مرداد (ماه)

مُرداد یا اَمِرداد که در تقویم افغانستان، اَسَد (شیر (حیوان)) نام دارد، پنجمین ماه از سال خورشیدی (شمسی) است و در تقویم کنونی ایران و افغانستان ۳۱ روز دارد.

رویدادها

اول

• ۱۳۸۶ش. درگذشت عبدالکریم حق‌شناس از فقها، عارفان و اساتید اخلاق در تهران (۸ رجب ۱۴۲۸ق)

دوم

• ۱۳۴۲ش. صدور اعلامیه مشترک علما و مراجع در تأیید مرجعیت امام خمینی
• ۱۳۴۲ش. درگذشت برات‌علی تاج (تولد:۱۲۹۳ش)، فعال سیاسی و مشروطه خواه شیعه هزاره و از مؤسسان حزب وطن.
• ۱۳۷۱ش. درگذشت سید ابوالفضل موسوی زنجانی مجتهد، نویسنده، سیاستمدار ملی‌گرای ایرانی و از اعضای نهضت مقاومت ملی و جبهه ملی
• ۱۳۹۵ش. کشتار شیعیان هزاره معترض به تبعیض نژادی حکومت افغانستان، علیه هزاره‌ها، در جریان تظاهرات موسوم به جنبش روشنایی در کابل (۱۸ شوال ۱۴۳۷ق)

سوم

• ۱۳۹۳ش. شهادت ۳۳ نفر از راهپیمایان روز قدس توسط ارتش نیجریه در زاریا (۲۷ رمضان ۱۴۳۵ق)

چهارم

• ۱۲۷۵ش. درگذشت محمدتقی بجنوردی از فقهای شیعه در مشهد (۱۴ صفر ۱۳۱۴ق)
• ۱۳۲۳ش. درگذشت رضا شاه، اولین شاه پهلوی ایران، در جزیره موریس. (۵ شعبان، ۱۳۶۳ق)
• ۱۳۹۳ش. درگذشت حسین شب‌زنده‌دار (پدر مهدی شب‌زنده‌دار)از فقهای شیعه و استاد اخلاق، فقه و اصول در حوزه علمیه قم (۲۸ رمضان ۱۴۳۵ق)

پنجم

• ۱۳۵۸ش. اقامه اولین نماز جمعه رسمی جمهوری اسلامی ایران در تهران به امامت سید محمود طالقانی (۳ رمضان ۱۳۹۹ق)
• ۱۳۵۹ش. فوت محمدرضا پهلوی، آخرین شاه ایران، در مصر. (۱۴ رمضان، ۱۴۰۰ق)
• ۱۳۶۷ش. آغاز عملیات مرصاد توسط ارتش جمهوری اسلامی ایران علیه سازمان مجاهدین خلق ایران به فرماندهی علی صیاد شیرازی
• ۱۳۸۳ش. درگذشت علی پهلوانی تهرانی (سعادت‌پرور) فقیه و عارف شیعه (۱۲ شوال ۱۴۲۵ق)

ششم

• ۱۳۱۰ش. تولد سید احمد حسینی اشکوری، فهرست‌نویس نسخه‌های خطی (۱۳ ربیع‌الاول ۱۳۵۰ق)
• ۱۳۹۲ش. تخریب مقبره عمار یاسر و اویس قرنی توسط گروه‌های تکفیری در سوریه (۲۱ رمضان ۱۴۳۴ق)

هفتم

• ۱۲۷۶ش. درگذشت ابوالمعالی کلباسی از فقهای شیعه (۲۷ صفر ۱۳۱۵ق)
• ۱۳۸۴ش. درگذشت محمدتقی بهلول روحانی، عارف و سخنران در واقعه مسجد گوهرشاد در مخالفت با سیاست تغییر لباس (۲۲ جمادی‌الثانی ۱۴۲۶ق)
• ۱۴۰۰ش. درگذشت محمدسرور رجایی، نویسنده و پژوهشگر افغانستانی (۱۸ ذی‌الحجه ۱۴۴۲ق).

هشتم

• ۱۳۸۲ش. درگذشت علی‌اصغر کرباسچیان روحانی شیعی و بنیان‌گذار نخستین مدرسه مدرن اسلامی (۳۰ جمادی‌الاول ۱۴۲۴ق)
• ۱۳۸۶ش. درگذشت علی مشکینی رئیس مجلس خبرگان رهبری، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و امام جمعه قم (۱۵ رجب ۱۴۲۸ق)

نهم

• ۱۲۷۱ش. درگذشت ملا احمد فاضل مراغه‌ای فقیه، متکلم، مفسر (۵ محرم ۱۳۱۰ق)
• ۱۲۸۸ش. شهادت شیخ فضل‌الله نوری از مجتهدان طراز اول تهران و از پیشروان جنبش مشروطه ایران (۱۳ رجب ۱۳۲۷ق)
• ۱۳۶۶ش. کشتار حجاج ایرانی در مکه، توسط پلیس عربستان در مراسم برائت از مشرکان حج تمتع سال ۱۳۶۶ش (۶ ذی‌الحجه ۱۴۰۷ق)

