تسخیر سفارت آمریکا در تهران
 | |
| نامهای دیگر | تسخیر لانه جاسوسی • انقلاب دوم |
|---|---|
| شرح ماجرا | تصرف سفارت آمریکا در تهران توسط دانشجویان پیرو خط امام |
| زمان | ۱۳ آبان ۱۳۵۸ش |
| دوره | جمهوری اسلامی ایران |
| مکان | سفارت آمریکا در تهران |
| علت | اقامت شاه در آمریکا |
| اهداف | بازگرداندن شاه به ایران • بازدارندگی آمریکا از انجام کودتا |
| عاملان | دانشجویان پیرو خط امام |
| نتایج | قطع روابط دیپلماتیک آمریکا و ایران • قطع صدور نفت ایران به آمریکا |
| تلفات | نداشت |
| واکنشها | استعفای دستهجمعی دولت موقت ایران • مسدود کردن حساب ارزی ایران در بانکهای آمریکایی |
تسخیر سفارت آمریکا در تهران، معروف به تسخیر لانه جاسوسی، به تصرف سفارت آمریکا در ایران توسط دانشجویان پیرو خط امام در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ اشاره دارد که در اعتراض به پذیرش محمدرضا پهلوی (شاه مخلوع ایران) توسط آمریکا صورت گرفت. امام خمینی، رهبر وقت ایران، این اقدام را انقلاب دوم خواند و آمریکا را شیطان بزرگ لقب داد و سفارت آن کشور را لانه جاسوسی نامید.
این رویداد پیامدهایی داشت؛ از جمله استعفای دستهجمعی دولت موقت، قطع روابط دیپلماتیک ایران و آمریکا و توقیف داراییهای ایران توسط آمریکا.
پس از شکست عملیات نظامی آمریکا در طبس (۱۳۵۹)، نهایتاً گروگانها پس از ۴۴۴ روز با میانجیگری الجزایر و تصویب مجلس شورای اسلامی آزاد شدند.
سالروز این واقعه (۱۳ آبان) به عنوان روز ملی مبارزه با استکبار جهانی در ایران گرامی داشته میشود.
اهمیت و جایگاه
تسخیر سفارت آمریکا در تهران در ۱۳ آبان ۱۳۵۸، معروف به تسخیر لانه جاسوسی،[۱] به باور برخی، از نقاط عطف تاریخ انقلاب اسلامی ایران محسوب میشود.[۲] عدهای معتقدند این رویداد به دلیل نقش کلیدیاش در قطع نفوذ امپریالیسم (Imperialism)[یادداشت ۱] در ایران، جایگاه مهمی در تاریخ انقلاب اسلامی دارد.[۳]
امام خمینی این اقدام دانشجویان را انقلاب دوم نامید و آن را گامی فراتر از انقلاب اسلامی دانست.[۴] این رویداد به گفته رهبران ایران موجب شکست ابهت آمریکا[۵] و خنثیسازی توطئههای دشمن علیه ایران[۶] شد. همچنین پیامدهای دیگری در پی داشت؛ از قطع روابط دیپلماتیک و توقیف داراییهای ایران.
