این مقاله دربارهٔ فهرستی از کنیه‌ها و لقب‌های امام کاظم(ع) است. برای آشنایی با شخصیت امام(ع)، مدخل امام کاظم علیه‌السلام را ببینید.
فهرست کنیه‌ها و لقب‌های امام کاظم(ع) مجموعه‌ای از القاب و کنیه‌های امام موسی بن جعفر(ع) که در منابع روایی و تاریخی ذکر شده است. مشهورترین کنیه امام هفتم شیعیان، ابوالحسن و در میان القاب نیز کاظم، باب الحوائج و عبد صالح از شهرت بیشتری برخوردار است.
کنیه‌ها
چهار کنیه برای امام کاظم(ع) ذکر شده است که مشهورترین آنها، ابوالحسن است که ابوالحسن اول و ابوالحسن ماضی نیز گفته می‌شود.[۱]
| ابوابراهیم[۲] | ابواسماعیل[۳] | ابوالحسن[۴] | ابوعلی[۵] |
لقب‌ها
امام کاظم(ع) لقب‌های متعددی داشت که در میان آنها کاظم، باب الحوائج و عبد صالح مشهورتر از سایر القاب هستند.[۶] بنابر آنچه در کتاب‌های شیعه و سنی بیان شده، القاب امام کاظم(ع) به این شرح است:
| شماره | لقب | معنا |
|---|---|---|
| ۱ | امین[۷] | امانت‌دار |
| ۲ | باب الحوائج[۸] | درگاه نیازها |
| ۳ | زاهر[۹] | درخشان و نورانی |
| ۴ | زیْنُ الْمُجْتَهدین[۱۰] | زینت مجتهدان |
| ۵ | سید[۱۱] | آقا و سرور |
| ۶ | صابر[۱۲] | شکیبا |
| ۷ | صالح[۱۳] | درستکار |
| ۸ | طَیّب[۱۴] | پاک |
| ۹ | عالم[۱۵] | دانا |
| ۱۰ | عبد صالح[۱۶] | بنده نیکوکار |
| ۱۱ | قائدُ العَسکَر[۱۷] | |
| ۱۲ | کاظم[۱۸] | فروبرنده (فروبرنده خشم) |
| ۱۳ | مأمون[۱۹] | امین و در امان |
| ۱۴ | نَفْس زکیه[۲۰] | |
| ۱۵ | وَفیّ[۲۱] | بسیار باوفا. در برخی از نسخه‌های مناقب، «وافی» آمده است، به‌معنای وفاکننده به عهد و نگهبان عهد و آن‌که به شرط و عهد خود وفا کند. [۲۲] |
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ ابن‌شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۳۲۳.
- ↑ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۱۵.
- ↑ عطاردی، مسند الامام الکاظم، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶.
- ↑ قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ج۱، ص۶۹.
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، ۱۳۶۳ش، ج۴۸، ص۱۱.
- ↑ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۱۵.
- ↑ مجلسی، بحارالانوار، ۱۳۶۳ش، ج۴۸، ص۱۱.
- ↑ شبلنجی، نور الابصار، نشر رضی، ص۳۰۱.
- ↑ ابن‌شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۳۲۳.
- ↑ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۳۵.
- ↑ سبط بن جوزی، تذکرة الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۳۱۲.
- ↑ اربلی، کشف الغمة، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۷۴۳.
- ↑ ابن‌ابی‌الثلج، تاریخ اهل‌البیت، ۱۴۱۰ق، ص۱۳۲.
- ↑ سبط بن جوزی، تذکرة الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۳۱۲.
- ↑ حسینی عاملی، التتمة، ۱۴۱۲ق، ص۱۰۵.
- ↑ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۱۵.
- ↑ قرشی، حیاة الامام موسی بن جعفر، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۵۰.
- ↑ عطاردی، مسند الامام الکاظم، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶.
- ↑ سبط بن جوزی، تذکرة الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۳۱۲.
- ↑ ابن‌شهرآشوب، المناقب، ۱۳۷۹ق، ج۴، ص۳۲۳.
- ↑ اسکافی، منتخب الانوار، ۱۳۸۰ش، ص۷۴.
- ↑ بنگرید: ابن‌شهرآشوب، مناقب آل أبی طالب، نشر مطبعه حیدریه، ج۳، ص۴۳۷.
منابع
- ابن‌ابی‌الثلج، تاریخ اهل‌البیت، قم، آل البیت، ۱۴۱۰ق.
- ابن‌شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، قم، علامه، ۱۳۷۹ق.
- اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه فی معرفة الائمة، قم، رضی، ۱۴۲۱ق.
- اسکافی، محمد بن همام، منتخب الأنوار فی تاریخ الأئمة الأطهار علیهم السلام، تحقیق و استداک علی رضا هزار، قم، دلیل ما، ۱۳۸۰ش.
- حسینی عاملی، تاج الدین، التتمة فی تواریخ الأئمة علیهم السلام، قم، بعثت، ۱۴۱۲ق.
- سبط بن جوزی، یوسف بن قزاوغلی، تذکرة الخواص من الأمّة فی ذکر خصائص الأئمة، قم، منشورات الشریف الرضی، ۱۴۱۸ق.
- شبلنجی، مؤمن بن حسن، نور الأبصار فی مناقب آل بیت النبی المختار صلی الله علیه و آله و سلم، قم، رضی، بی‌تا.
- عطاردی، عزیزالله، مسند الامام الکاظم، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۴۰۹ق.
- قرشی، باقر شریف، حیاة الامام موسی بن جعفر، بیروت، دار البلاغة، ۱۴۱۳ق.
- مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تهران، اسلامیه، ۱۳۶۳ش.
- مفید، محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.