الله خامنه‌ای

در ۶ تیر ۱۳۶۰ش، هنگام سخنرانی در مسجد ابوذر تهران، هدف سوءقصد قرار گرفت.[۸۷] و از ناحیه کتف، سینه و دست راست به شدت مجروح شد.[۸۸] ابتدا این ترور به گروه فرقان منتسب شد[۸۹] اما برخی منابع سازمان مجاهدین خلق را مسئول می‌دانند.[۹۰]

دوران ریاست‌جمهوری اسلامی ایران

آیت‌الله خامنه‌ای در ۱۰ مهر ۱۳۶۰ با کسب ۹۵/۱۱ درصد آراء به‌عنوان سومین رئیس‌جمهوری نظام جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد.[۹۱] در این انتخابات که پس از شهادت محمدعلی رجائی برگزار شد، شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از نامزدی او در انتخابات ریاست‌جمهوری حمایت کردند. امام خمینی نیز تا آن زمان که با تصدی روحانیون در مقام ریاست جمهوری موافق نبود، با نامزدی او موافقت کرد.[۹۲] او در ۲۵ مرداد ۱۳۶۴ش نیز با کسب ۱۲ میلیون و ۲۰۵ هزار و ۱۲ رأی (۸۵٪) از مجموع ۱۴ میلیون و ۲۳۸ هزار و ۵۸۷ نفر برای دومین بار به ریاست‌جمهوری ایران انتخاب شد و تا مرداد ۱۳۶۸ش این مسئولیت را بر عهده داشت.[نیازمند منبع]

امام خمینی در دوره ریاست‌جمهوری آیت‌الله خامنه‌ای برای حل اختلافات مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان در تصویب لوایح مختلف، با تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام موافقت کرد.[۹۳] و آیت‌الله خامنه‌ای اولین رئیس آن شد[۹۴] که این سمت را تا پایان دوره ریاست‌جمهوری عهده‌دار بود.[۹۵]

سفرهای خارجی

آیت‌الله خامنه‌ای در دوره ریاست‌جمهوری به کشورهای سوریه، لیبی، الجزایر، پاکستان، تانزانیا، زیمبابوه، آنگولا، موزامبیک، یوگسلاوی، رومانی، چین و کره شمالی سفر کرد.[۹۶] او پیش از ریاست‌جمهوری نیز از ۲۱ بهمن تا ۶ اسفند ۱۳۵۹ سفری تبلیغی به هندوستان داشته است.[۹۷]

آیت‌الله خامنه‌ای در ۳۱ شهریور ۱۳۶۶ در چهل و دومین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخنرانی کرد. این اولین حضور رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل متحد بود.[۹۸][یادداشت ۲] او همچنین در هشتمین اجلاس سران کشورهای غیرمتعهد در هراره زیمبابوه نیز سخنرانی کرد.[۹۹]

حمایت از مبارزان مسلمان

حمایت ایران از مبارزان اسلامی در لبنان، فلسطین، عراق و افغانستان افزایش یافت و پشتیبانی ایران جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی آن گروه‌ها را تقویت کرد.[۱۰۰] تشکیل حزب وحدت اسلامی از احزاب هشت‌گانه افغانستان و مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق از نتایج این رویکرد می‌دانند.

تأسیس بنیاد دایرةالمعارف اسلامی

مقالهٔ اصلی: دانشنامه جهان اسلام (کتاب)

بنیاد دائرة المعارف اسلامی، در سال ۱۳۶۲ش با هدف تدوین دانشنامه جهان اسلام و با آیت‌الله خامنه‌ای تأسیس شد. بمؤسسان این بنیاد معتقدند دایرةالمعارف‌های غربی درباره جهان اسلام غالباً تحت تأثیر دیدگاه غربی‌ها نگاشته شده‌اند.[۱۰۱] برنامه دانشنامه جهان اسلام شامل ۶۰ جلد است[نیازمند منبع] و تا اردیبهشت ۱۴۰۳ش، ۳۲ جلد آن منتشر شده است.[۱۰۲]