فرانسیس آنتونی بُویل پژوهشگر و استاد علوم سیاسی دانشگاه ایلینُوی آمریکا، این اقدام را طبق ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد، حق مشروع دفاعی ایران در برابر تهدیدات آمریکا دانسته است. او همچنین این حرکت دانشجویان را پیشگیری از تجاوز و جلوگیری از اقدام آمریکا به یک کودتای دیگر میداند.[۷]
امروز این روز در تقویم ایران به عنوان روز مبارزه با استکبار جهانی گرامی داشته میشود و هر ساله با راهپیماییهای مردمی همراه است.[۸]
سخنرانی امام خمینی درباره تسخیر سفارت آمریکا در ۱۴ آبان سال ۱۳۵۸ش
«امروز روزی نیست که ما بنشینیم و نگاه کنیم... امروز خیانتهای زیرزمینی است... در همین سفارتخانهها که هست دارد درست میشود، که مهمش و عمدهاش مالِ شیطان بزرگ است که امریکا باشد. و نمیشود بنشینید و آنها توطئهشان را بکنند... آنها خیال نکنند که ما هم همینطور نشستهایم گوش میکنیم که هر غلطی اینها میخواهند بکنند. نخیر، اینطور نیست. مسأله باز انقلاب است. یک انقلابِ زیادتر از انقلاب اول خواهد شد.»[۹]
زمینه شکلگیری
پناهندگی محمدرضا پهلوی به آمریکا در ۳۰ مهر ۱۳۵۸ش از دلائل اصلی تسخیر سفارت آمریکا در تهران توسط دانشجویان ذکر شده است.[۱۰] امام خمینی در ۹ و ۱۲ آبان در اعتراض به پناهدادن آمریکا به محمدرضاشاه از دانشجویان، دانشآموزان و طلاب علوم دینی خواسته بود که با قدرت به مبارزه با آمریکا ادامه دهند.[۱۱] به گفته حمید انصاری قائممقام وقت مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، سخنان امام خمینی باعث شد که انجمنهای اسلامی احساس کنند باید اقدامی انجام دهند تا انقلاب و کشور از هرجومرج و تجزیهطلبی نجات یابد.[۱۲]
تبدیل سفارت آمریکا به مرکز جاسوسی،[۱۳] تماس و حمایت از گروههای ضدانقلاب، برانداز و تروریست،[۱۴] تلاش سفارتخانه برای جذب دولتمردان ایران،[۱۵] تصویب قطعنامه در سنای آمریکا علیه اعدامهای اول انقلاب ایران،[۱۶] حمایت از پیام امام خمینی در ۷ آبان ۱۳۵۸ش و اعتراض به قراردادهای استعماری بین ایران و آمریکا[۱۷] و تلافی کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ش در ایران[۱۸] از عوامل دیگر تصرف سفارت آمریکا در تهران ذکر شده است.
شرح واقعه
در ۱۳ آبان ۱۳۵۸، گروهی از دانشجویان دانشگاههای تهران در خیابان آیتالله طالقانی بهسوی دانشگاه تهران در حرکت بودند، هنگامی که به جلوی دَر سفارت آمریکا رسیدند، عدهای از آنان با باز کردن زنجیر در ورودی و عبور از دیوار، وارد محوطه سفارت شدند[۱۹] و با مقاومت سهساعته تفنگداران آمریکایی و پرتاب گازاشکآور از سوی آنان مواجه شدند.[۲۰]
دانشجویان با انتشار بیانیههایی از طریق بلندگو، تصرف کامل ساختمان اصلی را اعلام کردند.[۲۱] پیش از این اتفاق، بخشی از اسناد سفارت توسط آمریکاییها از طریق ریختن نابود شده بود.[۲۲] در جریان این رویداد، ۷۲ آمریکایی به عنوان گروگان گرفته شدند، سه نفر از آمریکاییها که برای مذاکره به وزارت امور خارجه رفته بودند نیز در اختیار دانشجویان قرار گرفتند.[۲۳] دانشجویان، خود را دانشجویان پیرو خط امام نامیدند، اقدام خود را اعتراضی به سیاستهای آمریکا و حمایت از مواضع امام خمینی عنوان کردند.[۲۴]
