لبیک یا حسین: تفاوت میان نسخهها
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) |
ویرایش جزیی برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایشگر دیداری |
||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
{{جعبه نقل قول|<small>سید حسن نصرالله:</small> {{سخ}} | {{جعبه نقل قول|<small>سید حسن نصرالله:</small> {{سخ}} | ||
{{شعر۲|'''نَحنُ سَوفَ نَبقی هُنا'''{{سخ}}(ما اینجا خواهیم ماند){{سخ}}'''و سَوفَ یبقی نِدائُنا'''{{سخ}}(و ندای ما خواهد ماند){{سخ}}'''أن یفهَمَهُ الإِمِرِکیون'''{{سخ}}(که آمریکاییها آنرا بفهمند){{سخ}}'''أمِرِکییون لا یعرِفون ماذا یعنی لبّیکَ یا حُسَین'''{{سخ}}(آمریکاییها نمیدانند لبیک یا حسین یعنی چه){{سخ}}'''لَبّیکَ یا حُسَین یعنی أنَّکَ تَکونُ حاضِراً فی المَعرَکَه'''{{سخ}}(لبیک یا حسین یعنی اینکه در معرکه جنگ حاضر باشی){{سخ}}'''وَ لو کُنتَ وَحدَه'''{{سخ}}(هر چند تنها باشی){{سخ}}'''وَ لو تَرَکَکَ النّاس'''{{سخ}}(و هر چند مردم تو را رها کرده باشند){{سخ}}'''وَ اتَّهَمَکَ النّاس'''{{سخ}}(و تو را متهم کرده باشند){{سخ}}'''وَ خَذَلَکَ النّاس'''{{سخ}}(و تو را بییاور گذاشته باشند){{سخ}}'''لبّیکَ یا حُسَین یعنی أن تَکونَ أنتَ و مالُکَ وَ أهلُکَ وَ أولادُکَ فی هذه المَعرَکه'''{{سخ}}(لبیک یا حسین یعنی تو و مالت و زن و فرزندانت در این معرکه جنگ باشید.)<ref>[https://www.rajanews.com/news/192988 «رونمایی از کتاب گفتارهای عاشورایی دبیرکل حزبالله لبنان»، رجانیوز].</ref>}}|رنگ پسزمینه=#d3f2f2|عرض=۲۷%}} | {{شعر۲|'''نَحنُ سَوفَ نَبقی هُنا'''{{سخ}}(ما اینجا خواهیم ماند){{سخ}}'''و سَوفَ یبقی نِدائُنا'''{{سخ}}(و ندای ما خواهد ماند){{سخ}}'''أن یفهَمَهُ الإِمِرِکیون'''{{سخ}}(که آمریکاییها آنرا بفهمند){{سخ}}'''أمِرِکییون لا یعرِفون ماذا یعنی لبّیکَ یا حُسَین'''{{سخ}}(آمریکاییها نمیدانند لبیک یا حسین یعنی چه){{سخ}}'''لَبّیکَ یا حُسَین یعنی أنَّکَ تَکونُ حاضِراً فی المَعرَکَه'''{{سخ}}(لبیک یا حسین یعنی اینکه در معرکه جنگ حاضر باشی){{سخ}}'''وَ لو کُنتَ وَحدَه'''{{سخ}}(هر چند تنها باشی){{سخ}}'''وَ لو تَرَکَکَ النّاس'''{{سخ}}(و هر چند مردم تو را رها کرده باشند){{سخ}}'''وَ اتَّهَمَکَ النّاس'''{{سخ}}(و تو را متهم کرده باشند){{سخ}}'''وَ خَذَلَکَ النّاس'''{{سخ}}(و تو را بییاور گذاشته باشند){{سخ}}'''لبّیکَ یا حُسَین یعنی أن تَکونَ أنتَ و مالُکَ وَ أهلُکَ وَ أولادُکَ فی هذه المَعرَکه'''{{سخ}}(لبیک یا حسین یعنی تو و مالت و زن و فرزندانت در این معرکه جنگ باشید.)<ref>[https://www.rajanews.com/news/192988 «رونمایی از کتاب گفتارهای عاشورایی دبیرکل حزبالله لبنان»، رجانیوز].</ref>}}|رنگ پسزمینه=#d3f2f2|عرض=۲۷%}} | ||
گفته شده [[سوگواری محرم|عزاداری محرم]] با شعار لبیک یا حسین آغاز میشود و اوج طرح این شعار در [[روز عاشورا]] است.<ref>[https://news.amfm.ir/2018/09/13/%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D9%85%D8%AD%D8%B6-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%B9-%D8%A7%D8%AB%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C-%D8%B4%D8%B9%D8%A7/ «تبعیت محض از امام حسین(ع) اثبات عملی شعار «لبیک یا حسین» است»، آستان مقدس حضرت معصومه(س)]،</ref> شعار لبیک یا حسین در مراسم [[سوگواری|عزاداری]] مردم کشورهای مختلف چون [[نیجریه]]،<ref>[https://www.mizanonline.ir/fa/news/4726133 «بیتوجهی جامعه بینالمللی به نقض حقوق بشری شیعیان نیجریه»، خبرگزاری میزان].</ref> [[ترکیه]]،<ref>بدل، «شرایط دینی و مذهبی کشور ترکیه»، ص۲۹۸.</ref> [[لبنان]]،<ref>[https://fa.alkawthartv.ir/news/324916 «دستههای عزای عاشورایی در سراسر لبنان»، الکوثر].