اِسفَند که در تقویم افغانستان حوت (ماهی) نام دارد، دوازدهمین و آخرین ماه سال خورشیدی (شمسی) است. این ماه در سالهای عادی ۲۹ روز و در سالهای کبیسه ۳۰ روز دارد.
رویدادها
اول
- ۱۲۰۶ش. امضای عهدنامه ترکمنچای بین فتحعلی شاه قاجار و پاسکویچ روسی (۵ شعبان ۱۲۴۳ق)[۱]
- ۱۲۷۳ش. درگذشت میرزا محمدحسن شیرازی (میرزای بزرگ) مرجع عام شیعیان، صادرکننده فتوای تحریم تنباکو (۲۴ شعبان ۱۳۱۲ق)[۲]
- ۱۳۲۸ش. درگذشت علی اکبر نهاوندی روحانی زاهد، واعظ و نویسنده کتاب البَیانُ الرَّفیع فی احوال خواجِهربیع (۲ جمادیالاول ۱۳۶۹ق)[۳]
- ۱۳۴۷ش. درگذشت سید محمد محقق داماد فقیه، اصولی و از مدرسین حوزه علمیه قم (۲ ذیالحجه ۱۳۸۸ق)[۴]
- ۱۳۴۸ش. درگذشت آقا بزرگ تهرانی فقیه، محدث، کتابشناس و نویسنده الذریعة الی تصانیف الشیعه مهمترین دایرةالمعارف کتابشناسی شیعه (۱۳ ذیالحجه ۱۳۸۹ق)[۵]
- ۱۳۵۸ش. انتخاب اولین گروه از فقهای شورای نگهبان توسط امام خمینی[۶]
- ۱۳۶۴ش. شهادت فضلالله محلاتی روحانی مبارز در جریان انقلاب اسلامی و نماینده امام خمینی در سپاه پاسداران در حمله جنگنده عراقی (۱۰ جمادیالثانی ۱۴۰۶ق)[۷]
- روز روحانیت و دفاع مقدس[۸]
- ۱۳۶۹ش. درگذشت مصطفی زمانی روحانی واعظ و نویسنده (۵ شعبان ۱۴۱۱ق)[۹]
دوم
- ۱۲۹۴ش. درگذشت ملا محمد نخجوانی فقیه، اصولی، محدث، رجالی، از شاگردان میرزا حبیبالله رشتی (۱۷ ربیعالثانی ۱۳۳۴ق)[۱۰]
- ۱۳۰۰ش. درگذشت ملا حبیبالله کاشانی فقیه، مفسر، استاد حوزه علمیه و نویسنده کتاب تذکرة الشهداء (۲۳ جمادیالثانی ۱۳۴۰ق)[۱۱]
- ۱۳۷۵ش. شهادت سیدمحمدعلی رحیمی مسؤول خانه فرهنگ ایران در پاکستان به دست گروه تروریستی صحابه[۱۲]
- ۱۳۷۵ش. تأسیس انجمن اسلامی اهلبیت تگزاس (IABA)، مؤسسهای شیعی در آمریکا (۱۲ شوال ۱۴۱۷ق)[۱۳]
- ۱۳۹۱ش. درگذشت عزیزالله خوشوقت از فقها و اساتید اخلاق حوزه علمیه تهران و قم (۹ ربیعالثانی ۱۴۳۴ق)[۱۴]
- ۱۳۹۷ش درگذشت محمد مؤمن قمی از نظریهپردازان ولایت فقیه، فقهای شورای نگهبان و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم (۱۵ جمادیالثانی ۱۴۴۰ق) [۱۵]
سوم
- ۱۲۹۶ش. درگذشت ادیب الممالک فراهانی ادیب، فیلسوف، شاعر و نویسنده شیعی (۱۱ جمادیالاول ۱۳۳۶ق)[۱۶]
- ۱۲۹۹ش. کودتای رضاخان علیه احمدشاه قاجار با برنامهریزی و حمایت انگلستان (۱۳ جمادیالثانی ۱۳۳۹ق)[۱۷]
- ۱۳۰۱ش. درگذشت آقا نورالدین عراقی مجتهد، واعظ و از حامیان نهضت مشروطه (۷ رجب ۱۳۴۱ق)
- ۱۳۰۵ش. ولادت احمد جنتی از فقیهان شورای نگهبان، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و رییس کنونی مجلس خبرگان رهبری (۲۰ شعبان ۱۳۴۵ق)[۱۸]
- ۱۳۱۵ش. درگذشت سید علی ممتازالعلماء از فقهای شیعه در هندوستان و نویسنده آثاری چون اثبات النُّبُوَّه و تجزي الاجتهاد (۱۱ ذیالحجه ۱۳۵۵ق)[۱۹]
