بنیاد شهید و امور ایثارگران
 | |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| نام پیشین | بنیاد شهید انقلاب اسلامی، سازمان جانبازان و امور آزادگان |
| تأسیس | ۲۵ اسفند سال ۱۳۵۸ش |
| بنیانگذار | امام خمینی |
| نوع فعالیت | رسیدگی به امور خانواده شهیدان و جانبازان |
| رئیس/مسئول | سعید اوحدی (از ۱۴۰۳ش) |
| سایر | |
| وبگاه | ایثار |
بنیاد شهید و امور ایثارگران (تأسیس: ۱۳۵۸ش) از نهادهای نظام جمهوری اسلامی ایران است که با دستور امام خمینی برای رسیدگی به امور خانوادههای شهیدان تأسیس شد. بر اساس آمارها، از سال ۱۳۴۲ش تا ۱۴۰۲ش سه میلیون و هفتصد هزار نفر تحت پوشش این نهاد قرار داشتهاند. در جنگ اسرائیل با ایران در خرداد ۱۴۰۴ش، حدود هفت هزار نفر دیگر به این آمار اضافه شد.
بنیاد شهید زیر نظر رئیسجمهور اداره میشود. نخستین رئیس آن مهدی کروبی بود و در حال حاضر (۱۴۰۴ش) سعید اوحدی ریاست این نهاد را برعهده دارد.
معرفی و جایگاه
بنیاد شهید و امور ایثارگران یکی از نهادهای وابسته به نظام جمهوری اسلامی ایران است که در ۲۵ اسفند سال ۱۳۵۸ش به دستور امام خمینی و با سرپرستی مهدی کروبی تأسیس شد تا به امور خانوادههای شهیدان و جانبازان رسیدگی کند.[۱] این نهاد در سال ۱۳۸۱ش با ادغام بنیاد شهید انقلاب اسلامی، سازمان جانبازان انقلاب اسلامی و ستاد رسیدگی به امور آزادگان، فعالیت خود را تحت عنوان بنیاد شهید و امور ایثارگران ادامه داد.[۲] این بنیاد زیرنظر رئیسجمهور و با نظارت رهبر جمهوری اسلامی اداره میشود.[۳]
برخی، حمایت امام خمینی از خانواده طلبههایی که پس از واقعه فیضیه (۱۳۴۲ش) بهاجبار رژیم پهلوی به سربازی اعزام شدند را بهعنوان نخستین نشانه اندیشه تأسیس این بنیاد دانستهاند.[۴] در کشورهای دیگری نظیر ژاپن، آمریکا، آلمان و فرانسه نیز حمایتهای ویژهای برای خانوادههای کشتهشدگان جنگی در نظر گرفته شده است.[۵]
هدف تأسیس
بنیاد شهید و امور ایثارگران به منظور تأمین نیازهای فرهنگی، اقتصادی، درمانی و خدماتی خانوادههای شهیدان و ایثارگران تأسیس شده[۶] و با هدف ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، حفظ یاد شهیدان و توسعه مادی و معنوی این خانوادهها فعالیت میکند.[۷] گفته شده این نهاد با الهام از سیره پیامبر(ص) و امام علی(ع) در تکریم و حمایت از خانوادههای شهدا، تأسیس شده است.
آمار نفرات تحت پوشش
سعیدی اوحدی، رئیس وقت بنیاد شهید، در بهمن سال ۱۴۰۳ش تعداد نفرات تحت پوشش بنیاد شهید را ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر عنوان نموده است.[۸] همچنین در جنگ اسرائیل با ایران (۱۴۰۴ش) بیش از ۱۰۶۰ نفر شهید و ۵۸۰۰ نفر مجروح شدند.[۹] به نقل از خبرگزاری رضوی سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی، رئیس وقت بنیاد شهید، تعداد شهیدان از سال ۱۳۴۲ش تا دی ۱۴۰۲ش را ۳۲۰ هزار نفر اعلام کرده است.[۱۰] عمادالدین باقی نیز در کتاب «بررسی انقلاب ایران»، شمار شهیدان دوران قبل از انقلاب (۱۳۴۲ش-۱۳۵۷ش) را ۳۱۶۴ نفر ذکر کرده است.[۱۱]
| ردیف | حوزه شهادت | بازه زمانی | شهید | جانباز / مجروح | اسیر |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | مبارزه با حکومت پهلوی | ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۷ش | ۳۱۶۴ نفر[۱۲] | - | - |
| ۲ | جنگ عراق با ایران | ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۷ش | ۱۹۷۳۳۷ نفر | ۶۲۹۳۹۰ نفر[۱۳] | ۴۲۸۷۹ نفر[۱۴] |
| ۳ | مدافعان حرم | ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۴ش | ۴۹۳ نفر[۱۵] | - | - |
| ۴ | جنگ ۱۲ روزه اسرائیل با ایران | ۲۳ خرداد تا ۴ تیر ۱۴۰۴ش | ۱۰۶۰ نفر | ۵۸۰۰ نفر مجروح[۱۶] | - |
| ۵ | شهدای ترور | ۱۳۴۲ تا ۱۴۰۴ش | ۲۳۰۰۰ نفر[۱۷] | - | - |
| ۶ | شهدای منا | ۱۳۹۴ش | ۴۶۴ نفر | ۱۵۹ نفر[۱۸] | - |
| ۷ | سایر افرادی که در مأموریتهای جمهوری اسلامی ایران به شهادت میرسند: مثل شهدای امنیت، سلامت و خدمت. | از سال ۱۳۵۷ش تا ۱۴۰۴ش | بیش از ۴۰۰۰[۱۹] | - | - |
پانویس
- ↑ امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱۲، ص۱۸۵ و ۱۸۶.
