یوم الهدم

مقاله نامزد خوبیدگی
از ویکی شیعه
نمایی از قبرستان بقیع قبل از تخریب آن توسط وهابیون

یَومُ‌الهَدْم (روز تخریب) سالروز تخریب بقیع است. در هشتم شوال ۱۳۴۴ق. وهابیون به مدینه حمله کردند و برخی از اماکن اسلامی از جمله بقعه‌های بقیع را تخریب کردند.[۱]

نمایی از قبور ائمه بقیع پس از تخریب بقعه‌های بقیع توسط وهابیون

وهابیان در صفر ۱۳۴۴ قمری به مدینه حمله کردند.[۲] در این حمله، خسارت‌هایی به حرم نبوی و اماکن مذهبی وارد شد.[۳] هفت ماه بعد، در رمضان ۱۳۴۴ق، شیخ عبدالله بن بُلَیهد (۱۲۸۴-۱۳۵۹ق) که از سال ۱۳۴۳ تا ۱۳۴۵ق، قاضی القضات مکه بود،[۴] وارد مدینه شد و با استفتائی از مفتیان مدینه، حکم تخریب قبور را دریافت کرد.[۵] بدین ترتیب در هشتم شوال ۱۳۴۴ق، بقعه‌های بقیع تخریب شد.[۶] بر اساس اسناد موجود، پس از تخریب، ملک عبدالعزیز، پادشاه عربستان، در نامه‌ ۱۲ شوال ۱۳۴۴ق خطاب به عبدالله بن بلیهد، اقدامات وی در این باره را تحسین کرد.[۷]

نصب بنر عزا در حرم امام حسین(ع) به‌مناسبت یوم‌الهدم (اردیبهشت ۱۴۰۰ش)[۸]
وضعیت فعلی قبور ائمه در قبرستان بقیع

نزد شیعیان، ۸ شوال، یوم‌الهدم (روز تخریب) نام گرفت.[۹] شیعیان، در سال‌گشت این واقعه مجالسی برگزار می‌کنند و به مرثیه‌خوانی و یادآوری حادثه تخریب بقیع می‌پردازند.[۱۰] آیت الله صافی گلپایگانی، از مراجع تقلید، این روز را به نام روز جهانی بقیع خواند و از همه مسلمانان خواست که تخریب بقیع و دیگر اماکن مقدس اسلامی به دست وهابیان را محکوم کرده و بازسازی آن را مطالبه کنند.[۱۱]

وهابیان نخستین بار در ۱۸۰۶میلادی برابر با سال ۱۲۲۰ق. نیز به دستور سعود بن عبدالعزیز، بارگاه امامان چهارگانه و گنبد حضرت فاطمه(س) موسوم به بیت الاحزان را تخریب کرده یا خسارت جدی به آنها وارد کردند.[۱۲] به گزارش عبدالرحمن جَبَرتی، نیروهای وهابی جز مرقد نبوی دیگر بارگاه‌ها را از میان بردند.[۱۳] برخی از بارگاه‌ها در سال ۱۲۳۴ق. به دستور سلطان محمود ثانی (حکومت: ۱۲۲۳-۱۲۵۵ق.) بازسازی شده بود.[۱۴]

پانویس

  1. نجمی، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، ۱۳۸۶ش، ص۵۱.
  2. هاجری، البقیع قصة التدمیر، ۱۴۱۱ق، ص۱۱۳-۱۳۹؛ امینی، بقیع الغرقد، ۱۳۸۶ش، ص۴۹.
  3. هاجری، البقیع قصة التدمیر، ۱۴۱۱ق، ص۱۱۳-۱۳۹؛ امینی، بقیع الغرقد، ۱۳۸۶ش، ص۴۹.
  4. زرکلی، الاعلام، ۲۰۰۲م، ج۴، ص۹۱.
  5. البلاغی، الردَ علی الوهابیة، ۱۴۱۹ق، ص۳۹-۴۱؛ هاجری، البقیع قصة التدمیر، ۱۴۱۱ق، ص۱۱۳-۱۳۹؛ امینی، بقیع الغرقد، ۱۳۸۶ش، ص۴۹.
  6. نجمی، تاریخ حرم ائمه بقیع و آثار دیگر در مدینه منوره، ۱۳۸۶ش، ص۵۱.
  7. العساف، «عبدالله بن سلیمان البلیهد.. القاضی والمستشار فی زمن التأسیس».
  8. «تصاویر مراسم عزاداری سالروز تخریب قبور ائمه بقیع در حرم امام حسین(ع)»، خبرگزاری حوزه.
  9. «به مناسبت ۸ شوال "یوم‌الهدم"/ حادثه دردناک تخریب بقیع زخمی بر قلب شیعیان»، سایت شفقنا.
  10. «آیین بزرگداشت یوم‌الهدم در مسجد زیارت قدمگاه برگزار می‌شود»، خبرگزاری شبستان.
  11. «تخریب قبور ائمه بقیع(ع) خیانت بزرگ به اسلام است»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  12. جبرتی، عجائب الآثار، دارالجیل، ج۳، ص۹۱.
  13. جبرتی، عجائب الآثار، دارالجیل، ج۳، ص۹۱.
  14. جعفریان، پنجاه سفرنامه، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۱۹۶.

یادداشت

منابع