- ۱۳۵۸ش. قیام تعدادی از مردم کابل علیه دولت کمونیستی ببرک کارمل و شهادت عدهای.این قیام بخاطر تکبیرهای آن،به شب الله اکبر و روز یا قیام تکبیر نیز مشهور است. (۵ ربیع الثانی ۱۴۰۰ق)
- سال ۱۳۶۷ش: صدور پیام امام خمینی مشهور به منشور روحانیت خطاب به روحانیان، مراجع، مدرسین، ائمه جمعه و جماعات.[۲۰]
- ۱۳۸۴ش. بمبگذاری و تخریب حرم عسکریین(ع) توسط تروریستهای تکفیری وابسته به القاعده شاخه عراق (۲۳ محرم ۱۴۲۷ق)
چهارم
- ۱۳۲۳ش. درگذشت سید مهدی درچهای فقیه، زاهد، واعظ و استاد حوزه علمیه در اصفهان (۱۰ ربیعالاول ۱۳۶۴ق)[۲۱]
- ۱۳۴۹ش. درگذشت ابوالحسن اقبال آذر هنرمند تعزیهخوانی[۲۲]
- ۱۳۵۸ش. انتخاب آیتاللّه بهشتی به عنوان ریاست دیوان عالی کشور از سوی امام خمینی[۲۳]
- ۱۳۵۸ش. انتخاب سید عبدالکریم موسوی اردبیلی به عنوان دادستان کل کشور[۲۴]
- ۱۳۸۰ش. درگذشت محمدجواد عارفی بیرجندی فقیه، واعظ و استاد حوزه علمیه در بیرجند (۱۰ ذیالحجه ۱۴۲۲ق)[۲۵]
پنجم
- روز بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی و روز مهندسی
- ۱۳۰۵ش. تولد ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید، استاد درس خارج حوزه علمیه قم و نویسنده تفسیر نمونه (۲۲ شعبان ۱۳۴۵ق)
- ۱۳۰۸ش. شهادت سید محمدتقی موسوی اصفهانی از فقهای شیعه و نویسنده کتاب مکیال المکارم درباره فوائد دعا برای امام زمان(عج) (۲۵ رمضان ۱۳۴۸ق)[۲۶]
- ۱۳۱۷ش. پایان نگارش کتاب شرح چهل حدیث نوشته امام خمینی (۴ محرم ۱۳۵۸ق)[۲۷]
- ۱۳۸۹ش: درگذشت حیدر سلیمان حیدر، از شخصیتهای شیعه در قطر و عضو مجلس شورای این کشور.
ششم
- ۱۲۷۵ش. درگذشت سید محمدحسین شهرستانی از مراجع تقلید در کربلا و مترجم کتاب الخصائص الحسینیة با عنوان اشک روان بر امیر کاروان (۳ شوال ۱۳۱۵ق)[۲۸]
هفتم
- ۱۳۳۴ش. درگذشت علیاکبر دهخدا نویسنده لغت نامه بزرگ دهخدا[۲۹]
- ۱۳۷۱ش. درگذشت میرزا هاشم آملی از مراجع تقلید شیعه و اساتید حوزه علمیه در قم (۴ رمضان ۱۴۱۳ق)[۳۰]
- ۱۳۸۹ش. درگذشت ابوالقاسم گرجی فقیه، نویسنده و استاد فقه و حقوق دانشگاه تهران (۲۲ ربیعالاول ۱۴۳۲ق)[۳۱]
- ۱۳۹۴ ش. درگذشت میرزا محمد اطهر معروف به خطیب اکبر هند(۱۷ جمادیالاول ۱۴۳۷ق)[۳۲]
هشتم
- ۱۲۵۱ش. درگذشت ملا هادی سبزواری حکیم، عارف و شاعر شیعی (۲۸ ذیالحجه ۱۲۸۹ق)[۳۳]
- ۱۲۸۹ش. درگذشت ملا عبدالله بروجردی از فقها و اساتید حوزه علمیه در بروجرد (۲۸ صفر ۱۳۲۹ق)[۳۴]
- ۱۳۱۹ش. درگذشت سید علی حجت کوه کمرهای از فقهای شیعه و پدر سید محمد حجت (۲۹ محرم ۱۳۶۰ق)[۳۵]
- ۱۳۵۹ش. درگذشت صدرالدین محلاتی محقق، مدرّس تفسیر و شاعر شیعی [۳۶]
- ۱۳۶۵ش. شهادت حسین خرازی فرمانده لشگر ۱۴ امام حسین(ع) در جریان دفاع مقدس[۳۷]
- ۱۳۷۲ش. درگذشت سید محمود مجتهد سیستانی از فقها و اساتید حوزه علمیه (۱۶ رمضان ۱۴۱۴ق)
