غدیر خم: تفاوت میان نسخه‌ها
S.h.fatemi (بحث | مشارکت‌ها) بدون خلاصۀ ویرایش |
S.h.fatemi (بحث | مشارکت‌ها) |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
مکانی که پیامبر اسلام(ص) جانشینی امام علی(ع) را اعلام عمومی کرد، به «غدیر خم» شهرت دارد. واژه «غدير» با اضافه شدن به «خُم» مقيّد مى‌شود تا از ديگر غديرها (بركه‌ها) تمايز يابد.<ref>محمدی ری‌شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۰۸.</ref> و گاه آن را با «جُحفه» مقید کرده «غدیر جحفه» می‌گویند.<ref>ابن مغازلی، مناقب اهل البیت(ع)، ص۷۰.</ref> | مکانی که پیامبر اسلام(ص) جانشینی امام علی(ع) را اعلام عمومی کرد، به «غدیر خم» شهرت دارد. واژه «غدير» با اضافه شدن به «خُم» مقيّد مى‌شود تا از ديگر غديرها (بركه‌ها) تمايز يابد.<ref>محمدی ری‌شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۰۸.</ref> و گاه آن را با «جُحفه» مقید کرده «غدیر جحفه» می‌گویند.<ref>ابن مغازلی، مناقب اهل البیت(ع)، ص۷۰.</ref> | ||
در متون حدیثی و تاریخی از این مکان به صورت‌های دیگر نیز نام برده شده است: وادی خم،<ref>ابن کثیر، السیرة النبویة، ج۴، ص۴۲۲</ref> خم،<ref>شعر همدان و اخبارها، ص۳۷۲، به نقل محمدی ری‌شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۰۷.</ref> جُحفه<ref>ابن کثیر، السیرة النبویة، ج۴، ص۴۲۳</ref> (از باب نام‌گذارى كل به جزء؛ زيرا خم، جزئى از وادى بزرگ جُحْفه است<ref>محمدی ری‌شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۰۷</ref>)، خَرّار،<ref>معجم ما استعجم، ج۲، ص۵۱۰</ref> غدیر،<ref>محمدی ری‌شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۰۸.</ref> | در متون حدیثی و تاریخی از این مکان به صورت‌های دیگر نیز نام برده شده است: وادی خم،<ref>ابن کثیر، السیرة النبویة، ج۴، ص۴۲۲</ref> خم،<ref>شعر همدان و اخبارها، ص۳۷۲، به نقل محمدی ری‌شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۰۷.</ref> جُحفه<ref>ابن کثیر، السیرة النبویة، ج۴، ص۴۲۳</ref> (از باب نام‌گذارى كل به جزء؛ زيرا خم، جزئى از وادى بزرگ جُحْفه است<ref>محمدی ری‌شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۰۷</ref>)، خَرّار،<ref>معجم ما استعجم، ج۲، ص۵۱۰</ref> غدیر،<ref>محمدی ری‌شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۰۸.</ref> غُرَبه.<ref>معجم معالم الحجاز، ج۳، ص۱۵۹، به نقل محمدی ری‌شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۰۸.</ref> | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
==منابع == | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*ابن‌خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، تحقیق احسان عباس، قم، الشریف الرضی، ۱۳۶۴ش. | *ابن‌خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، تحقیق احسان عباس، قم، الشریف الرضی، ۱۳۶۴ش. | ||
نسخهٔ ۵ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۱۴
غدیر خُمّ مکانی در مسیر مکه به مدینه است که شاهد توقّف‌های متعدّد پیامبر اسلام بوده است. توقّف‌های پیامبر صلی الله علیه و آله در غدیر خم را می‌توان چنین خلاصه کرد: ۱. هنگام هجرت به مدینه، ۲. در بازگشت از حَجّة الوداع، ۳. هنگام وقوع بیعت غدیر در آن. هر یک از اینها، سازنده بخشی مهم از تاریخ اسلامند.[۱] این مکان، بیشتر به عنوان محلّ نصب امیر مؤمنان به ولایت، مشهور است تا به منزلی از منازل موجود در راه هجرت پیامبر(ص) یا راه بازگشت از حجّة الوداع.[۲]
