تحنث
تَحَنُّث، سنتی عبادی در میان یکتاپرستان قریش پیش از ظهور اسلام.[۱] در این سنت افراد در ماه رمضان از زندگی اجتماعی فاصله گرفته و در غار حرا به عبادت میپرداختند و پس از یک ماه عبادت با طواف کعبه بازمیگشتند.[۲]
بر پایه گزارشهای تاریخی، عبدالمُطَّلِب بنیانگذار این سنت بود[۳] و پس از وی افرادی مانند وَرَقة بن نوفل و ابوامیة بن مُغیره نیز به آن عمل میکردند.[۴] پیامبر(ص) نیز پیش از بعثت، بهویژه در ماه رمضان، در غار حراء به تحنث میپرداخت.[۵] به گفته رسول جعفریان، قریش نیز به پاس احترام عبدالمطلب، حق تقدم استفاده از غار را برای نواده او، محمد(ص) محفوظ میداشتند.[۶]
برخی نویسندگان از همراهی امام علی(ع) و خدیجه(س) با پیامبر(ص) در این دوره سخن گفتهاند،[۷] اما به گفته محمود رامیار، قرآنپژوه، این همراهی تنها به رساندن توشه و آب محدود میشده و پیامبر(ص) بهتنهایی به عبادت در غار حراء میپرداخته است.[۸] رسول جعفریان تاریخپژوه شیعه، نیز با استناد به کتاب الجوامع السیرة النبویه، نوشتهٔ ابنحزم[۹] معتقد است که پیامبر(ص) خود بهتنهایی برای عبادت به غار حراء میرفته و پیش از او سنت جدیای در این زمینه وجود نداشته که نشاندهنده پیروی از فرد دیگری باشد.[۱۰]
این دوره خلوتگزینی، زمینهساز بعثت پیامبر محسوب میشود.[۱۱] پس از بعثت، تحنث جای خود را به اِعتکاف در مسجد داد.[۱۲]
پانویس
- ↑ حلبی، السیرة الحلبیة، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۳۳۹.
- ↑ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۰۵.
- ↑ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۸۴؛ حلبی، السیرة الحلبیة، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۳۳۸.
- ↑ حلبی، السیرة الحلبیة، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۳۳۹.
- ↑ بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق. ج۱، ص۱۰۵.
- ↑ جعفریان، سیره رسول خدا(ص)، ۱۳۸۳ش، ص۲۲۶.
- ↑ نهجالبلاغه، تصحیح صبحی صالح، خطبه ۱۹۲، ص۳۰۱؛ خویی، منهاج البراعة، ۱۴۰۰ق، ج۱۲، ص۳۹.
- ↑ رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۸۴ش، ص۳۶.
- ↑ ابنحزم، الجوامع السیرة النبویه، دار الکتب العلمیة، ص۳۶.
- ↑ جعفریان، سیره رسول خدا(ص)، ۱۳۸۳ش، ص۲۲۷.
- ↑ جعفریان، سیره رسول خدا(ص)، ۱۳۸۳ش، ص۲۲۷.
- ↑ رامیار، تاریخ قرآن، ۱۳۸۴ش، ص۳۶ و ۳۷.
منابع
- ابنحزم، علی بن احمد، جوامع السیرة النبویة، بیروت، دار الکتب العلمیة، بیتا.
- بَلاذُری، احمد بن یحیی، أنساب الأشراف، بیروت، دار الفکر، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
- جعفریان، رسول، سیره رسول خدا(ص)، قم، دلیل ما، چاپ سوم، ۱۳۸۳ش.
- حلبی، ابوالفرج، السیرة الحلبیة، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ دوم، ۱۴۲۷ق.
- رامیار، محمود، تاریخ قرآن، تهران، مؤسسه انتشارات امیرکبیر، چاپ ششم، ۱۳۸۴ش.
- سیدرضی، محمد بن حسین، نهجالبلاغة، تصحیح صبحی صالح، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
- هاشمی خویی، میرزاحبیبالله، منهاج البراعة فی شرح نهجالبلاغة، مترجم: حسن حسنزاده آملی و محمدباقر کمرهای؛ محقق: ابراهیم میانجی، تهران، مکتبة الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۰ق.