پس از تصرف، سفارت ابتدا تحت کنترل سپاه پاسداران قرار گرفت و سپس به بنیاد قرآن و عترت واگذار شد. امروزه این محل به عنوان مرکز فرهنگی دانشجویی ۱۳ آبان در اختیار بسیج دانشجویی است.[۲۵]
روایت ابراهیم اصغرزاده از دانشجویان خط امام درباره گفتوگوی تلفنی موسوی خوئینیها با سید احمد خمینی و پرسیدن نظر امام خمینی درباره تصرف سفارت آمریکا در ۱۳ آبان سال ۱۳۵۸ش به دست دانشجویان انجمنهای اسلامی دانشگاهها:
«احمدآقا رفت بین دو نماز از امام نظر گرفت و آمد گفت، امام فرمودند: بچهها جای خوبی را گرفتند ول نکنند.»[۲۶]
واکنشها
استعفای دولت موقت
پس از تسخیر سفارت، دولت موقت ایران به نخستوزیری مهدی بازرگان در ۱۴ آبان[۲۷] و به نقلی دیگر در ۱۵ آبان ۱۳۵۸ش[۲۸] بهصورت دستهجمعی استعفا کردند و شورای انقلاب مسئولیت اداره کشور را برعهده گرفت که در اولین اقدام، صدور نفت به آمریکا را قطع کرد.[۲۹]
قطع روابط دیپلماتیک ایران و آمریکا
آمریکا نیز در ابتدا ۱۵۰ دانشجوی ایرانی را بازداشت کرده[۳۰] و اخراج ۹۰۰۰ هزار ایرانی را در دستور کار قرار داد.[۳۱] در اقدام بعدی ذخائر ارزی ایران در بانکهای خود در سراسر دنیا را مسدود کرد[۳۲] و روابط دیپلماتیک خود با ایران را قطع نمود.[۳۳] آمریکا، ایران را در دیوان بینالمللی دادگستری لاهه، شورای امنیت سازمان ملل متحد و حتی سازمان کنفرانس کشورهای اسلامی محکوم کرد.[۳۴]
رد درخواست مذاکره توسط امام خمینی
امام خمینی پس از تسخیر سفارت توسط دانشجویان، آمریکا را شیطان بزرگ و سفارت آمریکا را لانه جاسوسی نامید.[۳۵] همچنین دو مقام عالیرتبه آمریکایی را که برای مذاکره آمده بودند را به حضور نپذیرفت.[۳۶]
پس از آن آمریکا، مقامات بسیاری مانند کورت والدهایم، دبیرکل وقت سازمان ملل که به تهران آمده بود[۳۷] و پاپژانپل دوم رهبر کاتولیکهای جهان را واسطه آزادی گروگانها قرار داد که امام خمینی درخواست دیدار با دبیرکل سازمان ملل و همچنین تقاضای بیقیدوشرط پاپ برای آزادی گروگانها را نپذیرفت.[۳۸]
آمریکا در اردیبهشت ۱۳۵۹ش جهت آزادسازی گروگانهای خود، به اقدام نظامی و پیاده کردن نیرو در صحرای طبس کرد که در این عملیات نیز شکست خورد.[۳۹]
آزادی گروگانها
پس از ۴۴۴ روز، مسئولان دولت وقت با اجازه امام خمینی و پس از تصمیم مجلس شورای اسلامی با میانجیگری دولت الجزایر با مقامات آمریکا دیدار و قرارداد الجزایر را منعقد و گروگانها را آزاد کردند. طرف ایرانی پنج مورد را درخواست کرد که با مرگ شاه در ۵ مرداد ۱۳۵۹ش، شرط استرداد شاه منتفی شد. آزاد گذاشتن تمام سرمایههای ایران، لغو تمامی ادعاهای آمریکا علیه ایران، تضمین عدم دخالت سیاسی و نظامی آمریکا در ایران و بازپسدادن اموال ملی سرقتشده توسط شاه، چهار شرط دیگر ایران برای آزادسازی گروگانها بود.[۴۰]
سخنرانی امام خمینی چند روز پس از تصرف سفارت آمریکا در ۲۶ آبان سال ۱۳۵۸ش:
«مرکز توطئه و جاسوسی به اسم «سفارت امریکا» و اشخاصی که در آن بر ضد نهضت اسلامی ما توطئه نمودهاند، از احترام سیاسی بین المللی برخوردار نیستند... ملت ایران بپاخاسته که نگذارد این لانههای جاسوسی در ایران به عمل ننگین خود ادامه دهند.»[۴۱]
تکنگاری
کتابهای متعددی درباره واقعه تسخیر سفارت آمریکا به نگارش درآمده است از جمله:
