لیلة المبیت: تفاوت میان نسخهها
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) اصلاح نویسههای عربی |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{امام علی}} | {{امام علی}} | ||
'''لَیلَةُ المَبیت'''، شبی که [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]] برای حفظ جان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] در بستر ایشان خوابید. [[شرک|مشرکان]] قصد داشتند در این شب، دستهجمعی به خانه پیامبر حمله کنند و او را به قتل برسانند. به امر الهی و به درخواست پیامبر(ص)، امام علی(ع) در بستر ایشان خوابید و در نتیجه مشرکان متوجه عدم حضور پیامبر نشدند و رسول خدا(ص) توانست در آن شب به سمت [[مدینه|یثرب]]، [[هجرت به مدینه|هجرت]] کند. بسیاری از [[تفسیر قرآن|مفسران]]، شأن نزول [[آیه لیلة المبیت|آیه شراء | '''لَیلَةُ المَبیت'''، شبی که [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]] برای حفظ جان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] در بستر ایشان خوابید. [[شرک|مشرکان]] قصد داشتند در این شب، دستهجمعی به خانه پیامبر حمله کنند و او را به قتل برسانند. به امر الهی و به درخواست پیامبر(ص)، امام علی(ع) در بستر ایشان خوابید و در نتیجه مشرکان متوجه عدم حضور پیامبر نشدند و رسول خدا(ص) توانست در آن شب به سمت [[مدینه|یثرب]]، [[هجرت به مدینه|هجرت]] کند. بسیاری از [[تفسیر قرآن|مفسران]]، شأن نزول [[آیه لیلة المبیت|آیه شراء]] را این فداکاری امام علی(ع) در لیلة المبیت میدانند. تاریخ این واقعه، شب اول [[ربیع الاول]] سال سیزدهم یا چهاردهم [[بعثت]] ذکر شده است. | ||
==نقشه قتل پیامبر(ص) == | |||
با بالا گرفتن دعوت پیامبر(ص) به اسلام، کفار [[قبیله قریش|قریش]] پس از مرگ [[ابوطالب]] به آزار و اذیت [[مسلمان|مسلمانان]] دامن زده و آنان را به دست کشیدن از [[اسلام]] مجبور میکردند. پیامبر که جان مسلمانان را در خطر دید، پس از [[بیعت عقبه]] که با اهل یثرب بست، دستور داد تا مسلمانان به آن دیار هجرت کنند. آنان در چند مرحله به صورت دستههای کوچک و پنهانی و دور از چشم قریش رهسپار یثرب شدند.<ref>ابنهشام، السیرة النبویه، قاهره، ج۱، ص۴۸۰.</ref> | |||
==نقشه قتل پیامبر (ص)== | |||
با بالا گرفتن دعوت پیامبر(ص) به اسلام، کفار [[قبیله قریش|قریش]] پس از مرگ [[ابوطالب]] به آزار و اذیت [[مسلمان|مسلمانان]] دامن زده و آنان را به دست کشیدن از [[اسلام]] مجبور میکردند. پیامبر که جان مسلمانان را در خطر دید، پس از [[بیعت عقبه | |||
جمعی از قریش در [[دارالندوه|دار الندوه]] جمع شدند تا درباره نوع برخورد با پیامبر(ص) تصمیم بگیرند. نظرات مختلفی ارائه شد؛ اما در نهایت | جمعی از کفار قریش در [[دارالندوه|دار الندوه]] جمع شدند تا درباره نوع برخورد با پیامبر(ص) تصمیم بگیرند. در این جلسه نظرات مختلفی ارائه شد؛ اما در نهایت تصمیم گرفته شد از هر قبیله یک نفر انتخاب شود و شبانه بر پیامبر(ص) حمله کنند و دستهجمعی او را در خانهاش بکشند؛ زیرا در این صورت، خون او در میان همه قبایل پراکنده میشد و [[بنیهاشم]] که خاندان و خونخواهان پیامبر بودند، نمیتوانستند با همه طوایف قریش بجنگند و مجبور میشدند به گرفتن [[دیه]] رضایت دهند.<ref>طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ص۱۴۵.</ref> در برخی منابع تاریخی آمده است که [[شیطان]] به شکل پیرمردی در این جلسه حاضر شد و مشرکان را راهنمایی کرد.<ref>طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ص۱۴۵؛ ابناثیر، الکامل، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۶۹۴.</ref> | ||
