داوود از پیامبران بنی‌اسرائیل بود که به مقام پادشاهی رسید و اورشلیم را برای بنی‌اسرائیل فتح کرد. کتاب زبور بر او نازل شد و مقام قضاوت نیز در اختیارش بود. داوود صدایی زیبا داشت و خداوند قدرت زره‌سازی را به او عطا کرد. حضرت داوود در نزد یهودیان از جایگاه بالایی برخوردار است؛ با این حال در تورات تهمت‌هایی به او نسبت داده شده است.
| اطلاعات پیامبر | |
|---|---|
| نام در قرآن | داوود |
| محل زندگی | فلسطین |
| نام قوم | بنی‌اسرائیل |
| پیش از | سلیمان |
| نام کتاب | زبور |
| خویشاوندان مهم | حضرت سلیمان |
| مخالفان | جالوت |
| حوادث مهم | فتح اورشلیم |
| پیامبران | |
| حضرت محمد(ص) • ابراهیم • نوح • عیسی • موسی • سایر پیامبران | |
نسب و خانواده
داوود بن ایشا[۱] از نسل یَهودا فرزند یعقوب بود.[۲] حضرت داوود را فردی کوتاه قد، سبزه‌رو و کم‌مو دانسته‌اند[۳] که ختنه شده به دنیا آمد.[۴] حضرت سلیمان فرزند حضرت داوود بود و جانشین او نیز شد.[۵]
نبوت و پادشاهی
داوود از پیامبران بزرگ بنی اسرائیل بود.[۶] خداوند بر حضرت داوود کتاب زبور را نازل کرد.[۷]
پس از حضرت موسی(ع) و حضرت یوشع(ع)، مردانی به رهبری مردم اشتغال داشتند که داوران نامیده می‌شدند. آخرین داور، حضرت سموئیل بود که بنی‌اسرائیل از او خواستند برایشان پادشاهی تعیین کند. در نهایت طالوت (شاؤل) به پادشاهی رسید.[۸] در زمان طالوت جنگ بزرگی در گرفت. طالوت وعده داد هر شخصی جالوت؛ بزرگ‌ترین قهرمان سپاه دشمن را بکشد، نصف مالش را به او می‌دهد و دخترش را نیز به عقد او در می‌آورد.[۹] در آن جنگ حضرت داوود توانست جالوت را بکشد[۱۰] و نصف مال طالوت را گرفت و داماد او شد.[۱۱]
نبوت و پادشاهی هر یک در میان نسل خاصی از فرزندان یعقوب باقی بود، با این حال خداوند این دو مقام را برای داوود قرار داد[۱۲] و پس از فوت طالوت، داوود پادشاه بنی‌اسرائیل نیز گشت.[۱۳] تاریخ پادشاهی داوود، در کتاب‌های دهم و یازدهم از عهد عتیق، به نام‌های «کتاب دوم سموئیل» و «کتاب اول پادشاهان»، ثبت شده است.[۱۴]
امام باقر(ع) حضرت داوود را از معدود انبیایی معرفی می‌کند که به حکومت نیز رسید.[۱۵] حضرت داوود با لقمان هم‌عصر بوده و زمانی که لقمان او را نصیحت می‌کرد، داوود او را ستایش می‌کرد.[۱۶]
اورشلیم در دوران حضرت داوود و توسط ایشان فتح شد.[۱۷]
زبور
زبور کتابی است که بر اساس قرآن و احادیث اسلامی، بر حضرت داوود نازل شده است. این کتاب مجموعه‌ای است از پند و حکمت و نیایش با پروردگار. نام زبور سه بار در قرآن و در سوره‌های نساء[۱۸]، انبیاء[۱۹] و اسراء[۲۰] ذکر شده است. زبور داوود با عنوان «مزامیر»، هفدمین کتاب عهد عتیق است و دربردارنده ۱۵۰ قطعه مناجات است.[۲۱]
صفات برجسته
