آلیاسین
آلِیاسین، یا اِلیاسین، تلفظی از الیاس یا به معنای خاندان وی است که در قرآن به آنها سلام داده شده است. تفاسیر مختلفی درباره معنای آلیاسین در تفاسیر قرآن ذکر شده است؛ از جمله بر پایه برخی روایات، یاسین حضرت محمد(ص) و آلیاسین خاندان اویند.
زیارت آلیاسین نیز از زیارتنامههای امام زمان(عج) است که با جملۀ «سلامٌ عَلی آلِ یاسین» آغاز میشود.
تلفظ
الیاسین در قرآن با عبارت «سَلامٌ عَلی الیاسین»[۱] به کار رفته است. قاریان و مفسّران این واژه را به چند گونه خواندهاند؛ بیشتر قُرّاءِ (قاریان) مکّه و بصره و کوفه آن را اِلیاسین و بیشتر قرّاءِ مدینه آلیاسین قرائت کردهاند.[۲][یادداشت ۱]
منظور از آلیس در قرآن
درباره معنای الیاسین تفاسیر و نظرات مختلفی مطرح شده است؛ از جمله:
- الیاسین تلفظی دیگر از الیاس است، مانند میکال و میکائیل و سیناء و سینین.[۳] گفته شده که چنین تلفظی در میان اعراب رایج بوده است.[۴]
- یاسین نام سوره یا قرآن است و آلیاسین اهل قرآن و مؤمنان به آن هستند.[۵]
- بهگفتهٔ فضل بن حسن طبرسی در تفسیر مجمع البیان، یاسین نام حضرت محمد(ص) و آل، خاندان او هستند.[۶] از ابنعباس نقل شده که ما آلمحمّد آلیاسینیم.[۷] البته آلمحمّد در گفته ابنعباس در معنی اعم (که شامل غیر امامان معصوم هم میشود) به کار رفته است؛ و نیز از حضرت علی(ع) نقل شده است که در آیه «سلام علی الیاسین»،[۸] یاسین محمّد(ص) و ما آلیاسینیم.[۹]
زیارت آلیاسین
زیارت آلیاسین، یکی از زیارتنامههای مشهور امام زمان(عج) است که با جملۀ «سلامٌ عَلی آلِیاسین» آغاز میشود. راوی این زیارت محمد بن عبدالله حمیری است که در اواخر دوران غیبت صغری میزیسته و مکاتبات متعددی به وسیله او نقل شده که از جمله آنها توقیعی است که دربردارنده زیارت آلیاسین است.
در ادبیات
پانویس
- ↑ سوره صافات، آیه ۱۳۰.
- ↑ طبری، جامع البیان، ۱۴۲۲ق، ج۱۹، ص۶۱۹؛ طباطبایی، المیزان، ۱۹۷۳م، ج۱۷، ص۱۵۹.
- ↑ طبری، جامع البیان، دار احیاء التراث العربی، ج۲۳، ص۶۱.
- ↑ قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، دار احیاء التراث العربی، ج۵، ص۱۲۰.
- ↑ طبرسی، مجمع البیان، مکتبة الحیاة، ج۵، ص۸۲؛ فخر رازی، تفسیر کبیر، ۱۴۱۱ق، ج۲۶، ص۱۲۶.
- ↑ طبرسی، مجمع البیان، مکتبة الحیاة، ج۵، ص۸۲.
- ↑ سیوطی، الدّر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۲۸۶.
- ↑ سوره صافات، آیه ۳۰.
- ↑ حسکانی، شواهد تنزیل، ۱۳۹۳ق، ج۲، صص۱۰۹-۱۱۲؛ طباطبایی، المیزان، ۱۹۷۳م، ج۱۷، ص۱۵۹.
- ↑ «قصیدهٔ شمارهٔ ۱۴۳ - در پاسخ پرسش سلطان سنجر دربارهٔ مذهب»، سایت گنجور.
- ↑ https://ganjoor.net/moulavi/shams/ghazalsh/sh1898
- ↑ https://ganjoor.net/attar/30fasl/sh11
یادداشت
- ↑ عن الصادق جعفر بن محمد في قول الله عز وجل: «سلام على آل يس»، قال: يس محمد صلىاللهعليهوآله ونحن آل يس... وهو مبني على قراءة آل يس كما قرأه نافع وابن عامر ويعقوب وزيد (طباطبایی، المیزان، ۱۹۷۳م، ج۱۷، ص۱۵۹).
منابع
- بیضاوی، عبدالله بن عمر، انوار التنزیل، مصر، ۱۳۸۸ق.
- حسکانی، عبیدالله، شواهد التنزیل، بهکوشش محمدباقر محمودی، بیروت، ۱۳۹۳ق.
- زمخشری، جارالله، الکشاف، بیروت، دار المعرفه.
- سیوطی، جلالالدین، الدّرّ المنثور، قم، ۱۴۰۴ق.
- طباطبایی، محمدحسین، المیزان، بیروت، منشورات اسماعیلیان، ۱۹۷۳م.
- طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، بیروت، مکتبة الحیاة.
- طبری، محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن: تفسیر الطبری، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
- قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، بهکوشش محمد محمد حسنین، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
- مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، ۱۴۰۳ق.
پیوند به بیرون
- منبع مقاله: دائره المعارف بزرگ اسلامی
- «قرائات مختلف از تعبیر «ال یاسین» در آیه 130 سوره صافات و تفاسیر مبتنی بر هر یک از این خوانشها»