== | == آگاهی پیامبر(ص) از نقشه مشرکان== | ||
به دنبال تصمیم قریش بر قتل پیامبر(ص)، [[جبرئیل]] بر پیامبر(ص) نازل شد و او را از نقشه [[شرک|مشرکان]] آگاه کرد و دستور [[خدا|خداوند]] برای هجرت را ابلاغ نمود. در [[آیه]] ۳۰ [[سوره انفال]] آمده است: | به دنبال تصمیم قریش بر قتل پیامبر(ص)، [[جبرئیل]] بر پیامبر(ص) نازل شد و او را از نقشه [[شرک|مشرکان]] آگاه کرد و دستور [[خدا|خداوند]] برای هجرت را ابلاغ نمود. در [[آیه]] ۳۰ [[سوره انفال]] آمده است: | ||
:::و [ياد كن] هنگامى را كه [[کفر|كافران]] درباره تو نيرنگ مىكردند تا تو را به بند كشند يا بكشند يا [از [[مکه]]] بیرون كنند، و نيرنگ مىزدند، و خدا تدبير مىكرد، و خدا بهترين تدبيركنندگان است. | :::و [ياد كن] هنگامى را كه [[کفر|كافران]] درباره تو نيرنگ مىكردند تا تو را به بند كشند يا بكشند يا [از [[مکه]]] بیرون كنند، و نيرنگ مىزدند، و خدا تدبير مىكرد، و خدا بهترين تدبيركنندگان است. | ||
بنابراین پیامبر (ص) تصمیم گرفت قبل از آمدن مشرکان، خانه خود را به طرف [[یثرب]] ترک کند.<ref>حلبی، السیرة الحلبیة، دار المعرفة، ج۲، ص۳۲.</ref> | بنابراین پیامبر (ص) تصمیم گرفت قبل از آمدن مشرکان، خانه خود را به طرف [[یثرب]] ترک کند.<ref>حلبی، السیرة الحلبیة، دار المعرفة، ج۲، ص۳۲.</ref> | ||
== | ==خوابیدن امام علی در بستر پیامبر== | ||
[[پرونده:نقاشی نفس رسول اثر حسن روحالامین.jpg|بندانگشتی|نقاشی نفس رسول اثر حسن روحالامین درباره لیلة المبیت]] | [[پرونده:نقاشی نفس رسول اثر حسن روحالامین.jpg|بندانگشتی|نقاشی نفس رسول اثر حسن روحالامین درباره لیلة المبیت]] | ||
در شب [[۱ ربیعالاول]] سال ۱۴ بعثت [[سال ۱ هجری قمری|سال اول هجرت]] پیامبر(ص) برای آنکه مشرکان از هجرت او آگاه نشوند، به [[امام علی علیهالسلام|علی(ع)]] فرمود: «مشرکان میخواهند امشب مرا به قتل برسانند، آیا تو در بستر من میخوابی؟» امام علی(ع) گفت: «در این صورت شما سالم میمانید؟» پیامبر(ص) فرمود: «آری». امام علی(ع) تبسمی کرد و [[سجده شکر]] به جای آورد، وقتی که سر از سجده برداشت عرض کرد: «آنچه را که مأمور شدهای انجام بده که چشم، گوش و قلبم فدای تو باد ...»<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۹، ص۶۰.</ref> سپس پیامبر(ص)، علی(ع) را در آغوش گرفت و هر دو گریه کردند و از هم جدا شدند.<ref> طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۶.</ref> پیامبر(ص) در [[خطبه غدیر]] تصریح کرده است که این مأموریت به امام علی(ع) از سوی خداند بوده است<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۳۸۶ق، ج۱، ص۶۶.</ref> بر پایه روایات، وقتی علی(ع) در بستر پیامبر(ص) خوابیده بود، [[جبرئیل]] در بالای سر او و [[میکائیل]] پایین پای او آمدند و جبرئیل گفت: «خوشا به حال کسانی چون تو ای فرزند [[ابوطالب|ابوطالب]]! که خدا در برابر [[فرشته|فرشتگان]] به تو [[تفاخر|مباهات]] میکند.»<ref>طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۹؛ حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۱۲۳.