صفحهٔ اصلی
مقاله برگزیده
باورهای بنیادین مذهب تشیع شامل توحید، نبوت، معاد، عدل و امامت است. به باور شیعیان، انکار هر کدام از سه اصل نخست (توحید، نبوت و معاد) که اصول دین هستند موجب کفر می‌شود اما باور نداشتن به هر کدام از دو اصل عدل و امامت، موجب خروج از مذهب تشیع می‌گردد نه دین اسلام. قرار گرفتن امامت ذیل اصول دین باعث تمایز شیعه از سایر فرق اسلامی شده و آنان را به همین دلیل امامیه می‌خوانند. همچنین اعتقاد به اصل عدالت، معتزله را نیز از اشاعره متمایز کرده است و باعث نام‌گذاری شیعه و معتزله به عدلیه شده است.
- ۱۳۷۴ش. درگذشت سید مصلح‌الدین مهدوی اصفهانی ترجمه‌نگار و نویسنده آثار تاریخی (۲۶ محرم ۱۴۱۶ق)
- روز دحو الارض (گسترده‌شدن زمین)، روزه این روز مستحب است.
- ولادت حضرت ابراهیم(ع) و عیسی بن مریم، بنابر روایات.
- ۱۰ق. حرکت پیامبر(ص) از مدینه برای حجة الوداع به روایت اهل سنت
- ۱۳۵۳ق. ولادت سید محمدباقر صدر فقیه، متفکر شیعه و نویسنده کتاب اقتصادنا (۱۰ اسفند ۱۳۱۳ش)
- ۱۳۵۸ق. درگذشت سید محمد مدرس نجف‌آبادی از فقها و اساتید حوزه علمیه اصفهان (۱۵ دی ۱۳۱۸ش)
- ۱۴۱۹ق. درگذشت سید محمدجعفر جزائری از فقها و اساتید حوزه علمیه نجف و قم (۲۲ اسفند ۱۳۷۷ش)
آیا می‌دانستید که ...؟
- ... عمر بن عبدالعزیز (۶۳-۱۰۱ق) در زمان خلافت خود دستور داد تا خطبای جمعه، سب علی(ع) در خطبه‌ها را ترک گفته و به‌جای آن، آیه احسان را قرائت کنند؟
- ... در مسجد جامع اصفهان محرابی به نام محراب الجایتو(در تصویر) وجود دارد که یادگار گرویدن الجایتو به مذهب تشیع است؟
- ... صافی گلپایگانی از مراجع تقلید شیعه، چاپ قرآن با خط فارسی را لازم دانسته و وجود قرآن‌هایی با خط عثمان طه در خانه‌های شیعیان را سبب شرمندگی می‌دانست؟
- ... صدام حسین پس از وفات سید محسن حکیم رئیس حوزه علمیه نجف، تلاش بسیاری برای تضعیف و نابودی این حوزه انجام داد؟
- ... سید عبدالله بهبهانی و فرزندش سید محمد بهبهانی هر دو از عالمان مشهور تهران و در دوره‌هایی از رهبران جنبش مشروطه بودند؟
حقوق خداوند بر بندگان است. مقابل آن حق‌الناس است که به حقوق مردم بر یکدیگر اشاره دارد. در برابر حقوق الهی، تکالیفی مانند نماز و روزه برعهده بندگان گذاشته شده است که در صورت انجام‌ندادن این تکالیف، توبه و قضای آنها، واجب می‌شود. در احکام قضایی دین اسلام، میان حق‌الله و حق‌الناس تفاوت‌هایی وجود دارد؛ از جمله در حق‌الله مانند حدِّ زنا، قاضی می‌تواند مجرم را از اقرار منصرف کند؛ اما در حق‌الناس مانند دزدی، نمی‌تواند. گفته‌اند: تفاوت‌های حق‌الله و حق‌الناس به جهت آن است که در دین اسلام در حق‌الله به آسان‌گیری و در حق‌الناس به دقت و احتیاط سفارش شده است.
پیامبر(ص) را به عنوان الگو و اسوه نیکو معرفی کرده و از مسلمانان می‌خواهد از او پیروی کرده و از مخالفت با او بپرهیزند. این آیه در میان آیات جنگ احزاب نازل شده است. بنا بر نظر برخی از مفسران الگو بودن پیامبر(ص) مختص به این جنگ نیست و شامل تمامی زمان‌ها و مکان‌ها و تمامی افعال، گفتار و سنت پیامبر(ص) می‌شود. عده‌ای از مفسران تأسی به پیامبر(ص) را واجب و برخی دیگر مستحب می‌دانند؛ چنانکه برخی دیگر قائل به تفصیل شده و تأسی در امور دینی را واجب و در امور دنیوی مستحب دانسته‌اند.
امام خمینی
سید روح‌الله موسوی خمینی (۱۲۸۱-۱۳۶۸ش) مشهور به امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی و بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی ایران و از مراجع تقلید شیعه است. وی از سال ۱۳۴۱شمسی مبارزه علنی علیه نظام سلطنتی پهلوی در ایران را آغاز کرد. حکومت وقت دو بار او را بازداشت کرد و بار دوم به ترکیه و سپس به عراق تبعید کرد. ۱۳ سال در حوزه علمیه نجف به رهبری مبارزان انقلابی و نیز تدریس و تألیف در علوم حوزوی و دینی پرداخت. در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ش با گسترش مبارزات مردم به ایران بازگشت و بعد از پیروزی انقلاب در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ش تا آخر عمر (۱۳ خرداد ۱۳۶۸ش)، رهبر جمهوری اسلامی ایران بود. نظریه ولایت مطلقه فقیه نظریه‌ای فقهی-سیاسی مبتنی بر باورهای تشیع، مهم‌ترین نظریه او است. وی تلاش کرد حکومت جمهوری اسلامی و قانون اساسی آن را بر اساس همین نظریه شکل دهد. از نگاه امام خمینی حکومت، فلسفه عملی تمامی فقه است. نگاه حکومتی او به فقه باعث شد تا وی ضمن تأکید بر حفظ چارچوب فقه سنتی، به نوآوری در اجتهاد معتقد شود. نظریه نقش زمان و مکان در اجتهاد و برخی فتاوای تأثیرگذار او را می‌توان نتیجه همین نگاه دانست.
