اسماعیل هنیه

از ویکی شیعه
اسماعیل هنیه
رهبر دفتر سیاسی حماس
شناسنامه
نام کاملاسماعیل عبدالسلام احمد هنیه
لقبابوالعبد
زادروز۲۳ یا ۲۹ ژانویه ۱۹۶۲ یا ۱۹۶۳م
شهر تولدغزه
کشور تولدفلسطین
شهر درگذشتتهران
کشور درگذشتایران
تاریخ شهادت۱۰ مرداد ۱۴۰۳ش/۳۱ ژوئیه ۲۰۲۴م
آرامگاهشهر لوسَیْل قطر
دیناسلام
مذهباهل‌سنت
اطلاعات سیاسی
مناصبرئیس دفتر سیاسی حماس (۲۰۱۷ تا ۲۰۲۴م) • نخست‌وزیر تشکیلات خودگردان فلسطین(۲۰۰۶-۲۰۰۷م) • ریاست دانشگاه اسلامی غزه • رئیس‌دفتر شیخ احمد یاسین


اِسْماعیل هَنیَّه (۱۹۶۲/۱۹۶۳-۲۰۲۴م) رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس بود که توسط اسرائیل در تهران ترور شد.

هنیه از رهبران مقاومت اسلامی در برابر اشغال فلسطین بود و برای آزادسازی آن از اشغال رژیم صهیونیستی تلاش می‌کرد. او چندین بار توسط اسرائیل به زندان افتاد و در سال ۱۹۹۲م به جنوب لبنان تبعید شد.

ترور هنیه در تهران، واکنش‌های مختلفی را در پی داشت. شخصیت‌ها و نهادهای سیاسی و مذهبی در کشورهای گوناگون آن را محکوم و مسلمانانِ کشورهای مختلف در اعتراض به ترور او تظاهرات کردند. جنازه هنیه در ۱۱ مرداد در تهران با حضور مردم تشییع شد؛ آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی و از مراجع تقلید شیعیان، بر جنازه او نماز خواند؛ روز بعد در قطر، تشییع و در شهر لوسیل به خاک سپرده شد.

رئیس دفتر سیاسی حماس (از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۴م)، نخست‌وزیر تشکیلات خودگردان فلسطین (۲۰۰۶ تا ۲۰۰۷م)، ریاست دانشگاه اسلامی غزه و رئیس‌دفتر شیخ احمد یاسین از مسئولیت‌های او بوده است. او نماد مقاومت فلسطین و شهید قدس لقب گرفته است.

مبارزه با اشغالگری اسرائیل

اسماعیل هنیه از رهبران مقاومت اسلامی فلسطین بود. از او به عنوان نماد مقاومت فلسطین[۱] و شهید قدس[۲] یاد می‌شود. اسماعیل هنیه چندین بار توسط اسرائیل زندانی شد از جمله در سال ۱۹۸۹م به مدت سه سال به زندان افتاد.[۳] در ۱۹۹۲م نیز همراه با تعدادی از فعالان حماس و جهاد اسلامی به مدت یک سال به مَرْج الزُّهور در جنوب لبنان تبعید شد.[۴] سه پسر و سه نوه هنیه نیز در حملات رژیم صهیونیستی به غزه در ۱۰ آوریل ۲۰۲۴م کشته شدند.[۵]

رهبری سیاسی جنبش حماس

اسماعیل هنیه

هرگز،‌ هرگز، هرگز، اسرائیل را به رسمیت نخواهیم شناخت.[۶]

اسماعیل هنیه، در ۶ می ۲۰۱۷م و پس از خالد مشعل، رهبری سیاسی حماس را برعهده گرفت.[۷] او پیش از آن، با پیروزی در انتخابات ۲۰۰۶م در فلسطین، نخست‌وزیر تشکیلات خودگردان فلسطین شد؛ اما در ژوئن ۲۰۰۷م از سوی محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، کنار گذاشته شد.[۸] همچنین مدتی رئیس‌دفتر شیخ احمد یاسین نیز بود.[۹]

اسماعیل هنیه در کنار شیخ احمد یاسین بنیانگذار حماس
اسماعیل هنیه در کنار شیخ احمد یاسین بنیانگذار حماس