</ref> | در شب [[۱ ربیعالاول]] سال ۱۴ بعثت [[سال ۱ هجری قمری|سال اول هجرت]] پیامبر(ص) برای آنکه مشرکان از هجرت او آگاه نشوند، به [[امام علی علیهالسلام|علی(ع)]] فرمود: «مشرکان میخواهند امشب مرا به قتل برسانند، آیا تو در بستر من میخوابی؟» امام علی(ع) گفت: «در این صورت شما سالم میمانید؟» پیامبر(ص) فرمود: «آری». امام علی(ع) تبسمی کرد و [[سجده شکر]] به جای آورد، وقتی که سر از سجده برداشت عرض کرد: «آنچه را که مأمور شدهای انجام بده که چشم، گوش و قلبم فدای تو باد ...»<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۹، ص۶۰.</ref> سپس پیامبر(ص)، علی(ع) را در آغوش گرفت و هر دو گریه کردند و از هم جدا شدند.<ref> طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۶.</ref> پیامبر(ص) در [[خطبه غدیر]] تصریح کرده است که این مأموریت به امام علی(ع) از سوی خداند بوده است<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۳۸۶ق، ج۱، ص۶۶.</ref> بر پایه روایات، وقتی علی(ع) در بستر پیامبر(ص) خوابیده بود، [[جبرئیل]] در بالای سر او و [[میکائیل]] پایین پای او آمدند و جبرئیل گفت: «خوشا به حال کسانی چون تو ای فرزند [[ابوطالب|ابوطالب]]! که خدا در برابر [[فرشته|فرشتگان]] به تو [[تفاخر|مباهات]] میکند.»<ref>طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۹؛ حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۱۲۳.</ref> | ||
خط ۲۶: | خط ۲۰: | ||
علی(ع) درهای خانه را بست و پردهها را کشید. آنان با سنگ به علی(ع) که در بستر خوابیده بود، زدند تا مطمئن شوند کسی در بستر خوابیده است و شک نداشتند که وی رسول خداست.<ref>طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۶-۴۶۷.</ref> صبح که با شمشیرهای برهنه به خانه هجوم بردند، وقتی علی(ع) را در بستر رسول خدا(ص) مشاهده کردند، گفتند: [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|محمد(ص)]] کجاست؟ علی(ع) فرمود: «مگر او را به من سپرده بودید که از من میخواهید؟ کاری کردید که او ناچار شد خانه را ترک کند». در این هنگام به سوی علی(ع) یورش بردند و او را آزردند و سپس از خانه بیرون کشیده، کتک زدند. ساعتی هم در [[مسجد الحرام|مسجدالحرام]] زندانی کرده، سپس آزادش کردند.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۹، ص۹۲.</ref> آنها در جهت [[مدینه]] به تعقیب پیامبر(ص) پرداختند در حالیکه [[کوه ثور|غار ثور]] در سمت دیگر قرار داشت.<ref>مفید، الارشاد، مؤسسة الاعلمی، ص۳۰.</ref> | علی(ع) درهای خانه را بست و پردهها را کشید. آنان با سنگ به علی(ع) که در بستر خوابیده بود، زدند تا مطمئن شوند کسی در بستر خوابیده است و شک نداشتند که وی رسول خداست.<ref>طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۶-۴۶۷.</ref> صبح که با شمشیرهای برهنه به خانه هجوم بردند، وقتی علی(ع) را در بستر رسول خدا(ص) مشاهده کردند، گفتند: [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|محمد(ص)]] کجاست؟ علی(ع) فرمود: «مگر او را به من سپرده بودید که از من میخواهید؟ کاری کردید که او ناچار شد خانه را ترک کند». در این هنگام به سوی علی(ع) یورش بردند و او را آزردند و سپس از خانه بیرون کشیده، کتک زدند. ساعتی هم در [[مسجد الحرام|مسجدالحرام]] زندانی کرده، سپس آزادش کردند.<ref>مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۹، ص۹۲.</ref> آنها در جهت [[مدینه]] به تعقیب پیامبر(ص) پرداختند در حالیکه [[کوه ثور|غار ثور]] در سمت دیگر قرار داشت.<ref>مفید، الارشاد، مؤسسة الاعلمی، ص۳۰.</ref> | ||