- ۱۳۹۸ش. درگذشت سید هادی خسروشاهی مجتهد، نویسنده، مترجم و تاریخنگار معاصر بر اثر ابتلا به ویروس کرونا (۳ رجب ۱۴۴۱ق)[۳۸]
- روز امور تربیتی و تربیت اسلامی؛ در دوره نخست وزیری شهید رجایی و در دوران تصدی شهید باهنر در وزارت آموزش و پرورش، در ۸ اسفند ۱۳۵۹ش، اقدام به تأسیس ستادهای امور تربیتی در مدارس کردند تا فرهنگ اسلامی را گسترش دهند و دانش آموزان را به احترام و عمل به ارزش های اسلامی ترغیب نمایند و به اخلاق پسندیده شخصیتی، آراسته گردانند. [۳۹]
نهم
- ۱۲۹۸ش. صدور فتوای حرمت استخدام در اداره قیومت انگلیس توسط میزار محمد تقی شیرازی در جریان مقابله با اشغالگری انگلیس (۹ جمادیالثانی ۱۳۳۸ق)[۴۰]
- ۱۳۰۸ش. مرگ احمدشاه قاجار[۴۱] آخرین پادشاه سلسله قاجاریه در پاریس؛ [۴۲]
- ۱۳۵۷ش. صدور حکم امام خمینی مبنی بر تشکیل بنیاد مستضعفان[۴۳]
دهم
- ۱۳۰۶ش. ولادت سید موسی شبیری زنجانی از مراجع تقلید شیعه و اساتید فقه و اصول در حوزه علمیه قم. (۸ رمضان ۱۳۴۶ق)
- ۱۳۱۳ش. ولادت سید محمدباقر صدر فقیه، متفکر شیعه، صاحب نظریه منطقة الفراغ در فقه و نویسنده کتاب اقتصادنا در موضوع اقتصاد اسلامی (۲۵ ذیالقعده ۱۳۵۳ق)[۴۴]
- ۱۳۵۷ش. ورود امام خمینی به قم پس از پانزده سال[۴۵]
یازدهم
- ۱۳۶۹ش. درگذشت حسن نوری همدانی از فقهای شیعه و نماینده امام خمینی در انگلستان برای تبلیغ و رسیدگی به امور مذهبی شیعیان[۴۶]
دوازدهم
- ۱۳۷۳ش. درگذشت محمدرضا محقق تهرانی فقیه، استاد حوزه علمیه مشهد و نویسنده حقائق الفقه فی شرح شرایعالاسلام در موضوع فقه استدلالی (۲ شوال ۱۴۱۵ق)[۴۷]
- ۱۳۱۱ش. درگذشت میرزا صادق آقا تبریزی روحانی ادیب، فقیه، مبارز، مرجع دینی مردم آذربایجان و از مخالفان مشروطیت (۶ ذیالقعده ۱۳۵۱ق)[۴۸]
- ۱۳۷۹ش. درگذشت سید منیرالدین هاشمی مؤسس فرهنگستان علوم اسلامی قم و از فقهای خبرگان قانون اساسی ایران (۲ مارس ۲۰۰۱م /۶ ذیالحجه ۱۴۲۱ق)
سیزدهم
- ۱۲۳۵ش. امضای معاهده پاریس میان ایران و بریتانیا و جدایی رسمی هرات از ایران و به رسمیت شناختن افغانستان توسط دولت ایران (۷ رجب ۱۲۷۳ق)[۴۹]
- ۱۲۶۲ش. ولادت سید محمدتقی موسوی اصفهانی از فقهای شیعه و نویسنده کتاب مکیال المکارم درباره فوائد دعا برای امام زمان(عج) (۵ جمادیالاول ۱۳۰۱ق)[۵۰]
- ۱۳۲۹ش. درگذشت میرزا محمد فیض قمی مجتهد شیعه و اساتید حوزه علمیه قم (۲۵ جمادیالاول ۱۳۷۰ق)[۵۱]
چهاردهم
- ۱۳۴۵ش. درگذشت محمد مصدق نخست وزیر دوران محمدرضا پهلوی[۵۲]
- ۱۳۹۴ش. درگذشت عباس واعظ طبسی عضو مجلس خبرگان رهبری، نماینده ولی فقیه در استان خراسان و متولّی آستان قدس رضوی (۲۴ جمادیالاول ۱۴۳۷ ق)[۵۳]
پانزدهم
- ۱۳۶۴ش. درگذشت مرتضی حائری یزدی از فقهای شیعه فرزند عبدالکریم حائری (۲۴ جمادیالثانی ۱۴۰۶ق)[۵۴]