</ref> [[عراق]] و [[ایران]] و حتی کشورهای اروپایی چون [[هلند]]<ref>[https://iusnews.ir/fa/news-details/69296/%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1-%D9%84%D8%A8%DB%8C%DA%A9-%DB%8C%D8%A7-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86--%D8%B9--%D9%88-%D9%84%D8%A8%DB%8C%DA%A9-%DB%8C%D8%A7-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%87-%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF-+%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85-%D9%88-%D8%B9%DA%A9%D8%B3/ «شعار لبیک یا حسین(ع) و لبیک یا خامنهای در لاهه هلند»، خبرنامه دانشجویان ایران].</ref> سر داده شده است. در روز عاشورا مردم عراق از جمله [[اهالی طویریج]]<ref>[https://www.khabaronline.ir/news/1426451 «دسته طویریج دستهای به بلندای چهاده قرن»، خبرآنلاین].</ref> و [[بنیاسد|قبیله بنیاسد]]<ref>[https://www.mehrnews.com/news/1753530 «فریاد "لبیک یا حسین" زنان قبیله بنیاسد در حرم سیدالشهدا طنینانداز شد»، خبرگزاری مهر].</ref> هنگام ورود به [[حرم امام حسین(ع)]] این شعار را سر میدهند؛ چنانکه بهصورت گسترده در [[اربعین حسینی|ایام اربعین]] نیز مورد استفاده زائران قرار گرفته است.<ref>[https://bahairesearch.org/%D9%84%D8%A8%DB%8C%DA%A9-%DB%8C%D8%A7-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D9%84%D8%A8%DB%8C%DA%A9-%DB%8C%D8%A7-%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C/ «لبیک یا حسین! لبیک یا مهدی!»، بهایی پژوهی].</ref> این شعار در مراسم سوگواری مردم ایران نیز مورد استفاده قرار گرفته<ref>[https://www.khabaronline.ir/news/589306 «اجتماع عظیم اردبیلیها در روز تاسوعا با شعار لبیک یا حسین»، خبرآنلاین].</ref> و حتی نام برخی از اجتماعات بزرگ «اجتماع لبیک یا حسین» نامگذاری شده است؛<ref>[https://www.razavi.news/fa/news/18379 «لبیک یا حسین موجب ماندگاری گفتمان عاشورایی است»، خبرگزاری رضوی].</ref> چنانکه در قالب پویش مردمی به صورت یکپارچه از پشتبام و پنجره منازل، کوچه و خیابانهای شهر، مساجد و هیئتهای مذهبی گفته شده است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1399/06/08/2337814 «شعار لبیک یا حسین در سراسر کشور طنین انداز میشود / شکوه عزاداری در استان اردبیل بینظیر است»، خبرگزاری تسنیم]؛ [https://www.iribnews.ir/fa/news/2807603 «ندای لبیک یا حسین در ایران»، خبرگزاری صدا و سیما].</ref> مسلمانان [[نیجریه]] نیز که خود را وارثان [[جون بن حوی|جون شهید]] قلمداد میکنند، معتقدند همانگونه که او با لبیک | گفته شده [[سوگواری محرم|عزاداری محرم]] با شعار لبیک یا حسین آغاز میشود و اوج طرح این شعار در [[روز عاشورا]] است.<ref>[https://news.amfm.ir/2018/09/13/%D8%AA%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D9%85%D8%AD%D8%B6-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%D8%B9-%D8%A7%D8%AB%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C-%D8%B4%D8%B9%D8%A7/ «تبعیت محض از امام حسین(ع) اثبات عملی شعار «لبیک یا حسین» است»، آستان مقدس حضرت معصومه(س)]،</ref> شعار لبیک یا حسین در مراسم [[سوگواری|عزاداری]] مردم کشورهای مختلف چون [[نیجریه]]،<ref>[https://www.mizanonline.ir/fa/news/4726133 «بیتوجهی جامعه بینالمللی به نقض حقوق بشری شیعیان نیجریه»، خبرگزاری میزان].</ref> [[ترکیه]]،<ref>بدل، «شرایط دینی و مذهبی کشور ترکیه»، ص۲۹۸.</ref> [[لبنان]]،<ref>[https://fa.alkawthartv.ir/news/324916 «دستههای عزای عاشورایی در سراسر لبنان»، الکوثر].</ref> [[عراق]] و [[ایران]] و حتی کشورهای اروپایی چون [[هلند]]<ref>[https://iusnews.ir/fa/news-details/69296/%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1-%D9%84%D8%A8%DB%8C%DA%A9-%DB%8C%D8%A7-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86--%D8%B9--%D9%88-%D9%84%D8%A8%DB%8C%DA%A9-%DB%8C%D8%A7-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%87-%D9%87%D9%84%D9%86%D8%AF-+%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85-%D9%88-%D8%B9%DA%A9%D8%B3/ «شعار لبیک یا حسین(ع) و لبیک یا خامنهای در لاهه هلند»، خبرنامه دانشجویان ایران].