در نقل دیگری آمده است که علی(ع) وقتی آنان را مشاهده کرد که شمشیرهایشان را کشیدهاند و به سوی وی میآیند، با ترفندی شمشیر [[خالد بن ولید]] را که در پیشاپیش همه بود، گرفت و آنان را از خود دور کرد. آنها گفتند: ما با تو کاری نداریم، ولی بگو که محمد(ص) کجاست؟ فرمود: من اطلاعی از وی ندارم. پس قریشیان به | در نقل دیگری آمده است که علی(ع) وقتی آنان را مشاهده کرد که شمشیرهایشان را کشیدهاند و به سوی وی میآیند، با ترفندی شمشیر [[خالد بن ولید]] را که در پیشاپیش همه بود، گرفت و آنان را از خود دور کرد. آنها گفتند: ما با تو کاری نداریم، ولی بگو که محمد(ص) کجاست؟ فرمود: من اطلاعی از وی ندارم. پس قریشیان به جستوجوی رسول خدا(ص) پرداختند.<ref>طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۷.</ref> | ||
==نزول آیه شراء در شأن علی(ع)== | |||
{{اصلی|آیه لیلة المبیت}} | |||
{{گفت و گو|عرض=۷۵|شکل بندی عنوان=line-height:200%; font-size:125%; font-weight: normal;|شکل بندی ستون راست=text-align:center; line-height:170%|شکل بندی آدرس=font-size:85%;|تورفتگی=۰|تراز=وسط|عنوان={{عربی|اندازه=۹۵%| وَ مِنَ النَّاسِ مَن یشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ}} |و از میان مردم كسی است كه جان خود را برای طلب خشنودی خدا میفروشد، و خدا نسبت به [این] بندگان مهربان است. | |||
|آدرس=[[سوره بقره]]، آیه ۲۰۷. | |||
}} | |||
علمای شیعه<ref>برای نمونه نگاه کنید به عیاشی، تفسیر العیاشی، مکتبه علمیه الاسلامیه، ج۱، ص۱۰۱؛ طوسی، التبیان، دار احیاءالتراث العربی، ج۲، ص۱۸۳؛ طباطبایی، المیزان، ۱۹۷۳م، ج۲، ص۹۹-۱۰۰.</ref> و گروهی از علمای [[اهل سنت و جماعت|اهلسنت]]<ref>برای نمونه نگاه کنید به حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، دار الکتب العلمیة، ج۳، ص۵؛ حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۱۲۳-۱۳۱؛ زرکشی، البرهان، ۱۹۵۷م، ج۱، ص۲۰۶؛ فخررازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۳۵۰.</ref> معتقدند [[آیه لیلة المبیت|آیه اشتراء]] (آیه ۲۰۷ [[سوره بقره]]) در شأن علی(ع) در ماجرای لیلة المبیت نازل شده است. [[ابنابیالحدید]] در [[شرح نهج البلاغه (ابنابیالحدید)|شرح نهج البلاغه]] از استادش ابوجعفر نقل میکند که با [[تواتر]] ثابت شده این آیه درباره امام علی(ع) نازل شده و هر کس آن را انکار کند یا دیوانه است و یا با مسلمانان هیچ گونه ارتباطی نداشته است.<ref>ابنابیالحدید، شرح نهج البلاغه، مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی(ره)، ج۱۳، ص۲۶۲.</ref> | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} |
نسخهٔ ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۲۴
لَیلَةُ المَبیت، شبی که امام علی(ع) برای حفظ جان پیامبر(ص) در بستر ایشان خوابید. مشرکان قصد داشتند در این شب، دستهجمعی به خانه پیامبر حمله کنند و او را به قتل برسانند. به امر الهی و به درخواست پیامبر(ص)، امام علی(ع) در بستر ایشان خوابید و در نتیجه مشرکان متوجه عدم حضور پیامبر نشدند و رسول خدا(ص) توانست در آن شب به سمت یثرب، هجرت کند. بسیاری از مفسران، شأن نزول آیه شراء را این فداکاری امام علی(ع) در لیلة المبیت میدانند. تاریخ این واقعه، شب اول ربیع الاول سال سیزدهم یا چهاردهم بعثت ذکر شده است.