- ۱۳۶۴ش. درگذشت ذبیحالله محلاتی روحانی نویسنده و مولف کتابهای ریاحین الشریعه و مآثر الکبراء (۲۴ جمادیالثانی ۱۴۰۶ق)[۵۵]
- ۱۳۸۹ش. درگذشت سید حسن فقیه امامی از فقهای شیعه و اساتید حوزه علمیه اصفهان (۳۰ ربیعالاول ۱۴۳۲ق)[۵۶]
شانزدهم
- ۱۲۷۲ش. درگذشت ملا حسینقلی همدانی فقیه، عارف، استاد فقه، اصول، اخلاق و عرفان حوزه علمیه (۲۸ شعبان ۱۳۱۱ق)[۵۷]
- ۱۳۲۹ش. ترور علی رزم آرا نخست وزیر وقت، توسط جمعیت فدائیان اسلام به دلیل مخالفت با ملی شدن صنعت نفت[۵۸]
- ۱۳۸۴ش. ثبت رسمی و جهانی بنیاد ایمان نیوزیلند (انجمن ایرانیان مسلمان نیوزیلند) (۶ صفر ۱۴۲۷ق)[۵۹]
- ۱۳۹۹ش. دیدار پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیکهای جهان با آیتالله سیستانی از مراجع تقلید شیعه (۲۲ رجب ۱۴۴۲ق)[۶۰]
هفدهم
- ۱۲۹۵ش. تاسیس حزب دموکرات تبریز توسط شیخ محمد خیابانی (۱۴ جمادیالاول ۱۳۳۵ق)[۶۱]
- ۱۳۶۰ش. درگذشت عبدالرحیم ربانی شیرازی از اعضای مجلس خبرگان رهبری و شورای نگهبان (۱۲ جمادیالاول ۱۴۰۲ق)[۶۲]
هجدهم
- ۱۳۶۳ش. اعلام خبر شهادت خاندان حکیم به دست رژیم بعث عراق و صدور پیامی به این مناسبت از طرف امام خمینی (۱۶ جمادیالثانی ۱۴۰۵ق)[۶۳]
- ۱۲۵۱ش. درگذشت ملا علی زنجانی فقیه، نویسنده، استاد حوزه علمیه و مؤسس حوزه علمیه زنجان (۸ محرم ۱۲۹۰ق)
نوزدهم
- ۱۲۷۵ش. درگذشت سید جمالالدین اسدآبادی عالم روشنفکر و فعال برای وحدت و تقریب مذاهب اسلامی (۵ شوال ۱۳۱۴ق)[۶۴]
- ۱۲۸۴ش. درگذشت سید ابوالقاسم لاهوری از فقها و مفسران شیعه در هند (۱۴ محرم ۱۳۲۴ق)[۶۵]
- ۱۲۸۴ش. درگذشت سید محمدمهدی خوانساری از فقها و مراجع تقلید شیعه در اصفهان (۱۴ محرم ۱۳۲۴ق)[۶۶]
- ۱۳۶۲ش. شهادت سردار سرلشکر پاسدار محمد ابراهیم همت[۶۷]
- ۱۳۹۱ش. درگذشت سید مجتبی موسوی لاری روحانی و نویسنده شیعه (۲۶ ربیعالثانی ۱۴۳۴ق)[۶۸]
- ۱۳۹۷ش. اعطای نشان ذوالفقار از سوی آیتالله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی ایران به قاسم سلیمانی(۳ رجب ۱۴۴۰ق)[۶۹]
بیستم
- ۱۳۲۴ش. ترور احمد کسروی از نویسندگان ضد مذهبی رژیم پهلوی به دست فداییان اسلام[۷۰]
- ۱۳۶۳ش. درگذشت سید حسین خادمی از فقهای شیعه و نماینده اصفهان در مجلس خبرگان قانون اساسی (۱۸ جمادیالثانی ۱۴۰۵ق)[۷۱]
- ۱۳۳۵ش. تولد قاسم سلیمانی فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ایران (۹ شعبان ۱۳۷۶ق)[۷۲]
بیست و یکم
- ۱۳۵۳ش. صدور پیام امام خمینی درباره تحریم شرکت در حزب شاهنشاهی رستاخیز[۷۳]
- ۱۳۷۷ش. درگذشت محمود انصاری قمی از فقهای شیعه (۲۳ ذیالقعده ۱۴۱۹ق)[۷۴]
- ۱۳۹۶ش. درگذشت نصرالله شاهآبادی نماینده دوره پنجم مجلس خبرگان رهبری و فرزند آیتالله محمدعلی شاهآبادی (۲۳ جمادیالثانی سال ۱۴۳۹ق)[۷۵]