- انقلاب دوم، نوشته احمدرضا شاهعلی که به در چهار فصل به فضای انقلاب اسلامی ایران، دلائل تسخیر سفارت و تاریخچه آن و بررسی آثار و پیامدهای تصرف سفارت آمریکا در آبان سال ۱۳۵۸ش میپردازد. این کتاب نیز توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی در ۲۰۰۰ شماره منتشر شد.[۴۲]
- روابط ایران و آمریکا از پیروزی انقلاب اسلامی تا تسخیر لانه جاسوسی، تألیف حسن خداوردی که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی در ۲۶۰ صفحه منتشر شد. در این کتاب به ویژگیهای دولت موقت، تحرکات سفارت آمریکا در تهران و چگونگی تصرف سفارت به دستِ دانشجویان پیرو خط امام پرداخته شد.[۴۳]
- مروری بر اقدام انقلابی جریان دانشجویی در تسخیر لانه جاسوسی، توسط وحید حسینزاده و علی جعفری هرستانی به نگارش درآمد. این کتاب به تبیین ابعاد مختلف این حادثه، زمینههای پیدایش و همچنین آثار داخلی و بینالمللی آن میپردازد. سازمان بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع) در سال ۱۳۹۵ش در ۱۲۶ صفحه این کتاب را منتشر کرد.[۴۴]
نگارخانه
-
حضور سید احمد خمینی، نماینده امام خمینی، بین دانشجویان خط امام -
حضور سید علی خامنهای، عضو شورای انقلاب اسلامی ایران، در سفارت آمریکا -
دانشجویان خط امام بههمراه موسوی خوئینیها نماینده و سخنگوی دانشجویان -
اطلاعیه دانشجویان خط امام درباره تسخیر سفارت آمریکا -
اسناد نابود شده توسط اعضای سفارت تصرف شده آمریکا -
بازدید جامعه روحانیت مبارز از تصرف سفارت آمریکا -
صفحه اول روزنامه کیهان چاپ شده در ۳۰ آبان ۱۳۵۸ش
.jpg)
.jpg)
پانویس
- ↑ هاشمپور یزدانپرست، «تسخیر لانه جاسوسی امریکا؛ علل و زمینهها»، ص۴۱۳.
- ↑ روحانی مقدم، «بازخوانی ۶ روایت کمتر شنیده شده از تسخیر لانه جاسوسی»، سایت خبرگزاری شبستان.
- ↑ شاهعلی، «انقلاب دوم بررسی واقعه تسخیر لانه جاسوسی»، ص۷۲.
- ↑ «چرا حضرت امام خمینی(ره) قاطعانه از تسخیر لانه جاسوسی آمریکا حمایت کردند؟»، سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- ↑ شاهعلی، «انقلاب دوم بررسی واقعه تسخیر لانه جاسوسی»، ص۷۶.
- ↑ «بیانات در دیدار دانشآموزان و دانشجویان»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله العظمی خامنهای.
- ↑ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۷-۱۲۸.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به: «حضور معنادار مردم ایران در راهپیمایی ۱۳ آبان/ خط و نشان راهپیمایان برای "آمریکا و اغتشاشگران" + فیلم»، سایت خبرگزاری تسنیم.
- ↑ نگاه کنید به: خمینی، صحیفه امام خمینی، ۱۳۸۹ش، ج۱۰، ص۴۹۳.
- ↑ امینآبادی، «اسناد لانه جاسوسی فتنهگران را رسوا میکند: بیپرده با تاریخ/ شهریور و مهر ۱۳۵۸»، ص۶۳؛ «به مناسبت بزرگداشت سالروز اشغال لانه جاسوسی (تحلیلی کوتاه بر وقایع سیزدهم آبان ماه)»، در مجله تربیت، ص۲۰؛ جمعی از محققین، «اشغال لانه جاسوسی امریکا زمینهها و پیامدها»، پرتال امام خمینی.
- ↑ «همگام با پیروزی بزرگتر؛ ۱۳آبان-تسخیر لانه جاسوسی آمریکا»، در مجله پاسدار اسلام، ص۱۱؛ هاشمپور یزدانپرست، «تسخیر لانه جاسوسی امریکا؛ علل و زمینهها»، ص۴۱۶؛ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۵-۱۲۷.
