سید علی‌نقی نقوی لکهنوی

از ویکی شیعه
سید علی‌نقی نقوی لکهنوی
فقیه، خطیب و عالم هند
اطلاعات فردی
نام کاملسید علی‌نقی نقوی
لقبنقوی
نسباز نوادگان امام علی نقی(ع)
تاریخ تولد۲۶ رجب ۱۳۲۳ق مطابق ۱۹۰۵م
زادگاهلکهنو
تاریخ وفات۱ شوال ۱۴۰۸ق / ۱۹۸۸م
محل دفنلکهنو
شهر وفاتلکهنو
خویشاوندان
سرشناس
سید محمد نقوی (پدر) • سید مهدیسید حسین علیین (فرزندان)
اطلاعات علمی
استادانمحمدحسین غروی نائینی • عبدالکریم یزدی • محمدحسین اصفهانیآقاضیاء عراقیسید محسن امین عاملیمحمدجواد بلاغی نجفیمحمدحسین کاشف‌الغطاءسید عبدالحسین شرف‌الدین
محل تحصیلنجف • لکهنو
اجازه روایت ازآقابزرگ تهرانی • سید هبةالدین شهرستانیسید محسن امینسید حسن صدرسید شهاب‌الدین مرعشی نجفی • سید محمدهادی بجستانی خراسانی • سید عبدالحسین شرف‌الدین
اجازه اجتهاد ازمحمدحسین غروی نائینی • شیخ عبدالکریم یزدی • محمدحسین اصفهانی• آقاضیاء عراقیسید محسن امین، محمدجواد بلاغی نجفیمحمدحسین کاشف‌الغطاءسید عبدالحسین شرف‌الدین
تألیفاتالفرقان فی تفسیر القرآن


سید علی‌نقی نَقَوی لَکْهْنَوی (۱۳۲۳ق-۱۴۰۸ق) مفسر، خطیب و مجتهد شیعه در هند. گفته شده که نسب او با ۲۸ واسطه به امام هادی(ع) می‌رسد. نقوی تحصیلات خود را نزد پدرش در زادگاهش لکهنو آغاز کرد. سطوح عالی را در نجف گذراند و بعد از پنج سال به هندوستان بازگشت. در هندوستان به تبلیغ دین پرداخت و آثار بسیار را بر جای گذاشت. نقوی از اساتید خود در نجف، اجازه روایت و اجتهاد را اخذ کرد.

زندگی‌نامه

سید علی‌نقی نقوی در ۲۶ رجب سال ۱۳۲۳ق در لکهنو در هند به‌دنیا آمد. پدر وی سید ابوالحسن منن از نوادگان غفران‌مآب بود.[۱] سید علی نقوی، در خردسالی به همراه پدرش به نجف رفت و چند سال بعد به هندوستان برگشت و نزد پدر و برادر بزرگش ادامه تحصیل داد.[۲] نقوی پنج فرزند داشت.[۳]

وفات

نقوی در عید فطر (اول شوال) ۱۴۰۸ق (۱۸ مه ۱۹۸۸م) در لکهنو از دنیا رفت و همان‌جا دفن شد.[۴]

تحصیلات علوم دینی

نقوی همزمان در دو مدرسه ناظمیه و سلطان المدارس لکهنو درس می‌خواند.[۵] دوران طلبگی، مقالات او در نشریه‌های سرفراز لکهنو، الواعظ لکهنو و شیعه لاهور به چاپ می‌رسید. در مدرسه ناظمیه، تدریس علوم عقلیه را نیز در همان زمان طلبگی شروع کرد.[۶]

گفته شده که نقوی در ادبیات عربی، مهارت خاصی داشته و قصائد و مرثیه‌ها را به زبان عربی می‌نوشت و علامه امینی یکی از قصیده‌های او درباره ابوطالب را در کتاب الغدیر ذکر کرده است.[۷] آقابزرگ تهرانی نیز زندگی‌نامه شیخ طوسی را با اشعاری از سید علی‌نقی نقوی ذکر کرده است.[۸]

نقوی در لکهنو نزد پدرش ابوالحسن منن، سید محمد عرف میرن، نجم الملة و باقرالعلوم درس خواند.[۹] در سال ۱۳۴۵ق مطابق با ۱۹۲۷م بار دیگر به نجف سفر کرد و پنج سال را آنجا گذراند و از اساتیدی همانند سید ابوالحسن اصفهانی، محمدحسین نائینی و آقاضیاء عراقی بهره برد[۱۰] و در ۲۷ سالگی به اجتهاد رسید.[۱۱]

اجازه اجتهاد و روایت

نقوی از فقهای نجف همچون محمدحسین غروی نائینی، عبدالکریم حائری یزدی، محمدحسین غروی اصفهانی، آقا ضیاء عراقی، سید محسن امین، محمدجواد بلاغی نجفی، محمدحسین کاشف‌الغطاء و سید عبدالحسین شرف‌الدین، اجازۀ اجتهاد دریافت نمود.[۱۲]

