پرش به محتوا

حسین امیرعبداللهیان

از ویکی شیعه
حسین امیرعبداللهیان
وزیر امور خارجه ایران
تصویری از حسین امیرعبداللهیان
تصویری از حسین امیرعبداللهیان
شناسنامه
لقبشهید
زادروزاردیبهشت سال ۱۳۴۳ش
شهر تولددامغان
کشور تولدایران
تاریخ درگذشت۳۰ اردیبهشت سال ۱۴۰۳ش
شهر درگذشتورزقان، استان آذربایجان شرقی
آرامگاهحرم عبدالعظیم حسنی


حسین امیرعبداللهیان (۱۳۴۳–۱۴۰۳ش) دیپلمات ایرانی و وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در دولت سید ابراهیم رییسی بود. او در ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ش، در سانحه سقوط بالگرد حامل رئیس‌جمهور وقت ایران، جان باخت. امیرعبداللهیان از چهره‌های فعال در سیاست خارجی ایران و از مدافعان سیاست حمایت از محور مقاومت به‌شمار می‌رفت. او در جریان حملات اسرائیل به نوار غزه، با انجام سفرهای منطقه‌ای، تلاش‌هایی در جهت کاهش تنش و جلوگیری از گسترش درگیری‌ها انجام داد.

اهمیت و جایگاه

با آغاز حملات نیروهای اسرائیلی به نوار غزه، حسین امیرعبداللهیان با انجام سفرهای متعدد به کشورهای منطقه، تلاش کرد تا پشتیبانی حداکثری نظام جمهوری اسلامی ایران از محور مقاومت را تحقق بخشد.[۱] او معتقد بود که طوفان الاقصی، یک عملیات ضداشغالگری از سوی جنبش آزادی‌بخش حماس علیه رژیمی اشغالگر و نامشروع است. از این‌رو، تلاش کرد تا این اقدام از سوی آمریکا و اسرائیل به‌عنوان عملیات تروریستی معرفی نشود. در تقدیر از تلاش‌های او در حمایت از جبهه مقاومت، مجمع ائمه جمعه ایران، تندیس قدرشناسی به وی اهدا کرد.[۲]

در جلسه دفاع برای اخذ رأی اعتماد مجلس پیش از انتصاب به وزارت امور خارجه در دولت سید ابراهیم رئیسی، امیرعبداللهیان اظهار داشت: «ما در غرب آسیا به دنبال نهادینه‌سازی دستاوردهای میدانی مقاومت هستیم.» بر همین اساس، او در کنار تقویت بنیه دفاعی ایران، تلاش‌های گسترده‌ای برای ایجاد ثبات منطقه‌ای و برقراری روابط دوستانه با همسایگان انجام داد.[۳]

محمد شَمص، مدیر پایگاه اینترنتی الخنادق، نقش امیرعبداللهیان را فراتر از دیپلماسی دانسته و او را عامل ایجاد روحیه انقلابی در میان کشورهای محور مقاومت معرفی می‌کند.[۴] همچنین حسین الدیرانی، نویسنده و پژوهشگر لبنانی، او را «دیپلماتی مجاهد» می‌نامد که در محافل فرماندهی مقاومت در لبنان، سوریه، عراق، یمن و فلسطین شناخته‌شده بود. او معتقد است که اگر امیرعبداللهیان دیپلمات نمی‌بود، بی‌تردید فرمانده‌ای در تراز قاسم سلیمانی می‌شد.[۵]

زندگی‌نامه

حسین امیرعبداللهیان در اردیبهشت ۱۳۴۳ش در شهر دامغان متولد شد.[۶] او تحصیلات خود را در حوزه روابط بین‌الملل ادامه داد و موفق به دریافت مدارک زیر شد:

  • کارشناسی روابط دیپلماتیک از دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه
  • کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل از دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران (۱۳۷۵ش)
  • دکترای روابط بین‌الملل از دانشگاه تهران.[۷]

سوابق دیپلماتیک و اجرایی

امیرعبداللهیان در طول دوران فعالیت خود، مسئولیت‌های مهمی در حوزه سیاست خارجی و روابط منطقه‌ای بر عهده داشت.[۸] برخی از مهم‌ترین سمت‌های او عبارت‌اند از:

  • کارشناس و معاون سفارت ایران در بغداد
  • معاون اداره اول سیاسی خلیج فارس وزارت امور خارجه
  • معاون دستیار ویژه وزیر امور خارجه در امور عراق
  • عضو کمیته سیاسی-امنیتی مذاکرات هسته‌ای ایران با سه کشور اروپایی
  • معاون اداره کل خلیج فارس وزارت امور خارجه
  • عضو کمیته مذاکرات ایران، عراق و آمریکا در موضوع عراق
  • رئیس ستاد ویژه عراق در وزارت امور خارجه
  • سفیر ایران در بحرین
  • مدیرکل خلیج فارس و خاورمیانه وزارت امور خارجه
  • معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه
  • دستیار ویژه رئیس مجلس و مدیرکل امور بین‌الملل مجلس شورای اسلامی.[۹]

