لیلی دختر مسعود

از ویکی شیعه
لیلی نهشلی
همسر امام علی(ع)
مشخصات فردی
نام کامللیلی دختر مسعود نهشلی
لقبنهشلی • تمیمی • دارمی
محل زندگیبصرهکوفهمدینه
مشخصات دینی
از یارانامام علی(ع)


لیلی دختر مسعود از همسران امام علی(ع) و مادر یک یا دو شهید از شهدای کربلا است.[۱] نسب او را نَهشَلی، تَمیمی[۲] و دارِمی[۳] گفته‌اند. طبق گزارشات تاریخی امام علی(ع) در سال ۳۶ق[۴] یا سال ۳۵ق بعد از پایان جنگ جَمَل[۵] به بصره رفت و در این شهر با لیلی نهشلی ازدواج کرد[۶] و ۷۲ روز در این شهر اقامت گزید.[۷]

نقل شده است لیلی نهشلی پس از ازدواج با امام علی(ع) از علاقه خود به حضرت علی(ع) پرده برداشت. وی علت این علاقه را جایگاه خاص امام نزد پیامبر(ص) عنوان کرده است.[۸] وی را آخرین فردی دانسته‌اند که امام علی(ع) با او ازدواج کرده است.[۹]

شیخ مفید و برخی دیگر آورده‌اند که لیلی دو فرزند از امام علی(ع) به نام‌های محمدِ اصغر معروف به ابوبکر و عبیدالله[۱۰] یا عبدالله[۱۱] داشت که هر دو در کربلا به شهادت رسیدند.[۱۲] البته عده‌ای دیگر از تاریخ‌نویسان آورده‌اند که عبیدالله پس از مراجعه به مختار ثقفی و بروز اختلاف بین آن‌دو، به مُصعَب بن زبیر پیوست و در درگیری با سپاه مختار در مَذار به قتل رسید.[۱۳] البته محمدصادق کرباسی معتقد است که لیلی از امام علی(ع) سه فرزند به نام‌های ابوبکر، عبدالله و عبیدالله داشت.[۱۴]

لیلی پس از شهادت امام علی(ع) با عبدالله بن جعفر ازدواج کرد[۱۵] و برای او صالح، یحیی، هارون، موسی، جعفر، اُم‌ّاَبیها و اُم‌ّمحمد را به دنیا آورد. گفته شده است که از صالح، یحیی، هارون و موسی نسلی باقی نمانده است.[۱۶]

پانویس

  1. ابن‌کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۱۸ق، ج۱۱، ص۲۵.
  2. ابن‌اثیر، الکامل، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۷۴۷.
  3. ابن‌اثیر، الکامل، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۱۹۵.
  4. کرباسی، معجم انصار الحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۲۱۵.
  5. قبادیانی، سفرنامه ناصرخسرو، مکتبة اهل‌البیت، ص۱۴۸؛ کرباسی، معجم انصار الحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۲۱۵؛ الجد، لیلی بنت مسعود النهشلیه، ۱۴۳۵ق، ص۱۲۳.
  6. ابن‌حمدون، التذکرة الحمدونیه، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۹۶.
  7. قبادیانی، سفرنامه ناصرخسرو، مکتبة اهل‌البیت، ص۱۴۸.
  8. ثقفی، الغارات، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۹۳.
  9. الجد، لیلی بنت مسعود النهشلیه، ۱۴۳۵ق، ص۱۲۳.
  10. شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۵۴.
  11. شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۱۲۵.
  12. شیخ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۵۴؛ ابن‌اثیر، الکامل، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۷۴۷.
  13. ابن‌سعد، طبقات الکبری، ۱۴۲۱ق، ج۷، ص۱۱۹؛ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، دارالمعرفه، ص۱۲۳.
  14. کرباسی، معجم انصار الحسین، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۲۱۴.
  15. ابن‌سعد، طبقات الکبری، ۱۴۲۱ق، ج۱۰، ص۴۳۲.
  16. ابن‌سعد، طبقات الکبری، ۱۴۲۱ق، ج۶، ص۴۶۱.

منابع

  • ابن‌اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، تحقیق: عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، دار الکتب العربی، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
  • ابن‌حمدون، محمد بن الحسن، التذکرة الحمدونیه، بیروت، دار صادر، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
  • ابن‌سعد، محمد، طبقات الکبری، تحقیق: علی محمد عمر، قاهره، مکتبة الخانجی، چاپ اول، ۱۴۲۱ق.
  • ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایه و النهایه، تحقیق: عبدالله ترکی، جیزه، دار هجر، چاپ اول، ۱۴۱۸ق.
  • ابوالفرج صفهانی، علی بن الحسین، مقاتل الطالبیین، تحقیق: احمد صقر، بیروت، دار المعرفه، بی‌تا.
  • الجد، حیدر، لیلی بنت معسود النهشلیه زوج امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب، نجف، مؤسسة مسجد السهله المعظمه، چاپ اول، ۱۴۳۵ق.
  • ثقفی، ابراهیم بن محمد، الغارات، قم، دار الکتاب، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.
  • شیخ مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، تحقیق: مؤسسه آل‌البیت، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق.
  • قبادیانی، ناصرخسرو، سفرنامه ناصرخسرو، قم، مکتبة اهل‌البیت، بی‌تا.