فهرست مناسبت‌های شیعه

مقاله نامزد خوبیدگی
از ویکی شیعه

فهرست مناسبت‌های شیعه به رویدادهای سال اعم از روزهای شادی، عزا و رخدادهای مهم تاریخی گفته می‌شود که دارای هویت شیعی باشد و از اعتقادات شیعه تلقی گردد. شیعیان در این مناسبت‌ها، جشن گرفته یا به عزاداری می‌پردازند. مناسبت‌ها و روزهای مهم برای شیعه مانند تاریخ موالید و وفیات چهارده معصوم(ع) در بسیاری از کتب تاریخی ذکر شده و در برخی آثار هم مانند کتاب مسار الشیعه اثر شیخ مفید (درگذشت ۴۱۳ق) به‌صورت اختصاصی به روزها، مناسبت‌ها و رخدادهای خاص پرداخته شده است. فهرست این روزها بر اساس تقویم هجری قمری بدین شرح است:

روز نوع رویدادها توضیحات
محرّم
۲ رخداد ورود امام حسین(ع) و یارانش به کربلا در سال ۶۱ق
۷ رخداد جلوگیری از دستیابی اهل بیت امام حسین(ع) به آب به دستور عمر بن سعد
۹ عزا تاسوعا و شب عاشورا محاصره حسین بن علی(ع) و یارانش را در کربلا توسط لشکریان ابن سعد امام حسین(ع) شب را از آنان مهلت گرفت تا به عبادت و دعا بپردازد.
۱۰ عزا روز عاشورا شهادت امام حسین(ع) و یارانش سال ۶۱ق
عزا شام غریبان
۱۱ رخداد حرکت دادن اسیران کربلا به سوی کوفه سال ۶۱ق
۱۲ عزا شهادت امام سجاد(ع) سال ۹۴ یا ۹۵ق بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۲۵ محرم است.
۱۹ رخداد حرکت اسیران کربلا به سوی شام سال ۶۱ق
۲۳ رخداد بمب‌گذاری و تخریب حرم عسکریین(ع) در سامراء سال ۱۴۲۷ق
۲۵ عزا شهادت امام سجاد(ع) سال ۹۴ قمری یا ۹۵ق بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۱۲ محرم است.[۱][۲]
صَفَر
۱ رخداد ورود اسیران کربلا به همراه سرهای شهدا به شام سال ۶۱ق
۳ شادی ولادت امام محمد باقر(ع) سال ۵۷ قمری بنا بر قول دیگر ولادت ایشان ۱ رجب است.
۵ عزا شهادت رقیه دختر امام حسین(ع) سال ۶۱ق
۷ عزا شهادت امام حسن مجتبی(ع) سال ۵۰قمری بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۲۸ صفر است.
۲۰ عزا اربعین امام حسین(ع)
رخداد زیارت جابر بن عبدالله انصاری از قبر امام حسین(ق) ۶۱ق
رخداد ورود اهل بیت امام حسین(ع) به کربلا ۶۱ق
۲۵ رخداد طلب کاغذ و قلم توسط پیامبر(ص) برای نوشتن وصیت سال ۱۱ق
۲۸ عزا درگذشت پیامبر(ص) سال ۱۱ق
عزا شهادت امام حسن مجتبی(ع) ۵۰ق توسط همسرش جعده بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۷ صفر است.
آخر عزا شهادت امام رضا(ع) سال ۲۰۳ق توسط مأمون عباسی[۳][۴][۵]
رَبیع الاوّل
۱ رخداد لیلة المبیت و آغاز هجرت پیامبر(ص) به مدینه سال ۱۳ بعثت شبی که پیامبر(ص) از مکه به مدینه هجرت کرد و علی(ع) در بسترش خوابید تا مشرکان متوجه عدم حضور پیامبر نشوند.
رخداد هجوم به خانه حضرت زهرا(س) سال ۱۱ق
عزا شهادت امام حسن عسکری(ع) ۲۶۰ق بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۸ ربیع‌الاول است.
۵ عزا درگذشت سکینه دختر امام حسین(ع) سال ۱۱۷ق
۸ عزا شهادت امام حسن عسکری(ع) سال ۲۶۰ق بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۱ ربیع‌الاول است.
۹ شادی آغاز امامت امام زمان(عج)
۱۰ شادی ازدواج پیامبر(ص) و خدیجه، در ۲۵ عام الفیل