- ↑ «قانون اساسنامه بنياد شهيد انقلاب اسلامی [بنياد شهيد و امور ايثارگران]، مصوب ۱۳۷۷/۰۲/۲۷ش مجلس شورای اسلامی»، ماده ۱.
- ↑ «قانون اساسنامه بنياد شهيد انقلاب اسلامی [بنياد شهيد و امور ايثارگران]، مصوب ۱۳۷۷/۰۲/۲۷ش مجلس شورای اسلامی»، ماده ۱؛ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اصل ۱۲۴، ص۱۰۷.
- ↑ سیر مبارزات امامخمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۱۹۰.
- ↑ «نگاهی به قوانین حمایت از بازماندگان جنگ در کشورهای جهان»، ایرنا.
- ↑ امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱۲، ص۱۸۵ و ۱۸۶.
- ↑ «قانون اساسنامه بنیاد شهید انقلاب اسلامی [بنیاد شهید و امور ایثارگران]، مصوب ۱۳۷۷/۰۲/۲۷ش مجلس شورای اسلامی»، ماده ۳.
- ↑ «تعداد افراد تحت پوشش بنیاد شهید اعلام شد»، آخرین خبر.
- ↑ «اعلام آمار دقیق شهدا و مجروحان جنگ ۱۲روزه از سوی سخنگوی دولت»]، خبرگزاری تسنیم.
- ↑ «تعداد شهدای ایران از سال ۱۳۴۲ش تاکنون اعلام شد»، خبرگزاری رضوی.
- ↑ «عمادالدین باقی، آمار شهدای انقلاب»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- ↑ «عمادالدین باقی، آمار شهدای انقلاب»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- ↑ «تعداد دقیق شهدا و جانبازان دفاع مقدس چند نفر است؟»، خبرگزاری ایرنا.
- ↑ «گزارشی از تعداد آزادگان،شهدای آزاده و عناوین برخی کتابها و فیلمها»، خبرگزاری ایسنا.
- ↑ «قاضیزاده: مدافعان حرم از مرزها فراتر رفتند»، پایگاه خبری آفتاب.
- ↑ «اعلام آمار دقیق شهدا و مجروحان جنگ ۱۲روزه از سوی سخنگوی دولت در ۲۵ تیر ۱۴۰۴ش»، خبرگزاری تسنیم.
- ↑ «به روز رسانی آمار شهدای ترور در ایران؛ ۲۳ هزار شهید»، خبرگزاری صدا و سیما.
- ↑ «آمار کشتههای کشورها در منا»، خبرگزاری ایسنا.
- ↑ «تعداد کامل شهدا مدافع جان به تفکیک استان و دستگاه های خدمتگزار»، شبکه مردمی مدافعان جان.
منابع
- «اعلام آمار دقیق شهدا و مجروحان جنگ ۱۲روزه از سوی سخنگوی دولت»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۲۵ تیر ۱۴۰۴ش، تاریخ بازدید: ۵ مرداد ۱۴۰۴ش.
- امام خمینی، سید روحالله، صحیفه امام، تهران، موسسه حفظ و تنظیم آثار امام خمینی، ۱۳۸۹ش.
- آشنایی با بنیاد شهید انقلاب اسلامی، بیجا، بینا، دوره دوم، بهمن ۱۳۶۴ش.
- «آمار کشتههای کشورها در منا»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۱۳ مهرر ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید:۱۱ مرداد ۱۴۰۴ش.