آیات و روایات صفات بسیاری را برای حضرت داوود نقل کرده‌اند. براساس قرآن حضرت داوود زبان حیوانات را می‌فهمید[۲۲] و خداوند به او حکومت و حکمت را عطا کرد و آنچه می‌خواست به او تعلیم داد.[۲۳] داوود را فردی دانسته‌اند که بسیار عبادت می‌کرد و در خوف خدا بسیار می‌گریست.[۲۴]شیخ طوسی در تفسیر تبیان در تفسیر آیه۱۰ سوره سباء (وَلَقَدْ آتَيْنَا دَاوُودَ مِنَّا فَضْلًا )نبوت و کتب آسمانی زبور و صدای خوش و همنوایی کوه ها را از مصادیق فضل الهی‌ای دانسته که نصیب داوود شده است. [۲۵] روایات مختلفی پیرامون عبادت داوود نقل شده است.[۲۶] پیامبر روزه و نماز داوود را ستوده است.[۲۷] حضرت داوود یک روز را روزه می‌گرفت، سپس روزی را استراحت می‌کرد و فردایش را مجدد روزه می‌گرفت.[۲۸]
براساس قرآن، کوه‌ها و پرندگان نیز به همراه داوود تسبیح خداوند را می‌گفتند[۲۹] علامه مجلسی در بحارالانوار برای تسبیح کوه‌ها سه احتمال ذکر کرده است. تسبیح کوه‌ها کنایه از تسبیح فرشتگان ساکن در آنهاست و یا منظور خلق صدای تسبیح در آنهاست و یا این که کوه‌ها نیز دارای شعور هستند( ومی توانند تسبیح داشته باشند.)وی هم چنین بر این باور است که نه تنها دلیلی بر عدم قابلیت پرندگان برای تسبیح وجود ندارد؛ بلکه روایات فراوانی دلالت بر تسبیح آنها دارند. [۳۰]
قضاوت
خداوند به حضرت داوود حکمت و فصل الخطاب بودن را عطا کرد[۳۱] و به او دستور داد در میان مردم قضاوت کند.[۳۲] در قرآن مواردی از قضاوت حضرت داوود ذکر شده است.[۳۳]آیه ۲۶ سوره ص نیز مقام خلافت را برای داوود گزارش کرده است. ظاهر خلافت به نظر علامه طباطبایی همان خلافة الله و جانشینی خداست که از شؤونش قضاوتِ به حق میان مردم است. [۳۴] از امام صادق(ع) نقل شده که امام زمان پس از ظهور خود به مانند حضرت داوود در میان مردم قضاوت خواهد کرد.[۳۵]
قرآن در سوره ص، خطایی را از حضرت داوود در قضاوت کردن نقل کرده است. در این داستان دو فرد به نزد داوود آمده یکی از آنها ابراز داشت که برادر من ۹۹ گوسفند دارد و من تنها یک گوسفند و او اصرار دارد یک گوسفند مرا بگیرد.[۳۶] در اینجا داوود بدون این‌که کلام طرف مقابل را بشنود، قضاوت، کرد و حق را به نفع فرد اول داد.[۳۷] داوود پس از آن فهمید که این، امتحان الهی بوده و خطا کرده است. او از این حکم اشتباه از پروردگارش طلب آمرزش کرده، به سجده افتاد و توبه کرد.[۳۸]
زره‌سازی
قرآن تصریح دارد که خداوند به داوود(ع) ساختن زره را یاد داد.[۳۹] در برخی منابع روایی آمده است که خداوند از داوود تعریف کرده و او را بنده‌ای خوب دانست؛ اما این‌که شغلی نداشته و تنها از بیت‌المال ارتزاق می‌کند، ناپسند دانست. داوود از این امر ناراحت شده و گریست. خداوند زره‌سازی را به او یاد داد. داوود نیز زره ساخته و می‌فروخت و از همین طریق زندگی کرده و از بیت المال بی‌نیاز شد.[۴۰]
صدای خوش
حضرت داوود را بسیار خوش صدا دانسته‌اند.[۴۱] به گونه‌ای که خداوند به هیچ فردی صدایی مانند او نداده و زمانی که داوود کتاب زبور را می‌خواند همه حیوانات نزدیک او می‌آمدند و به صدای او گوش می‌دادند.[۴۲] آیت الله مکارم شیرازی مفسر و عالم شیعه براین باور است که گر چه، همه ذرات جهان ذکر، تسبیح و حمد خدا مى‌گویند، خواه داوودى با آنها همصدا بشود، یا نشود، ولى امتیاز «داوود» این بود که: به هنگام بلند کردن صدا و سردادن نغمه تسبیح، آنچه در کُمون و درون این موجودات بود، آشکار مى‌‌گشت، و زمزمه درونى، به نغمه برونى تبدیل مى‌شد، همان گونه که در مورد تسبیح «سنگریزه» در دست پیامبر اسلام(ص) نیز در روایات آمده است. در روایتى از امام صادق(ع) نقبل شده که داود به سوى دشت و بیابان خارج گردید، در حالى که زبور را می‌خواند و هنگامى که زبور را تلاوت مى کرد، هیچ کوه و سنگ و پرنده‌اى نبود، مگر این که با او همصدا مى شد.[۴۳]
