روضه دیر راهب
| سوگواری محرم | |
|---|---|
 تابلوی عصر عاشورا یکی از آثار نگارگری محمود فرشچیان | |
| رویدادها | |
| نامه‌های کوفیان به امام حسین(ع) • نامه امام حسین(ع) به اشراف بصره • روز عاشورا • واقعه کربلا • واقعه عاشورا (از نگاه آمار) • روزشمار واقعه عاشورا • اسیران کربلا | |
| افراد | |
| امام حسین(ع) • علی اکبر • علی‌اصغر • عباس بن علی • حضرت زینب(س) • سکینه بنت حسین • فاطمه دختر امام حسین • مسلم بن عقیل • شهیدان کربلا • اسیران کربلا | |
| جای‌ها | |
| حرم امام حسین(ع) • تل زینبیه • حرم حضرت عباس(ع) • گودال قتلگاه • بین‌الحرمین • نهر علقمه | |
| مناسبت‌ها | |
| تاسوعا • عاشورا • دهه محرم • اربعین • دهه صفر | |
| مراسم | |
| مرثیه‌خوانی • نوحه • تعزیه • روضه • زنجیرزنی • سینه‌زنی • سقاخانه • سنج و دمام • دسته عزاداری • شام غریبان • تشت‌گذاری • نخل‌گردانی • قمه‌زنی • راهپیمایی اربعین • تابوت‌گردانی • مراسم تابوت | |
روضه دیر راهب از روضه‌های مربوط به واقعه کربلا و اسیران کربلا است. در این روضه از مسلمان شدن راهب مسیحی سخن می‌رود که در راه کوفه و شام در دیری گوشه‌نشینی اختیار کرده بود. وی وقتی مشاهده می‌کند از سر امام حسین(ع) نوری به آسمان ساطع شده، ضمن گرفتن سر و شستشوی آن با مشک و گلاب، شهادتین جاری کرده و مسلمان می‌شود. طبق برخی نقل‌ها در این زمان، امام سجاد(ع) پیشی‌بینی کردند که انتقام خون شهدای کربلا گرفته خواهد شد.
دیر راهب
دیر راهب نام محلّی در سرزمین شام است، که اسیران کربلا از آن گذشتند. در این سفر، که اسرا به همراه نیروهای یزید بن معاویه به شام برده می‌شدند، سرهای شهدا نیز همراه قافله بود. در یکی از منزل‌گاه‌های راه، به محلّی رسیدند به نام «قنّسیرین» که راهبی در دیری به عبادت مشغول بود.[۱] این دیر، هم‌اکنون در منطقه راه سوریه به لبنان موجود است و بر یک بلندی مشرف به جاده قرار دارد.[۲]
در ماجرای اسیران کربلا از کوفه تا شام، حاملان سر در بين راه سر بريده امام حسين (ع) را در صندوقى در دير راهب مخفى كرد سر را داخل دیر قرار دادند.[۳] راهب در آن شب دید نوری به سوی آسمان ساطع است، وقتی به سوی آنان رفته و از هویت آنان و صاحب سر آگاه شد پس از شماتت آنان، مقداری پول داده و از آنان خواست تا یک شب سر را در اختیار وی بگذارند. راهب در آن شب سر را بر روی سینه گذاشته و صبح گریه می‌کرد و به برکت آن سر صبح مسلمان شد.[۴] سپس راهب و شاگرادانش خدمت امام سجاد (ع) رسيدند و آمادگى خود را براى جنگ با قاتلان امام حسين(ع) اعلام كردند امام سجاد(ع) فرمود: «اين كار را انجام ندهيد. زيرا خداوند به زودى از آنان انتقام مى‌گيرد.»[۵] ماموران پس از مراجعت از آنجا به سراغ سکه‌ها رفته اما دیدند همه سکه‌ها به خاک ریزه تبدیل شده‌است.[۶]
روضه
در روضه راهب به ماجرای مسلمان شدن راهب مسیحی با دیدن کرامت از سر امام حسین(ع) اشاره می‌شود. راهب که در بین راه کوفه و شام در دیری واقع در کوهی گوشه‌نشینی اختیار کرده بود نیمه شب صدایی را می‌شنود که ذکر می‌گوید. او سر از دیر بیرون آورده متوجه نوری می‌شود که از صندوق کنار دیر به آسمان ساطع است. راهب فردا صبح با گریه و زاری به نزد حاملان صندوق رفته و از محتوای داخل صندوق می‌پرسد. با پاسخ ماموران حامل صندوق، متوجه سر امام حسین(ع) شده و با دادن مقداری پول از آنان می‌خواهد تا برای ساعتی آن صندوق را به وی تحویل دهند. وی سر امام حسین(ع) را با مشک و گلاب شستشو می‌دهد و ضمن ناله و گریه شروع به صحبت کردن با سر بریده می‌کرده و شهادتین بر زبان جاری می‌نماید.[۷]
نمونه اشعار
پانویس
- ↑ محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۴۱۷ق، ص۱۷۸.