پیامبر(ص) در ۱۸ ذی‌الحجه سال دهم هجری قمری در آنجا خطبه غدیر را خواند و امام علی(ع) را به عنوان جانشین خود به مسلمانان معرفی کرد. این حادثه به واقعه غدیر معروف است.[۳] در مکانی که پیامبر، نماز خواند و علی(ع) به عنوان جانشینی خود معرفی کرد، مسجدی ساخته شد که به مسجد غدیر خُم مشهور شد.[۴] در کتب دعا، برای این مسجد اعمالی ذکر شده است.[۵]
غدیر خُم، نام برکه‌ای[۶] در چهار کیلومتری جُحفه بود. جحفه حدوداً در فاصله ۲۰۰ کیلومتری شمال غربی مکه قرار دارد و یکی از میقات‌های پنجگانه حج است.[۷] این مکان به دلیل وجود مقداری آب و چندین درخت، محل توقف و استراحت کاروانیان بوده است.[۸]
نام‌های دیگر غدیر خم
مکانی که پیامبر اسلام(ص) جانشینی امام علی(ع) را اعلام عمومی کرد، به «غدیر خم» شهرت دارد. واژه «غدير» با اضافه شدن به «خُم» مقيّد مى‌شود تا از ديگر غديرها (بركه‌ها) تمايز يابد.[۹] و گاه آن را با «جُحفه» مقید کرده «غدیر جحفه» می‌گویند.[۱۰]
در متون حدیثی و تاریخی از این مکان به صورت‌های دیگر نیز نام برده شده است: وادی خم،[۱۱] خم،[۱۲] جُحفه[۱۳] (از باب نام‌گذارى كل به جزء؛ زيرا خم، جزئى از وادى بزرگ جُحْفه است[۱۴])، خَرّار،[۱۵] غدیر،[۱۶] غُرَبه.[۱۷]
پانویس
- ↑ محمدی ری‌شهری، دانش‌نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۰۳.
- ↑ محمدی ری‌شهری، دانش‌نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۰۳ - ۴۰۴.
- ↑ قمی، تفسیر القمی، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۱۷۹؛ عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۳۳۲.
- ↑ سمهودی، وفاء الوفا، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۱۷۰-۱۷۱.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ص۷۰۹.
- ↑ ابن‌منظور، لسان العرب، ذیل کلمه الغدیر.
- ↑ حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۲، ص۱۱۱.
- ↑ ابن‌خلکان، وفیات الاعیان، ۱۳۶۴ش، ج۵، ص۲۳۱.
- ↑ محمدی ری‌شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۰۸.
- ↑ ابن مغازلی، مناقب اهل البیت(ع)، ص۷۰.
- ↑ ابن کثیر، السیرة النبویة، ج۴، ص۴۲۲
- ↑ شعر همدان و اخبارها، ص۳۷۲، به نقل محمدی ری‌شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۰۷.
- ↑ ابن کثیر، السیرة النبویة، ج۴، ص۴۲۳
- ↑ محمدی ری‌شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۰۷
- ↑ معجم ما استعجم، ج۲، ص۵۱۰
- ↑ محمدی ری‌شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۰۸.
- ↑ معجم معالم الحجاز، ج۳، ص۱۵۹، به نقل محمدی ری‌شهری، دانش نامه امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۴۰۸.
منابع
- ابن‌خلکان، احمد بن محمد، وفیات الأعیان، تحقیق احسان عباس، قم، الشریف الرضی، ۱۳۶۴ش.
- ابن مغازلی، مناقب اهل البیت(ع)، تهران، مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی، چاپ اول، ۱۴۲۷ق.
- ابن‌منظور، محمد بن مکرم، بیروت، دارصادر، بی‌تا.
- سمهودی، علی بن عبدالله، وفاء الوفاء بأخبار دار المصطفی، بیروت، دار الکتب العلمیه، الطبعة الاولی، ۱۴۱۹ق.
- طوسی، محمد بن حسن، مصباح المتهجد، بیروت، مؤسسة فقه الشیعة، الطبعة الاولی ۱۴۱۱ق/۱۹۹۱م.
- عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، تصحیح هاشم رسولی، تهران، مکتبة العلمیة الاسلامیة، ۱۳۸۰ق.
- فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط.
- قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، قم، دار الکتاب، ۱۴۰۴ق.
- محمدی ری‌شهری، دانش‌نامه امیرالمؤمنین(ع)،قم، دارالحدیث، چاپ سوم، ۱۳۸۹ش.
- یاقوت حموی، معجم البلدان، بیروت، دارصادر، الطبعة الثانیة، ۱۹۹۵م.