هنیه در سال ۲۰۱۸م از سوی آمریکا در فهرست تروریستی قرار گرفته بود.[۱۰] او در سال‌های پایانی عمر خود در قطر زندگی می‌کرد.[۱۱]

ارتباط با محور مقاومت

اسماعیل هنیه در طول مبارزات و فعالیت‌هایش با رهبران محور مقاومت ارتباط و همکاری داشت. وی، بارها به ایران سفر کرد و با مقامات ایرانی از جمله آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر ایران، دیدار نمود.[۱۲] او در مراسم تشییع قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران،[۱۳] و مراسم تشییع سید ابراهیم رئیسی، هشتمین رئیس‌جمهور ایران،[۱۴] در تهران حضور داشت. هنیه با سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله، نیز دیدارها و همکاری داشت.[۱۵]

ترور هنیه توسط اسرائیل در خاک ایران پیامدهای مختلفی را به دنبال دارد. برخی از تحلیل‌گران ترور او را سبب افزایش هماهنگی گروه‌های مقاومت برای مقابله با رژیم صیهونیستی و انزوای اسرائیل می‌دانند.[۱۶]

ترور

تشییع جنازه اسماعیل هنیه در تهران ۱۱ مرداد ۱۴۰۳ش.

اسماعیل هنیه در ۱۰ مرداد ۱۴۰۳ش/۳۱ ژوئیه ۲۰۲۴م/۲۵ محرم ۱۴۴۶ق در محل اقامتش در تهران، ترور و به شهادت رسید.[۱۷] او برای شرکت در مراسم تحلیف نهمین رئیس‌جمهور ایران به تهران رفته بود.[۱۸] حماس[۱۹] و وزارت خارجه ایران[۲۰] ترور هنیه را به رژیم صهیونیستی نسبت دادند. دفتر رسانه‌ای رژیم صیهونیستی نیز با انتشار بیانیه‌ای مسئولیت این ترور را برعهده گرفت.[۲۱] اسرائیل، در سال ۲۰۰۳م و ۲۰۰۶م نیز با بمباران هوایی قصد ترور هنیه را داشت که او جان سالم به در برد.[۲۲]

تشییع در تهران و قطر

نماز آیت‌الله خامنه‌ای بر اسماعیل هنیه
نماز آیت‌الله خامنه‌ای بر اسماعیل هنیه

آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران، در ۱۱ مرداد بر جنازه هنیه نماز میت خواند و پس از آن جنازه هنیه توسط مردم تهران تشییع شد.[۲۳] جنازه هنیه در ۱۲ مرداد در دوحه، پایتخت قطر، با حضور مردم و شخصیت‌های سیاسی و مذهبی همچون امیر قطر تشییع و در شهر لوسَیْل در نزدیکی دوحه دفن شد.[۲۴] نمازخواندن آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران و مرجع تقلید شیعیان بر جنازه اسماعیل هنیه مبارز اهل‌سنت و نیز تشییع جنازه او در پایتخت شیعی توسط شیعیان مورد توجه رسانه‌ها[۲۵] و کاربران شبکه‌های اجتماعی[۲۶] قرار گرفت.

رهبر شجاع و مجاهد برجسته فلسطینی جناب آقای اسماعیل هنیه در سحرگاه امروز به لقاء‌الله پیوست و جبهه عظیم مقاومت عزادار شد... شهید هنیه سال‌ها جان گرامی‌اش را در میدان مبارزه‌ای شرافتمندانه بر سردست گرفته و آماده شهادت بود و فرزندان و کسان خود را در این راه تقدیم کرده بود. او از شهید شدن در راه خدا و نجات بندگان خدا باک نداشت.[۲۷]

واکنش‌ها

ترور هنیه واکنش‌های متعددی از سوی رهبران سیاسی و مذهبی و مردم داشت. سید علی خامنه‌ای، رهبر نظام جمهوری اسلامی ایران،[۲۸] نوری همدانی،[۲۹] ناصر مکارم شیرازی[۳۰] و عبدالله جوادی آملی[۳۱] از مراجع تقلید شیعیان شهادت هنیه را تسلیت گفتند. رئیس‌جمهور ترکیه،[۳۲] نخست‌وزیر لبنان، گروه‌های مقاومت اسلامی مانند حزب الله لبنان، جنبش انصارالله یمن، جنبش جهاد اسلامی فلسطین، وزیران خارجه کشورهایی همچون چین، ترکیه، روسیه، سوریه، قطر، اردن، مصر، عراق، پاکستان و عمان، تشکیلات خودگردان فلسطین، جنبش فتح، جریان حکمت ملی عراق، اخوان‌المسلمین در اردن ترور هنیه را محکوم کردند.[۳۳] وزرای خارجه برخی از کشورها مانند عراق،[۳۴] عمان و اردن ترور هنیه را نقض آشکار قوانین بین‌المللی و تهدیدی برای امنیت و ثبات منطقه دانسته‌اند.[۳۵]

