موسی بن جعفر کاشف‌الغطاء
| اطلاعات فردی | |
|---|---|
| نسب | خاندان کاشف الغطاء از نسل مالک اشتر |
| تاریخ تولد | ۱۱۸۰ق |
| محل زندگی | نجف |
| تاریخ وفات | ۱۲۴۳ق |
| خویشاوندان سرشناس | جعفر کاشف‌الغطاء (پدر) • علی بن جعفر کاشف‌الغطاء (برادر) • حسن بن جعفر کاشف‌الغطاء (برادر) |
| اطلاعات علمی | |
| استادان | جعفر کاشف‌الغطاء |
| شاگردان | • صاحب جواهر • حسن بن جعفر کاشف‌الغطاء |
| محل تحصیل | حوزه علمیه نجف |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| سیاسی | اصلاح روابط میان ایران و عثمانی |
| اجتماعی | حفاظت از گنجینۀ اموال حرم امام علی(ع) در پی احتمال حمله وهابیان به نجف |
موسی بن جعفر کاشِف‌ُالغِطاء (۱۱۸۰_۱۲۴۳ق) از مراجع تقلید شیعه ساکن نجف بود.[۱] او در نجف به دنیا آمد و نزد پدرش جعفر کاشف‌الغطا درس خواند و به اجتهاد رسید.[۲] پدرش او را به عنوان جانشین خود در تدریس و مرجعیت معرفی کرد.[۳] موسی در مقبرۀ خانوادگی کاشف‌الغطاء در نجف دفن شد.[۴]
موسی کتاب «مُنیَةُ الرّاغِب» را در شرح «بُغیَةُ الطّالِب» پدرش تألیف کرد اما به دلیل مشغله و بیماری ناتمام ماند و تنها مبحث طهارت آن منتشر شد.[۵] تقریرات درس فقه او را شاگردش مير فتّاح مَراغی تحت عنوان کتاب «اللُّقطه و الغصب و القضاء» تدوین کرده که به گفتۀ آقابزرگ تهرانی نسخه‌شناس شیعی، به صورت خطی است.[۶]
از جعفر کاشف‌الغطاء نقل شده که فقیهی جز من، پسرم موسی و شهید اول وجود ندارد.[۷] برخی همچون محمدحسن آل‌ياسين و سید علی طباطبایی او را از پدرش هم عالم‌تر می‌دانستند.[۸] حسن کاشف‌الغطاء، محمدحسن نجفی، ميرفتاح مراغی و محسن خَنفِر از شاگردان او به‌شمار می‌روند.[۹]
دولت‌های قاجار و عثمانی برای موسی کاشف‌الغطا احترام و اعتبار قائل بودند و برای رفع اختلافات خود از او بهره می‌گرفتند. به‌همین خاطر با عنوان «مُصلح» شهرت یافت.[۱۰] او در سال ۱۲۱۲ق با واسطه‌گری میان محمدعلی میرزا ولیعهد ایران و داوود پاشا والی بغداد، از وقوع جنگ جلوگیری کرد.[۱۱]
در پی احتمال حمله وهابیان به عراق، موسی کاشف‌الغطاء گنجینۀ حرم امام علی(ع) را به بغداد منتقل کرد تا از غارت در امان بماند و پس از آرام شدن اوضاع آن را بازگرداند.[۱۲]
به‌گفته سید محسن امین نویسندۀ کتاب اعیان الشیعه، او کریم و سخاوتمند بود و هدیه فتحعلی شاه را بین فقرا تقسیم کرد.[۱۳]
پانویس
- ↑ یوسفی اشکوری، «آل کاشف الغطاء»، ج۹، ص۵۳۶.
- ↑ یوسفی اشکوری، «آل کاشف الغطاء»، ج۹، ص۵۳۶.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۱۰، ص۱۷۸
- ↑ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۱۰، ص۱۷۸.
- ↑ آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۱۳۳.
- ↑ آقابزرگ تهرانی، الذریعه، ۱۴۰۳ق، ج۱۸، ص۳۳۸.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۱۰، ص۱۷۸.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۱۰، ص۱۷۸.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۱۰، ص۱۷۸.
- ↑ یوسفی اشکوری، «آل کاشف الغطاء»، ج۹، ص۵۳۶.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۱۰، ص۱۷۸.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۱۰، ص۱۷۸.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۱۰، ص۱۷۸.
منابع
- آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعه، بیروت، دار الاضواء، ۱۴۰۳ق.
- امین، سید محسن، اعیان الشیعه، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۳ق.
- یوسفی اشکوری، حسن، «آل کاشف الغطاء»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، بی‌تا.