نقشه قتل پیامبر(ص)
با بالا گرفتن دعوت پیامبر(ص) به اسلام، کفار قریش پس از مرگ ابوطالب به آزار و اذیت مسلمانان دامن زده و آنان را به دست کشیدن از اسلام مجبور میکردند. پیامبر که جان مسلمانان را در خطر دید، پس از بیعت عقبه که با اهل یثرب بست، دستور داد تا مسلمانان به آن دیار هجرت کنند. آنان در چند مرحله به صورت دستههای کوچک و پنهانی و دور از چشم قریش رهسپار یثرب شدند.[۱]
جمعی از کفار قریش در دار الندوه جمع شدند تا درباره نوع برخورد با پیامبر(ص) تصمیم بگیرند. در این جلسه نظرات مختلفی ارائه شد؛ اما در نهایت تصمیم گرفته شد از هر قبیله یک نفر انتخاب شود و شبانه بر پیامبر(ص) حمله کنند و دستهجمعی او را در خانهاش بکشند؛ زیرا در این صورت، خون او در میان همه قبایل پراکنده میشد و بنیهاشم که خاندان و خونخواهان پیامبر بودند، نمیتوانستند با همه طوایف قریش بجنگند و مجبور میشدند به گرفتن دیه رضایت دهند.[۲] در برخی منابع تاریخی آمده است که شیطان به شکل پیرمردی در این جلسه حاضر شد و مشرکان را راهنمایی کرد.[۳]
آگاهی پیامبر(ص) از نقشه مشرکان
به دنبال تصمیم قریش بر قتل پیامبر(ص)، جبرئیل بر پیامبر(ص) نازل شد و او را از نقشه مشرکان آگاه کرد و دستور خداوند برای هجرت را ابلاغ نمود. در آیه ۳۰ سوره انفال آمده است:
بنابراین پیامبر (ص) تصمیم گرفت قبل از آمدن مشرکان، خانه خود را به طرف یثرب ترک کند.[۴]
خوابیدن امام علی در بستر پیامبر
در شب ۱ ربیعالاول سال ۱۴ بعثت سال اول هجرت پیامبر(ص) برای آنکه مشرکان از هجرت او آگاه نشوند، به علی(ع) فرمود: «مشرکان میخواهند امشب مرا به قتل برسانند، آیا تو در بستر من میخوابی؟» امام علی(ع) گفت: «در این صورت شما سالم میمانید؟» پیامبر(ص) فرمود: «آری». امام علی(ع) تبسمی کرد و سجده شکر به جای آورد، وقتی که سر از سجده برداشت عرض کرد: «آنچه را که مأمور شدهای انجام بده که چشم، گوش و قلبم فدای تو باد ...»[۵] سپس پیامبر(ص)، علی(ع) را در آغوش گرفت و هر دو گریه کردند و از هم جدا شدند.[۶] پیامبر(ص) در خطبه غدیر تصریح کرده است که این مأموریت به امام علی(ع) از سوی خداند بوده است[۷] بر پایه روایات، وقتی علی(ع) در بستر پیامبر(ص) خوابیده بود، جبرئیل در بالای سر او و میکائیل پایین پای او آمدند و جبرئیل گفت: «خوشا به حال کسانی چون تو ای فرزند ابوطالب! که خدا در برابر فرشتگان به تو مباهات میکند.»[۸]
مشرکان از ابتدای شب، خانه پیامبر(ص) را محاصره کردند و قرار بود حمله در نیمه شب صورت گیرد، اما ابولهب گفت: در این وقت، زنان و فرزندان در داخل خانه هستند و بعدها عرب درباره ما میگویند حرمت فرزندان عموی خویش را شکستند.[۹]
علی(ع) درهای خانه را بست و پردهها را کشید. آنان با سنگ به علی(ع) که در بستر خوابیده بود، زدند تا مطمئن شوند کسی در بستر خوابیده است و شک نداشتند که وی رسول خداست.[۱۰] صبح که با شمشیرهای برهنه به خانه هجوم بردند، وقتی علی(ع) را در بستر رسول خدا(ص) مشاهده کردند، گفتند: محمد(ص) کجاست؟ علی(ع) فرمود: «مگر او را به من سپرده بودید که از من میخواهید؟ کاری کردید که او ناچار شد خانه را ترک کند». در این هنگام به سوی علی(ع) یورش بردند و او را آزردند و سپس از خانه بیرون کشیده، کتک زدند. ساعتی هم در مسجدالحرام زندانی کرده، سپس آزادش کردند.[۱۱] آنها در جهت مدینه به تعقیب پیامبر(ص) پرداختند در حالیکه غار ثور در سمت دیگر قرار داشت.[۱۲]
در نقل دیگری آمده است که علی(ع) وقتی آنان را مشاهده کرد که شمشیرهایشان را کشیدهاند و به سوی وی میآیند، با ترفندی شمشیر خالد بن ولید را که در پیشاپیش همه بود، گرفت و آنان را از خود دور کرد. آنها گفتند: ما با تو کاری نداریم، ولی بگو که محمد(ص) کجاست؟ فرمود: من اطلاعی از وی ندارم. پس قریشیان به جستوجوی رسول خدا(ص) پرداختند.[۱۳]
نزول آیه شراء در شأن علی(ع)
وَ مِنَ النَّاسِ مَن یشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ
و از میان مردم كسی است كه جان خود را برای طلب خشنودی خدا میفروشد، و خدا نسبت به [این] بندگان مهربان است.