- ↑ شاهعلی، «انقلاب دوم بررسی واقعه تسخیر لانه جاسوسی»، ص۷۲.
- ↑ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۳.
- ↑ صمدیفرد، «ماجرای لانه جاسوسی و نمونههای آشکار دشمنی استکبار»، ص۹۲؛ فوزی تویسرکانی، جمهوری اسلامی ایران و جنبشهای اسلامگرا، ۱۴۰۰ش، ص۱۶۹؛ نوازنی، «بهای شرارت زمینهها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۳۰-۳۱.
- ↑ فوزی تویسرکانی، جمهوری اسلامی ایران و جنبشهای اسلامگرا، ۱۴۰۰ش، ص۱۶۹؛ نوازنی، «بهای شرارت زمینهها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۲۹؛ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۴.
- ↑ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۵؛ نوازنی، «بهای شرارت زمینهها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۳۱.
- ↑ «همگام با پیروزی بزرگتر؛ ۱۳آبان-تسخیر لانه جاسوسی آمریکا»، در مجله پاسدار اسلام، ص۱۱؛ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۵؛ شاهعلی، «تاثیر واقعه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا بر جریانهای سیاسی داخل کشور»، ص۱۴۶.
- ↑ نوازنی، «بهای شرارت زمینهها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۳۳.
- ↑ نوازنی، «بهای شرارت زمینهها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۳۳.
- ↑ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۸.
- ↑ نوازنی، «بهای شرارت زمینهها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، ص۳۳.
- ↑ حیدری، «تسخیر لانه جاسوسی امریکا و سفر کمیسیون تحقیق سازمان ملل به ایران»، ص۳۵۲.
- ↑ شیرودی، مرتضی، «تحلیل جامعهشناختی از جنبش دانشجویی ایران»، ص۱۵۸؛ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۲۹.
- ↑ شیرودی، مرتضی، «تحلیل جامعهشناختی از جنبش دانشجویی ایران»، ص۱۵۸؛ شیرودی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، ص۱۳۰.
- ↑ «چرا آمریکا تختجمشید را برای سفارتخانه خود انتخاب کرد؟»، سایت خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا).
- ↑ نگاه کنید به: بهشتیپور، حسین، «نقش امام خمینی در مدیریت بحران گروگان گیری در لانه جاسوسی آمریکا»، در مجله مطالعات تاریخی، شماره ۳۰، پاییز ۱۳۸۹ش، ص۱۷.
- ↑ شاهعلی، «انقلاب دوم بررسی واقعه تسخیر لانه جاسوسی»، ص۷۲؛ شاهعلی، «تاثیر واقعه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا بر جریانهای سیاسی داخل کشور»، ص۱۴۶-۱۴۷.
- ↑ جمعی از محققین، «اشغال لانه جاسوسی امریکا زمینهها و پیامدها»، پرتال امام خمینی.
- ↑ امینآبادی، «اسناد لانه جاسوسی فتنهگران را رسوا میکند: بیپرده با تاریخ/ شهریور و مهر ۱۳۵۸»، ص۶۳.
- ↑ «همگام با پیروزی بزرگتر؛ ۱۳آبان-تسخیر لانه جاسوسی آمریکا»، در مجله پاسدار اسلام، ص۱۱.
- ↑ جمعی از محققین، «اشغال لانه جاسوسی امریکا زمینهها و پیامدها»، پرتال امام خمینی.
- ↑ امینآبادی، «اسناد لانه جاسوسی فتنهگران را رسوا میکند: بیپرده با تاریخ/ شهریور و مهر ۱۳۵۸»، ص۶۳؛ «به مناسبت بزرگداشت سالروز اشغال لانه جاسوسی (تحلیلی کوتاه بر وقایع سیزدهم آبان ماه)»، در مجله تربیت، ص۲۰.
- ↑ صمدیفرد، «ماجرای لانه جاسوسی و نمونههای آشکار دشمنی استکبار»، ص۹۲.
- ↑ «اقدامات سیاسی آمریکا بعد از تسخیر سفارت آمریکا»، سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- ↑ شاهعلی، «تاثیر واقعه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا بر جریانهای سیاسی داخل کشور»، ص۱۴۵.