</ref> سر داده شده است. در روز عاشورا مردم عراق از جمله [[اهالی طویریج]]<ref>[https://www.khabaronline.ir/news/1426451 «دسته طویریج دستهای به بلندای چهاده قرن»، خبرآنلاین].</ref> و [[بنیاسد|قبیله بنیاسد]]<ref>[https://www.mehrnews.com/news/1753530 «فریاد "لبیک یا حسین" زنان قبیله بنیاسد در حرم سیدالشهدا طنینانداز شد»، خبرگزاری مهر].</ref> هنگام ورود به [[حرم امام حسین(ع)]] این شعار را سر میدهند؛ چنانکه بهصورت گسترده در [[اربعین حسینی|ایام اربعین]] نیز مورد استفاده زائران قرار گرفته است.<ref>[https://bahairesearch.org/%D9%84%D8%A8%DB%8C%DA%A9-%DB%8C%D8%A7-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D9%84%D8%A8%DB%8C%DA%A9-%DB%8C%D8%A7-%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C/ «لبیک یا حسین! لبیک یا مهدی!»، بهایی پژوهی].</ref> این شعار در مراسم سوگواری مردم ایران نیز مورد استفاده قرار گرفته<ref>[https://www.khabaronline.ir/news/589306 «اجتماع عظیم اردبیلیها در روز تاسوعا با شعار لبیک یا حسین»، خبرآنلاین].</ref> و حتی نام برخی از اجتماعات بزرگ «اجتماع لبیک یا حسین» نامگذاری شده است؛<ref>[https://www.razavi.news/fa/news/18379 «لبیک یا حسین موجب ماندگاری گفتمان عاشورایی است»، خبرگزاری رضوی].</ref> چنانکه در قالب پویش مردمی به صورت یکپارچه از پشتبام و پنجره منازل، کوچه و خیابانهای شهر، مساجد و هیئتهای مذهبی گفته شده است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1399/06/08/2337814 «شعار لبیک یا حسین در سراسر کشور طنین انداز میشود / شکوه عزاداری در استان اردبیل بینظیر است»، خبرگزاری تسنیم]؛ [https://www.iribnews.ir/fa/news/2807603 «ندای لبیک یا حسین در ایران»، خبرگزاری صدا و سیما].</ref> مسلمانان [[نیجریه]] نیز که خود را وارثان [[جون بن حوی|جون شهید]] قلمداد میکنند، معتقدند همانگونه که او با لبیک دعوت امام حسین(ع)، جانش را فدای امام کرد، آنها نیز حاضرند با ذکر لبیک یا حسین جان خود را فدای امام کنند.<ref>کردی، «شیعیان نیجریه(فرصت ها، تهدیدها، باورها)»، ص۱۲۳.</ref> | ||
===در فرهنگ و هنر=== | ===در فرهنگ و هنر=== |
نسخهٔ ۲۸ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۳۱
سوگواری محرم | |
---|---|
رویدادها | |
نامههای کوفیان به امام حسین(ع) • نامه امام حسین(ع) به اشراف بصره • روز عاشورا • واقعه کربلا • واقعه عاشورا (از نگاه آمار) • روزشمار واقعه عاشورا • اسیران کربلا | |
افراد | |
امام حسین(ع) • علی اکبر • علیاصغر • عباس بن علی • حضرت زینب(س) • سکینه بنت حسین • فاطمه دختر امام حسین • مسلم بن عقیل • شهیدان کربلا • اسیران کربلا | |
جایها | |
حرم امام حسین(ع) • تل زینبیه • حرم حضرت عباس(ع) • گودال قتلگاه • بینالحرمین • نهر علقمه | |
مناسبتها | |
تاسوعا • عاشورا • دهه محرم • اربعین • دهه صفر | |
مراسم | |
مرثیهخوانی • نوحه • تعزیه • روضه • زنجیرزنی • سینهزنی • سقاخانه • سنج و دمام • دسته عزاداری • شام غریبان • تشتگذاری • نخلگردانی • قمهزنی • راهپیمایی اربعین • تابوتگردانی • مراسم تابوت | |
لَبَّیکَ یا حسین (اجابت میکنم تو را ای حسین) شعاری جهانی که دوستداران امام حسین(ع) در پاسخ به دعوت امام بهکار میبرند. امام حسین(ع) چندین مرتبه مسلمانان را به یاری فراخواند که معروفترین آن در روز عاشورا بود که مسلمانان را به یاری خود و خاندان پیامبر دعوت کرد.
هدف از بهکارگیری این شعار اعلام وفاداری و همبستگی با امام و همچنین یاری او تا پای جان دانسته شده است. گفته شده شعار لبیک یا حسین، عاشورا را یک جریان مستمر تاریخی معرفی کرده و سبب ماندگاری گفتمان عاشورایی شده است. این شعار نمادی برای استکبارستیزی و مبارزه با ظلم و نپذیرفتن ذلت و خواری قلمداد شده است.
واژه «لبیک» در طول تاریخ از سوی مسلمانان مورد استفاده قرار گرفته است؛ چنانکه اصحاب پیامبر نیز برای اجابت دعوت حضرت محمد(ص) از آن استفاده کردند؛ بنابراین ادعای وهابیت مبنی بر شرک بودن بهکارگیری این اصطلاح برای غیر خدا مردود دانسته شده است.