داوود نزد یهود
حضرت داوود در نزد یهود دارای جایگاه والایی بوده و داستان‌های بسیاری از او در کتاب مقدس یهودیان نقل شده است.[۴۴] بسیاری از این داستان‌ها به منابع اسلامی نیز راه پیدا کرده و تحت عنوان اسرائیلیات قرار گرفته[۴۵] که برخی از آنها با مبانی اسلامی سازگار نمی‌باشد:
زنا با زن شوهردار
در کتاب مقدس یهودیان، داستانی تقریبا طولانی نقل شده که براساس آن داوود با زن شوهردار زنا کرده است.[۴۶] بخشی از این داستان در کتاب‌های اسلامی بازتاب داشته است. با این حال این داستان با اعتقادات مسلمانان هم‌خوانی نداشته و همچنین روایات شیعه با این تهمت به داوود مخالفت کرده‌اند.[۴۷] امام علی(ع) می‌فرماید: «هر کس را نزد من آورند که بگوید داوود با همسر «اوریا» همبستر شده، دو حد بر او جاری می‌کنم حدی برای توهین به مقام نبوت و حدی برای تهمت ناروا به داوود».[۴۸]
ستاره داوود
ستاره داوود؛ ستاره ۶ گوش متشکل از دو مثلث و در اصل دو هرم می‌باشد. یکی با رأس رو به بالا و دیگری هرم واژگون. در مورد زمان پیدایش این سمبل اختلاف نظر وجود دارد، ستاره داوود را برخی سپر حضرت داوود می‌دانند؛ ولی برخی دیگر شکل‌گیری این ستاره را از قرن ۶-۷ میلادی می‌دانند که بر اساس عرفان یهود دارای ارزش‌های متفاوتی است.[۴۹]
وفات
حضرت داوود در سن صدسالگی و پس از چهل سال حکومت درگذشت.[۵۰]
پانویس
- ↑ ابن‌خلدون، تاریخ ابن خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۱۱۰.
- ↑ دینوری، الأخبار الطوال، ۱۳۶۸ش، ص۱۸.
- ↑ ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۴۵ق، ج۱، ص۲۲۳.
- ↑ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۰، ص۷۷.
- ↑ بروجردی، تفسیر جامع، ۱۳۶۶ش، ج۵، ص۱۰۶.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۲۳۶.
- ↑ سوره نساء، آیه۱۶۳.
- ↑ توفیقی، آشنایی با ادیان بزرگ، ۱۳۸۵ش، ص۵۱.
- ↑ ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۱۷، ص۸۱.
- ↑ سوره بقره،آیه۲۵۱.
- ↑ ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۱۷، ص۸۳.
- ↑ ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۰.
- ↑ ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۴۵ق، ج۱، ص۲۲۳.
- ↑ توفیقی، آشنایی با ادیان بزرگ، ۱۳۸۵ش، ص۴۹-۵۰
- ↑ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۲، ص۱۸۱.
- ↑ قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۱۶۳.
- ↑ مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱۲، ص۳۵۶.
- ↑ آیه ۱۶۳.
- ↑ آیه۱۰۵.
- ↑ آیه ۵۵.
- ↑ توفیقی، آشنایی با ادیان بزرگ، ۱۳۸۵ش، ص۴۹-۵۰
- ↑ سوره نمل، آیه۱۶.
- ↑ سوره بقره، آیه۲۵۱.
- ↑ ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۴۵ق،ج۱، ص۲۲۳.
