پرش به محتوا

رحمة للعالمین (لقب): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۸: خط ۱۸:
| طول عمر = ۶۳ سال
| طول عمر = ۶۳ سال
}}
}}
'''رَحمةٌ لِلعالَمین''' به معنای رحمت برای همه جهانیان از لقب‌های [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد بن عبدالله(ص)]]، پیامبر اسلام است که در [[آیه ۱۰۷ سوره انبیاء]] به‌کار رفته است. واژه [[رحمت الهی|رحمت]] برای حضرت محمد(ص) در آیات دیگر مثل [[آيه ۱۲۸ سوره توبه|آيه ۱۲۸ توبه]] و [[آیه مشورت|۱۵۹ آل‌عمران]] نیز به‌کار رفته است. نَبی‌ُالرَحْمه یا پیامبرِ رحمت از دیگر القاب پیامبر برگرفته از همین تعبیر قرآنی است.<ref> هاشمی شاه‌قبادی، «بررسی مفهوم رحمة للعالمین در سیره نبوی»، ص۳۹.</ref>
'''رَحمةٌ لِلعالَمین''' به معنای رحمت برای همه جهانیان از لقب‌های [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت محمد بن عبدالله(ص)]]، پیامبر اسلام است که در [[آیه ۱۰۷ سوره انبیاء]] به‌کار رفته است. واژه [[رحمت الهی|رحمت]] برای حضرت محمد(ص) در آیات دیگر مثل [[آيه ۱۲۸ سوره توبه|آيه ۱۲۸ توبه]] و [[آیه مشورت|۱۵۹ آل‌عمران]] نیز به‌کار رفته است. نَبی‌ُالرَحْمه یا پیامبرِ رحمت از دیگر [[فهرست کنیه‌ها و لقب‌های پیامبر(ص)|القاب پیامبر]] برگرفته از همین تعبیر قرآنی است.<ref> هاشمی شاه‌قبادی، «بررسی مفهوم رحمة للعالمین در سیره نبوی»، ص۳۹.</ref>


تعبیر رحمة للعالمین در روایات رسیده از [[امامان شیعه]] نیز درباره رسول خدا به‌کار رفته است؛ مانند روایاتی که در [[بصائر الدرجات (کتاب)|بصائر الدرجات]]<ref>صفار قمی، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۸۱.</ref> آمده و [[تفسیر فرات کوفی (کتاب)|تفسیر فرات کوفی]] از [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن مجتبی(ع)]]،<ref>کوفی، تفسیر فرات کوفی، ۱۴۱۰ق، ص۱۹۷.</ref> نقل شده و یا روایتی از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] که در خطبه‌‌ [[نماز جمعه]] از این تعبیر استفاده کرده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۴ش، ج۳، ص۴۲۲.</ref> همچنین حدیثی از امام کاظم(ع)<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۴ش، ج۴، ص۱۴۸.</ref> و حدیث دیگری که از خود پیامبر اسلام<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۴ش، ج۶، ص۳۹۵.</ref> نقل شده است.
تعبیر رحمة للعالمین در روایات رسیده از [[امامان شیعه]] نیز درباره رسول خدا به‌کار رفته است؛ مانند روایاتی که در [[بصائر الدرجات (کتاب)|بصائر الدرجات]]<ref>صفار قمی، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۸۱.</ref> آمده و [[تفسیر فرات کوفی (کتاب)|تفسیر فرات کوفی]] از [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن مجتبی(ع)]]،<ref>کوفی، تفسیر فرات کوفی، ۱۴۱۰ق، ص۱۹۷.</ref> نقل شده و یا روایتی از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] که در خطبه‌‌ [[نماز جمعه]] از این تعبیر استفاده کرده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۴ش، ج۳، ص۴۲۲.</ref> همچنین حدیثی از امام کاظم(ع)<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۴ش، ج۴، ص۱۴۸.</ref> و حدیث دیگری که از خود پیامبر اسلام<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۴ش، ج۶، ص۳۹۵.</ref> نقل شده است.