همچنین از آقابزرگ تهرانی، سید هبةالدین شهرستانی، سید محسن امین عاملی،[۱۳] سید حسن صدر،[۱۴] سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، سید محمدهادی بجستانی خراسانی، سیدعبدالحسین شرف‌الدین[۱۵] و برخی دیگر عالمان اجازه روایت دریافت کرد.[۱۶]

آثار

سید علی‌نقی نقوی آثار زیاد به زبان اردو و عربی تألیف کرده است.[۱۷] برخی از ۳۶۳ کتاب و مقاله از او یاد کرده‌اند که تنها حدود ۱۰۰ عنوان آنها مرتبط با امام حسین(ع) است.[۱۸] نقوی اولین تألیف خود را درباره وهابیت و با عنوان «کشف النقاب عن عقائد ابن عبدالوهاب» در زمان طلبگی در نجف نوشت.[۱۹] کتاب «اقالة العاثر فی اقامة الشعائر» درباره عزاداری امام حسین(ع) نوشت[۲۰] و کتاب «السیف الماضی علی عقائد الاباضی» را در نقد خوارج تألیف کرد.[۲۱] همچنین «الفرقان فی تفسیر القرآن» که در مجله الرضوان لکهنو به‌صورت مقاله چاپ می‌شد و از سال ۱۳۵۴ تا ۱۳۷۵ق به‌طول انجامید.[۲۲]

«اصول دین و قرآن»، «یزید و جنگ قسطنطنیه»، به زبان اردو[۲۳] «البیت المعمور فی عمارۃ القبور»، «تفسیر قرآن» به زبان عربی[۲۴] از جمله تألیفات اوست

کتاب شهید انسانیت

نقوی در کتاب شهید انسانیت، به سیره و قیام امام حسین(ع) می‌پردازد.[۲۵] در این کتاب درباره برخی وقایع شب عاشورا مانند وجود آب میان کاروان حسینی نیز سخن گفته است.[۲۶] گفته شده این سخن سبب برخوردهای برخی نویسندگان و عالمان شهر لَکّنهو با نقوی و انزوای وی به مدت طولانی در میان مردم این شهر شد.[۲۷] کتاب‌ها و رساله‌های گوناگونی نیز در رد کتاب شهید انسانیت نگاشته شد؛ مانند رساله اظهار حقیقت نوشته سیّد سبط الحسن فتح‌پوری.[۲۸] همچنین او در سال ۱۳۶۹ق جزوه‌اى به زبان عربى و اردو با نام حجج و معاذیر منتشر کرد و در این کتاب به برخی مطالب پاسخ داده و در مقام عذرخواهی برآمده است.[۲۹]

فعالیت‌های اجتماعی

سید علی‌نقی نقوی در سال ۱۳۵۰ق به هند بازگشت.[۳۰] از سال ۱۹۳۲م به‌مدت ۲۷ سال در دانشکدۀ ادبیات عربی دانشگاه لکهنو تدریس کرد. پس از آن در سال ۱۹۵۹م به دانشکدۀ الهیات دانشگاه علیگره پیوست. گفته شده نقوی سخنران و خطیب ماهری بود که در کشورهای هند و پاکستان، منبر می‌رفت.[۳۱]