دوران رهبری جمهوری اسلامی ایران

با درگذشت امام خمینی در ۱۴ خرداد سال ۱۳۶۸ مجلس خبرگان رهبری در همان روز تشکیل جلسه داد و آیت‌الله خامنه‌ای را به رهبری نظام جمهوری اسلامی انتخاب کرد.[۱۰۳] پس از بازنگری قانون اساسی و برگزاری همه‌پرسی، مجلس خبرگان رهبری بر اساس قانون اساسی جدید بار دیگر رأی‌گیری کرد و رهبری او را تأیید نمود.[نیازمند منبع]بر پایه اسناد صوتی منتشرشده از مذاکرات خبرگان، در جریان این جلسه، اکبر هاشمی رفسنجانی سخنانی از امام خمینی نقل کرد که در آن، آیت‌الله خامنه‌ای برای رهبری شایسته دانسته شده بود.[۱۰۴]

در پی این انتخاب، مسئولان نظام، بیت امام خمینی، مراجع تقلید و اقشار مختلف مردم با او بیعت کردند.[۱۰۵] سید احمد خمینی رهبری وی را تبریک گفت و تبعیت از دستورات ولی‌فقیه را لازم دانست.[۱۰۶] این بیعت‌ها به‌صورت تجمع‌ها و مراسم‌های عمومی در نقاط مختلف کشور انجام شد.[۱۰۷]

پیام سالیانه به حجاج

صدور پیام به مناسبت ایام حج خطاب به حاجیان از برنامه‌های سالانه آیت‌الله خامنه‌ای در دوران رهبری است.[۱۰۸] وی در این پیام‌ها بر مسائل جهان اسلام، وحدت مسلمانان و وظایف امت اسلامی تأکید می‌کند.[۱۰۹] نخستین پیام وی در سال ۱۳۶۹ش صادر شد که در آن بر احیای بُعد سیاسی ـ عبادی حج و اصل برائت از مشرکان تأکید داشت و با اشاره به واقعه حج خونین محرومیت ایرانیان از حج را در همین چارچوب تبیین کرد.[۱۱۰] جدیدترین پیام او به مناسبت حج سال ۱۴۴۶ق (خرداد ۱۴۰۴ش) قرائت شد.[۱۱۱]

تقویت و حمایت از جبهه مقاومت

آیت‌الله خامنه‌ای از حامیان اصلی محور مقاومت بوده است.[۱۱۲] به‌گزارش برخی پژوهش‌ها، حمایت‌های او به تقویت توانمندی گروه‌های مقاومت، به‌ویژه در فلسطین، و تغییر موازنه مقاومت در منطقه انجامیده است.[۱۱۳]

آیت‌الله خامنه‌ای در جمع‌بندی مذاکرت هسته‌ای ایران با ۱+۵:
« چه این متن تصویب بشود و چه نشود، ما از حمایت دوستانمان در منطقه دست نخواهیم کشید: از ملّت مظلوم فلسطین، از ملّت مظلوم یمن، از ملّت و دولت سوریه، از ملّت و دولت عراق، از مردم مظلوم بحرین، از مجاهدان صادق مقاومت در لبنان و فلسطین؛ [اینها] همواره مورد حمایت ما خواهند بود.»[۱۱۴]


دستور مقابله نظامی ایران با اسرائیل

مقالهٔ اصلی: عملیات وعده صادق ۳

در ۱۴ آوریل ۲۰۲۴، در واکنش به حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق، سپاه پاسداران با شلیک موشک و پهپاد از خاک ایران، اهداف نظامی در سرزمین‌های اشغالی را هدف قرار داد.[۱۱۵] این اقدام نخستین رویارویی مستقیم نظامی میان ایران و اسرائیل ارزیابی شده است.[۱۱۶] پیش از این عملیات، آیت‌الله خامنه‌ای، از تنبیه اسرائیل[۱۱۷] و پاسخ پشیمان‌کننده به آن[۱۱۸] سخن گفته بود. همچنین او در ۲۳ خرداد ۱۴۰۴، پس از حمله اسرائیل به ایران و ترور شماری از فرماندهان سپاه و دانشمندان هسته‌ای، اعلام کرد که نیروهای مسلح ایران ضربه‌های سنگینی به اسرائیل وارد خواهند کرد.[۱۱۹] همزمان با انتشار سخنان او، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی اهداف نظامی و امنیتی را در سرزمین‌های اشغالی هدف قرار دادند.[نیازمند منبع]