- ↑ محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۴۱۷ق، ص۱۷۸.
- ↑ مظفری وجمشیدی، اسيران و جانبازان كربلا، ۱۳۸۳ش، ص۴۹.
- ↑ شوشتری، إحقاق‌الحق، ۱۴۰۹ق، ج۳۳، ص۶۹۲.
- ↑ مظفری وجمشیدی، اسيران و جانبازان كربلا، ۱۳۸۳ش، ص۴۹.
- ↑ شوشتری، إحقاق الحق، ۱۴۰۹ق، ج۳۳، ص۶۹۲.
- ↑ اشعری، ۷۲ مجلس در عزای مظلوم، ۱۳۷۷ش، ص۱۹۵.
- ↑ غلام رضا سازگار
- ↑ سازگار
منابع
- اشعری، عبدالحسین، ۷۲ مجلس در عزای مظلوم، قم، انصار المهدی، ۱۳۷۷ش.
- شوشتری، قاضی نور الله، إحقاق الحق و إزهاق الباطل، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ اوّل، ۱۴۰۹ق.
- محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، قم، نشر معروف، چاپ دوم، ۱۴۱۷ق.
- مظفری، محمد؛ جمشیدی، سعید، اسيران و جانبازان كربلا، قم، پژوهشكده تحقیقات اسلامی نمايندگی ولی فقیه در سپاه، ۱۳۸۳ش.
| سنت‌ها و مراسم‌ها | فهرست آیین‌های عاشورایی • سیاه‌پوشی • تشت‌گذاری • زنجیرزنی • سینه‌زنی • سنج و دمام • مرثیه‌خوانی • نوحه‌خوانی • دسته عزاداری • هیئت عزاداری • تعزیه‌خوانی • روضه‌خوانی • مقتل‌خوانی • قمه‌زنی • نخل‌گردانی • تابوت‌گردانی • مراسم‌تابوت • مشعل‌گردانی • حسی • گِل‌مالی • شاخسِی واخسِی • همایش شیرخوارگان • پیاده‌روی اربعین • خیمه‌سوزان • چاووش‌خوانی • عَلَم‌کشی • چهل منبر • یزله‌خوانی • عزاداری طویریج • پرده‌خوانی • یوم‌الحسین • جاماندگان اربعین • یوم العباس • کفن‌پوشی |  |
|---|---|---|
| روضه‌ها | ||
| تعزیه‌ها | ||
| مناسبت‌ها | ||
| مکان‌ها | کربلا • حرم امام حسین(ع) • حرم حضرت عباس(ع) • بین‌الحرمین • تل زینبیه • گودال قتلگاه • کف‌العباس • خرابه شام • خیمه‌گاه • فرات • غاضریه • نهر علقمه • نینوا • حسینیه • تکیه • سقاخانه • امام‌باره • حسینی‌دالان • بازار شام | |
| کتاب‌ها | ||
| آداب | ||
| مرثیه‌ها | ||
| وابسته | سوگواری • مقتل • توغ • زیارت عاشورا • تحریفات عاشورا • ادبیات عاشورایی • موکب • لعن یزید • گریه بر حسین(ع) • حدیث ریان بن شبیب • پیرغلام اهل‌بیت • فقه عزاداری | |