دهم

• ۱۳۱۰ش. ولادت سید عباس حسینی کاشانی مجتهد و استاد حوزه علمیه قم (۱۷ ربیع‌الاول ۱۳۵۰ق)

یازدهم

• ۱۲۶۶ش. ولادت محمدتقی آملی فقیه، فیلسوف و از اساتید حوزه علمیه تهران (۱۲ ذی‌القعده ۱۳۰۴ق)

سیزدهم

• ۱۳۰۹ش. ولادت سید علی حسینی سیستانی از مراجع تقلید شیعه و استاد درس خارج فقه و اصول در حوزه علمیه نجف (۹ ربیع‌الاول ۱۳۴۹ق)

چهاردهم

• ۱۲۸۵ش. امضای فرمان مشروطیت در ایران توسط مظفرالدین شاه قاجار (۱۴ جمادی‌الثانی ۱۳۲۴ق)
• ۱۳۳۹ش. درگذشت محمد علی اردوبادی (علّامه اردوبادی) فقیه، شاعر، مفسر و مورخ شیعی (۱۱ صفر ۱۳۸۰ق)
• ۱۳۴۳ش. درگذشت محمدباقر الفت اصفهانی فقیه، شاعر و نویسنده (۲۶ ربیع‌الاول ۱۳۸۴ق)
• ۱۳۶۷ش. ترور سید عارف حسین حسینی رهبر نهضت جعفریه پاکستان (۲۱ ذی‌الحجه ۱۴۰۸ق)
• ۱۳۶۸ش. شهادت مصطفی مازح در راه اعدام سلمان رشدی
• ۱۳۹۶ش. شهادت شیعیان روستای میرزا اولنگ افغانستان در حمله مشترک طالبان و داعش. (۱۲ ذی‌القعده ۱۴۳۸ق)
• ۱۳۹۸ش. درگذشت محمدآصف محسنی قندهاری از مراجع تقلید شیعه در افغانستان، رییس شورای علمای شیعه و عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت(ع) (۴ ذی‌الحجه ۱۴۴۰ق)

پانزدهم

• ۱۳۶۲ش. شهادت مصطفی ردانی‌پور روحانی و فرمانده قرارگاه فتح
• ۱۳۶۶ش. شهادت عباس بابایی از خلبانان و فرماندهان ارتش جمهوری اسلامی ایران

شانزدهم

• ۱۳۴۴ش. درگذشت سید رضا فیروزآبادی روحانی سیاستمدار، نماینده مجلس شورای ملی و بنیانگذار بیمارستان فیروزآبادی (۹ ربیع‌الثانی ۱۳۸۵ق)

هفدهم

• ۱۳۵۴ش. درگذشت سید محمدهادی میلانی مرجع تقلید، مفسر، از اساتید حوزه علمیه مشهد (۲۹ رجب ۱۳۹۵ق)
• ۱۳۷۱ش. درگذشت سید ابوالقاسم خویی از مراجع تقلید و نویسنده معجم رجال الحدیث در علم رجال و البیان فی تفسیر القرآن در تفسیر (۸ صفر ۱۴۱۳ق)
• ۱۳۷۷ش. آغاز کشتار سه روزه شیعیان هزاره توسط طالبان در تصرف مزار شریف. (۱۴ ربیع‌الثانی ۱۴۱۹ق)
• ۱۳۷۹ش. درگذشت ابوالحسن شیرازی فقیه فعال در انقلاب اسلامی ایران، اولین امام جمعه مشهد و عضو مجلس خبرگان رهبری (۶ جمادی‌الاول ۱۴۲۱ق)

هجدهم

• ۱۳۶۳ش. برگزاری نخستین کنگره جهانی امام رضا(ع) در مشهد (۱۱ ذی‌القعده ۱۴۰۴ق)
• ۱۳۶۳ش. درگذشت ابوالقاسم پاینده نویسنده، مترجم متون و قرآن
• ۱۳۶۴ش. درگذشت محمد ثقفی تهرانی فقیه، نویسنده کتاب تفسیر روان جاوید (۲۲ ذی‌القعده ۱۴۰۵ق)

بیستم

• ۱۳۰۴ش. درگذشت شیخ عبدالنبی نوری از فقها و اساتید حوزه علمیه تهران
• ۱۳۷۹ش. درگذشت حیدرعلی محقق از فقها و اساتید حوزه علمیه در اصفهان (۹ جمادی‌الاول ۱۴۲۱ق)