دستور عملیات نظامی عیله پایگاه‌های آمریکا در غرب آسیا

مقاله‌های اصلی: عملیات بشارت فتح و عملیات شهید سلیمانی

آیت‌الله خامنه‌ای دستور حمله موشکی به پایگاه‌های امریکا در منطقه غرب آسیا را صادر کرد. به فرمان او سپاه پاسداران در سال ۱۳۹۸ش در واکنش به ترور قاسم سلیمانی پایگاه عین‌الاسد امریکا را در عراق هدف قرار داد. همچنین سپاه پاسداران در سال ۱۴۰۴ در واکنش به حمله آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران به فرمان آیت‌الله خامنه‌ای در عملیات بشارت فتح پایگاه امریکایی العدید را قطر را هدف قرار داد.

دعوت از جوانان غربی برای شناخت بدون واسطه اسلام

مقالهٔ اصلی: نامه‌ای برای تو

در سال ۱۳۹۳ش و پس از وقوع یک حادثه تروریستی در فرانسه توسط گروهی از مسلمانان، آیت‌الله خامنه‌ای پیامی به جوانان اروپا و آمریکای شمالی صادر کرد و از آن‌ها خواست برای شناخت اسلام به قرآن و زندگی پیامبر اکرم مراجعه کنند.[۱۲۰] این پیام با عنوان «نامه‌ای برای تو» به زبان‌های مختلف و در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد.[۱۲۱] در ۸ آذر ۱۳۹۴ش نیز پس از شورش جلیقه‌زردها در پاریس، او نامه‌ای دیگر خطاب به جوانان غربی نوشت.[۱۲۲]

ابراز همبستگی با دانشجویان حامی مردم فلسطین در آمریکا

مقالهٔ اصلی: نامه آیت‌الله خامنه‌ای به دانشجویان حامی فلسطین در آمریکا

آیت‌الله خامنه‌ای در ۵ خرداد ۱۴۰۳ش، در نامه‌ای به دانشجویان حامی مردم فلسطین در دانشگاه‌های آمریکا با آنان ابراز همدلی و همبستگی کرد. او در این نامه، این دانشجویان را بخشی از جبهه مقاومت و امریکا را بزرگترین حامی اسرائیل دانست و بر حق فلسطینیان در دفاع از خود تأکید کرد. همچنین ایستادگی در راه را حق را از درس‌هایی برشمرد که قرآن به انسان‌ها آموخته است و آنان را بر آشنایی با قرآن توصیه نمود.[۱۲۳]

سازمان‌های ایجادشده با حمایت آیت‌الله خامنه‌ای

پیام به اجلاس هزاره رهبران روحانی ادیان

آیت‌الله خامنه‌ای در شهریور ۱۳۷۹ مصادف با آگوست سال ۲۰۰۰م پیامی به اجلاس هزاره رهبران روحانی برای صلح جهانی در سازمان ملل ارسال کرد و یادآور شد که که بسیاری از قدرت‌طلبان از دین سوءاستفاده می‌کنند و بزرگترین چالش جمهوری اسلامی خنثی‌ٰکردن مشکلاتی است که از سوی قدرت‌طلبان بزرگ دنیا بر آن تحمیل می‌شود.[۱۲۹] این پیام توسط آیت‌الله جوادی آملی به عنوان نماینده ایران در این اجلاس قرائت شد.[۱۳۰]