۱۲ شادی ولادت پیامبر(ص) در عام‌الفیل، طبق نظر اهل سنت آغاز هفته وحدت
رخداد ورود پیامبر(ص) به مدینه سال ۱ قمری
۱۴ شادی درگذشت یزید بن معاویه سال ۶۴ قمری
۱۷ شادی ولادت پیامبر(ص) در عام الفیل، طبق نظر شیعه
شادی ولادت امام جعفر صادق(ع) سال ۸۳ قمری
۲۳ شادی ورود حضرت معصومه(س) به قم سال ۲۰۱ قمری
۲۳ رخداد صلح امام حسن(ع) با معاویه سال ۴۱ق.[۶][۷]
ربیع‌الثانی
۱ عزا شهادت امام باقر(ع) سال ۱۱۴ق بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۷ ذی‌الحجه است.
۴ شادی ولادت حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) سال ۱۷۳ق
۸ شادی ولادت امام حسن عسکری(ع) سال ۲۳۲ق
۱۰ عزا درگذشت حضرت فاطمه معصومه(س) سال ۲۰۱ق
۱۴ رخداد قیام مختار ثقفی سال ۶۶ق.[۸][۹]
جُمادَی الاوّل
۵ شادی ولادت حضرت زینب کبری(س) سال ۵ق
۱۳ عزا شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) سال ۱۱ق بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۳ جمادی‌الثانی است.
۱۵ شادی ولادت امام سجاد(ع) در سال ۳۸ق بنا بر قول دیگر ولادت ایشان ۵ شعبان است.
۲۵ رخداد شروع جنگ در قیام توابین سال ۶۵ق
۲۷ رخداد درگذشت عبدالمطلب در ۸ عام‌الفیل.[۱۰][۱۱]
جُمادی الثّانی
۳ عزا شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) سال ۱۱ق بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۱۳ جمادی‌الاول است.
۱۳ عزا درگذشت ام البنین، همسرِ امام علی(ع) و مادرِ عباس بن علی(ع) سال ۶۴ق
۱۵ رخداد وقوع جنگ جمل سال ۳۶ق این جنگ بین ناکثین(بیعت شکنان) و سپاهیان امام علی(ع) در اطراف بصره و به رهبری عایشه همسر پیامبر اسلام(ص)، و طلحه و زبیر در مقابل امام علی(ع) آغاز شد و با پیروزی حضرت علی(ع) و کشته‌شدن طلحه و زبیر به پایان رسید.
۱۹ رخداد ازدواج عبدالله بن عبدالمطلب با آمنه، والدین رسول خدا(ص)
۲۰ شادی ولادت حضرت فاطمه زهرا(س) سال ۵ بعثت
۲۱ عزا درگذشت ام کلثوم دختر علی بن ابیطالب(ع) سال ۵۰ق/پس از ۶۱ق/پس از ۷۳ق
۲۲ رخداد درگذشت ابوبکر سال ۱۳ق
۲۶ عزا شهادت امام هادی(ع) سال ۲۵۴ق بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۳ رجب است.
۲۷ عزا شهادت علی بن محمد باقر(ع) سال ۱۱۶ق.[۱۲][۱۳]
رَجَب
۱ شادی ولادت امام باقر(ع) سال ۵۷ق بنا بر قول دیگر ولادت ایشان ۳ صفر است.
۲ شادی ولادت امام هادی(ع) سال ۲۱۲ق بنا بر قول دیگر ولادت ایشان ۱۵ ذی‌الحجه است.
۳ عزا شهادت امام هادی(ع) سال ۲۵۴ق بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۲۶ جمادی‌الثانی است.
۷ عزا شهادت امام کاظم(ع) سال ۱۸۳ق بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۲۵ رجب است.
۱۰ شادی ولادت حضرت علی‌اصغر(ع) سال ۶۰ق
شادی ولادت امام جواد(ع) سال ۱۹۵ق بنا بر قول دیگر ولادت ایشان ۱۵ رمضان است.
۱۳ شادی ولادت امیرالمؤمنین علی(ع) سال ۳۰ عام الفیل
۱۳و۱۴و۱۵ رخداد ایام البیض ماه رجب به روزهای سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم ماه قمری گفته می‌شود. در روایات برای روزۀ این ایام تاکید زیادی وجود دارد. نزد شیعیان، ایام البیض ماه رجب و در مرتبه بعد، شعبان و رمضان، از اهمیتی ویژه برخوردار است.
