فهرست کنیه‌ها و لقب‌های پیامبر(ص)

مقاله نامزد خوبیدگی
از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از کنیه های حضرت محمد)
حِلیه‌نویسی شامل برخی از اسم‌ها و لقب‌های پیامبر(ص): محمود، احمد، حمید، ماحٍ و حامد. اثر سیروان برزنجی.[۱] حلیه‌نویسی نوعی قطعه‌نویسی است که در آن اوصاف پیامبر(ص) و گاه امام علی(ع) خطاطی می‌شود.[۲]

فهرست کنیه‌ها و لقب‌های پیامبر(ص) مجموعه لقب‌ها و کنیه‌هایی است که در قرآن، روایات و منابع شیعه و اهل سنت برای اشاره به پیامبر اسلام استفاده شده است. احمد، محمد، محمود و مصطفی از نام‌های پیامبر(ص)[۳] و ابوالقاسم کنیه مشهور او است.

علامه مجلسی در کتاب بحارالانوار به‌نقل از مناقب ابن شهرآشوب، چهارصد اسم و لقب پیامبر(ص) را که در قرآن ذکر شده آورده است.[۴] تک‌نگاری‌هایی در این موضوع نوشته شده که در برخی از آنها بیش از هزار لقب و صفت برای پیامبر(ص) ذکر شده است.

کنیه‌ها

بنا بر آنچه در کتاب‌های شیعه و سنی آمده، کنیه‌های پیامبر(ص) به این شرح است:

کنیه معنا
ابوالقاسم[۵] پدر قاسم. پیامبر پس از تولد فرزند اولش، قاسم، به این کنیه مشهور شد. همچنین گفته شده اَبُوالقاسم به این جهت است که پیامبر(ص) تقسیم‌کننده بهشت است.[۶] و نیز چون پیامبر پدر همه است و پدر امام علی(ع) هم به شمار می‌رود (که او خود تقسیم‌کننده بهشت و دوزخ است (قسیم الجنة والنار.</ref>، فلذا پدرِ قاسم (ابوالقاسم) است.[۷]
اَبُو اِبراهیم[۸] پدر ابراهیم
اَبُو الْاَرامِل[۹] پدر بیوه‌زنان. پیامبر در تورات به این کنیه نامیده شده است.[۱۰] این لقب به حمایت پیامبر از بیوه‌زنان مانند پدری مهربان اشاره دارد.[۱۱]
اَبُو الْاُمَّة[۱۲] پدر امت
اَبُو الدُّرَّتَیْن[۱۳] پدر دو مروارید. مراد از دو مروارید حسنین(ع) دانسته شده‌اند.[۱۴]
اَبُو الرَّیْحانَتَیْن[۱۵] پدر دو ریحانه. مراد از دو ریحانه حسنین(ع) دانسته شده است.[۱۶] ریحانه به معنای هر گیاه خوشبویی است.
اَبُو السِّبْطَیْن[۱۷] پدر دو سِبْط. بر اساس حدیث[۱۸] منظور از سبطین حسنین(ع) هستند. سبط را به معنای طائفه و امت دانسته‌اند. احتمال داده شده مراد این است که نسل پیامبر از حسنین منشعب می‌شود.[۱۹]
اَبُو الطّاهر[۲۰] پدر طاهر. مراد از طاهر را عبدالله فرزند پیامبر دانسته‌اند که گفته شده ملقب به طیب و طاهر بود.[۲۱]
اَبُو الْمَساکین[۲۲] پدر مسکین‌ها
اَبُو النّورِ وَ الْاِشْراق[۲۳] پدر نور و تابندگی. مراد از نور و اشراق را فاطمه(س) دختر وی، علم یا ایمان دانسته‌اند.[۲۴]

القاب

بنا بر آنچه در کتاب‌های شیعه و سنی آمده، برخی از لقب‌ها و صفت‌های پیامبر(ص) بر اساس قرآن و روایات به این شرح است:

