علی‌اکبر ولایتی
| سیاستمدار شیعه • پژوهشگر در حوزه تاریخ تمدن اسلامی و شیعی | |
 | |
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| مذهب | شیعه |
| شهرت | دکتر ولایتی |
| زادروز | ۴ تیر سال ۱۳۲۴ش |
| زادگاه | رستم‌آباد شمیران، تهران |
| محل زندگی | تهران |
| اطلاعات علمی | |
| تحصیلات | متخصص کودکان |
| محل تحصیل | دانشگاه تهران و دانشگاه جان هاپکینز در بالتیمور امریکا |
| اطلاعات دیگر | |
| پیشه | پزشک و سیاستمدار |
| منصب | وزیر امور خارجه ایران • مشاور دومین رهبر جمهوری اسلامی ایران |
| جوایز | بهترین کتاب دفاع مقدس • چهره ماندگار در رشته پزشکی کودکان • برنده جایزه نشان حکمت • برگزیده جایزه علمی علامه طباطبایی و… |
| وبگاه | https://velayati.ir |
علی‌اکبر ولایتی (متولد ۱۳۲۴ش) پزشک و سیاستمدار شیعه اهل ایران، مشاور رهبر جمهوری اسلامی ایران و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام است. او همچنین پژوهشگر و نویسنده آثاری در حوزه تاریخ تمدن اسلامی و شیعی است.
ولایتی در سال‌های ۱۳۶۰ تا ۱۳۷۶ش به‌مدت ۱۶ سال وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران و پیش از آن نماینده مجلس شورای اسلامی بود. او در دوران وزارت خارجه، سیاست عدم رویارویی ورزشکاران ایرانی با ورزشکاران رژیم اسرائیل را پایه‌گذاری کرد.
ولایتی دارای نشان درجه ۱ دانش است و بیش از ۱۳۵ کتاب در حوزه‌های پزشکی، تاریخی و سیاسی تألیف و ترجمه کرده است. از جمله آثار مکتوب او می‌توان به پویایی فرهنگ و تمدن اسلام و ایران، تاریخ روابط خارجی ایران و نقش شیعه در فرهنگ و تمدن اسلامی اشاره کرد. او مدتی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و مدتی نیز دبیرکل مجمع جهانی اهل‌بیت و عضو بنیاد دائرةالمعارف اسلامی بود.
جایگاه سیاسی و فرهنگی
علی‌اکبر ولایتی، پزشک و سیاستمدار شیعه ایرانی است. او در ۱۳۲۴ش در روستایی در شمیران تهران به دنیا آمد.[۱]ولایتی در سال ۱۳۴۳ش با رتبه ۴۹ کشوری در کنکور پذیرفته شد. دوره تخصص اطفال را در دانشگاه تهران، و دوره فوق تخصص در رشته عفونت را، در دانشگاه جان هاپکینز آمریکا ادامه داد[۲] و از سال ۱۳۵۰ش به‌عنوان پزشک عمومی، فعالیت‌های پزشکی خود را آغاز کرد.[۳]
ولایتی از دوران دبیرستان، بارها به فعالیت‌های سیاسی روی آورد و در اعتراضات مخالفان حکومت پهلوی مشارکت می‌کرد. از همین‌رو چند مرتبه برای بازجویی در سن ۱۷ سالگی به سازمان امنیتی وقت منتقل گردید. او از سال ۱۳۴۱ش به‌عضویت جبهه ملی دوم[یادداشت ۱] درآمد و بعدها در دانشگاه تهران، انجمن اسلامی دانشکدهٔ پزشکی دانشگاه تهران را احیا کرد.[۴]
جایگاه سیاسی
با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، ولایتی به‌عنوان معاون وزیر بهداری مشغول خدمت شد. او در دوره اول مجلس شورای اسلامی از سوی مردم تهران به مجلس راه یافت و بعدها به‌عنوان وزیر خارجه فعالیت سیاسی خود را ادامه داد.[۵] ولایتی ۱۶ سال از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۷۶ش وزیر امور خارجه دولت جمهوری اسلامی ایران بود. او در دوران وزارت خارجه، سیاست ممنوعیت مبارزه با حریفانی از اسرائیل را تأیید و پایه‌ریزی کرد که بر اساس آن ورزشکاران ایرانی به‌خاطر به رسمیت نشناختن اسرائیل، حقِّ بازی در مقابل حریفانی از آن کشور را نداشته باشند.[۶] او همچنین در مناصب دیگری همچون شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجمع تشخیص مصلحت نظام عضویت داشته است.[۷]
