پرش به محتوا

خطبه امام سجاد(ع) در کوفه

مقاله متوسط
کپی‌کاری از منابع خوب
از ویکی شیعه
خطبه امام سجاد (ع) در کوفه
اطلاعات روایت
موضوعسخنرانی امام سجاد(ع) پس از واقعه کربلا و هنگام اسارت در کوفه
منابع شیعهالاحتجاج، طبرسی و اللهوف سید ابن طاووس
احادیث مشهور
حدیث سلسلةالذهبحدیث ثقلینحدیث کساءمقبوله عمر بن حنظلةحدیث قرب نوافلحدیث معراجحدیث ولایتحدیث وصایتحدیث جنود عقل و جهلحدیث شجره


خطبه امام سجاد (ع) در کوفه، پس از واقعه کربلا و هنگام اسارت در کوفه. بنابر روایات، هنگامی که اسیران کربلا وارد کوفه شدند، پس از خطبه حضرت زینب(س)، فاطمه صغری و ام‌کلثوم،[یادداشت ۱] امام سجاد(ع) نیز خطبه‌ای در سرزنش مردم کوفه ایراد کرد.[۱]

مهمترین مطالب این خطبه عبارت است از:

  • مظلومیت امام حسین(ع)
  • بی‌وفایی و نیرنگ کوفیان
  • مؤاخذه کوفیان توسط پیامبر اکرم(ص) از زبان امام سجاد(ع)
  • استفاده از تعبیر قتل صبر برای کشتن امام حسین(ع) برای نخستین بار (اَنَا ابْنُ مَنْ قُتِلَ صَبْراً، فَکَفى بِذلِکَ فَخْراً).[۲]
  • اشعاری در مرثیه امام حسین(ع).

طبق گزارش‌ها، مردم که از سخنان علی بن حسین(ع) متأثر شده بودند، به گریه افتادند و به او پیشنهاد خون‌خواهی و انتقام دادند، اما امام سجاد با یادآوری عهدشکنی‌های آنها گفت: «از شما می‌خواهم که نه یاری‌مان کنید و نه با ما بجنگید.»[۳]

به‌گفته سید جعفر شهیدی، با توجه به شرایط کوفه و سختگیری مأموران حکومت و بیم کوفیان از آنان، پذیرش ایراد خطبه‌هایی در کوفه دشوار به نظر می‌رسد. علاوه‌براین، سخنان امام سجاد(ع) در خطبه کوفه، به خطبه او در مسجد دمشق بسیار شبیه است. از این رو احتمال داده‌ شده که با گذشت زمان راویان حادثه‌ها را با هم آمیخته باشند.[۴]

متن و ترجمه خطبه امام سجاد(ع) در کوفه

جستارهای وابسته

پانویس

  1. شهیدی، زندگانی علی ابن الحسین(ع)، ۱۳۸۵ش، ص۵۶.
  2. رضائی تهرانی، صد نکته از هزاران، ۱۳۹۲ش، ص۲۱۹.
  3. مکارم شیرازی، عاشورا ريشه‌ها، انگيزه‌ها، رويدادها، پيامدها، چاپ اول، ص۵۷۶.
  4. شهیدی، زندگانی علی ابن الحسین(ع)، ۱۳۸۵ش، ص۵۷.
  5. الطبرسی، الاحتجاج، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۱۱۹؛ سید بن طاووس، اللهوف، ۱۳۵۳ش، ص۱۱۹؛ ابن نما حلّی، مثیر الأحزان، ۱۴۰۶ق، ص۸۹.
  6. سوره احزاب، آیه ۲۱.

یادداشت

  1. منظور ام‌کلثوم صغری(سیده نفیسه) است، زیرا ام‌کلثوم کبری سال‌ها پیش از واقعه کربلا از دنیا رفته بود (شهیدی، زندگانی علی ابن الحسین(ع)، ۱۳۸۵ش، ص۵۶.)
  2. راقصات، به شترانی گفته می‌شود که زائران خانه خدا را از مکّه به منی و عرفات می‌برند. (بابایی آملی، پیام آوران کربلا، ۱۳۸۴ش، ص۳۹.)

منابع

  • ابن‌نمای حلّی، جعفر بن محمد، مثیر الأحزان ومنیر سبل الاشجان، قم، انتشارات مدرسه امام مهدی(عج)، ۱۴۰۶ق.
  • بابایی آملی، ابراهیم، پیام‌آوران کربلا، قم، انتشارات نجابت، ۱۳۸۴ش.
  • سید بن طاووس، علی بن موسی، اللهوف علی قتلی الطفوف، تهران، نشر جهان، ۱۳۵۳ش.
  • شهیدی، سید جعفر، زندگانی علی ابن الحسین(ع)، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ سیزدهم، ۱۳۸۵ش.
  • طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی أهل اللجاج، تحقیق إبراهیم البهادری، قم، دارالأسوة للطباعة و النشر، چاپ سوم، ۱۴۲۲ق.
  • مکارم شیرازی، عاشورا ريشه‌ها، انگيزه‌ها، رويدادها، پيامدها، تنظیم جمعی از فضلا، چاپ اول، بی‌تا.

الگو:خطبه‌های اهل‌بیت