مردم کشورهای مختلف همچون یمن،‌[۳۶] اردن،[۳۷] ترکیه، مراکش، تونس و لبنان[۳۸] در محکومیت ترور هنیه تظاهرات برپاکردند. در ایران و یمن سه روز[۳۹] و در فلسطین یک روز[۴۰] عزای عمومی اعلام شد. همچنین بر فراز مسجد جمکران از مراکز مذهبی شیعیان در قم به نشانه انتقام پرچم سرخ یا لثارات الحسین به اهتزار درآمد.[۴۱]

در پی ترور هنیه، شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز، نشست اضطراری برگزار کرد و برخی از اعضای آن شورا ترور هنیه را محکوم کردند.[۴۲]

وعده انتقام و خونخواهی و عملیات وعده صادق ۲

اسماعیل هنیه و زیاد النخاله در دیدار با رهبر ایران
اسماعیل هنیه و زیاد النخاله در دیدار با رهبر ایران

آیت‌الله خامنه‌ای در پیام تسلیتی با اشاره به اینکه این ترور در ایران رخ داده، خونخواهی هنیه را وظیفه ایران دانسته و از مجازاتی سخت خبر داده است.[۴۳] سید حسن نصرالله[۴۴] و سپاه پاسداران[۴۵] نیز با محکومیت ترور هنیه توسط رژیم صیهونیستی، از پاسخ و انتقام سخت خبر دادند. پس از وعده انتقام‌جویی ایران، خطوط هوایی مختلفی پروازهای خود به مقصد سرزمین‌های اشغالی را به حالت تعلیق درآوردند.[۴۶] همچنین حماس عملیات‌هایی را علیه اسرائیل در مناطق مختلف فلسطین انجام داد[۴۷] و در ۱۶ مرداد ۱۴۰۳ش یحیی سِنوار را به رهبری حماس انتخاب کرد.[۴۸]

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در پاسخ به ترور هنیه و سید حسن نصرالله (در ۶ مهر سال ۱۴۰۳ش)، در ۱۰ مهر همان سال، عملیات وعده صادق ۲ را با شلیک ده‌ها موشک به مناطق نظامی وامنیتی اسرائیل انجام داد.[۴۹]

اسماعیل هنیه و جمعی از مقامات حماس در کنار سید حسن نصرالله

تحصیلات و مسئولیت‌ها

تظاهرات در ترکیه در محکومیت ترور اسماعیل هنیه

اسماعیل عبدالسلام احمد هنیه مشهور به اسماعیل هنیه ملقب به ابوالعبد در ۲۳[۵۰] یا ۲۹[۵۱] ژانویه ۱۹۶۲م[۵۲] یا ۱۹۶۳م[۵۳] در اردوگاه الشاطی در غزه به دنیا آمد. وی تحصیلات مقدماتی را در همان اردوگاه به پایان برد و سپس در دانشگاه غزه به تحصیل پرداخت.[۵۴] او در سال ۱۹۸۷م در رشته ادبیات عرب در مقطع کارشناسی فارغ‌التحصیل شد.[۵۵] دبیر هیئت امنای دانشگاه اسلامی غزه، مدیر علمی دانشگاه اسلامی غزه، عضو هیئت‌مدیره جمعیت اسلامی غزه، رئیس باشگاه جمعیت اسلامی غزه به مدت ده سال[۵۶]و ریاست دانشگاه اسلامی غزه[۵۷] از مسئولیت‌های وی بوده است.