ولایتی از سال ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۱ش، دبیرکلیِ مجمع جهانی اهل‌بیت را بر عهده داشت.[۸] ولایتی از سال ۱۳۷۶ش با روی کار آمدن دولت سید محمد خاتمی و پایان یافتن دوران وزارت خارجه، مشاور بین‌الملل رهبر جمهوری اسلامی ایران شد.[۹] از جمله سِمت‌های سیاسی او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دبیرکل مجمع جهانی اهل‌بیت[۱۰]
- دبیرکل مجمع جهانی بیداری اسلامی[۱۱]
- عضو انجمن اسلامی فارغ التحصیلان اروپا، آمریکا و اقیانوسیه[۱۲]
- عضو انجمن آثار و مفاخر فرهنگی[۱۳]
- عضو هیئت‌امنای سازمان مردمی حمایت از محرومان و آسیب‌پذیران بهزیستی[۱۴]
- عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی[۱۵]
- رئیس شورای مرکزی انجمن اسلامی پزشکان ایران[۱۶]
- رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام[۱۷]
- مشاور رهبر جمهوری اسلامی ایران در امور بین‌الملل[۱۸]
جایگاه علمی و فرهنگی
ولایتی در ضمن شغل‌های سیاسی خود، به تدریس در دانشگاه نیز می‌پرداخت. او همچنین در بنیاد دائرةالمعارف اسلامی عضویت دارد.[۱۹] ولایتی به‌دلیل منتخب‌شدن از سوی فرهنگستان علوم پزشکی، از سوی رئیس‌جمهور وقت جمهوری اسلامی ایران، نشان درجه ۱ دانش را دریافت کرده است.[۲۰] از جمله فعالیت‌های علمی او می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- عضو هیئت امنای بنیاد دائرةالمعارف اسلامی و رئیس گروه اسلام معاصر آن بنیاد[۲۱]
- عضو هیئت امنای فرهنگستان‌های جمهوری اسلامی ایران[۲۲]
- عضو هیئت تحریریه فصلنامه تخصصی شیعه‌شناسی[۲۳]
- رئیس گروه علمی طب سنتی و طب اسلامی فرهنگستان علوم پزشکی[۲۴]
- عضو شورای عالی سیاست‌گذاری دائرةالمعارف دفاع مقدس[۲۵]
جوایز و نشان‌ها
علی‌اکبر ولایتی در سال ۱۳۵۳ش، جایزه اول پژوهشی استاد دکتر محمد قریب را دریافت کرد. او بعدها لوح تقدیر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را در سال ۱۳۷۶ش برای کتاب سِل دریافت نمود. جایزه بهترین کتاب پزشکی در سال ۱۳۶۷ش و بهترین کتاب دفاع مقدس در سال ۱۳۷۸ش دیگر جوایز اوست.[۲۶] او در آبان ۱۳۸۴ش و در همایش چهره‌های ماندگار ایران، به‌عنوان چهره ماندگار در رشته پزشکی کودکان معرفی و از او تجلیل شد.[۲۷]
ولایتی همچنین برنده جایزه نشان حکمت در جشنواره بین‌المللی حکمت سینَوی از بنیاد علمی و فرهنگی بوعلی سینا در سال ۱۳۸۸ش شد. او این جایزه را بابت فعالیت‌های برجسته در پیشرفت پزشکی دریافت کرد.[۲۸] ولایتی برگزیده جایزه علمی علامه طباطبایی بنیاد ملی نخبگان است. از او توسط مؤسسه اسلامی آموزش حرفه‌ای داکا در بنگلادش و کنفدراسیون صنایع هند، تقدیر شده است. گفته شده که او مدال صلحی را نیز از ایتالیا دریافت کرده است.[۲۹] ولایتی همچنین چندین دکترای افتخاری از دانشگاه‌های خارجی کسب کرده است.[۳۰]
آثار
