سید علی حسینی سیستانی
| مرجع تقلید | |
 | |
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نام کامل | سید علی حسینی سیستانی |
| تاریخ تولد | ۱۳ مرداد سال ۱۳۰۹ش (۹ ربیعالاول ۱۳۴۹ق) |
| محل زندگی | نجف |
| خویشاوندان سرشناس | محمدرضا و محمدباقر(فرزندان)سید جواد شهرستانی (داماد) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | آیتالله حجت • آیتالله بروجردی • آیتالله خویی • شیخ حسین حلی |
| اجازه اجتهاد از | آیتالله خویی• حسین حلی |
| فعالیتهای اجتماعی-سیاسی | |
| اجتماعی | مرجع تقلید شیعیان |
| وبگاه رسمی | http://sistani.org |
سید علی حسینی سیستانی (زاده ۱۳۰۹ش/۱۳۴۹ق) از مراجع تقلید شیعه ساکن نجف است. تحصیلات حوزوی را در مشهد، قم و نجف نزد استادانی چون سید محمد حجت کوهکمری، سید حسین بروجردی و سید ابوالقاسم خویی گذراند.
سیستانی، پس از درگذشت آیتالله خویی در سال ۱۴۱۳ق، به مرجعیت رسید و مقلدانی در کشورهای مختلف از جمله عراق، ایران، هند، پاکستان و برخی از کشورهای غربی دارد. او در تحولات سیاسی عراق پس از سقوط صدامحسین، بهویژه در فرایند تدوین قانون اساسی جدید نقش داشت و در زمان هجوم داعش به عراق، با صدور فتوای جهاد، مردم را به دفاع از کشور فراخواند.
دفتر او شبکهای از مؤسسات علمی، فرهنگی، پژوهشی و خدماتی را در کشورهای مختلف از جمله ایران، عراق، ترکیه و انگلیس ساماندهی میکند. اداره این مراکز در ایران بر عهده سید جواد شهرستانی، داماد وی، است. سیستانی همچنین آثار و تقریراتی در زمینههای فقه، اصول، حدیث و رجال دارد.
معرفی
سید علی حسینی سیستانی، در ۱۳ مرداد ۱۳۰۹ش (۹ ربیعالاول ۱۳۴۹ق) در مشهد زاده شد. پدرش سید محمدباقر، از عالمان شیعه و مادرش، دختر سید رضا مهربانی سرابی بود. جدّ او سید علی سیستانی، از شاگردان میرزای شیرازی در نجف بود که در سال ۱۳۱۸ق به مشهد بازگشت.[۱]
تحصیلات
سیستانی تحصیلات حوزوی خود را از سال ۱۳۶۰ق در مشهد آغاز کرد. ادبیات عرب را نزد محمدتقی ادیب نیشابوری، فقه و اصول را از سید احمد مدرس یزدی و هاشم قزوینی و فلسفه را از سیفالله ایسی میانجی و مجتبی قزوینی فرا گرفت. وی همچنین در درس میرزا مهدی اصفهانی و دروس خارج فقه میرزا مهدی آشتیانی و میرزا هاشم قزوینی شرکت میکرد. در سال ۱۳۶۸ق به قم مهاجرت نمود و در دروس خارج آیتالله بروجردی و سید محمد حجت کوهکمرهای حاضر شد.[۲]
هجرت به نجف
سیستانی در سال ۱۳۷۱ق به نجف مهاجرت کرد و در مدرسه بخارایی اقامت گزید. در نجف، وی به در دروس خارج فقه و اصول آیتالله خویی و حسین حلی شرکت میکرد و همچنین از سید محسن طباطبائی حکیم و سید محمود حسینی شاهرودی نیز استفاده کرد.[۳]
اجتهاد
سید علی سیستانی در سال ۱۳۸۰ق، در ۳۱ سالگی، از آیتالله خویی و حسین حلی، اجازه اجتهاد دریافت کرد. او تنها فردی بود که از شیخ حسین حلی، اجازه اجتهاد مطلق دریافت کرد.[۴] آقابزرگ تهرانی در نوشتهای در سال ۱۳۸۰ق، تبحر او در علم رجال و حدیث را گواهی کرده است.[۵]
مرجعیت
نا بر آنچه که در وب سایت دفتر آیتالله سیستانی منتشر شده است، پس از رحلت آیتالله خوئی در ۱۴۱۳ق، جمعی از علمای نجف از جمله سید علی بهشتی و مرتضی بروجردی، مردم را به تقلید از آیتالله سیستانی توصیه کردند که موجب اقبال مقلدان در عراق، ایران، هند، پاکستان و کشورهای حوزه خلیج فارس شد. این روند با درگذشت سید عبدالاعلی سبزواری (۱۴۱۴ق)، سید محمدرضا گلپایگانی (۱۴۱۴ق)، محمدعلی اراکی و سید محمد روحانی شتاب بیشتری گرفت و دایره مقلدان سیستانی به جوامع شیعه در اروپا و آمریکا نیز گسترش یافت.[۶]
سیستانی پس از بیماری آیتالله خویی در سال ۱۴۰۹ق، امامت جماعت مسجد خضرای نجف را تا سال ۱۴۱۴ق بر عهده گرفت و پس از درگذشت خویی، نماز میت او را اقامه کرد که به گفته برخی نشانه جانشینی بود.[۷]
فعالیتهای سیاسی و اجتماعی
- تأکید بر وحدت شیعه و سنی
سیستانی در جریان تنشهای مذهبی سال ۲۰۰۷م بر ضرورت وحدت اسلامی و برابری حقوقی همه عراقیها تأکید کرد. او شیعیان را به پیشگامی در دفاع از حقوق اهلسنت فراخواند. سیستانی همچنین اظهار داشت که در پژوهشهای فقهی از فتاوای علمای اهلسنت بهره میگیرد و یادآور شد که آنان نیز از ولایت اهلبیت(ع) دفاع کردهاند.
