فهرست نامه‌های نهج البلاغه

این مقاله دربارهٔ فهرست نامه‌های نهج‌البلاغه است. برای آشنایی با نهج‌البلاغه و کلمات قصار آن، مدخل نهج البلاغه و کلمات قصار نهج البلاغه را ببینید.

فهرست نامه‌های نهج البلاغه به مجموع نامه‌های نهج البلاغه اطلاق دارد که امام علی(ع) آنها را عموماً برای کارگزاران حکومتی، فرماندهان نظامی و مأموران مالیاتی نوشته و بیشتر به مسائل حکومت‌داری و نحوه تعامل مسئولین حکومتی با مردم پرداخته شده است. این قسمت از نهج البلاغه ۷۹ بخش دارد که از ۱۲ وصیت‌نامه، سفارش و بخش‌نامه و ۲ فرمان، یک دعا، یک پیمان‌نامه و ۶۳ نامه مکتوب تشکیل شده است. نامه به امام حسن(ع)، نامه فرمان مالک اشتر و نامه به عثمان بن حنیف از معروف‌ترین نامه‌های نهج‌البلاغه هستند. فهرست نامه‌ها به این شرح است:

1. به مردم کوفه هنگام بیرون شدن از مدینه و عزم بصره
2. به مردم کوفه پس از پیروزى بصره
3. نامه به شریح قاضی
4. به یکى از امیران سپاه
5. نامه به اشعث
6. به معاویه
7. به معاویه
8. به جریر بن عبدالله بجلی. وقتی او را نزد معاویه فرستاد
9. به معاویه
10. به معاویه
11. به لشکرى که به نبرد با دشمن می‌رفت
12. به معقل بن قیس
13. به دو تن از امیران سپاه
14. به سپاهیان پیش از دیدار دشمن در جنگ صفین
15. چون دشمن را آماده جنگ می‌دید
16. هنگام آغاز نبرد
17. به معاویه در پاسخ نامه او
18. به عبدالله بن عباس
19. به یکى از عاملان خود
20. به زیاد بن ابیه عامل بصره
21. به زیاد
22. به عبدالله بن عباس
23. سفارش او اندکى پیش از شهادتش
24. وصیت او درباره دارائیش
25. به کسى که او را براى گردآورى زکات می‌فرستاد
26. به یکى از مأموران گردآورى زکات
27. به محمد بن ابوبکر
28. به معاویه
29. به مردم بصره
30. به معاویه
31. به فرزندش امام حسن(ع)
32. به معاویه
33. به قثم بن عباس
34. به محمد بن ابوبکر
35. به عبدالله بن عباس
36. به عقیل
37. به معاویه
38. به مردم مصر
39. به عمرو بن عاص
40. به یکی از عاملانش
41. به یکی از عاملانش
42. به عمر بن ابوسلمه مخزومی
43. به مصقلة بن هبیره
44. به زیاد، آگاه کردن او از حیله معاویه
45. به عثمان بن حنیف
46. به یکى از والیانش
47. وصیت او به فرزندانش
48. به معاویه
49. به معاویه
50. به فرماندهان سپاه
51. به مأموران گردآورى خراج
52. به امیران شهرها
53. عهدنامه مالک اشتر
54. به طلحه و زبیر درباره بیعت مردم با او
55. به معاویه
56. به شریح بن هانی حارثی
57. به مردم کوفه
58. به مردم شهرها درباره جنگ صفین
59. به اسود بن قطیبه
60. به عاملانى که لشکریان بر آنها گذر می‌کردند
61. به کمیل بن زیاد
62. به مصریان درباره گماردن مالک اشتر
63. به ابوموسی اشعری
64. به معاویه
65. به معاویه
66. به عبدالله بن عباس
67. به قثم بن عباس
68. به سلمان فارسى
69. به حارث همدانى
70. به سهل بن حنیف
71. به منذر بن جارود
72. به عبدالله بن عباس
73. به معاویه
74. پیمان میان ربیعه و یمن
75. به معاویه
76. به عبدالله بن عباس
77. به عبدالله بن عباس
78. به ابوموسى اشعرى
79. به امیران لشکر

جستارهای وابسته

• فهرست خطبه‌های نهج البلاغه
• فهرست کلمات قصار نهج البلاغه