- «آخرین آمار شهدای سلامت تا ۵ آبان ۱۴۰۱ش ۲۳۶ نفر است»، خبرگزاری مهر به نقل از رئیس وقت بنیاد شهید، تاریخ درج مطلب: ۱۵آبان ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید:۱۱ مرداد ۱۴۰۴ش.
- به روز رسانی آمار شهدای ترور در ایران؛ ۲۳ هزار شهید»«، خبرگزاری صدا و سیما، تاریخ درج مطلب: ۱۲ دی ۱۴۰۳ش، تاریخ بازدید: ۸ شهریور ۱۴۰۴ش.
- «تعداد شهدای ایران از سال ۱۳۴۲ تاکنون اعلام شد» ، خبرگزاری رضوی، تاریخ درج مطلب: ۸ دی ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۲۴ تیر ۱۴۰۴ش.
- «تعداد کامل شهدا مدافع جان به تفکیک استان و دستگاه های خدمتگزار»، شبکه مردمی مدافعان جان، تاریخ درج مطلب: ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ش، تاریخ بازدید: ۱۱ مرداد ۱۴۰۴ش.
- «تعداد دقیق شهدا و جانبازان دفاع مقدس چند نفر است؟»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۵ مهر ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۱ مرداد ۱۴۰۴ش.
- «تعداد افراد تحت پوشش بنیاد شهید اعلام شد»، آخرین خبر، تاریخ درج مطلب: ۱۷ بهمن ۱۴۰۳ش، تاریخ بازدید: ۳۰ تیر ۱۴۰۴ش.
- «گزارشی از تعداد آزادگان،شهدای آزاده و عناوین برخی کتابها و فیلمها»، خبرگزاری ایسنا،تاریخ درج مطلب:۲۶ مرداد ۱۳۹۶، تاریخ بازدید: ۱۱ مرداد ۱۴۰۴ش.
- «قانون اساسنامه بنياد شهيد انقلاب اسلامی[بنياد شهيد و امور ايثارگران] مصوب ۱۳۷۷/۰۲/۲۷ مجلس شورای اسلامی»، سامانه ملی قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران، تاریخ بازدید: ۲۱ تیر ۱۴۰۴ش.
- خامنهای، سیدعلی، «نامه به رئیسجمهور در تأیید تجمیع مأموریت ارائه خدمات به جانبازان، آزادگان و خانوادههای شهدا»، دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله خامنهای، تاریخ درج مطلب: ۲ بهمن ۱۳۸۱ش، تاریخ بازدید: ۲۲ تیر ۱۴۰۴ش.
- سیر مبارزات امامخمینی در آینه اسناد به روایت ساواک، تهران، موسسه حفظ و تنظیم آثار امام خمینی، چاپ اول، ۱۳۸۶ش.
- «قاضیزاده: مدافعان حرم از مرزها فراتر رفتند»، پایگاه خبری آفتاب، تاریخ درج مطلب: ۱۸ مرداد ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۱۱ مرداد ۱۴۰۴ش.
- قانون اساسی جمهوری اسلامی ايران، تهران، معاونت تدوین، چاپ چهارم، ۱۳۹۵ش.
- «عمادالدین باقی، آمار شهدای انقلاب»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۱۷ شهریور ۱۴۰۳ش، تاریخ بازدید: ۱ مرداد ۱۴۰۴ش.
- «معرفی بنیاد شهید و امور ایثارگران»، پایگاه اطلاع رسانی بنیاد شهید و امور ایثارگران، تاریخ درج مطلب: ۶ آبان ۱۴۰۳ش، تاریخ بازدید: ۲۲ تیر ۱۴۰۴ش.
- «نگاهی به قوانین حمایت از بازماندگان جنگ در كشورهای جهان»، ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۲۸ شهریور ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۲۲ تیر ۱۴۰۴ش.
پیوند به بیرون
| بستگان |  | |
|---|---|---|
| استادان | ||
| شاگردان | ||
| نظریات | ||
| آثار مکتوب | ||
| سیاست | ||
| نمایندگان | ||
| مکانهای مرتبط | ||
| وابسته | میرزا ابوالفضل کلانتر • میرزا ابوالقاسم تهرانی • سلمان رشدی • مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی • علیپناه اشتهاردی • غلامرضا رضوانی • دهه فجر انقلاب اسلامی • قیام ۱۹ دی • دانشنامه امام خمینی • مراسم برائت از مشرکین • شیطان بزرگ • بنیاد ۱۵ خرداد • سالگرد رحلت امام خمینی • سال امام خمینی • مقاله ایران و استعمار سرخ و سیاه • بنیاد شهید و امور ایثارگران • کمیته امداد امام خمینی • صدور انقلاب • تظاهرات تاسوعا و عاشورای ۵۷ | |