- ۱۴۰۰ش. اعدام ۸۱ تن از جمله ۴۱ شیعه اهل قطیف، از سوی حکومت عربستان سعودی (۹ شعبان ۱۴۴۳ق)[۷۶]
بیست و دوم
- ۱۳۵۲ش. درگذشت میرزا هدایت الله وحید گلپایگانی از فقهای شیعه و اساتید حوزه علمیه در گلپایگان و تهران (۱۷ صفر ۱۳۹۴ق)[۷۷]
- ۱۳۵۸ش. تأسیس بنیاد شهید انقلاب اسلامی به فرمان امام خمینی[۷۸]
- ۱۳۷۳ش. شهادت عبدالعلی مزاری رهبر حزب وحدت اسلامی افغانستان، توسط طالبان در غزنی افغانستان[۷۹]
- ۱۳۷۷ش. درگذشت سید محمدجعفر جزائری از فقها و اساتید حوزه علمیه نجف و قم (۲۵ ذیالقعده ۱۴۱۹ق)[۸۰]
بیست و سوم
- ۱۲۷۰ش. ولادت سید عبدالله موسوی شیرازی از مراجع تقلید شیعه و اساتید حوزه علمیه خراسان (۱۳ شعبان ۱۳۰۹ق)
- ۱۳۴۰ش. درگذشت سید ابوالقاسم کاشانی، فقیه و سیاستمدار ایرانی که در عراق بر علیه انگلیس مبارزه کرد و در نهضت ملی صنعت نفت ایران نقش داشت (۷ شوال ۱۳۸۱ق)[۸۱]
- ۱۳۴۹ش. درگذشت سید مهدی خوانساری از عالمان شیعه (۱۶ محرم ۱۳۹۱ق)[۸۲]
بیست و چهارم
- ۱۲۷۷ش. درگذشت سید محمد فشارکی از فقهای شیعه و اساتید حوزه علمیه سامرا و نجف (۳ ذیالقعده ۱۳۱۶ق)[۸۳]
- ۱۲۹۰ش. درگذشت ابوالمکارم زنجانی از فقهای شیعه (۲۶ ربیعالاول ۱۳۳۰ق)[۸۴]
- ۱۳۲۴ش. ولادت سید احمد خمینی مشاور و فرزند امام خمینی[۸۵]
- ۱۳۵۷ش. قیام مردم هرات افغانستان، علیه دولت کمونیستی کابل[۸۶]
- ۱۳۷۹ش. عبدالرحمن محمدی هیدجی روحانی نویسنده و استاد حوزه علمیه[۸۷]
- ۱۳۸۳ش. آغاز فعالیت خبرگزاری اهل بیت(ع) (ابنا) از سوی مجمع جهانی اهلبیت (۳ صفر ۱۴۲۶ق)[۸۸]
- ۱۴۰۰ش. درگذشت سید محمدعلی علوی گرگانی، از مراجع تقلید شیعه (۱۲ شعبان ۱۴۴۳ق)[۸۹]
بیست و پنجم
- ۱۳۵۴ش. تبدیل روزشمار تاریخ ایران از هجری شمسی به تاریخ شاهنشاهی[۹۰]
- ۱۳۶۳ش. شهادت مهدی باکری فرمانده لشکر ۳۱ عاشورا[۹۱]
- ۱۳۷۲ش. درگذشت ذبیحالله ذبیحی قوچانی از فقهای شیعه و اساتید حوزه علمیه خراسان (۳ شوال ۱۴۱۴ق)[۹۲]
- ۱۳۷۳ش. درگذشت سید احمد خمینی مشاور و فرزند امام خمینی (۱۴ شوال ۱۴۱۵ق)[۹۳]
بیست و ششم
- ۱۳۷۵ش. درگذشت احمد پایانی اردبیلی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و استاد حوزه علمیه قم (۶ ذیالقعده ۱۴۱۷ق)[۹۴]
- ۱۳۸۰ش. درگذشت ابوالحسن ایازی از فقهای شیعه (۲ محرم ۱۴۲۳ق)[۹۵]
- ۱۳۸۹ش. درگذشت حاج علیاکرام علیاف مؤسس و دبیرکل حزب اسلامی آذربایجان و اولین رهبر اسلامگرایان معاصر در جمهوری آذربایجان و منطقه قفقاز[۹۶]
- ۱۳۹۸ش. درگذشت سید هاشم بطحایی نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری بر اثر کرونا (۲۱ رجب ۱۴۴۱ق)[۹۷]
بیست و هفتم
- ۱۳۷۴ش. درگذشت ابوالقاسم رحمانی خلیلی از فقهای شیعه و اساتید حوزه علمیه تهران و قم (۲۷ شوال ۱۴۱۶ق)[۹۸]
- ۱۳۸۰ش. درگذشت محمد مظفری قزوینی از فقها و اساتید حوزه علمیه در قزوین (۳ محرم ۱۴۲۳ق)[۹۹]
