محمدمهدی ربانی املشی
 | |
| شناسنامه | |
|---|---|
| زادروز | ۳ آذر ۱۳۱۳ شمسی |
| شهر تولد | قم |
| تاریخ درگذشت | ۱۷ تیر ۱۳۶۴ش |
| آرامگاه | حرم حضرت معصومه(س) |
| اطلاعات سیاسی | |
| مناصب | عضو فقهای شورای نگهبان•دادستان کل کشور• نایب رییس دوره دوم مجلس شورای اسلامی• عضو مجلس خبرگان قانون اساسی• عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم |
| اطلاعات علمی و مذهبی | |
| اساتید | امام خمینی•سید حسین طباطبایی بروجردی•سید محمد محقق داماد•مرتضی حائری یزدی•حسینعلی منتظری |
محمدمهدی ربانی املشی (۱۳۱۳-۱۳۶۴ش) عضو فقیهان دوره اول شورای نگهبان، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، مجلس خبرگان قانون اساسی، ستاد انقلاب فرهنگی، مجلس خبرگان رهبری و دادستان کل کشور بود. او از شاگردان آیت‌الله بروجردی، امام خمینی و سید محمد محقق داماد بود. ربانی املشی در حرم حضرت معصومه(س) دفن شده است.
زندگینامه
محمدمهدی ربانی مشهور به ربانی املشی، ۳ آذر سال ۱۳۱۳ش در قم به دنیا آمد.[۱] پدرش ابوالمکارم ربانی املشی، روحانی مقیم قم بود که به‌گفته محمدمهدی ربانی املشی، زندگی خانواده‌اش را با شهریه اندک حوزه و خواندن نماز استیجاری به‌سختی اداره می‌کرد. در حالی که محمدمهدی بیشتر از ۶ سال نداشت مادرش از دنیا رفت.[۲] دوران كودكی ربانی املشی با فقر همراه بود و به گفته وی، در زمستان آرزوی كفشی داشت كه سوراخ نباشد و آب به داخل آن نرود![۳]
وفات
محمدمهدی ربانی املشی در ۱۷ تیر سال ۱۳۶۴ش (۱۹ شوال سال ۱۴۰۵ق)[۴] از دنیا رفت.[۵] مزارش در حرم حضرت معصومه(س) قرار دارد. با استناد به اعترافات سید مهدی هاشمی پس از بازداشت، گفته شده است که ربانی املشی با استفاده از پودر سرطان‌زا و توسط عواملی مرتبط با سید مهدی هاشمی به قتل رسیده است.[۶] سید علی خامنه‌ای رییس جمهور وقت، در پیامی با تسلیت درگذشت ربانی املشی، فقدان او را ضایعه‌ای بی‌جبران برای ایران و انقلاب اسلامی دانست.[۷]
تحصیلات
محمدمهدی ربانی املشی، از ۵ سالگی شروع به آموزش دروس مکتب‌خانه کرد و بعد از ۲ سال وارد مدرسه شد و دوره ابتدایی را به پایان رساند و بعد از آن، تحصیل علوم اسلامی را در حوزه علمیه قم آغاز کرد و دروس مقدمات و سطح را از استادان مشهور آن زمان و از جمله کفایه و مکاسب را از حسینعلی منتظری و دروس خارج فقه و اصول را از آیت‌الله بروجردی، امام خمینی، سید محمد محقق داماد و مرتضی حائری یزدی آموخت.[۸] بیشتر مباحثه‌های ربانی املشی در دوران تحصیل با اکبر هاشمی رفسنجانی [۹] و بعد با محمد مؤمن و سید حسن طاهری خرم‌آبادی و حدود یک تا دو سال با سید علی خامنه‌ای بود.[۱۰]
مبارزه سیاسی
محمدمهدی ربانی املشی پيش از انقلاب، بارها دستگير و ۷ بار به زندان افتاد. وی در سال ۱۳۵۲ش به همراه ۲۵ تن از استادان حوزه علميه قم دستگير و به مدت ۳ سال به شهرهای «شوشتر» و «فردوس» تبعید شد. وی در دوران تبعيد همواره مردم را به مبارزه علیه رژیم پهلوی دعوت می‌کرد. او در سال ۱۳۵۶ش نيز به شهرهای «جيرفت» و «شهر بابک» تبعيد شد.[۱۱] در کتاب «یاران امام به روایت اسناد ساواک: کتاب بیست و یکم: آیت‌الله حاج شیخ مهدی ربانی املشی» فعالیت‌های انقلابی او از ۲۱ خرداد ۱۳۴۲ش تا ۵ آذر ۱۳۵۷ش با ارائه ۲۸۹ سند گزارش شده است.[۱۲]
اجازه‌نامه تصدی امور حسبیه
امام خمینی در ۱۹ خرداد سال ۱۳۴۰ش به محمدمهدی ربانی املشی (در ۲۷ سالگی)، اجازه‌نامه تصدی امور حسبیه و شرعیه اعطا کرد.[۱۳]
مسئولیت‌ها
محمدمهدی ربانی املشی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، مسئولیت‌های متعددی را بر عهده گرفت؛ در مجلس خبرگان قانون اساسی به نمایندگی از استان گیلان حضور داشت.[۱۴] ربانی املشی در سال ۱۳۵۹ش با حکم امام خمینی به همراه محمدجواد باهنر، حسن حبيبى، عبدالكريم سروش، شمس آل‌احمد، جلال‌الدين فارسى و على شريعتمدارى، عضو ستاد انقلاب فرهنگی شد.[۱۵]
دادستانی کل کشور با حکم امام خمینی در سال ۱۳۶۰ش،[۱۶] عضویت شش ماهه در شورای نگهبان در سال ۱۳۶۱ش،[۱۷] و امامت جمعه موقت تهران،[۱۸] از دیگر مسئولیت‌های او پس از انقلاب بود.