واکنش‌ها به تهدید آیت‌الله خامنه‌ای از سوی رئیس‌جمهور آمریکا

در پی تهدید به ترور آیت‌الله خامنه‌ای توسط دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو در جریان جنگ اسرائیل با ایران در ۱۴۰۴، برخی مراجع تقلید شیعه هر رژیمی که به امت اسلامی یا رهبری آن تعرض کند را محارب دانستند.[۱۳۱] همچنین تجمع‌هایی در حوزه‌های علمیه نجف و قم برگزار شد.[۱۳۲] و در بیانیه حوزه نجف آمده بود که هرگونه تعرض به رهبر ایران، به‌معنای اعلام جنگ با مسلمانان و خیانتی به ارزش‌های تمدن توحیدی است.[۱۳۳]

تک‌نگاری

  • روایتی از زندگی و زمانه حضرت آیت‌الله سید علی خامنه‌ای از سال ۱۳۱۸ تاکنون (۱۳۹۴ش): نویسنده جعفر شیرعلی نیا، سایان، تهران، ۱۳۹۴ش.
  • شرح اسم: زندگی نامه آیت‌الله سید علی حسینی خامنه‌ای (۱۳۱۸-۱۳۵۷ش) اثر هدایت‌الله بهبودی
  • خلیفة الامام الراحل اثر سید محمود غریفی به زبان عربی
  • پرتوی از خورشید: داستان‌هایی از زندگی مقام معظم رهبری (مدّظلّه‌العالی)