- ↑ «همگام با پیروزی بزرگتر؛ ۱۳ آبان-تسخیر لانه جاسوسی آمریکا»، در مجله پاسدار اسلام، ص۱۱.
- ↑ جمعی از محققین، «اشغال لانه جاسوسی امریکا زمینهها و پیامدها»، پرتال امام خمینی.
- ↑ جمعی از محققین، «اشغال لانه جاسوسی امریکا زمینهها و پیامدها»، پرتال امام خمینی؛ «همگام با پیروزی بزرگتر؛ ۱۳ آبان-تسخیر لانه جاسوسی آمریکا»، در مجله پاسدار اسلام، ص۱۱.
- ↑ جمعی از محققین، «اشغال لانه جاسوسی امریکا زمینهها و پیامدها»، پرتال امام خمینی.
- ↑ شاهعلی، «انقلاب دوم بررسی واقعه تسخیر لانه جاسوسی»، ص۷۶.
- ↑ نگاه کنید به: خمینی، صحیفه امام خمینی، ۱۳۸۹ش، ج۱۱، ص۵۴.
- ↑ «معرفی کتابهایی با موضوع تسخیر لانه جاسوسی+عکس»، پایگاه خبری-تحلیلی مشرق.
- ↑ «چه کتابهایی درباره تسخیر لانه جاسوسی آمریکا بخوانیم؟»، سایت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا).
- ↑ «معرفی کتابهایی با موضوع تسخیر لانه جاسوسی+عکس»، پایگاه خبری-تحلیلی مشرق.
یادداشت
- ↑ امپریالیسم، واژهای است که گاهی به معنای نفوذ اقتصادی و ناشایست کشورها بر کشور دیگر و گاهی به معنای استعمار نو ذکر میگردد. در معنای دوم کشورهای غربی به سرکردگی آمریکا تلاش میکنند تا بر دنیا سلطه پیدا کنند.(فرخی، میثم، «کاوشی نظری پیرامون پدیده جهانیشدن و امپریالیسم فرهنگی- رسانهای: یکسانسازی و همگونی فرهنگی»، در نشریه مطالعات رسانهای، شماره ۲۹، تابستان ۱۳۹۴ش، ص۱۴.)
منابع
- امینآبادی، سید روحالله، «اسناد لانه جاسوسی فتنهگران را رسوا میکند: بیپرده با تاریخ/ شهریور و مهر ۱۳۵۸»، در مجله پاسدار اسلام، شماره ۳۸۳، آبان و آذر ۱۳۹۲ش.
- «اقدامات سیاسی آمریکا بعد از تسخیر سفارت آمریکا»، سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۱۶ آبان ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۱۷ تیر ۱۴۰۲ش.
- بهشتیپور، حسین، «نقش امام خمینی در مدیریت بحران گروگان گیری در لانه جاسوسی آمریکا»، در مجله مطالعات تاریخی، شماره ۳۰، پاییز ۱۳۸۹ش.
- «به مناسبت بزرگداشت سالروز اشغال لانه جاسوسی (تحلیلی کوتاه بر وقایع سیزدهم آبان ماه)»، در مجله تربیت، شماره ۴، آبان ۱۳۶۸ش.
- «بیانات در دیدار دانشآموزان و دانشجویان»، سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله العظمی خامنهای، تاریخ درج مطلب: ۱۲ آبان ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۱۶ خرداد ۱۴۰۲ش.
- جمعی از محققین، «اشغال لانه جاسوسی امریکا زمینهها و پیامدها»، پرتال امام خمینی، تاریخ درج مطلب: ۱۰ آبان ۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۱۷ تیر ۱۴۰۲ش.
- «چرا آمریکا تختجمشید را برای سفارتخانه خود انتخاب کرد؟»، سایت خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا)، تاریخ درج مطلب: ۱۳ آبان ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۲۵ تیر ۱۴۰۲ش.