- ۱۳۷۱ش. درگذشت محمدعلی عطار هروی خوشنویس و کتیبهنگار شیعه افغانستانی (۲۴ رمضان ۱۴۱۳ق)[۱۰۰]
بیست و هشتم
- ۱۲۷۴ش. درگذشت آقا رضا تبریزی از عالمان شیعه (۳ شوال ۱۳۱۳ق)[۱۰۱]
- ۱۳۱۲ش. درگذشت ملامحمدهاشم خراسانی فقیه، مورخ و نویسنده مُنتَخَبُ التواریخ در تاریخ معصومان و برخی از امامزادگان (۳ ذیالحجه ۱۳۵۲ق)[۱۰۲]
- ۱۳۴۸ش. آغاز کنگره هزاره شیخ طوسی (۱۱ محرم ۱۳۹۰ق)[۱۰۳]
بیست و نهم
- ۱۲۶۸ش. امضای قرارداد انحصاری توتون و تنباکو توسط ناصرالدین شاه با کمپانی انگلیسی رژی که منجر به نهضت تنباکو شد. (۲۸ رجب ۱۳۰۷ق)[۱۰۴]
- ۱۲۷۷ش. ولادت سید محمدرضا گلپایگانی از مراجع تقلید شیعه و مؤسس مجمع جهانی اسلام (۸ ذیالقعده ۱۳۱۶ق)[۱۰۵]
- ۱۳۱۲ش. درگذشت سید اشرفالدین گیلانی مشهور به نسیم شمال شاعر و روزنامهنگار دورهٔ مشروطیت (۴ ذیالحجه ۱۳۵۲ق)[۱۰۶]
- ۱۳۵۲ش. درگذشت سید علی برقعی رضوی قمی فقیه، نویسنده و شاعر شیعی (۲۵ صفر ۱۳۹۴ق)[۱۰۷]
- ۱۳۶۲ش. درگذشت سیدمحمدعلی ریاضی یزدی شاعر و مدیحه سرای اهل بیت(ع)[۱۰۸]
- ۱۳۷۶ش. درگذشت احمد حجتی از فقها و اساتید حوزه علمیه قم (۲۱ ذیالقعده ۱۴۱۸ق)[۱۰۹]
- ۱۳۸۷ش. توشیح قانون احوال شخصیه اهل تشیع افغانستان توسط حامد کرزی، رییس جمهور وقت افغانستان.(۲۱ ربیعالاول،۱۴۳۰ق)
سیام
- ۱۲۹۶ش. شهادت میرزا عبدالکریم امام جمعه تبریزی از عالمان شیعه[۱۱۰]
پانویس
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۱۹.
- ↑ حائری، علی، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، وقایع ۲۴ شعبان.
- ↑ حائری، علی، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، وقایع ۲ جمادیالاول.
- ↑ حائری، علی، روزشمار قمری، ۱۳۸۶ش، ص۳۳۲؛ تاریخ شمسی بر اساس محاسبه با مبدل تاریخ.
- ↑ حائری، علی، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، وقایع ۱۳ ذیالحجه.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۲۰.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۲۰.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۲۱.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۲۱.
- ↑ حائری، علی، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، وقایع ۱۷ ربیع الثانی.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۲۲.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۲۴.
- ↑ "Brief History", Islamic Ahlul Bayt Association؛ «تبدیل تاریخ میلادی به شمسی و قمری»، باحساب.
- ↑ زندگینامه: عزیزالله خوشوقت (۱۳۰۵ - ۱۳۹۱)؛ همشهری آنلاین
- ↑ آیتالله محمد مؤمن درگذشت؛ ایسنا
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۲۴.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۲۵.