- ↑ شیخ طوسی، التبیان، ناشر احياء التراث العربي ـ بيروت، ج۸، ص ۳۷۹.
- ↑ برای نمونه رجوع کنید به: ابن‌عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۱۷، ص۸۶.
- ↑ ابن ماجه، سنن ابن ماجه، ج۱، ص۵۴۶.
- ↑ حمیری، قرب الإسناد، ۱۴۱۳ق، ص۹۰.
- ↑ سوره انبیاء، آیه۷۹.
- ↑ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۴، صص۴-۳.
- ↑ سوره ص: آیه۲۰.
- ↑ سوره ص، آیه۲۶.
- ↑ سوره انبیاء، آیه۷۸-۷۹.
- ↑ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۷، ص۱۹۴-۱۹۵.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۲، ص۶۳۲.
- ↑ سوره ص، آیه۲۳.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۹، ص۲۴۸.
- ↑ سوره ص، آیه۲۴.
- ↑ سوره انبیاء، آیه۸۰.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۹، ص۵۳۹.
- ↑ مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق،ج۴، ص۲۰۷.
- ↑ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۴، ص۱۴.
- ↑ https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=42&lid=0&mid=322377&catid=27385
- ↑ برای اطلاعات بیشتر رجوع کنید به: کتاب مقدس، سموئیل۱: باب ۱۶-۳۰. سموئیل ۲.
- ↑ ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۱۳.
- ↑ کتاب مقدس، سموئیل۲، باب۱۱.
- ↑ برای اطلاعات بیشتر رجوع کنید به: آیا در منابع اسلامی نیز مانند کتاب مقدس یهودیان، حضرت داوود(ع) به قتل انسانی بیگناه و زنای محصنه متهم شده است؟، اسلام‌کوئست.
- ↑ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۴، ص۲۶.
- ↑ ستاره داوود چیست؟، انجمن کلیمیان تهران.
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۵۲۴.
منابع
- ابن اثیر جزری، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، بیروت، دارصادر، ۱۳۸۵ق.
- ابن خلدون، عبد الرحمن بن محمد، دیوان المبتدأ و الخبر فی تاریخ العرب و البربر و من عاصرهم من ذوی الشأن الأکبر(تاریخ ابن خلدون)، تحقیق خلیل شحادة، بیروت، دارالفکر، چاپ دوم، ۱۴۰۸ق.
- ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۷ق.
- ابن ماجه قزوینی، محمد بن یزید، سنن ابن ماجه، دارإحیاء الکتب العربیة، فیصل عیسی البابی الحلبی، بی‌تا.
- ابن‌عساکر، ابو القاسم علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۵ق.
- بروجردی، سید محمد ابراهیم، تفسیر جامع، تهران، انتشارات صدر، چاپ ششم، ۱۳۶۶ش.
- توفیقی، حسین، آشنایی با ادیان بزرگ، مرکز تحقیقات رایانه‌ای قائمیه اصفهان، ۱۳۸۵ش.
- حمیری، عبد الله بن جعفر، قرب الإسناد، قم، مؤسسه آل‌البیت(ع)، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
- دینوری، ابو حنیفه احمد بن داوود، الاخبار الطوال، قم، منشورات الرضی، ۱۳۶۸ش.
- شیخ صدوق، الخصال، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۲ش.
- شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ دوم، ۱۳۹۵ق.
- قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، محقق و مصحح: موسوی جزائری، سید طیب، قم، دارالکتاب، چاپ سوم، ۱۴۰۴ق.
- کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، قم، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۴۲۹ق.
- مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، بیروت، دارإحیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.
- مقریزی، تقی الدین، امتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، تحقیق: نمیسی، محمد عبد الحمید، دارالکتب العلمیة، بیروت، چاپ اول، ۱۴۲۰ق.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.
- ستاره داوود چیست؟ (انجمن کلیمیان تهران)
- آیا در منابع اسلامی نیز مانند کتاب مقدس یهودیان، حضرت داوود(ع) به قتل انسانی بیگناه و زنای محصنه متهم شده است؟
- https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=42&lid=0&mid=322377&catid=27385 پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت ایت الله العظمی مکارم شیرازی
پیوند به بیرون