لقب معنا
آخِرٌ فِی الْبِعْثَة[۲۵] آخرین پیامبری که مبعوث شد.
الآمِر[۲۶] کسی که به دستورهای الهی فرمان می‌دهد.[۲۷]
أَفْصَحُ الْعَرَب[۲۸] فصیح‌ترین عرب‌زبان
اِبْنُ بَطْحَا وَ مَکَّة[۲۹] فرزند بطحا و مکه
ابْنُ الذَّبِیحَیْن[۳۰] فرزند دو قربانی‌شده برای خدا(آماده برای قربانی در راه خدا) (اسماعیل و عبدالله)
ابْنُ الْعَوَاتِک[۳۱] فرزند عاتکه‌ها (در میان جدّه‌های پیامبر سه زن به نام عاتکه وجود داشت که از قبیله سُلَیم بودند. بر اساس روایتی، پیامبر هنگام ضربه‌زدن با شمشیر در[۳۲] یکی از جنگ‌ها خود را به این نام خواند. دلیل آن را، شجاعت قبیله سلیم دانسته‌اند.)[۳۳]
ابْنُ الْفَوَاطِم[۳۴] فرزند فاطمه‌ها. بر اساس کتاب تاریخ یعقوبی، منظور چهار فاطمه از جده‌های پیامبر هستند.[۳۵]
اُذُنُ خَیْر[۳۶] بهترین شنونده. اشاره به آیه اُذُن.
اَلرَّؤوف[۳۷] رئوف و مهربان
اَلرَّسُول[۳۸] فرستاده خدا
اَلرَّسُولُ الْمُسَدَّد[۳۹] فرستاده تأییدشده الهی
اَلْمُدَّثِّر[۴۰] جامه خواب به خود پیچیده و در بستر آرمیده. اشاره به آیه اول سوره مدثر.
اَلْمُزَّمِّل[۴۱] جامه به خود پیچیده. اشاره به آیه اول سوره مزمل
اَلإِمَام[۴۲] امام و پیشوای مردم
اِمَامُ الْمُتَّقِین[۴۳] امام و پیشوای اهل تقوا
اُمِّیّ[۴۴] درس‌ناخوانده
اَمین[۴۵] امین و امانتدار
اَلْأَمِینُ الْمُنْتَخَب[۴۶] امانتدار برگزیده
اَلْاَوُلیٰ[۴۷] شایسته‌تر نسبت به مؤمنان از خودشان.[۴۸]
اَلْبَشَر[۴۹] بشر به معنای انسان. دلیل ملقب شدن او به بشر را این دانسته‌اند که محمد(ص) بزرگترین بشر است.[۵۰]
بُشْرَی عِیسَی[۵۱] آن که عیسی(ع) بشارت ظهورش را داده
اَلْبَشِیر[۵۲] بشارت‌دهنده
اَلتَّقِیّ[۵۳] باتقوا و خودنگهدار
ثَانِی اثْنَیْن[۵۴] این لقب از آیه لا تَحْزَنْ گرفته شده و به معنای دومی از دو نفری است که در جریان هجرت، در غار ثور پنهان شدند.[۵۵]
اَلْحاشِر[۵۶] کسی که مردم به دنبال او محشور می‌شوند.[۵۷]
اَلْحامِد[۵۸] کسی که خدا را ستایش می‌کند.
حَامِلُ الْهِراوَة[۵۹] حمل‌کننده عصا. برپایه روایتی از پیامبر(ص)، استفاده از عصا از سنت‌های پیامبران است.[۶۰]
حَبِیبُ اللَّه[۶۱] حبیب و دوست خدا
اَلْحَبِیبُ الْمُنْتَجَب[۶۲] دوست برگزیده
اَلْحَکِیم[۶۳] حکیم
حَقٌّ مُبین[۶۴] حقّ آشکارکننده
حِرْزُ الاُمِّیَّین[۶۵] پناه درس‌ناخوانده‌ها. گفته شده در تورات از او این‌گونه نام برده شده است.[۶۶]
اَلْحَنیف[۶۷] روی‌گردان از باطل و ثابت‌قدم در اسلام
اَلْخاتَم[۶۸] ختم‌کننده؛ آخرین پیامبر
خَاتَمُ الْأَنْبِیَاء[۶۹] آخرین پیامبر
خَاتَمُ النُّبُوَّة[۷۰] پایان‌دهنده نبوت
خَاتَمُ النَّبِیِّین[۷۱] آخرینِ پیامبران
خَلْقُ اللَّه[۷۲] آفریده خدا
خَلِیفَةُ اللَّهِ فِی الْأَرْض[۷۳] خلیفه و جانشین خدا در زمین
خَلیلُ الله[۷۴] دوستدار خدا[۷۵]
خَیْرُ الْبَرِیَّة[۷۶] برترین آفریده خدا
خَیْرُ الْبَشَر[۷۷] برترین انسان
خِیَرَةُ اللَّه[۷۸] برگزیده خدا
الدَّاعِی[۷۹] دعوت‌کننده مردم به سوی خدا
دافِعُ جَیْشاتِ الاَباطیل[۸۰] دفع‎‌کننده غوغا و جوش و خروش(لشگریان) باطل[۸۱]
