آتشکده آذرفرنبغ
 بقایای آتشکده آذرفرنبغ | |
| اطلاعات اوليه | |
|---|---|
| مکان | دهکده کاریان در استان فارس |
| نامهای دیگر | آتَشگاهِ آذَرفَرَنبَغ |
| وقایع مرتبط | خاموش شدن در شب میلاد پیامبر(ص) |
| مشخصات | |
| وضعیت | مخروبه |
| معماری | |
| بازسازی | ندارد |
آتَشکَدهٔ آذَرفَرَنبَغ یا آتَشگاهِ فَرَنبَغ[۱] آتشکدهای در منطقه فارس بود که طبق گزارشهای تاریخی و روایات اسلامی در شب تولد پیامبر پس از هزار سال به صورت خارقالعادهای خاموش شد.[۲] این رویداد در کنار حوادثی همچون لرزیدن طاق کسری به عنوان یکی از ارهاصات پیامبر (حوادث خارقالعادهای که پیش از بعثت پیامبران رخ میدهد و هدف از آنها، ایجاد بیداری و آمادهسازی ذهنی مردم برای پذیرش نبوت است[۳]) معرفی شده است.[۴] با این حال، اعتبار تاریخی و حدیثی این گزارش مورد تردید قرار گرفته است؛ چرا که نخستین گزارشگر آن (یعقوبی) مدرکی ارائه نداده، تاریخنگاری مانند ابنسعد آن را ذکر نکرده و سند این روایت در کتابهای حدیثی ضعیف ارزیابی شده است.[۵]
آتشکده فارس، یکی از سه آتشکده بزرگ زرتشتیان در دوران ساسانی در منطقه فارس بود[۶] که در دهکده کاریان قرار داشت.[۷] با این حال احتمال میرود این آتشکده ابتدا نزدیک دارابگرد قرار داشته و بعدها به کاریان منتقل شده باشد.[۸] بر اساس گزارش باستانشناسان، بقایای قابل توجهی از آن باقی نمانده است.[۹]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ دستغیب، حافظشناخت، نشر علم، ص۳۵و۳۶؛ معین، مجموعه مقالات دکتر معین، ۱۳۶۴ش، ص۳۲۲.
- ↑ بیهقی، دلائلالنبوة، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۱۲۶و۱۲۷؛ ابنکثیر، البداية والنهاية، دارالفکر، ج۲، ص۲۶۸؛ شیخ صدوق، امالی، ۱۳۷۶ش، ص۲۸۵؛ طبرسی، اِعلامالوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۵۶.
- ↑ تهانوی، موسوعة کشاف اصطلاحات، مکتبه لبنان، ج۱، ص۱۴۱.
- ↑ فیاض لاهیجی، سرمایه ایمان در اصول اعتقادات، ۱۳۷۲ش، ص۹۴.
- ↑ «آیا هنگام ولادت پیامبر اسلام(ص)، ایوان کسری فرو ریخت؟ آتشکده فارس خاموش شد؟ دریاچه ساوه خشکید؟»، سایت اسلامکوئست.
- ↑ اشرفزاده، راز خلوتیان، ۱۳۷۹ش، ص۲۴۲؛ مصطفوی، اقلیم پارس، ۱۳۷۵ش، ص۹۲.
- ↑ دستغیب، حافظشناخت، نشر علم، ص۳۵و۳۶.
- ↑ مرتضایی و زبانآور، «بازنگری مکان نیایشگاه آذرفرنبغ...»، ص۱۷۵.
- ↑ مصطفوی، اقلیم پارس، ۱۳۷۵ش، ص۹۲.
منابع
- «آیا هنگام ولادت پیامبر اسلام(ص)، ایوان کسری فرو ریخت؟ آتشکده فارس خاموش شد؟ دریاچه ساوه خشکید؟»، وبگاه اسلامکوئست، تاریخ درج مطلب: ۲۷ تیر ۱۳۹۵، تاریخ بازدید: ۷ اسفند ۱۳۹۷.
- ابنکثیر، اسماعیل بن عمر، البداية والنهاية، تحقیق خلیل شحادة، بیروت، دار الفکر، بیتا.
- اشرفزاده، رضا، راز خلوتیان: شرح گزیده غزلیات حافظ شیرازی، مشهد، کلهر، ۱۳۷۹ش.
- بیهقی، احمد بن حسین، دلائل النبوة ومعرفة أحوال صاحب الشریعة، تحقیق و تعلیقه عبدالمعطی قلعجی، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۰۵ق/۱۹۸۵م.
- تهانوی، محمدعلی بن علی، موسوعة کشاف اصطلاحات الفنون والعلوم، تحقیق علی فرید دحروج، بیروت، مکتبة لبنان ناشرون، بیتا.
- دستغیب، عبدالعلی، حافظشناخت، بیجا، نشر علم، چاپ اول، بیتا.
- رسولی محلاتی، سید هاشم، درسهایی از تاریخ تحلیلی اسلام، قم، پاسدار اسلام، ۱۳۷۱ش.
- شاردن، ژان، سفرنامه شاردن، ترجمه اقبال یغمایی، تهران، توس، ۱۳۷۲-۱۳۷۵ش.
- شیخ صدوق، محمد بن علی، امالی، تهران، کتابچی، چاپ ششم، ۱۳۷۶.
- طبرسی، فضل بن حسن، اِعلام الورى باَعلام الهدى، قم، آلالبیت، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
- فیاض لاهیجى، سرمایه ایمان در اصول اعتقادات، تهران، انتشارات الزهراء، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
- مرتضایی، محمد، و علیرضا زبانآور، «بازنگری مکان نیایشگاه آذرفرنبغ در دورهی ساسانی بر اساس تطبیق منابع مکتوب سده سوم تا هفتم هجری و شواهد باستانشناختی»، پژوهشهای باستانشناسی ایران، ش۱۲، ۱۳۹۶ش.
- مصطفوی، سید محمدتقی، اقلیم پارس، تهران، انجمن آثار ملی و نشر اشاره، ۱۳۷۵ش.
- معین، محمد، مجموعه مقالات دکتر محمد معین، به کوشش مهدخت معین، تهران، موسسه انتشارات معین، ۱۳۶۴ش.
