یادواره‌های شهدا مراسمی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی که برای بازگویی نقش‌آفرینی و زندگی شهیدان در قالب خاطرات و تاریخ‌نگاری برگزار می‌شود. یکی از اهداف دنبال‌شده در برگزاری یادواره‌های شهدا، ایجاد آثار ماندگار و اثربخش در موضوع شهادت و زندگی شهیدان است. چاپ کتاب، تدوین خاطرات، تحلیل وصایای شهیدان، ساخت سرود و محتواهای هنری از جمله اقداماتی هستند که در راستای این اهداف و در ضمن این یادواره‌ها پیش گرفته می‌شوند.[۱]
| آیین‌ها | |
|---|---|
 برگزاری یادواره شهدا در یکی از مناطق تهران | |
| زمان‌برگزاری | بازه‌های زمانی نامنظم |
| وجه نمادین | بزرگداشت شهیدان و فرهنگ شهادت |
| مؤسسه وابسته | ستاد مردمی یادواره ها و محافل شهدا |
| آیین‌های مهم | |
| سینه‌زنی • افطاری • تشییع جنازه • تعزیه خوانی سایر آیین‌ها | |
ایجاد گفتمان انقلاب اسلامی، جذب جوانان به این گفتمان، بزرگداشت شهیدان جهان اسلام، ایجاد وحدت ملی،[۲] تقویت فرهنگ ایثار، قدرشناسی[۳] شهادت و مقاومت از اهداف برگزاری یادواره عنوان شده است.[۴]
یادواره‌های شهدا یکی از برنامه‌های شاخص فرهنگی و ارزشی در جمهوری اسلامی ایران است که با هدف پاسداشت فداکاری‌ها و ایثارگری‌های شهیدان برگزار می‌شود. این مراسم علاوه بر تجلیل از مقام شهدا، نقش مهمی در ترویج و تقویت ارزش‌های دینی، ملی و تاریخی در میان اقشار مختلف جامعه ایفا می‌کند. گفته شده که در این مراسم، با بهره‌گیری از مفاهیم قرآنی و فرهنگ دفاع مقدس، اهدافی عمیق‌تر از یک بزرگداشت ساده دنبال شده و سعی می‌شود تا از فراموشی فداکاری‌های شهیدان، جلوگیری به‌عمل آید.[۵]
موضوع‌های مورد توجه در برگزاری یادواره‌های شهدا، بررسی آثار و رویدادهای مربوط به فرهنگ شهادت و شهیدان است.[۶] از این رو سعی شده است تا در یادواره‌های شهدا، الگویی از سبک زندگی برای عموم مردم ارائه شود.[۷] آیت‌الله خامنه‌ای همواره توجه ویژه‌ای به برگزاری یادواره‌های شهدا داشته و بر اهمیت ارتقای محتوای این مراسم‌ها تأکید کرده است. در توصیه‌های رهبر انقلاب اسلامی، بر ضرورت جلوگیری از تکراری‌شدن این برنامه‌ها و تنوع در ارائه محتوا تأکید داشته است.[۸]
محمد صادقی سیروئی با همکاری انتشارات شهید کاظمی و واحد پژوهش‌های شبکه ملی وارثون، کتابی را با عنوان «یادواره تراز» منتشر کرده است که به معرفی و بیان ابعاد و شاخص‌های یادواره شهدا در تراز انقلاب اسلامی از منظر آیت‌الله خامنه‌ای پرداخته است.[۹]
سخنرانی، پخش سرود، نمایش تئاتر، شعرخوانی،[۱۰] قرائت قرآن، پخش فیلم و برگزاری مداحی از برنامه‌ایی است که در ضمن این آیین اجرا می‌شود.[۱۱] برای برگزاری هر چه بهتر این مراسم، «ستاد مردمی یادواره‌ها و محافل شهدا» توسط شبکه ملی وارثون تأسیس شده است.[۱۲] این ستاد با هدف ترویج فرهنگ برگزاری یادواره‌ها، رشد کمی و کیفی آنها و انتقال تجربیات برنامه‌های قبلی به مراسم بعدی، در شهر قم شکل گرفت.[۱۳]
پانویس
- ↑ «نکات مؤثر برای برگزاری یادواره‌های شهدا از زبان سردار «باقرزاده»»، خبرگزاری دفاع مقدس.