نسخهٔ ‏۲۱ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۰۰

الگو:جعبه اطلاعات پیامبر اسلام رَحمةٌ لِلعالَمین به معنای رحمت برای همه جهانیان از لقب‌های حضرت محمد بن عبدالله(ص)، پیامبر اسلام است که در آیه ۱۰۷ سوره انبیاء به‌کار رفته است. واژه رحمت برای حضرت محمد(ص) در آیات دیگر مثل آيه ۱۲۸ توبه و ۱۵۹ آل‌عمران نیز به‌کار رفته است. نَبی‌ُالرَحْمه یا پیامبرِ رحمت از دیگر القاب پیامبر برگرفته از همین تعبیر قرآنی است.[۱]

تعبیر رحمة للعالمین در روایات رسیده از امامان شیعه نیز درباره رسول خدا به‌کار رفته است؛ مانند روایاتی که در بصائر الدرجات[۲] آمده و تفسیر فرات کوفی از امام حسن مجتبی(ع)،[۳] نقل شده و یا روایتی از امام باقر(ع) که در خطبه‌‌ نماز جمعه از این تعبیر استفاده کرده است.[۴] همچنین حدیثی از امام کاظم(ع)[۵] و حدیث دیگری که از خود پیامبر اسلام[۶] نقل شده است.

مفسران شیعه و اهل‌سنت سه معنای برای رحمت بودن پیامبر بیان کرده‌اند که عبارتند از: جهانی و جاودانه بودن رسالت ایشان، سعادت و عاقبت‌به‌خیری برای همه، مانع‌بودن از عذاب الهی.[۷] منظور از عذاب در اینجا عذاب دنیوی یا عذاب استیصال است که قومی را ریشه‌کن می‌کند. ابوالفتوح رازی[۸] و ملا فتح‌الله کاشانی[۹] در تفسیرهای خود بر آن تصریح کرده‌اند و این معنا را از آیه ۳۳ سوره انفال استفاده کرده‌اند که خطاب به پیامبر می‌گوید تا وقتی تو در بین مردم هستی خداوند آن‌ها را عذاب نمی‌کند. فیض کاشانی در تفسیر صافی در امان‌بودن از فرورفتن در زمین (خَسْف)، مسخ‌شدن و نابودشدن با عذاب استیصال پس از پیامبر اسلام(ص) را هم از مصادیق این رحمت می‌داند.[۱۰]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. هاشمی شاه‌قبادی، «بررسی مفهوم رحمة للعالمین در سیره نبوی»، ص۳۹.
  2. صفار قمی، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۸۱.
  3. کوفی، تفسیر فرات کوفی، ۱۴۱۰ق، ص۱۹۷.
  4. کلینی، الکافی، ۱۳۶۴ش، ج۳، ص۴۲۲.
  5. کلینی، الکافی، ۱۳۶۴ش، ج۴، ص۱۴۸.
  6. کلینی، الکافی، ۱۳۶۴ش، ج۶، ص۳۹۵.
  7. غضنفری و زارعی، «رحمة للعالمین بودن پیامبر(ع) در قرآن از نگاه تفاسیر فریقین»، ص۷۰.
  8. ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ج۱۳، ص۲۸۹.
  9. کاشانی، منهج الصادقین، ۱۳۷۱ش، ج۶، ص۱۱۷.
  10. فیض کاشانی، الصافی،۱۴۱۶ق، ج۳، ص۳۵۹.

منابع

  • ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی،‌ ۱۳۷۱ش.
  • صفار قمی، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد، تحقیق: محسن کوچه‌باغی، قم، مکتبة آیة الله المرعشی،‌ ۱۴۰۴ق.
  • غضنفری، علی و مصطفی زارعی بلوط بنگان، «رحمة للعالمین بودن پیامبر(ع) در قرآن از نگاه تفاسیر فریقین»، فصلنامه مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی، شماره ۴۱، پاییز ۱۳۹۴ش.
  • فیض کاشانی، ملا محسن، الصافی، تهران، مکتبة الصدر،‌ ۱۳۷۳ش.
  • کاشانی، ملا فتح‌الله،‌ منهج الصادقین فی الزام المخالفین، تهران، اسلامیه، ۱۳۷۸ش.
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح: علی‌اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیة، ۱۳۶۴ش.
  • کوفی، فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات الکوفی، تحقیق: محمد الکاظم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۴۱۰ق.
  • هاشمی شاه‌قبادی، سید رضا، «بررسی مفهوم رحمة للعالمین در سیره نبوی»، مطالعات اهل‌بیت‌شناسی، شماره۱، پاییز و زمستان ۱۳۹۳ش.