این شعار کاربرد فراوانی در مراسم سوگواری و ابراز ارادت به امام حسین(ع) در کشورهای مختلف داشته و در حوزه فرهنگ و هنر و همچنین حوادث انقلابی نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
معرفی
لبیک یا حسین یکی از عبارتهای معروف جریان کربلا و واقعه عاشورا[۱] و به معنای اجابت دعوت امام حسین(ع) قلمداد شده است.[۲] شیعیان پس از واقعه عاشورا با ذکر لبیک یا حسین همچون شهدای کربلا به درخواست امام مبنی بر همراهی با قیامش واکنش نشان داده و با امام اعلام همبستگی میکنند.[۳] گفته شده هدف علاقهمندان امام از به کارگیری این عبارت این است که یاران سیدالشهدا تنها ۷۲ تن در سال ۶۱ق نبوده و در طول قرنها و تمامی زمانها حضور دارند[۴] و حاضرند همچون یارانش که در واقعه عاشورا به شهادت رسیدند، اقدام به فدا کردن جان و مال و فرزندان خود در راه امام حسین(ع) کنند.[۵]
گفته شده این شعار[۶] بهعنوان یک شعار جهانی،[۷] عاشورا را یک جریان مستمر تاریخی معرفی کرده[۸] و اختصاص به همه زمانها در طول تاریخ دارد.[۹] هرچند برخی این عبارت را تنها یک شعار ندانسته[۱۰] و معتقدند این جمله، بقای عاشورا را بعد از ۱۴۰۰ سال، تضمین کرده[۱۱] و سبب ماندگاری گفتمان عاشورایی شده است.[۱۲]
دعوت امام
امام حسین(ع) در طول سفر از مکه به عراق چندین مرتبه مسلمانان را به یاری خود فرا خواند.[۱۳] از جمله هنگام حرکت از مکه در خطبهای کوتاه مردم را به همراهی خود دعوت کرد و فرمود: من به نقطهای میروم که گرگان گرسنه بیابان بندبند من را پاره میکنند و میدرند... هر کس حاضر است خون خود را در راه ما بدهد به کربلا بیاید و اگر این تصمیم را ندارد، برگردد.[۱۴] یکی دیگر از دعوتهای امام، طی نامهای به اشراف بصره بود که آنها را به یاری خود طلبید.[۱۵] معروفترین دعوت امام حسین(ع) در روز عاشورا رقم خورده است که مردم را به یاری خود و دفاع از خاندان پیامبر فراخواند.[۱۶] این دعوت امام به هل من ناصر ینصرنی که نقل به معنای عبارات امام است، شهرت دارد.[۱۷]
معنا و کاربرد لبیک
لغتشناسان ریشه لبیک را به معنای اطاعت[۱۸] و اجابت[۱۹] دانسته و معتقدند معنای واژه «لبیک» که در اصل «لَبَّا لَکَ» بوده،[۲۰] مقیم شدن برای اطاعت و اجابت شخص است[۲۱] که در پاسخ به هر ندا دهندهای، گفته میشود.[۲۲] این واژه با عنوان تلبیه (لَبَّیک الّلهُمَّ لَبَّیک، لَبَّیک لاشَریک لَک لَبَّیک) در احرام بستن حج تمتع و عمره به کار رفته و از ارکان حج دانسته شده است.[۲۳]
بنا بر نقل کتب تاریخی کلمه «لبیک» توسط اصحاب پیامبر برای اجابت خواسته حضرت محمد(ص) مورد استفاده قرار گرفته است؛[۲۴] چنانکه در غزوه حنین پس از آنکه پیامبر(ص)، یاران فراری خود را صدا زد، آنها لبیک گویان به سوی او بازگشتند.[۲۵] گفتن لبیک برای اجابت خواسته دیگران در طول تاریخ بهکار رفته است.[۲۶] بنابراین ادعای وهابیت مبنی بر شرک بودن بهکارگیری این اصطلاح برای غیر خدا، مردود دانسته شده است؛[۲۷] هرچند سوءاستفادههایی نیز از این کلمه در آثار فرقنویسان ثبت شده است؛ چنانکه غالیان زمان امام صادق(ع) هنگام تلبیه حج، «لبیک یا جعفر لبیک» میگفتند[۲۸] که مورد بیزاری و لعن امام قرار گرفتند.[۲۹]
گفتن لبیک در یکی از زیارتنامههای امام حسین(ع) که منتسب به امام صادق(ع) است، بهعنوان یکی از آداب زیارت ذکر شده و از زائران خواسته شده تا هفت مرتبه آن را تکرار کنند.[۳۰] در زیارت رجبیه امام حسین(ع) نیز امام با عبارت «لبیک یا داعی الله» مورد خطاب قرار گرفته است.[۳۱] برخی این شعار را از زمینههای تحقق شعار لبیک یا مهدی دانستهاند؛[۳۲] چنانکه در دعای عهد نیز به لبیک گفتن دعوت امام زمان(عج) اشاره شده است.[۳۳]
پیامها و پیامدها
پیروی و دنبالهروی مؤمن و محب اهلبیت(ع) از امام حسین(ع) در تمامی عرصهها و پیادهسازی و عملیاتیکردن کامل شاخصهها و اهداف قیام حسینی در زندگی[۳۵] و به عبارتی هماهنگی خواستهها با خواسته حسین(ع) و پیاده شدن شعار لبیک یا حسین در سراسر شخصیت آدمی از پیامهای این شعار دانسته شده است.[۳۶]
پیامدهای شعار لبیک یا حسین، عزت و آبرومندی، دوری از ذلت و خواری،[۳۷] مبارزه با ظلم و جان دادن در راه حق،[۳۸] رهایی از همه قدرتها،[۳۹] خنثیکننده توطئه دشمنان[۴۰] و از بینبرنده هیمنه استکبار[۴۱] دانسته شده است؛ به همین علت لبیک یا حسین نمادی برای استکبارستیزی و تن ندادن به ذلت و خواری قلمداد شده است.[۴۲]
گفته شده زنده ماندن صدای آزادیخواهی بعد از گذشت ۱۴ قرن از پیامدهای دیگر این شعار بوده و آزادیخواهان با الهام گرفتن از قیام امام حسین(ع) از این شعار برای پیشبرد اهداف خود استفاده کردهاند.[۴۳] عدهای از کارشناسان، پیروزی، استحکام و انتشار انقلاب اسلامی ایران را در پرتو عمل به شعار لبیک یا حسین دانستهاند.[۴۴]
عمل به آموزههای قرآنی و سنت نبوی و اقامه نماز در اول وقت و همچنین حضور پیروان ادیان و مذاهب گوناگون در مجالس سوگواری آن حضرت از جمله کارکردهای اعتقادی و اخلاقی شعار لبیک یا حسین عنوان شده است.[۴۵] برخی شعار «هیهات من الذله» امام را در راستای شعار لبیک یا حسین ارزیابی کرده و هدف هر دو را یکی دانستهاند.[۴۶]
کاربست شعار
شعار لبیک یا حسین در مراسم عزاداری و ابراز ارادت به امام حسین(ع) و همچنین در حوزه فرهنگی و هنری و حوادث انقلابی مورد استفاده قرار گرفته است.