ربانی املشی در دوره اول انتخابات مجلس خبرگان رهبری به نمایندگی از مردم استان خراسان برگزیده شد.[۱۹] وی همچنین در دوره دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی از طرف مردم تهران راهی مجلس شد و به‌عنوان نایب رییس مجلس برگزیده شد.[۲۰]
پانویس
- ↑ «مجاهد صادق»، پایگاه شورای نگهبان.
- ↑ خبرگان ملت: شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۳۵۱.
- ↑ خبرگان ملت: شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۳۵۳۔۳۵۴.
- ↑ «برنامه تبدیل تقویم‌ها»، پایگاه مرکز تقویم مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران.
- ↑ «مجاهد صادق»، پایگاه شورای نگهبان.
- ↑ «مجاهد صادق»، پایگاه شورای نگهبان.
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک: آیت‌الله حاج شیخ مهدی ربانی املشی، ۱۳۸۰ش، ص۴۷۴-۴۷۵.
- ↑ خبرگان ملت شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۳۵۶.
- ↑ «زندگینامه حضرت آیه الله محمدمهدی ربانی املشی»، پایگاه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
- ↑ خبرگان ملت شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۳۵۶؛ «زندگینامه حضرت آیه الله محمدمهدی ربانی املشی»، پایگاه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
- ↑ «زندگینامه حضرت آیه الله محمدمهدی ربانی املشی»، پایگاه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
- ↑ یاران امام به روایت اسناد ساواک...،، ۱۳۸۰ش، ص۱۶.
- ↑ امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۲۱، ص۴۸۱.
- ↑ «اعضای خبرگان قانون اساسی، محمدمهدی ربانی املشی»، پایگاه مجلس خبرگان رهبری.
- ↑ امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱۲، ص۴۳۱۔۴۳۲.
- ↑ امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۱۴، ص۵۱۳.
- ↑ «مجاهد صادق»، پایگاه شورای نگهبان.
- ↑ «یادمان سالگرد رحلت آیت‌الله ربانی املشی، از تبار مظلومان»، پایگاه شورای نگهبان.
- ↑ «زندگینامه حضرت آیه الله محمدمهدی ربانی املشی»، پایگاه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
- ↑ «محمدمهدی ربانی رانکوهی املشی»، پایگاه مجلس شورای اسلامی.
منابع
- امام خمینی، سید روح‌الله، صحيفه امام (۲۲ جلد)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ پنجم، ۱۳۸۹ش.
- خبرگان ملت شرح حال نمایندگان مجلس خبرگان رهبری (۲ جلد)، قم، انتشارات دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، چاپ اول، ۱۳۷۹ش.
- روحانی، سید حمید، نهضت امام خمینی، تهران، مؤسّسه چاپ و نشر عروج، چاپ شانزدهم، ۱۳۸۶ش.
- یاران امام به روایت اسناد ساواک: کتاب بیست و یکم: آیت‌الله حاج شیخ مهدی ربانی املشی، تهران مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
- شاگردان امام خمینی
- فقیهان عضو شورای نگهبان در ایران
- اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
- شاگردان آیت‌الله بروجردی
- روحانیان فعال در انقلاب اسلامی ایران
- فقیهان شیعه قرن ۱۴ (شمسی)
- نمایندگان مجلس خبرگان رهبری در ایران (دوره اول)
- شاگردان مرتضی حائری یزدی
- شاگردان سید محمد محقق داماد
- روحانیان تبعیدشده حکومت پهلوی
- شاگردان حسینعلی منتظری
- نمایندگان مجلس خبرگان قانون اساسی در ایران
- مدفونان در حرم حضرت معصومه
- امامان جمعه تهران
- قاضیان شیعه قرن ۱۴ (شمسی)
- دانشآموختگان حوزه علمیه قم (پس از سال ۱۳۰۰ شمسی)
- زندانیان حکومت پهلوی
- دادستانهای کل ایران