در مرداد ۱۴۰۰ش، سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور وقت ایران، امیرعبداللهیان را به‌عنوان وزیر پیشنهادی امور خارجه به مجلس شورای اسلامی معرفی کرد[۱۰] و توانست با کسب رأی اعتماد نمایندگان، سکان‌دار سیاست خارجی ایران در دولت سیزدهم شود.[۱۱]

درگذشت در سانحه هوایی

در روز ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ش، بالگرد حامل حسین امیرعبداللهیان، در حالی که به‌همراه سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران، سید محمدعلی آل‌هاشم، نماینده ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی، و جمعی دیگر از همراهان از منطقه ورزقان در استان آذربایجان شرقی عبور می‌کردند، دچار سانحه شد. این بالگرد پس از برخورد با کوه، سقوط کرد و تمامی سرنشینان آن جان باختند.[۱۲]

پیکر امیرعبداللهیان به‌همراه دیگر جان‌باختگان این حادثه، ابتدا به تبریز منتقل شد و طی مراسم‌هایی در تهران، قم و مشهد تشییع گردید. سپس در حرم عبدالعظیم حسنی واقع در شهر ری دفن شد.[۱۳]

واکنش‌ها به درگذشت

پس از انتشار خبر جان‌باختن حسین امیرعبداللهیان، موجی از واکنش‌ها و پیام‌های تسلیت در سطح داخلی و بین‌المللی به راه افتاد. بیش از ۱۱۰ کشور و نزدیک به ۶۰ هیئت دیپلماتیک با ارسال پیام یا حضور در ایران، مراتب همدردی و احترام خود را اعلام کردند.[۱۴]

آیت‌الله سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در پیام تسلیتی، امیرعبداللهیان را «وزیر خارجه‌ای مجاهد و فعال» توصیف کرد و مرگ او را «شهادت‌گونه» خواند.[۱۵]
نیروهای مقاومت در فلسطین،[۱۶] لبنان و دیگر مناطق نیز با صدور بیانیه‌هایی، درگذشت امیرعبداللهیان را تسلیت گفتند و از نقش او در حمایت از محور مقاومت تجلیل کردند.[۱۷]
چند روز پس از این حادثه، سفیر و نماینده دائم پاکستان در سازمان ملل متحد، به نمایندگی از کشورهای سازمان همکاری‌های اسلامی، از تلاش‌های امیرعبداللهیان و رئیس‌جمهور رئیسی در عرصه دیپلماسی منطقه‌ای و بین‌المللی تجلیل کرد.[۱۸]

پانویس

  1. «اگر دیپلمات نبود، قطعاً فرمانده‌ای در طراز «حاج قاسم» می‌شد»، خبرگزاری مهر.
  2. «امیرعبداللهیان: ایران به نیروهای مقاومت منطقه دستور نمی‌دهد»، عصر ایران.
  3. «دفاع تمام قد جمیله کدیور از حسین امیرعبداللهیان و سیاست‌های وزارت خارجه در دوره او»، خبرآنلاین.
  4. «شهید امیرعبداللهیان وزیر محور مقاومت و حامی آرمان فلسطین بود»، خبرگزاری ایکنا.
  5. «شهید امیرعبداللهیان وزیر محور مقاومت و حامی آرمان فلسطین بود»، خبرگزاری ایکنا.
  6. «شهید امیرعبداللهیان وزیر محور مقاومت و حامی آرمان فلسطین بود»، خبرگزاری ایکنا.
  7. «شهید امیرعبداللهیان وزیر محور مقاومت و حامی آرمان فلسطین بود»، خبرگزاری ایکنا.
  8. «شهادت وزیر خارجه در حادثه سقوط بالگرد حامل رئیس‌جمهور»، خبرگزاری ایسنا.
  9. «شهادت وزیر خارجه در حادثه سقوط بالگرد حامل رئیس‌جمهور»، خبرگزاری ایسنا.
  10. «رئیسی فهرست وزرای پیشنهادی دولت سیزدهم را به مجلس معرفی کرد»، خبرگزاری فارس.
  11. «نتایج رأی اعتماد مجلس به کابینه رئیسی+ تعداد آراء موافق و مخالف»، خبرگزاری ایمنا.
  12. «ایران به حمایت خود از محور مقاومت ادامه خواهد داد»، ایرنا.
  13. «پیکر شهید امیرعبداللهیان در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) آرام گرفت»، خبرگزاری ایسنا.
  14. «ایران به حمایت خود از محور مقاومت ادامه خواهد داد»، ایرنا.
  15. «پیام تسلیت رهبر انقلاب اسلامی و اعلام عزای عمومی در پی درگذشت شهادت‌گونه رئیس‌جمهور و همراهان گرامی ایشان»، دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای.
  16. «بیانیه حماس درباره سانحه بالگرد رئیس‌جمهور و هیأت همراه»، خبرگزاری ایسنا.
  17. «اگر دیپلمات نبود، قطعاً فرمانده‌ای در طراز «حاج قاسم» می‌شد»، خبرگزاری مهر.
  18. «تجلیل سازمان همکاری اسلامی از تلاش‌های رئیس جمهور و وزیر خارجه ایران در سازمان ملل»، ایران آنلاین.

منابع