سید عباس موسوی (۱۹۵۲-۱۹۹۲م) دومین دبیرکل حزب‌الله لبنان بود. او سال‌های اول فعالیتش در کنار نیروهای فلسطینی با اسرائیل جنگید و وقتی برای تحصیل به عراق رفت، با رژیم بعث به مقابله برخاست و هنگامی که به لبنان برگشت با تشکیل حزب‌الله به صورت جدی‌تر وارد نبرد با اسرائیل شد.

سید عباس موسوی
دومین دبیرکل حزب‌الله لبنان
شناسنامه
زادروز۱۹۵۲م
شهر تولدنبی‌شیث، بعلبک
کشور تولدلبنان
تاریخ شهادت۱۶ فوریه ۱۹۹۲م
شهر شهادتتفاحتا
کشور شهادتلبنان
آرامگاهشهرک نبی‌شیث
نام همسرام‌یاسر
فرزندانمحمد، یاسر، حسین و یک دختر
دیناسلام
مذهبشیعه
پیشهروحانی، سیاستمدار
اطلاعات سیاسی
مناصبدبیرکل حزب‌الله لبنان
پس ازصبحی طفیلی
پیش ازسید حسن نصرالله
اطلاعات علمی و مذهبی
اساتیدسید ابوالقاسم خویی، سید محمدباقر صدر
شاگردانسید حسن نصرالله

او متأثر از اندیشه‌های سید محمدباقر صدر و امام خمینی بود و در سال ۱۹۷۹م در سفر به ایران، با امام خمینی دیدار کرد. سید عباس موسوی در سال ۱۹۹۱م/۱۳۷۰ش به عنوان دبیرکل حزب‌الله لبنان شناخته شد و در ۱۶ فوریه ۱۹۹۲م (۲۷ بهمن ۱۳۷۰)، از سوی نیروهای رژیم صهیونیستی هدف قرار گرفت و به شهادت رسید.

تحصیل در لبنان و نجف

سید عباس موسوی در سال ۱۹۵۲م در شهرک نبی‌شیث از توابع بعلبک در لبنان به دنیا آمد.[۱] او در سال ۱۹۶۶م در شهر صور با امام موسی صدر آشنا شد و به توصیه وی به حوزه علمیه در صور (معهد الدراسات الاسلامیة) رفت و تحصیلات حوزوی خود را از آنجا آغاز کرد.[۲]

سید عباس موسوی، در سال ۱۹۶۷م برای ادامه تحصیلات حوزوی وارد نجف شد و در دروس سید ابوالقاسم خویی و سید محمدباقر صدر شرکت کرد.[۳] او ارتباط گسترده‌ای با سید محمدباقر صدر داشت و مقدمات آشنایی سید حسن نصرالله را با صدر فراهم کرد.[۴]

فعالیت در لبنان

سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان در توصیف استادش سید عباس موسوی:

استادی با اخلاص، پیگیر امور درسی و اخلاقی طلاب، الگوی عملی تقوا و اخلاق و دیانت، عالمی متعهد، خستگی‌ناپذیر، مرد دعا و گریه و شب‌زنده‌داری، عاشق رسول خدا و خاندانش، ارتباط عمیق با سید محمدباقر صدر، واجب الاطاعه دانستن امام خمینی، تبعیت کامل از سید علی خامنه‌ای، پیشتاز در خدمت به مردم، نترسیدن از غیرخدا، و فداکاری در راه مقاومت اسلامی تا شهادت.[۵]

سید عباس موسوی در دوران اقامت در عراق، به علت فعالیت سیاسی علیه حزب بعث عراق تحت‌فشار حکومت بود، از این‌رو در سال ۱۹۷۹م به لبنان بازگشت.[۶] او در بعلبک مدرسه‌ای با عنوان «امام منتظر» تأسیس کرد. همسر وی [یادداشت ۱] نیز حوزه‌ای با نام «الزهراء» برای تحصیل بانوان تشکیل داد.[۷] سید عباس موسوی همچنین (تجمع علماء المسلمین) را برای هماهنگی بیشتر میان روحانیان لبنانی ایجاد کرد.[۸]

در سال ۱۹۸۲م در پی اشغال لبنان توسط رژیم صهیونیستی، به همراه چند تن از جوانان لبنان در دره بقاع لبنان جمع شده و گروهی را برای مبارزه با اسرائیل تشکیل دادند که بعد‌ها به حزب‌الله موسوم شد.[۹]

دبیرکلی حزب‌الله

او در ماه مه ۱۹۹۱م از سوی شورای مرکزی حزب‌الله لبنان به‌عنوان دومین دبیرکل این حزب انتخاب شد. پیش از او صبحی طُفیلی دبیرکل حزب الله بود.[۱۰]