بیستم و یکم

• ۱۲۷۶ش. اعدام میرزا رضا کرمانی به جرم قتل ناصرالدین شاه
• ۱۳۹۷ش. درگذشت محمدعلی اسماعیل‌پور قمشه‌ای از فقها و اساتید حوزه علمیه قم. (۲۹ ذی‌القعده ۱۴۳۹ق)

بیست و دوم

• ۱۳۱۸ش. درگذشت میرزا ابوالحسن مشکینی از فقها و اساتید حوزه علمیه نجف و نویسنده وجيزة فی علم الرجال (۲۷ جمادی‌الثانی ۱۳۵۸ق)

بیست و سوم

• ۱۳۱۵ش.درگذشت محمدحسین غروی نائینی از مراجع تقلید و نویسنده تنبیه‌الامة و تنزیه‌المله درباره مبانی فکری حکومت مشروطه و نفی استبداد (۲۶ جمادی‌الاول ۱۳۵۵ق)
• ۱۳۶۸ش. درگذشت سید عبدالله ضیائی نیا روحانی سیاستمدار، نماینده مردم گیلان در مجلس خبرگان قانون اساسی (۱۱ محرم ۱۴۱۰ق)
• ۱۴۰۰ش. درگذشت مهدی پیشوایی متخصص تاریخ اسلام و تشیع و از نویسندگان مقتل جامع سید الشهدا (۵ محرم ۱۴۴۳ق)

بیست و چهارم

• ۱۳۶۲ش. نخستین جلسه مجلس خبرگان رهبری به ریاست علی مشکینی
• ۱۳۹۷ش. حمله داعش به مرکز آموزشی موعود در منطقه شیعه‌نشین دشت برچی در کابل و شهادت ۵۰ نفر. (۳ ذی‌الحجه ۱۴۳۹ق)

بیست و ششم

• ۱۳۷۱ش. درگذشت سید عبدالمجید ایروانی از فقهای شیعه
• ۱۳۷۲ش. درگذشت سید عبدالاعلی سبزواری از مراجع تقلید شیعه، مفسر قرآن و نویسنده مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن (۲۷ صفر ۱۴۱۴ق)
• ۱۳۸۱ش. درگذشت سید محمدعلی کاظمینی بروجردی از فقهای شیعه

بیست و هفتم

• ۱۳۰۰ش. درگذشت عبدالکریم گزی مجتهد، قاضی و نویسنده تذکرة القبور در شرح حال مشاهیر مدفون در اصفهان (۱۳ ذی‌الحجه ۱۳۳۹ق)
• ۱۳۵۰ش. درگذشت مرتضی انصاری قمی روحانی واعظ و سخنران (۲۶ جمادی‌الثانی ۱۳۹۱ق)
• ۱۳۷۵ش. درگذشت قدرت الله وجدانی فخر مجتهد و استاد حوزه علمیه قم (۱ ربیع‌الثانی ۱۴۱۷ق)

بیست و هشتم

• ۱۳۳۲ش. کودتا علیه دولت ملی محمد مصدق (نخست‌وزیر وقت) در ایران با حمایت آمریکا و انگلستان
• ۱۳۵۸ش. تشکیل نخستین جلسه مجلس خبرگان بررسی قانون اساسی در ایران
• ۱۳۶۴ش. درگذشت علی نمازی شاهرودی فقیه، محدث و نویسنده شیعی (۲ ذی‌الحجه ۱۴۰۵ق)
• ۱۳۹۹ش.درگذشت محمدعلی تسخیری نماینده مجلس خبرگان و عضو مجمع جهانی اهل بیت و مجمع تقریب مذاهب اسلامی (۲۸ ذی‌الحجه ۱۴۴۱ق)

بیست و نهم

• ۱۳۷۸ش. کسب اولین مدال المپیک در تاریخ افغانستان توسط روح‌الله نیکپا، تکواندوکار شیعه هزاره در بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۰۸م پکن، چین (۱۷ شعبان ۱۴۲۹ق)
• ۱۳۹۹ش. درگذشت مهدی فقیه‌ایمانی مجتهد و نویسنده شیعه.(۲۹ ذی‌الحجه ۱۴۴۱ق)

سی‌ام

• روز بزرگداشت علامه مجلسی نویسنده کتاب بحار الانوار

سی و یکم

• ۶۵۶ش. درگذشت محقق حلی، فقیه، اصولی، شاعر و نویسنده شرائع الاسلام (۱۳ ربیع‌الاول ۶۷۶ق)
• ۱۳۵۷ش. پیام امام خمینی در پی جنایت عوامل رژیم در فاجعه آتش سوزی سینما رکس آبادان
• ۱۴۰۰ش. درگذشت محمدرضا حکیمی نویسنده شیعه و از چهره‌های شناخته شده مکتب تفکیک (۱۳ محرم ۱۴۴۳ق)