پانویس

  1. برای نمونه نگاه کنید به: «فیدان: هنیه نماد مقاومت فلسطین بود»، خبرگزاری آناتولی؛ «اسماعیل هنیه؛ رهبری که نماد مقاومت سیاسی و نظامی فلسطین بود»، خبرگزاری مهر.
  2. برای نمونه نگاه کنید به: «مراسم گرامیداشت شهید القدس اسماعیل هنیه»، خبرگزاری جمهوری اسلامی؛ «پیمان جبهه مقاومت از تهران تا غزه: انتقام خون شهید القدس قطعی است»، خبرگزاری مهر؛ «پیکر شهید القدس در خانه ابدی آرام گرفت»،‌ خبرگزاری مشرق نیوز.
  3. «گزارش‌ها از ترور اسماعیل هنیه رهبر سیاسی حماس در تهران»، سایت بی‌بی‌سی فارسی؛ «إسماعيل هنية.. لاجئ من مخيم الشاطئ قاد حركة حماس»، الجزیرة نت.
  4. «اسماعیل هنیه ملقب به ابوالعبد که بود؟»، خبرگزاری مهر؛ «اسماعیل هنیه که بود؟»، خبرگزاری ایسنا.
  5. «اسماعیل هنیه که بود؟»، خبرگزاری ایسنا.
  6. «اسماعیل هنیه که بود؟»، خبرگزاری العالم.
  7. «اسماعیل هنیه ملقب به ابوالعبد که بود؟»، خبرگزاری مهر؛ «گروه اسلامگرای حماس چیست؟»، بی‌بی‌سی فارسی؛ «إسماعيل هنية.. لاجئ من مخيم الشاطئ قاد حركة حماس»، الجزیرة نت.
  8. «إسماعيل هنية.. لاجئ من مخيم الشاطئ قاد حركة حماس»، الجزیرة نت؛ «نگاهی به زندگی و اقدامات شهید اسماعیل هنیه»، خبرگزاری تسنیم.
  9. «اسماعیل هنیه ملقب به ابوالعبد که بود؟»، خبرگزاری مهر.
  10. «گزارش‌ها از ترور اسماعیل هنیه رهبر سیاسی حماس در تهران»، سایت بی‌بی‌سی فارسی؛ «إسماعيل هنية.. لاجئ من مخيم الشاطئ قاد حركة حماس»، الجزیرة نت.
  11. «گزارش‌ها از ترور اسماعیل هنیه رهبر سیاسی حماس در تهران»، سایت بی‌بی‌سی فارسی.
  12. برای نمونه نگاه کنید به: «دیدار اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس با رهبر انقلاب»، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای؛ «دیدار نخست وزیر فلسطین و هیأت همراه با رهبر انقلاب»، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.
  13. «إسماعيل هنية: قاسم سليماني “شهيد القدس»، الجزیره مباشر.
  14. «حضور اسماعیل هنیه در مراسم تشییع پیکر رئیس جمهور»، خبرگزاری تسنیم.
  15. برای نمونه نگاه کنید به: «سید حسن نصرالله با هنیه در بیروت دیدار کرد»، خبرگزاری مهر؛ «سید حسن نصرالله و اسماعیل هنیه دیدار کردند»، خبرگزاری تسنیم.
  16. «پس از ترور شهید «هنیه»، جبهه مقاومت وارد مرحله تعیین‌کننده‌ای شد»، خبرگزاری مهر.
  17. «اسماعیل هنیه در تهران کشته شد»، خبرگزاری آناتولی.
  18. «اسماعیل هنیه در تهران کشته شد»، خبرگزاری آناتولی.
  19. «بیانیه حماس در پی شهادت اسماعیل هنیه»، خبرگزاری العالم.
  20. «بیانیه وزرات امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در خصوص شهادت رییس دفتر سیاسی جنبش مقاوت اسلامی فلسطین»، سایت وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران.
  21. «در پی شهادت اسماعیل هنیه، ۳ روز عزای عمومی در کشور اعلام شد»، خبرگزاری مهر.
  22. «إسماعيل هنية.. لاجئ من مخيم الشاطئ قاد حركة حماس»، الجزیرة نت؛ «اسماعیل هنیه که بود؟»، خبرگزاری ایسنا.
  23. «مراسم تشییع جنازه اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران برگزار شد»، خبرگزاری آناتولی؛ «گزارش ایسنا از تشییع پیکر اسماعیل شهید در تهران»، خبرگزاری ایسنا.
  24. «اسماعیل هنیه در قطر به خاک سپرده شد»، یورونیوز.
  25. برای نمونه نگاه کنید به «بدرقه ایرانی هنیه»، جوان آنلاین.