۱۵ عزا درگذشت حضرت زینب کبری(س) سال ۶۲ق
عزا شهادت امام صادق(ع) سال ۱۴۸ق بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۲۵ شوال است.
۲۵ عزا شهادت امام کاظم(ع) سال ۱۸۳ق بنا بر قول دیگر شهادت ایشان ۷ رجب است.
۲۶ عزا درگذشت ابوطالب(ع) سال۱۰ بعثت بنا بر قول دیگر درگذشت ایشان ۱ ذیقعده است.
۲۷ شادی بعثت پیامبر اسلام(ص)
۲۸ رخداد حرکت امام حسین(ع) از مدینه به سوی مکه سال ۶۰ق
۲۹ عزا درگذشت حضرت خدیجه(س) همسر پیامبر(ص) ۳ سال قبل از هجرت بنا بر قول دیگر درگذشت ایشان ۱۰ رمضان است.[۱۴][۱۵]
شَعبان
۳ شادی ولادت امام حسین(ع) سال ۳ق
۴ شادی ولادت حضرت ابوالفضل العباس(ع) سال ۲۶ق
۵ شادی ولادت امام سجاد(ع) سال ۳۸ ق بنا بر قول دیگر ولادت ایشان ۱۵ جمادی‌الاول است.
۱۱ شادی ولادت حضرت علی‌اکبر(ع) سال ۳۳ق
۱۵ شادی ولادت امام مهدی(ع) سال ۲۵۵ق.[۱۶][۱۷]
رَمَضان
۷ رخداد ولیعهد شدن امام رضا(ع) در ۲۰۱ق برای مأمون خلیفه عباسی و ضرب سکه به نام حضرت.[۱۸] بنا بر قول دیگر ولایتعهدی در پنجم[۱۹] و یا دوم رمضان[۲۰] انجام شد.
۱۰ عزا درگذشت حضرت خدیجه(س) سال ۱۰ بعثت بنا بر قول دیگر درگذشت ایشان ۲۹ رجب است.
۱۵ شادی ولادت امام حسن مجتبی(ع) سال ۳ق
۱۷ رخداد معراج پیامبر(ص) سال ۵ بعثت
۱۸ رخداد شب قدر یکی از احتمالات شب قدر، شب نوزدهم رمضان است.
۱۹ عزا ضربت‌خوردن امیرالمومنین علی(ع) به دست ابن ملجم مرادی سال ۴۰ق
۲۰ رخداد شب قدر یکی از احتمالات شب قدر، شب بیست و یکم رمضان است.
۲۱ عزا شهادت امام علی(ع) سال ۴۰ق
۲۲ رخداد شب قدر یکی از احتمالات شب قدر، شب بیست و سوم رمضان است.[۲۱][۲۲]
شَوّال
۱ شادی عید فطر
۵ رخداد ورود مسلم بن عقیل به کوفه سال ۶۰ق
۷ رخداد شهادت حمزة بن عبدالمطلب سال ۳ق
۸ عزا تخریب بقیع به‌دست وهابیون سال ۱۳۴۴ق
۱۵ رخداد معجزه رد الشمس برای حضرت علی(ع) سال ۷ق
عزا درگذشت حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) سال ۲۵۲ق
۲۵ عزا شهادت امام صادق(ع) سال ۱۴۸ق.[۲۳][۲۴]
ذی‌القعده
۱ رخداد درگذشت ابوطالب سال ۱۰ بعثت بنا بر قول دیگر درگذشت ایشان ۲۶ رجب است.
شادی ولادت حضرت معصومه(س) سال ۱۷۳ق
۱۱ شادی ولادت امام رضا(ع) سال ۱۴۸ق
۲۵ رخداد روز دحوالارض
۲۹ عزا شهادت امام جواد(ع) به دستور معتصم عباسی سال ۲۲۰ق.[۲۵][۲۶]
ذی‌الحجه
۱ شادی ازدواج امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س) سال ۲ق
۷ عزا شهادت امام باقر(ع) سال ۱۱۴ق
۸ رخداد حرکت امام حسین(ع) از مکه به سمت کربلا
۹ رخداد روز عرفه
عزا شهادت مسلم بن عقیل و هانی بن عروه در کوفه سال ۶۰ق
۱۰ شادی عید قربان
۱۴ رخداد بخشیدن فدک به حضرت زهرا(س) توسط پیامبر(ص) پس از نزول آیه فیء سال ۷ق
۱۵ شادی ولادت امام هادی(ع) سال ۲۱۲ق بنا بر قول دیگر ولادت ایشان ۲ رجب است.
۱۸ شادی عید غدیر سال ۱۰ق
رخداد قتل عثمان سال ۳۵ق
۲۴ رخداد روز مباهله پیامبر(ص) با مسیحیان نجران سال ۹ق
۲۹ رخداد درگذشت عمر بن خطاب سال ۲۳ق.[۲۷][۲۸]