- ↑ دبیرخانه مجلس خبرگان، خبرگان ملت شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۱۴۹.
- ↑ حائری، علی، روزشمار قمری، ۱۳۸۶۱، وقایع ۲۸ شعبان.
- ↑ «سالروز صدور پیام منشور روحانیت»، سایت پرتال امام خمینی.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۲۶.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۲۷.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۲۷.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۲۷.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۲۸.
- ↑ علی ربانی خلخالی، شهدای روحانیت شیعه در یکصد سال اخیر، ۱۳۶۰
- ↑ امام خمینی، شرح چهل حديث، ۱۳۸۰ش، ص۶۶۱.
- ↑ بغدادی، هدیة العارفین، ج۲، ص۳۹۶؛ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۳۱.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۳۳.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۳۴.
- ↑ ابوالقاسم گرجی، استاد فقه و حقوق ظهر امروز به دیار باقی شتافت؛ خبر آنلاین
- ↑ «میرزا محمد اطهر»، سایت علمای هند.
- ↑ حائری، علی، روزشمار قمری، ۱۳۸۱، وقایع ۲۸ ذیالحجه.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۳۵.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۳۶.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۳۸.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۳۸.
- ↑ سید هادی خسروشاهی به علت ابتلا به کرونا درگذشت؛ایرنا
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۳۹.
- ↑ رهیمی، عبدالحلیم، تاریخ جنبش اسلامی در عراق، ۱۳۸۰ش، ص۱۸۹.
- ↑ در دوران سلطنت وی، حوادث مهمی در عرصه بین المللی و داخلی اتفاق افتاد: شهادت شیخ فضل الله نوری، اشغال برخی نقاط کشور توسط قوای روس، آغاز جنگ جهانی اول و تجاوز متفقین به ایران، انعقاد قرارداد ننگین ایران و انگلیس معروف به قرارداد ۱۹۱۹م وثوقالدوله، وقوع نهضت جنگل، قیام شیخ محمد خیابانی و نیز کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹ش از آن جملهاند. پس از کودتای رضاخان، احمدشاه به گمان اینکه رضاخان سردار سپه، سلطنت او را حفظ خواهد کرد، از او حمایت نمود و او را تایید کرد اما در نهایت کشور با حمایت انگلیس به دست رضاخان افتاد. احمد شاه در حالی به سفرهای متعدد و طولانی اروپا می رفت که مردم ایران دوران قحطی و فقر هولناکی را طی می کردند و بیش از هر زمان به امنیت و رفاه نیازمند بودند. ولی او بدون توجه به این مسائل، بارها به بهانه معالجه و درواقع برای خوشگذرانی به اروپا سفر کرد و بارِ مالی فراوانی بردوش ملت نهاد.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۴۰.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۴۱.
- ↑ ابوزید العاملی، محمد باقر الصدر السیره و المسیره، ۲۰۰۷م، ج۱، ص۳.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۴۲.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۴۵.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۴۷.
- ↑ حائری، علی، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، وقایع ۶ ذیالقعده.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۴۸.
- ↑ حائری، علی، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، وقایع ۵ جمادیالاول.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۴۸.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۴۹.
- ↑ آیتالله واعظ طبسی درگذشت؛ تابناک
- ↑ پورتال امام خمینی: پیام تسلیت امام خمینی
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۵۲.
- ↑ الله حاج سید حسن امامی درگذشت: خبر آنلاین: تاریخ وفات به قمری بر اساس محاسبه با مبدل تاریخ
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۵۴.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۵۵.
- ↑ درباره مرکز، صفحه رسمی بنیاد ایمان نیوزیلند در فیسبوک؛ «تبدیل تاریخ میلادی به شمسی و قمری»، باحساب.
- ↑ پاپ فرانسیس با آیت الله سیستانی در نجف اشرف ملاقات کرد ایرنا
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۵۶.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۵۷.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۶۲.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۶۳.
- ↑ حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، وقایع ۱۴ محرم؛ تاریخ درگذشت به شمسی بر اساس محاسبه با مبدل تاریخ .
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۶۴.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۶۵.
- ↑ درگذشت آیت الله سید مجتبی موسوی لاری؛ خبرگزاری صدا و سیما
- ↑ سردار سلیمانی نشان ذوالفقار را از رهبر انقلاب دریافت کرد+ تصویر نشان: باشگاه خبرنگاران جوان
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۶۸.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۶۹.