علی‌اکبر ولایتی، کتاب‌های متعددی را به چاپ رسانده و آثار او در زمینه‌های مختلف پزشکی، تاریخی و سیاسی است.[۳۱] او علاوه بر تألیف، آثاری را نیز ترجمه کرده است.[۳۲] تا سال ۱۳۹۵ش، تعداد این آثار به ۱۳۵ عنوان می‌رسید. او همچنین ۲۹ عنوان مقاله فارسی و ۹۳ عنوان مقاله پزشکی از خود به چاپ رسانده است. ۱۹ طرح تحقیقاتی در زمینه‌های پزشکی با موضوع سل از سوی او پی‌گیری شده و تا سال ۱۳۹۵ش، ۲۷ سمینار یا کنگره علمی به ریاست او اجرا شده است.[۳۳] برخی از آثار او برنده جوایز ادبی و علمی در جشنواره‌های ایران و خارج از ایران بوده است.[۳۴] از جمله آثار تألیفی علی‌اکبر ولایتی در موضوع تاریخی و سیاسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پویایی فرهنگ و تمدن اسلام و ایران[۳۵]
- تقویم تاریخ، فرهنگ و تمدن اسلام و ایران[۳۶]
- زندگینامه یکصد و ده چهره از آفرینندگان فرهنگ و تمدن اسلام و بوم ایران[۳۷]
- ایران و مسئلهٔ فلسطین[۳۸]
- ایران و تحولات فلسطین[۳۹]
- بحران تاریخی هویت ایرانی[۴۰]
- مقدمهٔ فکری نهضت مشروطیت[۴۱]
- تاریخ روابط خارجی ایران در عهد شاه عباس اول صفوی[۴۲]
- تاریخ روابط خارجی ایران در عهد شاه اسماعیل صفوی[۴۳]
- تاریخ سیاسی جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوری اسلامی ایران[۴۴]
- تاریخ روابط خارجی ایران در دوران ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه[۴۵]
- تاریخ معاصر ایران[۴۶]
- تاریخ کهن و معاصر ایران زمین[۴۷]
- دانشنامه جوانمردی[۴۸]
- نقش شیعه در فرهنگ و تمدن اسلامی[۴۹]
- دایرةالمعارف پزشکی اسلام و ایران[۵۰]
پانویس
- ↑ زمانی سینی، «ولایتی، علی‌اکبر»، ۱۴۰۰ش، ج۱۰، ص۳۲۷.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ زمانی سینی، «ولایتی، علی‌اکبر»، ۱۴۰۰ش، ج۱۰، ص۳۲۷.
- ↑ زمانی سینی، «ولایتی، علی‌اکبر»، ۱۴۰۰ش، ج۱۰، ص۳۲۷.
- ↑ زمانی سینی، «ولایتی، علی‌اکبر»، ۱۴۰۰ش، ج۱۰، ص۳۲۸.
- ↑ «ولایتی: افتخار می‌کنم پایه‌گذار بازی نکردن ورزشکاران ایرانی با رژیم صهیونیستی هستم»، آفتاب‌نیوز.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «گفتگوی خواندنی با دکتر ولایتی»، شفاآنلاین.
- ↑ «گفتگوی خواندنی با دکتر ولایتی»، شفاآنلاین.
- ↑ «گفتگوی خواندنی با دکتر ولایتی»، شفاآنلاین.
- ↑ «گفتگوی خواندنی با دکتر ولایتی»، شفاآنلاین.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «ولایتی رسماً سکاندار مرکز تحقیقات استراتژیک شد»، دی نیوز.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «مراسم تقدیر از برگزیدگان فرهنگستان‌ها»، خبرگزاری ایسنا.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «گفتگوی خواندنی با دکتر ولایتی»، شفاآنلاین.
- ↑ «گفتگوی خواندنی با دکتر ولایتی»، شفاآنلاین.
- ↑ «گفتگوی خواندنی با دکتر ولایتی»، شفاآنلاین.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «دکتر علی اکبر ولایتی»، پایگاه فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران.
- ↑ «با تقدیر از ۲۷ ناآور علمی، فرهنگی و هنری پنجمین همایش «چهره‌های ماندگار» برگزار شد»، خبرگزاری ایسنا.
- ↑ «برگزیدگان جایزه حکمت سینوی معرفی شدند»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «علی اکبر ولایتی: دربارهٔ شرایط نامساعد جسمانی»، عصرایران.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ زمانی سینی، «ولایتی، علی‌اکبر»، ۱۴۰۰ش، ج۱۰، ص۳۲۸.