- «چه کتابهایی درباره تسخیر لانه جاسوسی آمریکا بخوانیم؟»، سایت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، تاریخ درج مطلب: ۱۳ آبان ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۲۴ تیر ۱۴۰۲ش.
- «حضور معنادار مردم ایران در راهپیمایی ۱۳ آبان/ خط و نشان راهپیمایان برای "آمریکا و اغتشاشگران" + فیلم»، سایت خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۱۳ آبان ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۲۱ تیر ۱۴۰۲ش.
- حیدری، اصغر، «تسخیر لانه جاسوسی امریکا و سفر کمیسیون تحقیق سازمان ملل به ایران»، در مجله پانزده خرداد، شماره ۱۸، زمستان ۱۳۸۷ش.
- «چرا حضرت امام خمینی(ره) قاطعانه از تسخیر لانه جاسوسی آمریکا حمایت کردند؟»، سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۱۲ آبان ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۲۰ خرداد ۱۴۰۲ش.
- روحانی مقدم، زینب، «بازخوانی ۶ روایت کمتر شنیده شده از تسخیر لانه جاسوسی»، سایت خبرگزاری شبستان، تاریخ درج مطلب: ۱۲ آبان ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۱۶ خرداد ۱۴۰۲ش.
- شاهعلی، احمدرضا، «انقلاب دوم بررسی واقعه تسخیر لانه جاسوسی»، در مجله زمانه، شماره ۳۸، آبان ۱۳۸۴ش.
- شاهعلی، احمدرضا، «تاثیر واقعه تسخیر لانه جاسوسی آمریکا بر جریانهای سیاسی داخل کشور»، در مجله پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، شماره۴، پاییز ۱۳۹۱ش.
- شیرودی، مرتضی، «تحلیل جامعهشناختی از جنبش دانشجویی ایران»، در مجله حصون، شماره ۲۱، پاییز ۱۳۸۸ش.
- شیرودی، مرتضی، «تسخیر لانه جاسوسی آمریکا: علل، روند و پیامدها»، در مجله پیام، شماره ۸۵، پاییز ۱۳۸۶ش.
- صمدیفرد، علیرضا، «ماجرای لانه جاسوسی و نمونههای آشکار دشمنی استکبار»، در مجله مبلغان، شماره ۲۴۵، آبان و آذر ۱۳۹۸ش.
- فرخی، میثم، «کاوشی نظری پیرامون پدیده جهانیشدن و امپریالیسم فرهنگی- رسانهای: یکسانسازی و همگونی فرهنگی» در نشریه مطالعات رسانهای، شماره ۲۹، تابستان ۱۳۹۴ش.
- فوزی تویسرکانی، یحیی، جمهوری اسلامی ایران و جنبشهای اسلامگرا، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ۱۴۰۰ش.
- مسعودی، امید، «بحران در کاخ سفید»، در مجله حضور، شماره ۲، آبان ۱۳۷۰ش.
- «معرفی کتابهایی با موضوع تسخیر لانه جاسوسی+عکس»، پایگاه خبری-تحلیلی مشرق، تاریخ درج مطلب: ۱۴ آبان ۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۲۴ تیر ۱۴۰۲ش.
- نوازنی، بهرام، «بهای شرارت زمینهها و پیامدهای اشغال سفارت آمریکا در تهران»، در مجله زمانه، شماره ۱۴، آبان ۱۳۸۲ش.
- هاشمپور یزدانپرست، سید محمد، «تسخیر لانه جاسوسی امریکا؛ علل و زمینهها»، در مجله پانزده خرداد، شماره۱۷، پاییز ۱۳۸۷ش.
- هانتینگتون، ساموئل، «امپراتوری آمریکا تنها یک افسانه است»، ترجمه مجتبی امیری وحید، در مجله اطلاعات سیاسی-اقتصادی، شماره ۲۱۱ و ۲۱۲، فروردین و اردیبهشت ۱۳۸۴ش.
- «همگام با پیروزی بزرگتر؛ ۱۳ آبان-تسخیر لانه جاسوسی آمریکا»، در مجله پاسدار اسلام، شماره۱۰۷، آبان ۱۳۶۹ش.