پانویس

  1. رضوی، «سید العلماء:...»، ص۲۸.
  2. رضوی، «سید العلماء:...»، ص۲۸.
  3. شاکری، علی(ع) فی الکتاب و السنة و الادب، ۱۴۱۸ق، ص۱۱۱.
  4. رضوی، «سید العلماء:...»، ص۳۱.
  5. رضوی، «سید العلماء:...»، ص۲۸.
  6. رضوی، «سید العلماء:...»، ص۲۸.
  7. امینی، الغدیر، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۴۵۰.
  8. رضوی، «سید العلماء:...»، ص۲۸.
  9. امروهی، تذکره مفسرین امامیه، ۲۰۰۹م، ص۴۱۸.
  10. امروهی، تذکره مفسرین امامیه، ۲۰۰۹م، ص۴۱۸-۴۱۹.
  11. کرجی، «سید علی‌نقی نقوی لکنهوی»، سایت فرهیختگان تمدن شیعه.
  12. امروهی، تذکره مفسرین امامیه، ۲۰۰۹م، ص۴۱۸-۴۱۹.
  13. مرعشی نجفی، المسلسلات فی الاجازات، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۴۴۶.
  14. حسینی جلالی، ثبت الأسانید العوالی من مرویات الجلالی، ۱۴۲۰ق، ص۶۵.
  15. حسینی جلالی، ثبت الأسانید العوالی من مرویات الجلالی، ۱۴۲۰ق، ص۶۵-۸۴.
  16. اصفهانی نجفی، وقایة الأذهان، ۱۴۱۳ق، ص۳۸؛ آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۲۴۰.
  17. رضوی، خورشید خاور: تذکره علماء هند و پاک، ۱۴۲۲ق، ص۲۶۳.
  18. صفری، «حسینی‌پژوهان شبه قارّه سیّد العلماء علاّمه سیّد علی‌نقی نقوی لکهنوی (احوال و آثار)»، ص۲۴۷.
  19. کحاله، معجم المؤلفین، دار احیاء التراث العربی، ج۱۰، ص۲۷۰؛ شاکری، علی فی الکتاب و السنة، ۱۴۱۸ق، ج۵، ص۲۲۹.
  20. آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۲۶۳؛ امینی، معجم المطبوعات النجفیه، ۱۳۸۵ق، ص۸۸.
  21. آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۱۲، ص۲۸۸.
  22. نقوی، تفسیر فصل الخطاب، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۶۷ و ۶۸.
  23. «مکمل فهرست کتب» مجله شش ماهی مآب شماره۱۔.
  24. «مکمل فهرست کتب»، مجله شش ماهی مآب شماره۱۔.
  25. آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۱۴، ص۲۶۳.
  26. کرجی، «مشعل‌دار فرهنگ»، وبگاه فرهیختگان تمدن شیعه.
  27. کرجی، «مشعل‌دار فرهنگ»، وبگاه فرهیختگان تمدن شیعه.
  28. آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۱۱، ص۹۲؛ کرجی، «مشعل‌دار فرهنگ»، وبگاه فرهیختگان تمدن شیعه.
  29. کرجی، «مشعل‌دار فرهنگ»، وبگاه فرهیختگان تمدن شیعه.
  30. مرعشی نجفی، المسلسلات فی الاجازات، ۱۳۷۳ش، ص۴۴۴.
  31. معروفی، زندگی و آثار مولانا سید علی نقی نقوی لکهنوی، اندیشه معروفی.

منابع

  • آقابزرگ تهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعه، بیروت، دار الاضواء، ۱۴۰۳ق.
  • اصفهانی نجفی، محمدرضا، وقایة الأذهان، قم، مؤسسه آل‌البیت(ع) لإحیاء التراث، ۱۴۱۳ق.
  • امروهی، سید شاهسوار حسین، تذکره مفسرین امامیه، دهلی نو، المصطفی پبلیکیشننز، ۲۰۰۹م.
  • امینی، عبدالحسین، الغدیر فی الکتاب والسنة والأدب، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۴ق/۱۹۹۴م.
  • امینی، محمدهادی، معجم المطبوعات النجفیه، نجف، مطبعة الآداب، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۶م.
  • حسینی جلالی، سید محمدرضا، ثبت الأسانید العوالی من مرویات الجلالی، قم، مجمع ذخایر اسلامی، ۱۴۲۰ق/۱۳۷۸ش.
  • رضوی، سید سعید اختر رضوی، خورشید خاور: تذکره علماء هند و پاک، هندوستان (بیهار)، معارف پبلیکیشنز، ۱۴۲۲ق/۲۰۰۲م.
  • رضوی، سید سعید اختر، «سید العلماء: آیت‌الله سید علی‌نقی نقوی المعروف نقن صاحب»، در مجله میراث برّ صغیر، ش۱-۲، محرم و جمادی‌الثانی ۱۴۳۲ق، انتشارات مرکز احیاء آثار برّ صغیر کراچی۔
  • شاکری، حسین، علی(ع) فی الکتاب و السنة و الادب، قم: مؤسسه انصاریان، ۱۴۱۸ق.
  • صفری، «حسینی‌پژوهان شبه قارّه سیّد العلماء علاّمه سیّد علی‌نقی نقوی لکهنوی (احوال و آثار)»، صحیفه اهل‌بیت، شماره۲، پاییز ۱۳۹۴ش.
  • کحاله، عمر بن رضا، معجم المؤلفین، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
  • کرجی، علی، «سید علی نقی نقوی لکهنوی»، سایت فرهیختگان تمدن شیعه، تاریخ درج مطلب: ۱۲ مهر ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۸ دی ۱۴۰۱ش.
  • مرعشی نجفی، سید شهاب‌الدین، الاجازة الکبیرة، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ۱۴۱۴ق.
  • مرعشی نجفی، سید شهاب‌الدین، المسلسلات فی الاجازات، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ۱۳۷۳ش.
  • «مکمل فهرست کتب»، مجله شش ماهی مآب شماره۱.
  • نقوی، سید علی‌نقی، تفسیر فصل الخطاب، لاهور، مصباح القرآن ترست لاهور، ۱۴۱۴ش.
  • معروفی، فیضان جعفرعلی، زندگی و آثار مولانا سید علی نقی نقوی لکهنوی، اندیشه معروفی، تاریخ در مطلب: ۲۸ آذر ۱۳۹۰، تاریخ بازدید: ۸ خرداد ۱۴۰۲.