سوره بقره، آیه ۲۰۷.
علمای شیعه[۱۴] و گروهی از علمای اهلسنت[۱۵] معتقدند آیه اشتراء (آیه ۲۰۷ سوره بقره) در شأن علی(ع) در ماجرای لیلة المبیت نازل شده است. ابنابیالحدید در شرح نهج البلاغه از استادش ابوجعفر نقل میکند که با تواتر ثابت شده این آیه درباره امام علی(ع) نازل شده و هر کس آن را انکار کند یا دیوانه است و یا با مسلمانان هیچ گونه ارتباطی نداشته است.[۱۶]
پانویس
- ↑ ابنهشام، السیرة النبویه، قاهره، ج۱، ص۴۸۰.
- ↑ طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ص۱۴۵.
- ↑ طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ص۱۴۵؛ ابناثیر، الکامل، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۶۹۴.
- ↑ حلبی، السیرة الحلبیة، دار المعرفة، ج۲، ص۳۲.
- ↑ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۹، ص۶۰.
- ↑ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۶.
- ↑ طبرسی، الاحتجاج، ۱۳۸۶ق، ج۱، ص۶۶.
- ↑ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۹؛ حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۱۲۳.
- ↑ حلبی، السیرة الحلبیة، دار المعرفة، ج۲، ص۳۲.
- ↑ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۶-۴۶۷.
- ↑ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۹، ص۹۲.
- ↑ مفید، الارشاد، مؤسسة الاعلمی، ص۳۰.
- ↑ طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۷.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به عیاشی، تفسیر العیاشی، مکتبه علمیه الاسلامیه، ج۱، ص۱۰۱؛ طوسی، التبیان، دار احیاءالتراث العربی، ج۲، ص۱۸۳؛ طباطبایی، المیزان، ۱۹۷۳م، ج۲، ص۹۹-۱۰۰.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، دار الکتب العلمیة، ج۳، ص۵؛ حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۱۲۳-۱۳۱؛ زرکشی، البرهان، ۱۹۵۷م، ج۱، ص۲۰۶؛ فخررازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۳۵۰.
- ↑ ابنابیالحدید، شرح نهج البلاغه، مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی(ره)، ج۱۳، ص۲۶۲.
منابع
- قرآن کریم.
- ابنابیالحدید، شرح نهج البلاغه، مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی(ره)، بیتا، بیجا، بینا.
- ابناثیر، علی بن ابیالکرم، الکامل فی التاریخ، تحقیق عمر عبدالسلام تدمری، بیروت، دار الکتب العربی، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
- ابنهشام، السیرة النبویه، تحقیق محمد محیی الدین عبدالحمید، قاهره، مکتبة محمدعلی صبیح، بیتا.
- حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، تحقیق مصطفی عبد القادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیة، بیتا.
- حسکانی، عبیدالله بن عبدالله، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، تحقیق محمد باقر محمودی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد، چاپ اول، ۱۴۱۱ق.
- حلبی، علی بن ابراهیم، السیرة الحلبیة، بیروت، دار المعرفة، بیتا.
- زرکشی، محمد بن عبدالله، البرهان فی علوم القرآن، تحقیق محمد ابراهیم، بیروت، دار احیاءالکتب العربیه، چاپ اول، ۱۹۵۷م.
- طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمي للمطبوعات، چاپ سوم، ۱۹۷۳م.
- طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری بأعلام الهدي، قم، مؤسسة آل البیت لإحياء التراث، چاپ اول، ۱۴۱۷ق.
- طوسی، محمد بن حسن، الامالی، قم، دارالثقافه للطباعه، ۱۴۱۴ق.
- طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، تصحیح احمد حبیب عاملی، بیروت، دار احیاءالتراث العربی، چاپ اول، بیتا.
- عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، تحقیق سید هاشم رسولی محلاتی، تهران، مکتبه علمیه الاسلامیه، بیتا.
- فخررازی، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر(مفاتیح الغیب)، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ سوم، ۱۴۲۰ق.
- مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، دار الوفاء، ۱۴۰۳ق.
- مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، بیروت، مؤسسه اعلمی، بیتا.