- ↑ «اصول اجرایی یادواره‌های دانشجویی»، پایگاه یادواره شهدا.
- ↑ «هدف از برگزاری یادواره شهدا ترویج فرهنگ سپاس و ایثار است»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «برگزاری یادواره شهدا موجب گسترش فرهنگ شهادت و مقاومت می‌شود»، خبرگزاری رسمی حوزه.
- ↑ «نکات مؤثر برای برگزاری یادواره‌های شهدا از زبان سردار «باقرزاده»»، خبرگزاری دفاع مقدس.
- ↑ «نکات مؤثر برای برگزاری یادواره‌های شهدا از زبان سردار «باقرزاده»»، خبرگزاری دفاع مقدس.
- ↑ «خروجی یادواره‌های شهدا باید ایجاد سبک زندگی باشد»، قدس آنلاین.
- ↑ «نکات مؤثر برای برگزاری یادواره‌های شهدا از زبان سردار «باقرزاده»»، خبرگزاری دفاع مقدس.
- ↑ «یادواره شهدا در تراز انقلاب اسلامی از منظر مقام معظم رهبری منتشر شد»، خبرگزاری مشرق.
- ↑ «یادواره «شهدای مقاومت» در روستای دیل گچساران»، خبرگزاری صبح زاگرس.
- ↑ «یادواره شهداء، آسیب‌ها و انحرافات»، پایگاه یادواره شهدا.
- ↑ «یادواره شهدا در تراز انقلاب اسلامی از منظر مقام معظم رهبری منتشر شد»، خبرگزاری مشرق.
- ↑ «نگاهی اجمالی به ستاد مردمی یادواره‌ها و محافل شهدای سراسر کشور»، پایگاه یادواره شهدا.
منابع
- «اصول اجرایی یادواره‌های دانشجویی»، پایگاه یادواره شهدا، تاریخ درج مطلب: ۱۶ بهمن ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۱۸ دی ۱۴۰۳ش.
- «برگزاری یادواره شهدا موجب گسترش فرهنگ شهادت و مقاومت می شود»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۰ اسفند ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۵ شهریور ۱۳۹۵ش.
- «بیانات در دیدار جمعی از خانواده‌های شهدا»، پايگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت‌الله خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: ۱۷ اردیبهشت ۱۳۷۶ش، تاریخ بازدید: ۱۸ دی ۱۴۰۳ش.
- «خروجی یادواره‌های شهدا باید ایجاد سبک زندگی باشد»، قدس آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۲ آذر ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۱۸ دی ۱۴۰۳ش.
- «نکات مؤثر برای برگزاری یادواره‌های شهدا از زبان سردار «باقرزاده»»، خبرگزاری دفاع مقدس، تاریخ درج مطلب: ۱۱ آذر ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۱۸ دی ۱۴۰۳ش.
- «نگاهی اجمالی به ستاد مردمی یادواره ها و محافل شهدای سراسر کشور»، پایگاه یادواره شهدا، تاریخ درج مطلب: بی‌تا، تاریخ بازدید: ۱۸ دی ۱۴۰۳ش.
- «هدف از برگزاری یادواره شهدا ترویج فرهنگ سپاس و ایثار است»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۳۰ بهمن ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۵ شهریور ۱۳۹۵ش.
- «یادواره شهدا در تراز انقلاب اسلامی از منظر مقام معظم رهبری منتشر شد»، خبرگزاری مشرق، تاریخ درج مطلب: ۴ اسفند ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۱۸ دی ۱۴۰۳ش.
- «یادواره شهداء، آسیب ها و انحرافات»، پایگاه یادواره شهدا، تاریخ درج مطلب: ۱۸ بهمن ۱۳۹۵ش، تاریخ بازدید: ۱۸ دی ۱۴۰۳ش.
- «یادواره «شهدای مقاومت» در روستای دیل گچساران»، خبرگزاری صبح زاگرس، تاریخ درج مطلب: ۱۸ دی ۱۴۰۳ش، تاریخ بازدید: ۵ شهریور ۱۳۹۵ش.