  26. «واکنش کاربران مجازی به تشییع پیکر شهید اسماعیل هنیه در ایران»، باشگاه خبرنگاران جوان.
  27. «پیام رهبر انقلاب اسلامی در پی شهادت مجاهد بزرگ آقای اسماعیل هنیه»، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.
  28. «پیام رهبر انقلاب اسلامی در پی شهادت مجاهد بزرگ آقای اسماعیل هنیه»، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.
  29. «آیت‌الله نوری همدانی: شهادت هنیه راه محو رژیم صهیونیستی را هموار خواهد کرد»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  30. «واکنش آیت‌الله مکارم شیرازی به ترور هنیه؛ دشمن کینه‌توز را به اشد مجازات برسانید»،‌ خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  31. «پیام یک مرجع تقلید در واکنش به ترور شهید هنیه در تهران»، همشهری آنلاین.
  32. «اردوغان ترور اسماعیل هنیه در تهران را به شدت محکوم کرد»، خبرگزاری آناتولی.
  33. «واکنش‌ها به شهادت اسماعیل هنیه»، خبرگزاری ایسنا؛ «در پی شهادت اسماعیل هنیه، ۳ روز عزای عمومی در کشور اعلام شد»، خبرگزاری مهر.
  34. «العراق: اغتیال هنیة فی ایران عملیة عدوانیة و تهدید لاستقرار المنطقة»، الفرات نیوز.
  35. «واکنش‌های بین‌المللی به ترور شهید هنیه در تهران»، خبرگزاری فارس.
  36. «اجتماع مردم یمن در محکومیت ترور اسماعیل هنیه»، خبرگزاری العالم.
  37. «تظاهرات گسترده در اردن در محکومیت ترور هنیه»، خبرگزاری العالم.
  38. «اغتيال هنية.. غضب ومظاهرات بعدة دول ودعوة لطرد السفير الأميركي»، الجزیره نت.
  39. «در پی شهادت اسماعیل هنیه، ۳ روز عزای عمومی در کشور اعلام شد»، خبرگزاری مهر.
  40. «محمود عباس یک روز عزای عمومی اعلام کرد»، خبرگزاری تسنیم.
  41. «اهتزاز پرچم سرخ انتقام برفراز گنبد فیروزه ای جمکران»، خبرگزاری مهر.
  42. «برخی از اعضای شورای امنیت ترور هنیه را محکوم کردند»، خبرگزاری آناتولی.
  43. «پیام رهبر انقلاب اسلامی در پی شهادت مجاهد بزرگ آقای اسماعیل هنیه»، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.
  44. «سید حسن نصرالله: ایران ترور هنیه را خدشه به امنیت و حاکمیت خود می‌داند»، خبرگزاری العالم.
  45. «اطلاعیه جدید سپاه: پاسخ سخت و دردناک مقاومت در راه است»، خبرگزاری فارس.
  46. «Italy’s ITA Airways suspends flights to and from Tel Aviv»، aljazeera.
  47. برای نمونه نگاه کنید به: «Hamas claims morning’s shooting attack, vows to carry out more assaults in Hebron area»، timesofisrael.
  48. «السنوار رئيسا لحماس خلفا لهنية»، الجزیره.
  49. «تحلیلگر روس: پاسخ ایران به اسرائیل، قانونی و مشروع بود»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  50. «إسماعيل هنية.. لاجئ من مخيم الشاطئ قاد حركة حماس»، الجزیرة نت.
  51. «اسماعیل هنیه ملقب به ابوالعبد که بود؟»، خبرگزاری مهر؛ «اسماعیل هنیه که بود؟»، خبرگزاری العالم.
  52. «اسماعیل هنیه که بود؟»، خبرگزاری ایسنا.
  53. «اسماعیل هنیه ملقب به ابوالعبد که بود؟»، خبرگزاری مهر؛ «اسماعیل هنیه که بود؟»، خبرگزاری العالم.
  54. «اسماعیل هنیه که بود؟»، خبرگزاری العالم.
  55. «اسماعیل هنیه که بود؟»، خبرگزاری ایسنا.
  56. «اسماعیل هنیه ملقب به ابوالعبد که بود؟»، خبرگزاری مهر.
  57. «اسماعیل هنیه که بود؟»، خبرگزاری ایسنا.

منابع