در مراسم عزاداری
سید حسن نصرالله:
الگو:شعر۲
گفته شده عزاداری محرم با شعار لبیک یا حسین آغاز میشود و اوج طرح این شعار در روز عاشورا است.[۴۷] شعار لبیک یا حسین در مراسم عزاداری مردم کشورهای مختلف چون نیجریه،[۴۸] ترکیه،[۴۹] لبنان،[۵۰] عراق و ایران و حتی کشورهای اروپایی چون هلند[۵۱] سر داده شده است. در روز عاشورا مردم عراق از جمله اهالی طویریج[۵۲] و قبیله بنیاسد[۵۳] هنگام ورود به حرم امام حسین(ع) این شعار را سر میدهند؛ چنانکه بهصورت گسترده در ایام اربعین نیز مورد استفاده زائران قرار گرفته است.[۵۴] این شعار در مراسم سوگواری مردم ایران نیز مورد استفاده قرار گرفته[۵۵] و حتی نام برخی از اجتماعات بزرگ «اجتماع لبیک یا حسین» نامگذاری شده است؛[۵۶] چنانکه در قالب پویش مردمی به صورت یکپارچه از پشتبام و پنجره منازل، کوچه و خیابانهای شهر، مساجد و هیئتهای مذهبی گفته شده است.[۵۷] مسلمانان نیجریه نیز که خود را وارثان جون شهید قلمداد میکنند، معتقدند همانگونه که او با لبیک دعوت امام حسین(ع)، جانش را فدای امام کرد، آنها نیز حاضرند با ذکر لبیک یا حسین جان خود را فدای امام کنند.[۵۸]
در فرهنگ و هنر
شعار لبیک یا حسین علاوه بر بازتاب در اشعار شاعران،[۵۹] در حوزههای مختلف فرهنگی و هنری بازتاب داشته و آثار گوناگونی با عنوان «لبیک یا حسین» خلق شده است. نماهنگ «لبیک یا حسین» با صدای صادق آهنگران از جمله این آثار است که به مناسبت ایام اربعین، توسط باشگاه ترانه و موسیقی راه، تولید شده است.[۶۰] در حوزه خطاطی نیز علاوه بر ثبت آثار گوناگون با عبارت لبیک یا حسین، فراخوانهایی برای حروفنگاری این جمله شکل گرفته است.[۶۱]
در حوادث گوناگون
این شعار در حوادث و اتفاقات مختلف کشورها مورد استفاده قرار گرفته است. پس از اعلام حکم جهاد توسط آیتالله سیدعلی سیستانی برای مقابله با گروه تروریستی داعش، مردم عراق با سر دادن شعار لبیک یا حسین از آن استقبال کردند[۶۲] و در عملیات علیه داعش بهکار بردند.[۶۳] استفاده از این شعار در مراسم مختلف همچون تشییع پیکر شهدای مقاومت در ایران،[۶۴] عراق[۶۵] و لبنان[۶۶] مورد استفاده قرار گرفته است. سید حسن نصرالله در یکی از سخنرانیهای خود با خطاب قراردادن آمریکاییها به تشریح معنای لبیک یا حسین پرداخت که مورد توجه رسانهها و فضای مجازی قرار گرفت.[۶۷] این سخنرانی به همراه سخنرانیهای دیگر سید حسن نصرالله که در مناسبتهای مرتبط با عاشورا از سال ۱۳۴۳ق تا ۱۴۳۵ق ایراد گردید، در قالب کتابی با عنوان «لبیک یا حسین: گفتارهای عاشورایی سیدحسن نصرالله» چاپ شده است.[۶۸]
پانویس
- ↑ «شرح لبیک یا حسین بخش اول: نوشتاری از استاد هادی سروش»، شفقنا.
- ↑ «شعار «لبیک یا حسین» به معنای اجابت دعوت سیدالشهدا(ع) است»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «لبیک یا حسین موجب ماندگاری گفتمان عاشورایی است»، خبرگزاری رضوی.
- ↑ «لبیک یا حسین موجب ماندگاری گفتمان عاشورایی است»، خبرگزاری رضوی.
- ↑ «شعار «لبیک یا حسین» به معنای اجابت دعوت سیدالشهدا(ع) است»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «شعار «لبیک یا حسین» به معنای اجابت دعوت سیدالشهدا(ع) است»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «شعار لبیک یا حسین جهانی شده است»، ایسنا.
- ↑ «فراخوان رقابتی حروف نگاری لبیک یا حسین»، کانون هنری شیعی.