پانویس

  1. ↑ تاریخ تولد دقیق رهبر انقلاب به روایت خودشان خبر آنلاین
  2. ↑ شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۴ش، ج۷، ص۱۲۸.
  3. ↑ شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۴ش، ج۷، ص۱۲۸.
  4. ↑ زنگنه، مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۷۷.
  5. ↑ «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  6. ↑ «آستان امامزاده محمد(ع) - تفرش»، ایسنا.
  7. ↑ سایت «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  8. ↑ «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  9. ↑ زنگنه، مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ۱۳۸۲ق، ج۱، ص۴۵۸.
  10. ↑ «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  11. ↑ خامنه‌ای، همرزمان حسین، ۱۳۹۷ش، ص۶.
  12. ↑ «بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  13. ↑ بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار مداحان اهل‌بیت(ع)، سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  14. ↑ سخنرانی، ۱۹ مهر ۱۳۶۸.
  15. ↑ بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار اقشار مختلف مردم به مناسبت عید غدیر، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  16. ↑ «آیت‌الله خامنه‌ای: توهین به عایشه و هر یک از نمادهای اهل سنت حرام است»، سایت خبرآنلاین.
  17. ↑ مجمع جهانی اهل بیت
  18. ↑ https://www.tasnimnews.com/fa/news/1402/07/05/2962399/%D9%85%D9%87%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3-%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%85%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AF-%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B5-%D8%A8%D8%A7-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF
  19. ↑ .دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای،https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1190
  20. ↑ بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم به مناسبت عید غدیر(۱۳۹۵/۰۶/۳۰) https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=5487&p=5
  21. ↑ بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری، سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  22. ↑ نگاه کنید به: دغدغه‌های فرهنگی انتشارات صهبا.
  23. ↑ «بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار جمعی از کارگزاران فرهنگی»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  24. ↑ «بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار اساتید دانشگاه‌ها ۲۲ مرداد ۱۳۹۱ش»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  25. ↑ نگاه کنید به تقوی، «ریشه‌های بهار عربی و دومینوی فروپاشی رژیم‌های عرب»، ص۴.
  26. ↑ خطبه‌های ۱۵ بهمن ۱۳۸۹، سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  27. ↑ صلح‌میرزائی، فلسطین از منظر حضرت آیت‌الله العظمی سید علی خامنه‌ای، ۱۳۹۷ش، ص۵۹۹.
  28. ↑ صلح‌میرزائی، فلسطین از منظر حضرت آیت‌الله العظمی سید علی خامنه‌ای، ۱۳۹۷ش، ص۴۸۷-۴۹۰.
  29. ↑ صلح‌میرزائی، فلسطین از منظر حضرت آیت‌الله العظمی سید علی خامنه‌ای، ۱۳۹۷ش، ص۴۹۹-۵۰۰.
  30. ↑ یوسفی، نظام اقتصادی مقاومتی، ۱۳۹۵ش، ص۳۲.
  31. ↑ برای نمونه نگاه کنید به اقتصاد-مقاومتی-چیست، باشگاه خبرنگاران جوان.
  32. ↑ «مروری بر نامگذاری سال‌ها توسط رهبر انقلاب از ۱۳۷۸ تا امروز»، خبرگزاری ایمنا؛ بررسی علت نامگذاری سال‌ها در گفت‌وگو با مشاور عالی رهبر انقلاب، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  33. ↑ بیانیه «گام دوم انقلاب» آیت‌الله خامنه‌ای خطاب به ملت ایران، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  34. ↑ «حوزه پیشرو و سرآمد»، وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  35. ↑ «منطق مقاومت | سه. بیشتر بودن هزینه سازش از هزینه مقاومت»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  36. ↑ «دومین پیام تلویزیونی رهبر معظم انقلاب خطاب به ملت ایران در پی تهاجم رژیم صهیونی به ایران»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  37. ↑ بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری، سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  38. ↑ «احکام اعتکاف، حضور در مسجد واحد»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری.
  39. ↑ خامنه‌ای، غناء، ۱۳۹۸ش، ص۲۶۲و ۲۵۵.
  40. ↑ خامنه‌ای، غناء، ۱۳۹۸ش، ص۴۴۴.
