حسین امیرعبداللهیان (۱۳۴۳-۱۴۰۳ش) وزیر امور خارجه نظام جمهوری اسلامی ایران بود که در سانحه سقوط بالگرد حامل سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور وقت ایران،‌ در ۳۰ اردیبهشت سال ۱۴۰۳ش، کشته شد. او از تأثیرگذارترین و حامیان اصلی سیاست حمایت از محور مقاومت به شمار می‌رفت. امیرعبداللهیان در حمله اسرائیل به نوار غزه، تلاش کرد تا با سفرهای متعدد به کشورهای منطقه، از کشتار اهالی غزه و ادامه روند جنگ جلوگیری کند.

حسین امیرعبداللهیان
وزیر امور خارجه ایران
تصویری از حسین امیرعبداللهیان
تصویری از حسین امیرعبداللهیان
شناسنامه
لقبشهید
زادروزاردیبهشت سال ۱۳۴۳ش
شهر تولددامغان
کشور تولدایران
تاریخ درگذشت۳۰ اردیبهشت سال ۱۴۰۳ش
شهر درگذشتورزقان، استان آذربایجان شرقی
آرامگاهحرم عبدالعظیم حسنی


زندگی‌نامه

حسین امیرعبداللهیان در اردیبهشت ۱۳۴۳ش در دامغان زاده شد. او دانش‌آموخته رشته کارشناسی روابط دیپلماتیک از دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه، کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل از دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران در سال ۱۳۷۵ش و دکترای روابط بین‌الملل از دانشگاه تهران بود.[۱]

از سمت‌های رسمی او می‌توان به کارشناس و معاون سفارت جمهوری اسلامی ایران در بغداد، معاون اداره اول سیاسی خلیج فارس وزارت امور خارجه، معاون دستیار ویژه وزیر امور خارجه در امور عراق، عضو کمیته سیاسی-امنیتی مذاکرات هسته‌ای ایران با سه کشور اروپایی، معاون اداره کل خلیج فارس وزارت امور خارجه، عضو کمیته مذاکرات ایران، عراق و آمریکا در موضوع عراق، رئیس ستاد ویژه عراق در وزارت امور خارجه، سفیر جمهوری اسلامی ایران در بحرین، مدیرکل خلیج فارس و خاورمیانه وزارت امور خارجه، معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه و دستیار ویژه رئیس مجلس و مدیرکل امور بین‌الملل مجلس شورای اسلامی اشاره کرد.[۲] امیرعبداللهیان در مرداد ۱۴۰۰ش توسط سید ابراهیم رئیسی به عنوان وزیر امور خارجه به مجلس شورای اسلامی معرفی شد[۳] و توانست رأی اعتماد نمایندگان را به دست آورد.[۴]

درگذشت در سانحه هوایی

بالگرد حامل امیرعبداللهیان در حالی که به همراه سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران و سید محمدعلی آل‌هاشم و جمعی دیگر از همراهان، در بالگردی از منطقه ورزقان آذربایجان شرقی عبور می‌کردند، دچار سانحه شد و پس از برخورد با کوه، منجر به کشته‌شدن تمام سرنشینان گردید.[۵] جنازه او به همراه دیگر کشتگان سانحه به تبریز، سپس تهران، قم و مشهد منتقل شد و در نهایت در حرم عبدالعظیم حسنی در ری، دفن شد.[۶]

واکنش‌ها به درگذشت

در پی انتشار خبر کشته‌شدن حسین امیرعبداللهیان به همراه سید ابراهیم رئیسی، بیش از ۱۱۰ کشور، و نزدیک به ۶۰ هیئت برای این سانحه، پیام تسلیت صادر یا به صورت حضوری در ایران حاضر شدند تا مراتب احترام خود را اعلام نمایند.[۷]آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران در پیام تسلیتی امیر عبداللهیان را وزیر خارجۀ مجاهد و فعال، و مرگ او را شهادت‌گونه خواند.[۸] نیروهای مقاومت در فلسطین،[۹] لبنان و دیگر نواحی نیز با پیام‌های اعلام تسلیت کردند.[۱۰]‌ چند روز پس از درگذشت او، سفیر و نماینده دائم پاکستان در سازمان ملل به نمایندگی از کشورهای سازمان همکاری اسلامی، از تلاش‌های امیرعبداللهیان و رئیسی تجلیل کرد.[۱۱]