- ↑ «لبیک یا حسین موجب ماندگاری گفتمان عاشورایی است»، خبرگزاری رضوی.
- ↑ «لبیک یا حسین موجب ماندگاری گفتمان عاشورایی است»، خبرگزاری رضوی.
- ↑ «شعار «لبیک یا حسین» به معنای اجابت دعوت سیدالشهدا(ع) است»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «لبیک یا حسین موجب ماندگاری گفتمان عاشورایی است»، خبرگزاری رضوی.
- ↑ «شعار «لبیک یا حسین» به معنای اجابت دعوت سیدالشهدا(ع) است»، خبرگزاری مهر.
- ↑ حلوانی، نزهة الناظر، ۱۴۰۸ق، ص۸۶؛ ابنطاووس، اللهوف، ۱۳۴۸ش، ص۶۰.
- ↑ ابن طاووس، اللهوف، ۱۳۴۸ش، ص۳۸.
- ↑ ابنطاووس، اللهوف، ۱۳۴۸ش، ص۱۱۶؛ ابننما حلی، مثیر الاحزان، ۱۴۰۶ق، ص۷۰.
- ↑ محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۷۶ش، ص۴۷۱.
- ↑ فراهیدی، کتاب العین، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۳۴۱.
- ↑ ازهری، تهذیب اللغة، بیروت، ج۱۵، ص۲۴۲.
- ↑ ازهری، تهذیب اللغة، بیروت، ج۱۵، ص۲۴۲.
- ↑ [جوهری، الصحاح، بیروت، ج۱، ص۲۱۶؛ صاحب بن عباد، المحیط فی اللغة، ۱۴۱۴ق، ج۱۰، ص۳۱۲.
- ↑ فیروزآبادی، القاموس المحیط، بیروت، ج۱، ص۱۲۷، «الب»
- ↑ شهید ثانی، مسالک الافهام، ۱۴۱۶ق، ج۲، ص۲۲۶؛ فاضل هندی، کشف اللثام، ۱۴۱۶ق، ج۵، ص۲۰؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۸، ص۳-۴.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به: مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۶، ص۳۶۹؛ ج۱۲، ص۳۷۶؛ ج۱۳، ص۳۷۹؛ بیهقی، دلائل النبوة، ۱۴۰۵ق، ج۵، ص۱۷۴؛ بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۸۸م، ص۴۸.
- ↑ واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۹۰۰-۹۰۱؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۳، ص۷۵-۷۶.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به: طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۸۴؛ ابنسعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۹۲؛ ابناثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۳، ص۳۰۰.
- ↑ «شرح لبیک یا حسین بخش اول: نوشتاری از استاد هادی سروش»، شفقنا.
- ↑ نوبختی، فرق الشیعه، ۱۳۸۸ق، ص۵۸.
- ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۲۹ق، ج۱۵، ص۵۱۷-۵۱۸؛ شیخ حر عاملی، إثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۵، ص۳۷۶.
- ↑ ابنقولویه، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۲۳۰.
- ↑ ابنطاووس، إقبال الاعمال، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۷۱۳-۷۱۴؛ شهید اول، المزار، ۱۴۱۰ق، ص۱۴۲.
- ↑ «لبیک یا حسین! لبیک یا مهدی!»، بهایی پژوهی.
- ↑ ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۶۶۶-۶۶۳؛ کفعمی، المصباح، ۱۴۰۵ق، ص۵۵۲-۵۵۰.
- ↑ «فراخوان رقابتی حروف نگاری لبیک یا حسین»، کانون هنری شیعی.
- ↑ «تبعیت محض از امام حسین(ع) اثبات عملی شعار «لبیک یا حسین» است»، آستان مقدس حضرت معصومه(س).
- ↑ ««لبیک یا حسین یعنی رهایی از همه قدرت ها: نوشتاری از استاد هادی سروش – بخش هفتم»، شفقنا.
- ↑ «شعار لبیک یا حسین مبارزه با استکبار ستیزی است»، خبرگزاری رسا.
- ↑ «شعار لبیک یا حسین مبارزه با استکبار ستیزی است»، خبرگزاری رسا.
- ↑ ««لبیک یا حسین یعنی رهایی از همه قدرت ها: نوشتاری از استاد هادی سروش – بخش هفتم»، شفقنا.
- ↑ «لبیک یا حسین خنثی کننده توطئه دشمنان است»، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت.
- ↑ «شعار ” لبیک یا حسین” هیمنه استکبار را درهمشکسته است»، زرین خبر.
- ↑ «شعار لبیک یا حسین مبارزه با استکبار ستیزی است»، خبرگزاری رسا.
- ↑ ثقفی، «تأثیر عاشورا در ادبیات عاشورا(۲)»، ص۳۰.
- ↑ «شعار لبیک یا حسین مبارزه با استکبار ستیزی است»، خبرگزاری رسا.
- ↑ «شعار لبیک یا حسین مبارزه با استکبار ستیزی است»، خبرگزاری رسا.
- ↑ «شعار لبیک یا حسین مبارزه با استکبار ستیزی است»، خبرگزاری رسا.
- ↑ «تبعیت محض از امام حسین(ع) اثبات عملی شعار «لبیک یا حسین» است»، آستان مقدس حضرت معصومه(س)،
- ↑ «بیتوجهی جامعه بینالمللی به نقض حقوق بشری شیعیان نیجریه»، خبرگزاری میزان.
- ↑ بدل، «شرایط دینی و مذهبی کشور ترکیه»، ص۲۹۸.