- ↑ روایت زندگی و کارنامه سردار قاسم سلیمانی؛ عصر ایران
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۷۰.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۷۱.
- ↑ الله نصرالله شاه آبادی دار فانی را وداع گفت: تابناک
- ↑ «بالصور: السعودیة ترتکب المجزرة الثالثة وتعدم واحد وأربعون شهیداً من القطیف»، صفحه رسمی قناة نبأ-اخبار، در توییتر.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۷۲.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۷۳.
- ↑ موسوی، هزارههای افغانستان، ۱۳۸۷ش، ص۲۵۹-۲۶۰.
- ↑ پایگاه اطلاع رسانی حوزه
- ↑ تاریخ فرهنگ معاصر، سال دوم، شماره ۶، نوشته آیت الله محمدشریف رازی.
- ↑ حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، وقایع ۱۶ محرم.
- ↑ حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، وقایع سوم ذیالقعده
- ↑ حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، ص۸۶؛ تاریخ شمسی بر اساس محاسبه با مبدل تاریخ.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۷۹.
- ↑ بینش، شیعیان افغانستان(۱۳۹۰ش)، ص۳۹۰.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۸۱.
- ↑ «درباره خبرگزاری اهل بیت(ع)»، خبرگزاری اهل بیت (ابنا)؛ «تبدیل تاریخ» از شمسی به قمری، سایت باحساب.
- ↑ «آیتالله علوی گرگانی دعوت حق را لبیک گفت»، خبرگزاری فارس.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۸۱.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۸۲.
- ↑ حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، وقایع ۳ شوال.
- ↑ زندگینامه مرحوم سید احمد خمینی: پورتال امام خمینی
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۸۵.
- ↑ فرازی بر زندگی آيتالله «ابوالحسن ايازی»؛ عالم مازندرانی ایکنا
- ↑ «حاج علی اکرام معروف به ابوذر قفقاز»، وبگاه حقایق قفقاز .
- ↑ آیت الله سیدهاشم بطحایی درگذشت؛ ایسنا
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۸۷.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۸۷.
- ↑ ناصری داوودی، مشاهیر تشیع در افغانستان(۱۳۹۰ش)، ج۲، ۳۵۹-۳۶۳.
- ↑ حائری، روزشمار قمری، ۱۳۸۱ش، وقایع ۳ شوال؛ تاریخ شمسی بر اساس محاسبه با مبدل تاریخ.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۸۹.
- ↑ دوانی، هزاره شیخ طوسی، ۱۳۸۶ش، ص۱۹.
- ↑ برای متن قرارداد، نک: تیموری، تحریم تنباکو، صص۲۹-۳۲؛ معاهدات و قراردادهای تاریخی در دورۀ قاجار، صص۴۱۳-۴۱۶؛ محدث، چند امتیازنامۀ عصر قاجار، صص۷۵-۷۸.
- ↑ لطفی، نوری از ملکوت، ۱۳۹۱ش، ص۱۸و۱۹؛ تاریخ شمسی بر اساس محاسبه با مبدل تاریخ.
- ↑ صدر هاشمی، تاریخ جراید و مجلات ایران، ج۴، ص۲۹۷-۲۹۸
- ↑ برقعی رضوی قمی، سید علی پایگاه اطلاع رسانی حوزه.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۹۲.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۹۳.
- ↑ حائری، روزشمار شمسی، ۱۳۸۶ش، ص۸۹۴.
منابع
- «آیتالله علوی گرگانی دعوت حق را لبیک گفت»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۲۴ اسفند ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۲۴ اسفند ۱۴۰۰ش.
- «بالصور: السعودیة ترتکب المجزرة الثالثة وتعدم واحد وأربعون شهیداً من القطیف»، صفحه رسمی قناة نبأ-اخبار، در توییتر، تاریخ درج مطلب:۱۲ مارس ۲۰۲۲م، تاریخ بازدید: ۲۴ اسفند ۱۴۰۰ش.
- «تبدیل تاریخ»، سایت باحساب، تاریخ بازدید: ۱۸ بهمن ۱۴۰۰ش.
- «درباره خبرگزاری اهل بیت(ع)»، خبرگزاری اهل بیت (ابنا)، تاریخ بازدید: ۱۳ بهمن ۱۴۰۰ش.
- درباره مرکز، صفحه رسمی بنیاد ایمان نیوزیلند در فیسبوک، تاریخ بازدید: ۴ اسفند ۱۴۰۰ش.
- "Brief History", Islamic Ahlul Bayt Association, تاریخ بازدید: ۱۲ اسفند ۱۴۰۰ش.