- بنده بارها گفته و باز هم میگویم که نگویید سنیها برادرانمان هستند بلکه آنها نفس و جان ما هستند.[۸]
- مشارکت در تغییر نظام و قوانین عراق
پس از حمله نیروهای آمریکایی به عراق و سقوط دولت صدامحسین، سیستانی از مقاومت مسلحانه پرهیز کرد و از پذیرش مقامات آمریکایی مانند جی گارنر انگلیسی: Jay Montgomery Garner)و پل برمر (به انگلیسی: Paul Bremer) خودداری نمود. اما در عین حال مردم را به شرکت در انتخابات و مشارکت در تأسیس نظام و تدوین قوانین جدید عراق تشویق میکرد.[۹]
- حل نزاع مقتدا صدر و نیروهای آمریکایی و عراقی
توقیف روزنامه الحوزه که مواضع اسلامی و ضدآمریکایی مقتدیٰ صدر در آن منتشر میشد،[۱۰] در سال ۱۳۸۳ش به درگیری میان نیروهای شبهنظامی جیشالمهدی و نیروهای آمریکایی در عراق انجامید.[۱۱] این بحران با ورود تانکهای آمریکایی به کربلا و گسترش درگیریها به شهرهای نجف و کوفه همراه بود و دهها نفر در جریان آن کشته شدند.[۱۲] درگیریها از اردیبهشت تا مرداد ۱۳۸۳ ادامه یافت و به محاصره نجف، آسیب به حرم امام علی(ع) و پناهگرفتن نیروهای جیشالمهدی در صحن حرم انجامید.[۱۳] سرانجام با ورود آیتالله سیستانی و طرح او برای حل مسالمتآمیز بحران، در ۶ شهریور ۱۳۸۳ پایان یافت و مسئولیت اداره حرم امام علی(ع) و مسجد کوفه به مرجعیت شیعه واگذار شد.[۱۴]
- صدور فتوای جهاد علیه داعش
آیتالله سیستانی، پس از سقوط موصل در عراق و پیشروی گروه داعش به سوی مرکز و جنوب عراق، دفاع از کشور، ملت و مقدسات را واجب کفایی خواند و از شهروندانی که توانایی حمل سلاح و مبارزه با تروریستها را دارند خواست به نیروهای امنیتی بپیوندند.[۱۵] این خواسته آیتالله سیستانی که از سوی عبدالمهدی کربلایی، امام جمعه کربلا و نماینده سید علی سیستانی اعلام شد، گرچه یک فتوا نبود،[۱۶] اما بنابر تحلیلها، کارکرد فتوا را داشت و موجب شد بسیاری به صفوف مبارزه با داعش بپیوندند.[۱۷][۱۸]
- دیدار پاپ فرانسیس
پاپ فرانسیس رهبر کاتولیکها در ۱۶ اسفند ۱۳۹۹ در سفر به عراق، با آیتالله سیستانی در نجف ملاقات کرد.[۱۹] در این دیدار آیتالله سیستانی چالشهای عمده منطقه از جمله جنگها، فقر، نقض آزادیها، تحریمهای ناعادلانه و آوارگی فلسطینیها را مورد بحث و گفتوگو قرار داد.[۱۹]
مؤسسات وابسته
دفتر آیتالله سیستانی شبکهای از مؤسسات علمی، فرهنگی، پژوهشی و خدماتی را کشورهای مختلف از جمله ایران، عراق، ترکیه و انگلیس تأسیس کرده است. از جمله این مؤسسات میتوان به مؤسسه امام علی(ع) در قم، مؤسسه فرهنگی آلالبیت(ع) در استانبول، مرکز تحقیقات اسلامی المصطفی، مرکز پژوهشهای اعتقادی قم، مرکز احیای میراث اسلامی، مرکز پژوهشهای فلکی و کتابخانههای تخصصی اشاره کرد.[۲۰]
اداره این مراکز در ایران و برخی کشورهای دیگر، زیر نظر سید جواد شهرستانی، داماد و نماینده آیتالله سیستانی، انجام میگیرد.