- ↑ «دستههای عزای عاشورایی در سراسر لبنان»، الکوثر.
- ↑ «شعار لبیک یا حسین(ع) و لبیک یا خامنهای در لاهه هلند»، خبرنامه دانشجویان ایران.
- ↑ «دسته طویریج دستهای به بلندای چهاده قرن»، خبرآنلاین.
- ↑ «فریاد "لبیک یا حسین" زنان قبیله بنیاسد در حرم سیدالشهدا طنینانداز شد»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «لبیک یا حسین! لبیک یا مهدی!»، بهایی پژوهی.
- ↑ «اجتماع عظیم اردبیلیها در روز تاسوعا با شعار لبیک یا حسین»، خبرآنلاین.
- ↑ «لبیک یا حسین موجب ماندگاری گفتمان عاشورایی است»، خبرگزاری رضوی.
- ↑ «شعار لبیک یا حسین در سراسر کشور طنین انداز میشود / شکوه عزاداری در استان اردبیل بینظیر است»، خبرگزاری تسنیم؛ «ندای لبیک یا حسین در ایران»، خبرگزاری صدا و سیما.
- ↑ کردی، «شیعیان نیجریه(فرصت ها، تهدیدها، باورها)»، ص۱۲۳.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به: «لبیک یاحسین -(ازعمق جان بگو لبیک یاحسین)»، امام هشت.
- ↑ «لبیک یا حسین جدیدترین اثر حاج صادق آهنگران»، رجانیوز.
- ↑ «فراخوان رقابتی حروف نگاری لبیک یا حسین»، کانون هنری شیعی.
- ↑ «شعار لبیک یا حسین در حرم طنین انداز شد»، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت.
- ↑ «نام عملیات از "لبیک یا حسین" به "لبیک یا عراق" تغییر کرد»، خبرگزاری جمهور.
- ↑ «تشییع پیکر شهید حاج قاسم سلیمانی در مشهد»، افکار نیوز.
- ↑ «صحن اباعبدالله؛ لبیک یا حسین در هنگام ورود پیکر شهدا»، راسخون.
- ↑ «طنین شعار لبیک یا حسین(ع) در مراسم تشییع شهید «علی یوسف علاء الدین» از رزمندگان حزبالله» خبرگزاری دانشجو.
- ↑ «رونمایی از کتاب گفتارهای عاشورایی دبیرکل حزبالله لبنان»، رجانیوز.
- ↑ مرکبی، لبیک یا حسین: گفتارهای عاشورایی سیدحسن نصرالله، تهران، نشر خیمه، ۱۳۹۳ش.
منابع
- ابنطاووس، علی بن موسی، إقبال الأعمال، تهران، دارالکتب الإسلامیه، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق.
- ابنطاووس، علی بن موسی، اللهوف علی قتلی الطفوف،(عربی همراه ترجمه)، ترجمه احمد فرهی زنجانی، تهران، نشر جهان، ۱۳۴۸ش.
- ابنقولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، نجف، دار المرتضویة، ۱۳۵۶ش.
- ابنمشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۱۹ق.
- ابننما حلی، مثیر الاحزان، قم، مدرسة الامام المهدی، ۱۴۰۶ق.
- ابناثیر، علی بن ابی الکرم، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر -دار بیروت، ۱۳۸۵ق.
- ابنسعد، محمد، الطبقات الکبری، تحقیق محمد عبد القادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۰ق.
- «اجتماع عظیم اردبیلیها در روز تاسوعا با شعار لبیک یا حسین»، خبرآنلاین. تاریخ درج مطلب: ۲۰ مهر ۱۳۹۵ش.
- ازهری، محمد بن احمد، تهذیب اللغة - بیروت، دار احیاء التراث العربی، بیتا.
- «دسته طویریج دستهای به بلندای چهاده قرن»، خبرآنلاین.
- بدل، حسن، «شرایط دینی و مذهبی کشور ترکیه»، پژوهشنامه حکمت و فلسفه اسلامی، شماره ۱۰ و ۱۱، تابستان و پاییز ۱۳۸۳ش.
- بلاذری، أحمد بن یحیی، فتوح البلدان، بیروت، دار و مکتبة الهلال، ۱۹۸۸م.
- بیهقی، احمد بن حسین، دلائل النبوة و معرفة أحوال صاحب الشریعة، تحقیق عبد المعطی قلعجی، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۰۵ق.
- «تبعیت محض از امام حسین(ع) اثبات عملی شعار «لبیک یا حسین» است»، آستان مقدس حضرت معصومه(س)، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- «تشییع پیکر شهید حاج قاسم سلیمانی در مشهد»، افکار نیوز. تاریخ درج مطلب: ۱۵ دی ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- ثقفی، محمد، تأثیر عاشورا در ادبیات عاشورا(۲)»، ص۳۰، درسهایی از مکتب اسلام، سال چهل و سوم، شماره یک، فروردین ۱۳۸۲ش.
- جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، بیروت، دارالعلم للملایین، بیتا.
- «شعار لبیک یا حسین در حرم طنین انداز شد»، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- حلوانی، حسین بن محمد بن حسن بن نصر، نزهة الناظر و تنبیه الخاطر، قم، مدرسة الإمام المهدی(عج)، ۱۴۰۸ق.
