تنعیم
| اطلاعات جغرافیایی | |
|---|---|
| مسیر | مکه به کوفه |
| موقعیت | عربستان سعودی-از میقات‌های عمره مفرده |
| قبل از | صفاح |
| پس از | بستان بنی‌عامر |
| وقایع تاریخی | |
| واقعه کربلا | برخورد امام حسین(ع) با کاروانی که اموالی را از یمن برای یزید می‌برد. |
| سایر | برخورد پیامبر در بازگشت از معراج با کارون تجاری قریش شهادت خُبیب بن عدی و زید بن دثنه انصاری احرام بستن عایشه |
سرخ
تنعیم، از میقات‌های عمره مفرده. در واقعه کربلا، امام حسین(ع) در این مکان با کاروانی از یزید بن معاویه که از یمن به سمت شام در حرکت بود، برخورد کرد و شتران کاروان را اجاره نمود.
موقعیت
منطقه‌ای در شمال غربی مسجدالحرام است که میان مکه و سَرِف قرار دارد. این منطقه میان دو کوه ناعم و نعیم واقع شده است. به آن نعمان هم می‌گویند. فاصله آن تا مکه دو فرسخ است.[۱]
میقات
تنعیم را ادنی الحل[یادداشت ۱] و از میقات‌های عمره مفرده شمرده‌اند.[۲] پیامبر اسلام به عبدالرحمن بن ابی بکر دستور داد عایشه را به این وادی ببرد تا احرام عمره مفرده ببندد.[۳]
مسجد تنعیم در این منطقه قرار دارد. درگذشته مسجد تنعیم با نام مسجد عایشه نیز شناخته می‌شده است.[۴] این مسجد امروزه در شهر مکه قرار گرفته است و در کنار آن انصاب حرم قرار دارند.
وقایع
پیامبر اکرم در بازگشت از معراج در آنجا با کارون تجاری قریش برخورد کرد. هنگامی که مشرکان قریش معراج او را تکذیب کردند خبر از مشاهده این کاروان مفید واقع شد.[۵]
شهادت، خُبیب بن عدی و زید بن دثنه انصاری از صحابه پیامبر در این مکان. [۶]
امام حسین(ع) در سال ۶۰ قمری پس از خروج از مکه، در منطقه تنعیم، با کاروانی که از یمن، اموالی را برای یزید به شام می‌برد، مواجه شد. در الارشاد شیخ مفید آمده است که امام (ع) پس از برخورد با این کاروان، شتران آن را کرایه کرد و به صاحبان شتر گفت که یا با وی به عراق بیایند و در آنجا کرایه کل راه را به آنان بپردازد یا در همین جا به مقدار راهی که آمده‌اند، کرایه آنان را بدهد. سپس به مسیر خود به سمت صفاح ادامه داد.[۷] به گفتۀ بلاذری سه تن از آنها با امام به کربلا آمدند.[۸] در مقابل برخی منابع تاریخی اهل سنت بیان داشته‌اند که امام حسین (ع) اموال کاروان را مصادره کرد.[۹]
پانویس
- ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۲، ص۴۹.
- ↑ امام خمینی، تحریرالوسیله، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۴۱۱.
- ↑ حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۸، ص ۱۵۳.
- ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۲، ص۴۹.
- ↑ ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۲، ص۵۶.
- ↑ خلیفه بن خیاط، تاریخ خلیفه، ۱۴۱۵ق، ص۳۲؛ طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۲، ص۵۳۸-۵۴۲.
- ↑ شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۶۸.
- ↑ بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۱۶۴.
- ↑ ابن اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۴، ص۴۰.
یادداشت
- ↑ نزدیکترین مکان به حدود حرم از بیرون منطقه حرم.
منابع
- ابن اثیر، علی بن ابی الکرم، الکامل فی التاریخ، بیروت، دارصادر، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م.
- امام خمینی، سید روح‌الله، تحریر الوسیلة، قم، مؤسسه مطبوعات دارالعلم، ۱۳۷۹ش.
- بلاذری، احمد بن یحیی، جمل من انساب الأشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م.
- حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، قم، مؤسسه آل البیت، ۱۴۰۹ق.
- خلیفة بن خیاط العصفری، تاریخ خلیفة بن خیاط، تحقیق فواز، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۱۵ق/۱۹۹۵م.
- شیخ مفید، محمد بن محمد، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.
- طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمدأبوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.
- یاقوت حموی، معجم البلدان، بیروت، دارصادر، ۱۹۹۵م.