  41. ↑ «ثبت پیام رهبر انقلاب به‌عنوان سند در سازمان ملل»، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  42. ↑ «بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار مردم سقز»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  43. ↑ «بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار بانوان نخبه در آستانه سالروز میلاد حضرت زهرا(ع)»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  44. ↑ برای نمونه نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، دار احیاء التراث العربی، ج۳۹، ص۲۰۷ و ۲۱۵؛ امام خمینی، تحریر الوسیله، دارالعلم، ج۲، ص۳۹۷.
  45. ↑ بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۴۹.
  46. ↑ آرشیو مرکز اسناد، شماره ۱۲۲۶.
  47. ↑ آرشیو مرکز اسناد، شماره ۱۲۲۶.
  48. ↑ بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۷۸.
  49. ↑ «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  50. ↑ بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۶۷.
  51. ↑ بیانات در دیدار با اعضای «گروه اجتماعی» صدای جمهوری اسلامی ایران (29/11/1370)، https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=2603
  52. ↑ «جلسه درس خارج فقه»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  53. ↑ «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  54. ↑ «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  55. ↑ سخنرانی ۲۳ آذر ۱۳۷۳.
  56. ↑ «سروده‌ی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای که یک بیت از آن را در آستانه عملیات وعده صادق در جلسه‌ای خواندند»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  57. ↑ برای نمونه نگاه کنید به:‌ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۱۲۳۴؛ آرشیو مرکز اسناد، شماره ۶۱۴و۱۲۳۱-۱۲۳۲.
  58. ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۳۰۴و۳۸۹و۵۷۵.
  59. ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۵۷۲و۵۷۶.
  60. ↑ آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی، شماره ۶۱۴.
  61. ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک، ۱۳۷۶-۱۳۸۲ش، ج۱، ص۴۶۸.
  62. ↑ بازرگان، یادداشت‌های روزانه، ۱۳۷۶ش، ۴۲۲-۴۲۳.
  63. ↑ هاشمی رفسنجانی، دوران مبارزه، ۱۳۷۶ش، ج۲، ص۱۵۶۶.
  64. ↑ «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»، وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  65. ↑ «نگاهی گذرا به زندگینامه‌ی حضرت آیت‌الله‌العظمی سید علی حسینی خامنه‌ای»، وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  66. ↑ «روایتی از دیدار دانشجویان با آیت‌الله خامنه‌ای در ایرانشهر/ تحلیل دقیق آیت‌الله خامنه‌ای از اوضاع بین‌المللی در دوران تبعید»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  67. ↑ بهبودی، شرح اسم، ۱۳۹۱ش، ص۶۰۲.
  68. ↑ «اسناد می‌گویند چرا آیت‌الله خامنه‌ای به ایرانشهر تبعید شد؟»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  69. ↑ ««آقای ایرانشهر»؛ سفرنامه‌ی یک تبعید»، وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  70. ↑ «روایت مستند از ۲۵۸ روز تبعید آیت الله خامنه ای در دوران شاه»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  71. ↑ پا به پای، ج۲، ص۱۹۲.
  72. ↑ سائلی، ص۴۹-۶۲.
  73. ↑ قاسم‌پور، دهه سرنوشت‌ساز، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص۹۲-۹۴.
  74. ↑ هاشمی، انقلاب و...، ص۱۶۹.
  75. ↑ سائلی، ص۱۱۷-۱۱۸.
  76. ↑ خلاصه، جلسه ۱۳۵۸/ ۹/۳.
  77. ↑ هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، ص۴۴۹.
  78. ↑ https://lib.eshia.ir/12293/04/1321 دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۴، ص۱۳۲۱.
  79. ↑ هاشمی رفسنجانی، انقلاب و پیروزی، ص۲۱۵-۲۱۸.
  80. ↑ جاسبی، ج۴،ص ۱۴۹.
  81. ↑ جاسبی، ج۴، ص۱۴۶.
  82. ↑ هاشمی رفسنجانی، عبور از بحران، ص۲۶۳.
  83. ↑ خاطرات سید مرتضی، ص۱۶۸.
  84. ↑ امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱۲، ص۱۱۶.
  85. ↑ فرهنگ و...، ص۳۱۱.
  86. ↑ رضوی، ص۳۸۴.
  87. ↑ هاشمی، انقلاب در...، ص۱۷۶.
  88. ↑ قبادی، «گزارشی از ماجرای ترور ۶ تیر ۱۳۶۰».
  89. ↑ «بازخوانی 24 ترور پس از پیروزی انقلاب اسلامی»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
  90. ↑ «ترور نافرجام آیت الله خامنه‌ای»، تبیان.
  91. ↑ جمهوری، شماره۶۷۸، ص۱۱.
  92. ↑ فارسی، ص۵۴۳-۵۴۴.
  93. ↑ امام خمینی، صحیفه، ج۲۰،ص ۴۶۳ -۴۶۵.
  94. ↑ گفت وگو با...، ص۵۲.
  95. ↑ گفت وگو با، ص۶۸-۶۹.