شهادت

سید عباس موسوی ۲۷ بهمن سال ۱۳۷۰ (۱۶ فوریه ۱۹۹۲م) پس از حضور در مراسم سالگرد شیخ راغب حرب و در حال بازگشت به بیروت، مورد حمله هوایی اسرائیل قرار گرفت و به همراه و فرزند و همسرش به شهادت رسید.[۱۱] خلبان مهاجم به کاروان وی در سال ۲۰۰۸م[۱۲] و روزنامه اسرائیلی یدیعوت احرونوت[یادداشت ۲] در سال ۲۰۱۲م جزئیاتی از ماجرای ترور وی را فاش کردند.[۱۳]

در پی این ترور، آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران در پیامی، سید عباس موسوی را عالی‌قدر و شجاع و بااخلاص و هوشمند توصیف کرد و وی را فردی دانست که علم را با عمل و گفتار را با صدق و فداکاری را با درایت توأم کرده بود.[۱۴]

تک‌نگاری

آثار مکتوب و رسانه‌ای متعددی درباره سید عباس موسوی تولید شده است که برخی از این آثار عبارتند از:

  • کتاب زندگی و مبارزات شهید سیدعباس موسوی (دبیرکل حزب‌الله لبنان)، تألیف غلامرضا گلی زواره. متن این کتاب از اینجا در دسترس است.
  • کتاب« زُبَر الحدید ۲» تألیف فاطمه مصلح‌زاده.[۱۵]
  • ماهنامه «شاهد یاران» ویژه شهید سید عباس موسوی با عنوان «زیتون سرخ» به همت گروه مجلات شاهد. نسخه اینترنتی این مجله را می‌توانید از اینجا مشاهده و مطالعه کنید.
  • مستند زندگی خوب، مرگ خوب: تولید گروه حماسه و دفاع شبکه اول تلویزیون جمهوری اسلامی ایران. این مستند را از اینجا می‌توانید تماشا کنید.
  • مستند زیتون تلخ: این مستند را که از شبکه تهرانِ تلویزیون جمهوری اسلامی پخش شده است می‌توانید از اینجا مشاهده کنید.
  • سریال الغالبون ۲؛ این سریال نخستین بار در رمضان سال ۱۳۹۲ش از شبکه المنار و با دوبله فارسی در رمضان سال ۱۳۹۳ش از شبکه آی‌فیلم تلویزیون جمهوری اسلامی پخش شد. این سریال را از اینجا می‌توانید مشاهده کنید.

گالری

پانویس

  1. «زندگی شهید سید عباس موسوی دبیرکل سابق حزب‌الله»، خبرگزاری تسنیم.
  2. گلی زواره، «قله مقاومت»، سایت فرهیختگان تمدن شیعی.
  3. «زندگی شهید سید عباس موسوی دبیرکل سابق حزب‌الله»، خبرگزاری تسنیم.
  4. «روایت سید حسن نصر الله از شهید محمد باقر صدر»، سایت ایمنا.
  5. «خاطرات ناب دبیر کل حزب الله از شهید سید عباس موسوی»، سایت نوید شاهد.
  6. گلی زواره، «قله مقاومت»، سایت فرهیختگان تمدن شیعی.
  7. «زندگینامه شهید سید عباس موسوی»، سایت شهید آوینی.
  8. السید عباس الموسوی من الولادة حتی الشهادة
  9. گلی زواره، زندگی و مبارزات شهید سید عباس موسوی، ۱۳۸۸ش، ص۵۴-۵۵.
  10. دیوسالار، «تاریخچه و عملکرد حزب الله لبنان و نقش انقلاب اسلامی ایران».
  11. «تشابه شهادت رهبران شهید حزب‌الله»، خبرگزاری ایرنا.
  12. «شرح واقعه ترور سید عباس موسوی توسط خلبان مجری این عملیات تروریستی»، سایت شهید آوینی.
  13. «ماجرای ترور شهید سید عباس موسوی از زبان صهیونیست‌ها»، سایت جهان‌نیوز.
  14. «پیام تسلیت در پی شهادت علامه سید عباس موسوی»، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله خامنه‌ای.
  15. «زبر الحدید (سید عباس الموسوی)»، سایت پاتوق کتاب.

یادداشت

  1. «ام یاسر» (سهام)، کتاب«الوصول» نوشته عبدالقدوس الامین، روایت زندگی همسر شهید سیدعباس موسوی، ترجمه احمدنطنزی به نام «هم قَسم» نشر آستان قدس
  2. به معنای «آخرین اخبار» از دههٔ ۱۹۷۰ به این‌سو، پرانتشارترین روزنامهٔ اسرائیل بوده‌است.

منابع