آثار
آیتالله سیستانی، در زمینههای فقه، اصول فقه، حدیث و رجال دارای تألیفات و تقریراتی است. مجموعه تقریرات او در در وبگاه «تقریرات» جمعآوری و قابل دریافت است.[۲۱]
تدریس و شاگردان
درس خارج علم اصول را از شعبان سال ۱۳۸۴ هجری قمری آغاز کرد و دوره سوم آن را در شعبان سال ۱۴۱۱ هجری به پایان برد و از جمله افرای که در دروس آیتالله سیستانی شرکت کردند:[۲۲]
- سید محمدرضا سیستانی
- سید محمدباقر سیستانی
- سید مرتضی مهری
- سید محمدعلی ربانی
- سید هاشم هاشمی
- سید منیر سید عدنان القطیفی
- شیخ مهدی مروارید
- سید احمد مددی
- شیخ مصطفی هرندی
پانویس
- ↑ «زندگینامه آیتالله سیستانی»، سایت رسمی دفتر آیتالله سیستانی.
- ↑ «زندگینامه آیتالله سیستانی»، سایت رسمی دفتر آیتالله سیستانی.
- ↑ «زندگینامه آیتالله سیستانی»، سایت رسمی دفتر آیتالله سیستانی.
- ↑ «زندگینامه آیتالله سیستانی»، سایت رسمی دفتر آیتالله سیستانی.
- ↑ «زندگینامه آیتالله سیستانی»، سایت رسمی دفتر آیتالله سیستانی.
- ↑ «زندگینامه آیتالله سیستانی»، سایت رسمی دفتر آیتالله سیستانی.
- ↑ «فقیهی برای همه اعصار»، سایت دینآنلاین.
- ↑ آیت الله سیستانی: اهل تسنن برادر ما نیستند، نفس و جان ما هستند، وبگاه پایگاه اطلاعرسانی حوزه علمیه.
- ↑ «فقیهی برای همه اعصار»، سایت دینآنلاین.
- ↑ صالح، «ستارگان علمی و جهادی در عراق چه کسانی هستند؟»، خبرگزاری دانشجو.
- ↑ «خداحافظی مقتدا صدر از سیاست؛ نگاهی به زندگی وی»، سایت دیپلماسی ایرانی.
- ↑ «درگیری خونین در نجف، ورود تانکهای ارتش آمریکا به کربلا»، سایت شهید آوینی.
- ↑ «شروع و پایان جیش المهدی، گروه نظامی جریان صدر...»، انجمن بزرگ میلیتاری.«ستارگان علمی و جهادی در عراق چه کسانی هستند؟»، خبرگزاری دانشجو.
- ↑ «سفر درمانی حضرت آیتالله سیستانی؛ بازگشت به عراق و حل بحران نجف، خبرگزاری شفقنا.
- ↑ «نقش فتوای جهادی آیتالله سیستانی در جلوگیری از تجریه عراق»، خبرگزاری مهر.
- ↑ معموری، «نقش آیتالله سیستانی در افزایش مسئولیت اخلاقی در جنگ با داعش»، سایت بیبیسی.
- ↑ «نقش فتوای جهادی آیتالله سیستانی در جلوگیری از تجریه عراق».، خبرگزاری مهر.
- ↑ «آیتالله سیستانی فتوای جهاد صادر کرد»، خبرگزاری رسا.
- ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ بیانیه دفتر آیتالله العظمی سیستانی از دیدار پاپ، خبرگزاری ایرنا.
- ↑ مراکز و مؤسسات، سایت دفتر آیتالله سیستانی؛ «مراکز علمی و تحقیقی»، حوزهنت.
- ↑ انتشار تقریرات جدید از دروس خارج آیتالله سیستانی، وبگاه شبکه اجتهاد
- ↑ «زندگینامه آیتالله سیستانی»، سایت رسمی دفتر آیتالله سیستانی.
منابع
- «صفحه معرفی سایت»، پایگاه اطلاعرسانی الشیعه، تاریخ بازدید: ۱۴ خرداد ۱۳۹۶ش.
- وبگاه شبکه اجتهاد ، تاریخ درج مطلب: ۷ آبان ۱۳۹۸ش.
- «آیتالله العظمی سیستانی و اختلاف الحدیث»، سایت مباحثات، تاریخ درج مطلب: ۲۴ آبان ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱۴ خرداد ۱۳۹۶ش.