حمایت از محور مقاومت

در پی آغاز حمله نیروهای اسرائیلی به نوار غزه، امیرعبداللهیان با سفرهای متعدد خود به منطقه، برای پشتیبانی حداکثری جمهوری اسلامی ایران از محور مقاومت تلاش نمود.[۱۲] او باور داشت که ماهیت عملیات طوفان الاقصی، عملیات ضداشغالگری یک جنبش آزادیبخش علیه یک رژیم اشغالگر و نامشروع است. او تلاش کرد تا این اقدام توسط آمریکا و اسرائیل به عنوان یک اقدام تروریستی به جهان معرفی نشود. به پاس تلاش‌های او در حمایت از جبهه مقاومت،‌ در مجمع ائمه جمعه ایران، تندیس قدرشناسی دریافت کرد.[۱۳]

امیرعبداللهیان در جلسه دفاع برای رای اعتماد مجلس پیش از انتصابش به وزارت خارجه در دولت سید ابراهیم رئیسی، گفته بود که «ما در غرب آسیا به دنبال نهادینه‌سازی دستاوردهای میدانی مقاومت هستیم». در همین راستا،‌ تلاش‌های بسیاری برای ایجاد ثبات در منطقه و برقراری روابط دوستانه با همسایگان ایران داشت تا در ضمن تقویت بنیه دفاعی ایران، از محور مقاومت، حمایت نماید.[۱۴]

محمد شَمص، مدیر و سردبیر پایگاه اینترنتی الخنادق درباره امیرعبداللهیان نقش وی در محور مقاومت را تنها دیپلماتیک ندانسته و وی را در ایجاد روحیه انقلابی میان کشورهای محور مقاومت،‌ نقش‌آفرین معرفی می‌کند.[۱۵] حسین الدیرانی نویسنده و پژوهشگر لبنانی، او را دیپلماتی مجاهد معرفی می‌کند که تمامی محافل فرماندهی جبهه‌های مقاومت در لبنان، سوریه، عراق، یمن و فلسطین او را می‌شناختند و معتقد است که اگر عبداللهیان دیپلمات نمی‌بود، حتما فرمانده‌ای در تراز قاسم سلیمانی می‌شد.[۱۶]

پانویس

  1. «شهید امیرعبداللهیان وزیر محور مقاومت و حامی آرمان فلسطین بود»، خبرگزاری ایکنا.
  2. «شهادت وزیر خارجه در حادثه سقوط بالگرد حامل رئیس‌جمهور»، خبرگزاری ایسنا.
  3. «رئیسی فهرست وزرای پیشنهادی دولت سیزدهم را به مجلس معرفی کرد»، خبرگزاری فارس.
  4. «نتایج رأی اعتماد مجلس به کابینه رئیسی+ تعداد آراء موافق و مخالف»، خبرگزاری ایمنا.
  5. «ایران به حمایت خود از محور مقاومت ادامه خواهد داد»، ایرنا.
  6. «پیکر شهید امیرعبداللهیان در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) آرام گرفت»، خبرگزاری ایسنا.
  7. «ایران به حمایت خود از محور مقاومت ادامه خواهد داد»، ایرنا.
  8. «پیام تسلیت رهبر انقلاب اسلامی و اعلام عزای عمومی در پی درگذشت شهادت‌گونه رئیس‌جمهور و همراهان گرامی ایشان»، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  9. «بیانیه حماس درباره سانحه بالگرد رئیس‌جمهور و هیأت همراه»، خبرگزاری ایسنا.
  10. «اگر دیپلمات نبود، قطعاً فرمانده‌ای در طراز «حاج قاسم» می‌شد»، خبرگزاری مهر.
  11. «تجلیل سازمان همکاری اسلامی از تلاش‌های رئیس جمهور و وزیر خارجه ایران در سازمان ملل»، ایران آن لاین.
  12. «اگر دیپلمات نبود، قطعاً فرمانده‌ای در طراز «حاج قاسم» می‌شد»، خبرگزاری مهر.
  13. «امیرعبداللهیان: ایران به نیروهای مقاومت منطقه دستور نمی‌دهد»، عصر ایران.
  14. «دفاع تمام قد جمیله کدیور از حسین امیرعبداللهیان و سیاستهای وزارت خارجه در دوره او»، خبرآنلاین.
  15. «شهید امیرعبداللهیان وزیر محور مقاومت و حامی آرمان فلسطین بود»، خبرگزاری ایکنا.
  16. «اگر دیپلمات نبود، قطعاً فرمانده‌ای در طراز «حاج قاسم» می‌شد»، خبرگزاری مهر.

منابع