  96. ↑ جمهوری، شمـ ۲۸۸۶، ص۱۲، شمـ ۲۸۸۹، ص۲-۱۲.
  97. ↑ https://lib.eshia.ir/12293/04/1321 دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۴، ص۱۳۲۱.
  98. ↑ جمهوری، شماره ۲۴۱۳، ص۱۰.
  99. ↑ جمهوری، شمـ ۱۹۲۱، ص۱۲.
  100. ↑ https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?tid=1179
  101. ↑ دیباچه دانشنامه، سایت دانشنامه جهان اسلام، تاریخ بازدید ۹۵/۹/۸.
  102. ↑ «انتشار سی‌ودومین جلد دانشنامۀ جهان اسلام»، سایت دانشنامه جهان اسلام.
  103. ↑ چگونگی...، ۱۸؛ هاشمی، بازسازی...، ۱۴۹-۱۵۱.
  104. ↑ مرجعیت...، ص۷۰؛ جرعه نوش، ص۲۶۵.
  105. ↑ حدیث، ۱/جم.
  106. ↑ جمهوری، ش۲۹۲۴، ص۳.
  107. ↑ کیهان، شماره۱۳۶۳۱؛ جمهوری، شماره ۲۹۲۹؛ جمهوری، شمـ۲۹۷۲؛ جمهوری، شماره ۲۹۷۹.
  108. ↑ پیام حج، ابتکار امام بود، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  109. ↑ مهمترین وظایف امت اسلام درباره مسائل جهان اسلام، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  110. ↑ «پیام آیت‌الله خامنه‌ای به کنگره عظیم حج»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  111. ↑ «پیام به حجاج بیت‌الله الحرام»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  112. ↑ برای نمونه نگاه کنید به: «بیانات در دیدار اعضای مجمع جهانی اهل‌بیت علیهم‌السلام و اتحادیه‌ی رادیو و تلویزیون‌های اسلامی»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  113. ↑ احمدی‌مقدم و دیگران، «تبیین نقش امام خامنه‌ای در هدایت و رهبری جبهه مقاومت»، ص۳۸.
  114. ↑ خطبه‌های نماز عید فطر آیت‌الله خامنه‌ای ۱۳۹۴ش، سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  115. ↑ «ده‌ها فروند پهپاد و موشک به سمت سرزمین‌های اشغالی شلیک شد»، خبرگزاری ایرنا.
  116. ↑ «رویارویی مستقیم نظامی با اسرائیل چه تاثیری بر زندگی شهروندان عادی ایران می‌گذارد؟»، یورونیوز؛ Motamedi, "‘True Promise’: Why and how did Iran launch a historic attack on Israel?», Al Jazeera Media Network.
  117. ↑ «خطبه‌های نماز عید فطر»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  118. ↑ «پیام در پی شهادت سرلشکر پاسدار محمدرضا زاهدی و همرزمانش»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  119. ↑ دفتر حفظ ونشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای،https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=60426
  120. ↑ نامه‌ای برای تو، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  121. ↑ بازتاب پیام آیت‌الله خامنه‌ای در رسانه‌ها، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای؛ در CNN; در BBC.
  122. ↑ نامه رهبر انقلاب به عموم جوانان غربی، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  123. ↑ «نامه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به دانشجویان حامی مردم فلسطین در دانشگاه‌های ایالات متحده آمریکا»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  124. ↑ «آشنایی با مجمع جهانی اهل‌بیت(ع)»، پرتال اهل‌بیت.
  125. ↑ «معرفی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)»، معرفی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور).
  126. ↑ «اساسنامه نهاد علمی و آموزشی جامعة المصطفی العالمیة»، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
  127. ↑ «معرفی مرکز خدمات حوزه‌های علمیه»، سایت مرکز خدمات حوزه‌های علمیه.
  128. ↑ الغریفی، خلیفة الامام الراحل، ص۱۷۵-۲۰۴.
  129. ↑ پیام آیت‌الله خامنه‌ای به اجلاس هزاره رهبران روحانی ادیان.
  130. ↑ گزارش هزاره ادیان.
  131. ↑ «آیت‌الله مکارم شیرازی: تهدیدکننده رهبری و مرجعیت حکم «محارب» دارد»، خبرگزاری جمهوری اسلامی؛ «پاسخ استفتا از مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی «مدظله العالی» در پی تهدید آمریکا و رژیم صهیونیستی نسبت به مقام معظم رهبری «دامت برکاته»»، دفتر حضرت آیت‌الله العظمی نوری همدانی.
  132. ↑ «واکنش قاطع مراجع تقلید و علما نسبت به گستاخی ترامپ به رهبر انقلاب»، خبرگزاری رسا.
  133. ↑ «حوزه علمیه نجف بر علیه تهدید گستاخانه «ترامپ جنایت‌کار» مبنی بر ترور امام خامنه‌ای واکنش شدید نشان داد»، خبزگزاری دانشجو.

یادداشت

  1. ↑ تفرش شهری است در نواحی مرکزی ایران
  2. ↑ محمدعلی رجایی در سال ۱۳۵۹ش به عنوان نخست‌وزیر در جلسه شورای امنیت سازمان ملل شرکت کرده بود.

منابع

پیوند به بیرون


برگرفته از «https://fa.wikishia.net/w/index.php?title=سید_علی_حسینی_خامنه‌ای&oldid=1444996»