پانویس

  1. مفید، مسارالشیعه، ۱۴۱۳ق، ص۴۳-۴۵.
  2. حوادث و مناسبت‌های مهم، ص۲۵.
  3. مفید، مسارالشیعه، ۱۴۱۳ق، ص۴۶و۴۷.
  4. حوادث و مناسبت‌های مهم، ص۲۵.
  5. حوادث و مناسبت‌های مهم، ص۲۵.
  6. مفید، مسارالشیعه، ۱۴۱۳ق، ص۴۸-۵۱.
  7. حوادث و مناسبت‌های مهم، ص۲۴.
  8. مفید، مسارالشیعه، ۱۴۱۳ق، ص۵۲.
  9. حوادث و مناسبتهای مهم، مجله پاسدار اسلام، ۱۳۶۱ش، شماره ۱۵، ص۳۳.
  10. مفید، مسارالشیعه، ۱۴۱۳ق، ص۵۳.
  11. حوادث و مناسبتهای مهم، مجله پاسدار اسلام، ۱۳۶۱ش، شماره ۱۳، ص۲۴.
  12. مفید، مسارالشیعه، ۱۴۱۳ق، ص۵۴و۵۵.
  13. حوادث و مناسبتهای مهم، مجله پاسدار اسلام، ۱۳۶۲ش، شماره ۱۶، ص۲۱.
  14. مفید، مسارالشیعه، ۱۴۱۳ق، ص۵۶-۶۰.
  15. حوادث و مناسبتهای مهم، مجله پاسدار اسلام، ۱۳۶۲ش، شماره ۱۷، ص۵۰.
  16. مفید، مسارالشیعه، ۱۴۱۳ق، ص۶۱-۶۳.
  17. حوادث و مناسبتهای مهم، مجله پاسدار اسلام، ۱۳۶۲ش، شماره ۱۷، ص۵۰.
  18. یعقوبی، تاریخ یعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۴۴۸.
  19. شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۲۴۵.
  20. طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج۸، ص۵۵۴.
  21. مفید، مسارالشیعه، ۱۴۱۳ق، ص۲۰-۲۸.
  22. حوادث و مناسبتهای مهم، مجله پاسدار اسلام، ۱۳۶۲ش، شماره ۱۸، ص۲۱.
  23. مفید، مسارالشیعه، ۱۴۱۳ق، ص۲۹-۳۳.
  24. حوادث و مناسبتهای مهم، مجله پاسدار اسلام، ۱۳۶۱ش، شماره ۸، ص۵۳.
  25. مفید، مسارالشیعه، ۱۴۱۳ق، ص۳۴و۳۵.
  26. حوادث و مناسبتهای مهم، مجله پاسدار اسلام، ۱۳۶۱ش، شماره ۹، ص۴۳.
  27. مفید، مسارالشیعه، ۱۴۱۳ق، ص۳۶-۴۲.
  28. حوادث و مناسبتهای مهم، مجله پاسدار اسلام، ۱۳۶۱ش، شماره ۱۰، ص۶۰.

یادداشت

منابع

  • حوادث و مناسبتهای مهم، مجله پاسدار اسلام، سال‌های ۱۳۶۱ و ۱۳۶۲ش، شماره‌های ۸-۱۸.
  • شیخ صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا(ع)، تهران، نشر جهان، ۱۳۷۸ق.
  • طبری، محمد بن جریر، تاریخ الطبری، بیروت، دار التراث، ۱۳۸۷ق.
  • مفید، محمد بن نعمان، مسارالشیعه، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.
  • یعقوبی، احمد بن ابی‌یعقوب، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر، بی‌تا.