- ↑ «دکتر علی اکبر ولایتی»، پایگاه فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران.
- ↑ «گفتگوی خواندنی با دکتر ولایتی»، شفاآنلاین.
- ↑ «دکتر علی اکبر ولایتی»، پایگاه فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران.
- ↑ زمانی سینی، «ولایتی، علی‌اکبر»، ۱۴۰۰ش، ج۱۰، ص۳۲۸.
- ↑ زمانی سینی، «ولایتی، علی‌اکبر»، ۱۴۰۰ش، ج۱۰، ص۳۲۸.
- ↑ «انتشار کتاب دکتر ولایتی دربارهٔ مبدع خط نسخ ایرانی»، پایگاه علی‌اکبر ولایتی.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ «زندگینامه: علی اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین.
- ↑ زمانی سینی، «ولایتی، علی‌اکبر»، ۱۴۰۰ش، ج۱۰، ص۳۲۷.
- ↑ «تالیفات دکتر علی ولایتی»، پایگاه علی‌اکبر ولایتی.
- ↑ «تالیفات دکتر علی ولایتی»، پایگاه علی‌اکبر ولایتی.
- ↑ «تالیفات دکتر علی ولایتی»، پایگاه علی‌اکبر ولایتی.
- ↑ «تالیفات دکتر علی ولایتی»، پایگاه علی‌اکبر ولایتی.
یادداشت
- ↑ تشکیل جبهه‌ی ملی دوم در تاریخ۳۰ تیر ۱۳۳۹، https://irdc.ir/fa/news/9129/
منابع
- «انتشار کتاب دکتر ولایتی دربارهٔ مبدع خط نسخ ایرانی»، پایگاه علی‌اکبر ولایتی، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ بازدید: ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ش.
- «با تقدیر از ۲۷ ناآور علمی، فرهنگی و هنری پنجمین همایش «چهره‌های ماندگار» برگزار شد»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۲۳ آبان ۱۳۸۴ش، تاریخ بازدید: ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ش.
- «برگزیدگان جایزه حکمت سینوی معرفی شدند»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۲۱ آبان ۱۳۸۸ش، تاریخ بازدید: ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ش.
- «تألیفات دکتر علی ولایتی»، پایگاه علی‌اکبر ولایتی، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ بازدید: ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ش.
- «دکتر علی‌اکبر ولایتی»، پایگاه فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران. تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ بازدید: ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ش.
- زمانی سینی، امیر. «ولایتی، علی‌اکبر». در دانشنامه امام خمینی، به کوشش سید ضیاء مرتضوی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۴۰۰ش.
- «زندگینامه: علی‌اکبر ولایتی»، همشهری آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱۵ مرداد ۱۳۸۷ش، تاریخ بازدید: ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ش.
- «علی‌اکبر ولایتی: دربارهٔ شرایط نامساعد جسمانی»، خبرگزاری عصرایران، تاریخ درج مطلب: ۲۷ دی ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ش.
- «گفتگوی خواندنی با دکتر ولایتی»، شفاآنلاین، تاریخ درج مطلب: ۲۸ مهر ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ش.
- «مراسم تقدیر از برگزیدگان فرهنگستان‌های کشور برپا شد»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۱۰ اسفند ۱۳۸۸ش، تاریخ بازدید: ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ش.
- «ولایتی: افتخار می‌کنم پایه‌گذار بازی نکردن ورزشکاران ایرانی با رژیم صهیونیستی هستم»، آفتاب‌نیوز، تاریخ درج مطلب: ۱۴ آذر ۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ش.
- «ولایتی رسماً سکاندار مرکز تحقیقات استراتژیک شد»، دی نیوز، تاریخ درج مطلب: ۱۹ آبان ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ش.
| دبیرکلها |  | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| رسانهها | |||||
| منشورات |
| ||||
| همایشها | کنگره بین‌المللی امام حسن مجتبی(ع) • همایش بین‌المللی امام سجاد(ع) • همایش بین‌المللی ناصر کبیر • جایزه بزرگ پیامبر اعظم(ص) • جشنواره بین‌المللی کاریکاتور روز جهانی قدس • همایش علمی پژوهشی سبک زندگی اهل‌بیت(ع) • همایش خانواده بينالملل اسلامی • همایش بین‌المللی حضرت ابوطالب(ع) و ... | ||||
| مؤسسات وابسته | |||||