- «دستههای عزای عاشورایی در سراسر لبنان»، الکوثر. تاریخ درج مطلب: ۸ مرداد ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- «رونمایی از کتاب گفتارهای عاشورایی دبیرکل حزبالله لبنان»، رجانیوز. تاریخ درج مطلب: ۱۸ آبان ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- «شرح لبیک یا حسین بخش اول: نوشتاری از استاد هادی سروش»، شفقنا. تاریخ درج مطلب: ۸ مرداد ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- «شعار ” لبیک یا حسین” هیمنه استکبار را درهمشکسته است»، زرین خبر. تاریخ درج مطلب: ۳۱ مرادا ۱۴۰۲ش، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- «شعار «لبیک یا حسین» به معنای اجابت دعوت سیدالشهدا(ع) است»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۱۰ مرداد ۱۴۰۱، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- «شعار لبیک یا حسین(ع) و لبیک یا خامنهای در لاهه هلند»، خبرنامه دانشجویان ایران. تاریخ درج مطلب: ۲۲ آذر ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- «شعار لبیک یا حسین جهانی شده است»، ایسنا. تاریخ درج مطلب: ۲۸ مرداد ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- «شعار لبیک یا حسین در سراسر کشور طنین انداز میشود / شکوه عزاداری در استان اردبیل بینظیر است»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۸ شهریور ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- «شعار لبیک یا حسین مبارزه با استکبار ستیزی است»، خبرگزاری رسا، تاریخ درج مطلب: ۱۲ آبان ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- شهید اول، محمد بن مکی، المزار فی کیفیة زیارات النبی و الأئمة علیهم السلام، قم، مدرسه امام مهدی علیهالسلام، ۱۴۱۰ق.
- شهید ثانی، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، قم، معارف اسلامی، ۱۴۱۶ق.
- «بیتوجهی جامعه بینالمللی به نقض حقوق بشری شیعیان نیجریه»، خبرگزاری میزان، تاریخ درج مطلب: ۷ مرداد ۱۴۰۲ق، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، بیروت، اعلمی، ۱۴۲۵ق.
- صاحب بن عباد، اسماعیل بن عباد، المحیط فی اللغة، بیروت، عالم الکتب، ۱۴۱۴ق.
- صحن اباعبدالله؛ لبیک یا حسین در هنگام ورود پیکر شهدا»، راسخون.
- طبری، محمد بن جریر بن یزید، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد أبوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، چاپ دوم، ۱۳۸۷ق.
- «طنین شعار لبیک یا حسین(ع) در مراسم تشییع شهید «علی یوسف علاء الدین» از رزمندگان حزبالله»، خبرگزاری دانشجو، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- فاضل هندی، محمد بن حسن، کشف اللثام، قم، نشر اسلامی، ۱۴۱۶ق.
- فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین - قم، نشر هجرت، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق.
- «فراخوان رقابتی حروف نگاری لبیک یا حسین»، کانون هنری شیعی، تاریخ درج مطلب: ۳۰ مرداد ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- «فریاد "لبیک یا حسین" زنان قبیله بنیاسد در حرم سیدالشهدا طنینانداز شد»، خبرگزاری مهر، ۸ آذر ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، بیروت، دارالکتب العلمیه، بیتا.
- کردی، حمیدرضا ؛ «شیعیان نیجریه(فرصت ها، تهدیدها، باورها)»، نشریه پیام، شماره ۱۱۶، زمستان ۱۳۹۴ش.
- کفعمی، ابراهیم بن علی عاملی، المصباح فی الادعیه و الصلوات و الزایارات، قم، دار الرضی، ۱۴۰۵ق.
- کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، قم، دار الحدیث، ۱۴۲۹ق.
- «لبیک یا حسین جدیدترین اثر حاج صادق آهنگران»، رجانیوز، تاریخ درج مطلب: ۱۰ آذر ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- «لبیک یا حسین خنثی کننده توطئه دشمنان است»، حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- «لبیک یا حسین موجب ماندگاری گفتمان عاشورایی است»، خبرگزاری رضوی، تاریخ درج مطلب: ۲ مهر ۱۳۹۶ش، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- ««لبیک یا حسین یعنی رهایی از همه قدرت ها: نوشتاری از استاد هادی سروش – بخش هفتم»، شفقنا، تاریخ درج مطلب: ۲۱ مرداد ۱۴۰۱، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- «لبیک یا حسین! لبیک یا مهدی!»، بهایی پژوهی»، تاریخ درج مطلب: ۱۱ شهریور ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- «لبیک یاحسین -(ازعمق جان بگو لبیک یاحسین)»، امام هشت، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، قم، نشر معروف، ۱۳۷۶ش.
- مرکبی، سید حسین، لبیک یا حسین: گفتارهای عاشورایی سیدحسن نصرالله، تهران، نشر خیمه، ۱۳۹۳ش.
- مقریزی، أحمد بن علی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، تحقیق محمد عبد الحمید النمیسی، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۰ق.
- «نام عملیات از "لبیک یا حسین" به "لبیک یا عراق" تغییر کرد»، خبرگزاری جمهور. ۷ جوزا ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام، به کوشش قوچانی و دیگران، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ۱۳۶۲ش.
- «ندای لبیک یا حسین در ایران»، خبرگزاری صدا و سیما، تاریخ درج مطلب: ۸ شهریور ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۵ آذر ۱۴۰۲ق.
- نوبختی، حسن بن موسی، فرق الشیعة، تعلیق سید محمدصادق بحر العلوم، نجف، مکتبة الحیدریة، ۱۳۸۸ق.
- واقدی، محمد بن عمر، کتاب المغازی، تحقیق: مارزدن جونز، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۹ق.