- پایگاه اطلاعرسانی الشیعه
- «درگیری خونین در نجف، ورود تانکهای ارتش آمریکا به کربلا»، سایت جامع فرهنگی مذهبی شهید آوینی، تاریخ درج مطلب: ۱۹ اردیبهشت ۱۳۸۳ش، تاریخ بازدید: ۱۷ خرداد ۱۳۹۶ش.
- معموری، علی، «نقش آیتالله سیستانی در افزایش مسئولیت اخلاقی در جنگ با داعش»، سایت بیبیسی فارسی، تاریخ درج مطلب: ۱۰ خرداد ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۱۷ خرداد ۱۳۹۶ش.
- «شیعه با وجود آیتالله سیستانی احساس عزت میکند»، گفتگو با جعفر نطنزی، سایت دینآنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱۷ دی ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱۷ خرداد ۱۳۹۶ش.
- «خداحافظی مقتدا صدر از سیاست؛ نگاهی به زندگی وی»، سایت دیپلماسی ایرانی، تاریخ درج مطلب: ۲۷ بهمن ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۱۷ خرداد ۱۳۹۶ش.
- «نقش فتوای جهادی آیتالله سیستانی در جلوگیری از تجریه عراق»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۲۶ خرداد ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۱۷ خرداد ۱۳۹۶ش.
- «شروع و پایان جیش المهدی، گروه نظامی جریان صدر...»، سایت میلیتاری، تاریخ درج مطلب: ۱۷ آوریل ۲۰۱۴م، تاریخ بازدید:.
- «آیتالله سیستانی فتوای جهاد صادر کرد»، خبرگزاری رسا، تاریخ درج مطلب: ۲۳ خرداد ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱۷ خرداد ۱۳۹۶ش.
- «زندگینامه حضرت آیتالله سید علی حسینی سیستانی»، سایت رسمی دفتر آیتالله سیستانی، تاریخ بازدید: ۱۴ خرداد ۱۳۹۶ش.
- [http://www.sistani.org/persian/institute/ «مراکز و موسسات»، پایگاه اینترنتی دفتر آیتالله سیستانی، تاریخ بازدید: ۱۴ خرداد ۱۳۹۶ش.
- صالح، سها، «ستارگان علمی و جهادی در عراق چه کسانی هستند؟»، خبرگزاری دانشجو، تاریخ درج مطلب: ۲۱ آذر ۱۳۹۴، تاریخ بازدید: ۱۷ خرداد ۱۳۹۶ش.
- «جامعترین کتابخانه فقه و اصول تحت اشراف آیت الله سیستانی»، خبرگزاری رسا، تاریخ درج مطلب: ۱۷ آذر ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۱۵ اسفند ۱۴۰۰ش.
- پاپ فرانسیس با آیتالله سیستانی در نجف اشرف ملاقات کرد، خبرگزاری ایرنا.، تاریخ انتشار خبر: ۱۶ اسفند ۱۳۹۹ش.
- بیانیه دفتر آیتالله العظمی سیستانی از دیدار پاپ، خبرگزاری ایرنا.، تاریخ انتشار خبر: ۱۶ اسفند ۱۳۹۹ش.
- سیستانی، سید علی، الرافد فی علم الاصول، قم، مکتب آیةالله العظمی السید السیستانی، ۱۴۱۴ق.
- سیستانی، سید علی، قاعدة لا ضرر و لا ضرار، قم، مکتب سماحة آیةالله العظمی السید السیستانی، ۱۴۱۴ق.
- سیستانی، سید علی، منهاج الصالحین، ج۱، قم، مکتب آیةالله العظمی السید السیستانی، ۱۴۱۵ق.
- فتحی، علی اشرف، «فقیهی برای همه اعصار»، در سایت دینآنلاین، ۳۰ خرداد ۱۳۹۳ش.
- «مراکز علمی و تحقیقی»، حوزهنت، تاریخ درج مطلب: ۲۲ دی ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۱۷ آبان ۱۴۰۴ش.
- یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، با تعلیقه سید علی سیستانی، بیروت، دارالمورخ العربی، ۱۴۳۱ق.
| استادان |  | |
|---|---|---|
| مؤسسات | ||
| مرتبط | ||
- مراجع تقلید ساکن نجف
- مراجع تقلید قرن ۱۴ (شمسی)
- مراجع تقلید قرن ۱۵ (قمری)
- شاگردان سید ابوالقاسم خویی
- شاگردان آیتالله بروجردی
- شاگردان سید محسن طباطبائی حکیم
- سادات حسینی
- شاگردان حسین حلی
- شاگردان سید محمد حجت کوهکمری
- مدرسان حوزه علمیه نجف قرن ۱۴ (شمسی)
- دانشآموختگان حوزه علمیه نجف (پس از سال ۱۲۰۰ قمری)
- دانشآموختگان حوزه علمیه قم (پس از سال ۱۳۰۰ شمسی)