یَومُ‌الهَدْم (روز تخریب) سالروز تخریب بقیع است. در هشتم شوال ۱۳۴۴ق. وهابیون به مدینه حمله کردند و برخی از اماکن اسلامی از جمله بقعه‌های بقیع را تخریب کردند.[۱]
وهابیان در صفر ۱۳۴۴ قمری به مدینه حمله کردند.[۲] در این حمله، خسارت‌هایی به حرم نبوی و اماکن مذهبی وارد شد.[۳] هفت ماه بعد، در رمضان ۱۳۴۴ق، شیخ عبدالله بن بُلَیهد (۱۲۸۴-۱۳۵۹ق) که از سال ۱۳۴۳ تا ۱۳۴۵ق، قاضی القضات مکه بود،[۴] وارد مدینه شد و با استفتائی از مفتیان مدینه، حکم تخریب قبور را دریافت کرد.[۵] بدین ترتیب در هشتم شوال ۱۳۴۴ق، بقعه‌های بقیع تخریب شد.[۶] بر اساس اسناد موجود، پس از تخریب، ملک عبدالعزیز، پادشاه عربستان، در نامه ۱۲ شوال ۱۳۴۴ق خطاب به عبدالله بن بلیهد، اقدامات وی در این باره را تحسین کرد.[۷]
نزد شیعیان، ۸ شوال، یوم‌الهدم (روز تخریب) نام گرفت.[۹] شیعیان، در سال‌گشت این واقعه مجالسی برگزار می‌کنند و به مرثیه‌خوانی و یادآوری حادثه تخریب بقیع می‌پردازند.[۱۰] آیت الله صافی گلپایگانی، از مراجع تقلید، این روز را به نام روز جهانی بقیع خواند و از همه مسلمانان خواست که تخریب بقیع و دیگر اماکن مقدس اسلامی به دست وهابیان را محکوم کرده و بازسازی آن را مطالبه کنند.[۱۱]
وهابیان نخستین بار در ۱۸۰۶میلادی برابر با سال ۱۲۲۰ق. نیز به دستور سعود بن عبدالعزیز، بارگاه امامان چهارگانه و گنبد حضرت فاطمه(س) موسوم به بیت الاحزان را تخریب کرده یا خسارت جدی به آنها وارد کردند.[۱۲] به گزارش عبدالرحمن جَبَرتی، نیروهای وهابی جز مرقد نبوی دیگر بارگاه‌ها را از میان بردند.[۱۳] برخی از بارگاه‌ها در سال ۱۲۳۴ق. به دستور سلطان محمود ثانی (حکومت: ۱۲۲۳-۱۲۵۵ق.) بازسازی شده بود.[۱۴]
پانویس
- ↑ نجمی، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، ۱۳۸۶ش، ص۵۱.
- ↑ هاجری، البقیع قصة التدمیر، ۱۴۱۱ق، ص۱۱۳-۱۳۹؛ امینی، بقیع الغرقد، ۱۳۸۶ش، ص۴۹.
- ↑ هاجری، البقیع قصة التدمیر، ۱۴۱۱ق، ص۱۱۳-۱۳۹؛ امینی، بقیع الغرقد، ۱۳۸۶ش، ص۴۹.
- ↑ زرکلی، الاعلام، ۲۰۰۲م، ج۴، ص۹۱.
- ↑ البلاغی، الردَ علی الوهابیة، ۱۴۱۹ق، ص۳۹-۴۱؛ هاجری، البقیع قصة التدمیر، ۱۴۱۱ق، ص۱۱۳-۱۳۹؛ امینی، بقیع الغرقد، ۱۳۸۶ش، ص۴۹.
- ↑ نجمی، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، ۱۳۸۶ش، ص۵۱.
- ↑ العساف، «عبدالله بن سلیمان البلیهد.. القاضی والمستشار فی زمن التأسیس».
- ↑ «تصاویر مراسم عزاداری سالروز تخریب قبور ائمه بقیع در حرم امام حسین(ع)»، خبرگزاری حوزه.
- ↑ «به مناسبت ۸ شوال "یوم‌الهدم"/ حادثه دردناک تخریب بقیع زخمی بر قلب شیعیان»، سایت شفقنا.
- ↑ «آیین بزرگداشت یوم‌الهدم در مسجد زیارت قدمگاه برگزار می‌شود»، خبرگزاری شبستان.
- ↑ «تخریب قبور ائمه بقیع(ع) خیانت بزرگ به اسلام است»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
- ↑ جبرتی، عجائب الآثار، دارالجیل، ج۳، ص۹۱.
- ↑ جبرتی، عجائب الآثار، دارالجیل، ج۳، ص۹۱.
- ↑ جعفریان، پنجاه سفرنامه، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۱۹۶.
منابع
- «آیت‌الله صافی گلپایگانی: تخریب قبور ائمه بقیع(ع) خیانت بزرگ به اسلام است.»، خبرگزاری حوزه، درج مطلب: ۲۱ خرداد ۱۳۹۸ش، مشاهده: ۲۲ خرداد ۱۳۹۸ش.
- «آیین بزرگداشت یوم‌الهدم در مسجد زیارت قدمگاه برگزار می‌شود»، خبرگزاری شبستان،، درج مطلب: ۱۱ تیر ۱۳۹۶ش، مشاهده: ۱۹ خرداد ۱۳۹۸ش.
- «به مناسبت ۸ شوال "یوم‌الهدم"/ حادثه دردناک تخریب بقیع زخمی بر قلب شیعیان»، شفقنا، درج مطلب: ۱۴ مرداد ۱۳۹۳ش، مشاهده: ۱۸ مرداد ۱۳۹۸ش.
- البلاغی، محمدجواد، الردّ علی الوهابیة، تحقیق سید محمدعلی الحکیم، بیروت، مؤسسة اهل البیت لإحیاء التراث، ۱۴۱۹ق/۱۹۹۸م.
- العساف، منصور، «عبدالله بن سلیمان البلیهد.. القاضی والمستشار فی زمن التأسیس»، در سایت الریاض، درج مطلب: ۳ ذی‌القعده ۱۴۳۵ق، مشاهده: ۶ مرداد ۱۳۹۷ش.
- امینی، محمدامین، بقیع الغرقد فی دراسة شامله، تهران، مشعر، ۱۳۸۶ش.
- جبرتی، عبدالرحمان، عجائب الآثار، بیروت، دارالجیل.
- جعفریان، رسول، پنجاه سفرنامه حج قاجاری، تهران، نشر علم، ۱۳۸۹ش.
- زرکلی، خیرالدین، الاعلام، بیروت، دار العلم للملایین، ۲۰۰۲م.
- سِباعی، احمد، تأریخ مکّة، مکة المکرمة، مطابع الصفا، چاپ دوم، ۱۴۲۰ق.
- عبدالله بن عبدالرحمن بن صالح، خزانة التواریخ النجدیه، آل سبام، ۱۴۱۹ق.
- نجمی، محمدصادق، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، نشر مشعر، تهران، ۱۳۸۶ش.
- هاجری، یوسف، البقیع قصة التدمیر، بیروت، مؤسسة بقیع لاحیاء التراث، ۱۴۱۱ق.
- «تصاویر/ مراسم عزاداری سالروز تخریب قبور ائمه بقیع در حرم امام حسین(ع)»، خبرگزاری رسمی حوزه، درج مطلب ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۰ش، مشاهده ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۱ش.