دَعْوَةٌ إِبْرَاهِیمَ[۸۲] دعای مستجاب ابراهیم. اشاره به دعای ابراهیم در آیه ابتلای ابراهیم
اَلذِّکْر[۸۳] یاد خدا؛ کسی که انسان را به یاد خدا می‌اندازد.
اَلرَّافِع[۸۴] رفعت‌بخش؛ پیشرفت‌آفرین
رَاکِبُ الْجَمَل[۸۵] کسی که بر شتر سوار می‌شود. (در تورات دو پیامبر پس از موسی با وصف «کسی که بر الاغ سوار می‌شود» و «کسی که بر شتر سوار می‌شود» معرفی شده‌اند، که مراد از پیامبر نخست عیسی و پیامبر دوم محمد دانسته شده است. گفته شده با این وصف منطقه ظهور آخرین پیامبر (حجاز)، به یهودیان معرفی شده است؛ زیرا مردم آن معمولاً برای جابه‌جایی از شتر استفاده می‌کردند.[۸۶]
الرَّحْمَة[۸۷] مهربانی و رحمت
رَحْمَةُ الْعالَمِین[۸۸] مهر و رحمت برای جهانیان
رَحْمَةٌ لِلْعالَمین[۸۹] مهربانی برای جهانیان
اَلرَّحِیم[۹۰] مهربان
رَسولُ رَبِّ الْعالَمین[۹۱] فرستاده پروردگار جهانیان
رَسولُ الرَّحْمَة[۹۲] فرستاده مهربانی. گفته شده دلیل ملقب شدن او به این لقب این است که رسالت پیامبر(ص) در حقیقت رحمت و مهربانی است.[۹۳]
رَسُولُ الْحَمَّادِین[۹۴] فرستاده خدا که امتش بسیار اهل حمد هستند و همواره خدا را می‌ستایند.
رَسولُ الله[۹۵] فرستاده خدا
روحُ الْحَق[۹۶] گفته شده معنای عربی «الغار قلیطا» نام پیامبر در انجیل است. معنای جدا کردن بین حق و باطل نیز برای آن ذکر شده است.[۹۷]
زَیْنُ الْقِیَامَةِ وَ نُورُهَا وَ تَاجُهَا[۹۸] زینت، نور و تاج قیامت
اَلسّائِح[۹۹] روزه‌دار[۱۰۰]
اَلسّابِق[۱۰۱] به معنای کسی است که جلوتر از همه می‌رود و دیگران پشت سر او و تابع او هستند.[۱۰۲] همچنین اشاره به «اَلسّابِقون» در آیه ده سوره قیامت نیز دانسته شده است.[۱۰۳]
اَلسِّرَاج[۱۰۴] چراغ، چراغ هدایت
سِراجٌ مُنیر[۱۰۵] چراغ نورافشان
سَیِّدُ الْمُرْسَلِین[۱۰۶] آقا و سرور همه فرستادگان خدا
اَلسَّیِّد[۱۰۷] آقا و سرور
سَیِّدُ وُلْدِ آدَم[۱۰۸] آقای همه فرزندان آدم
اَلشّافِع[۱۰۹] شفاعت‌کننده
اَلشّاهِد[۱۱۰] گواه، گواهی‌دهنده روز قیامت
اَلشَّفیع[۱۱۱] شفاعتگر
شَفیعُ المُذْنِبین[۱۱۲] شفاعتگر گناهکاران
شَفِیعُ مَنْ فِی الدَّارَیْن[۱۱۳] شفاعت‌کننده همه اهل دنیا و آخرت
اَلشَّمْس[۱۱۴] خورشید
شَمْسٌ بَیْنَ الْقَمَرَیْن[۱۱۵] آفتابی میان دو ماه
اَلشَّهِید[۱۱۶] شهید و شاهد، گواه
اَلصَّاحِب[۱۱۷] یار، یاور و همنشین
صاحِبُ الْجَبِینِ الْأَزْهَر[۱۱۸] دارای درخشنده‌ترین پیشانی
صاحِبُ التَّاجِ وَ الْمِغْفَر[۱۱۹] دارای تاج و کلاه‌خود، شجاع و دلاور، مرد میدان مبارزه با دشمنان
صاحِبُ الْحَسَبِ الْأَطْهَر[۱۲۰] دارای پاکترین اصل و گوهر و حَسَب و نَسَب
صاحِبُ الْخَدِّ الْأَقْمَر[۱۲۱] درخشان رُخساره
صاحِبُ الْخُطْبَةِ وَ الْمِنْبَر[۱۲۲] دارای خطبه و منبر؛ سخنور
صاحِبُ الدِّینِ الْأَظْهَر[۱۲۳] دارای دین و آیین برتر و آشکارتر؛ کسی که برترین دین را از سوی خدا برای مردم آورده است.
صاحِبُ اللِّوَاءِ یَوْمَ الْقِیَامَة[۱۲۴] پرچمدار روز قیامت
صاحِبُ الْمَلْحَمَة[۱۲۵] حماسه‌آفرین
صاحِبُ النَّسَبِ الْأَشْهَر[۱۲۶] دارای مشهورترین نسب؛ اصیل؛ کسی که اصالت خانوادگیِ هیچ شخصی از او شناخته‌شده‌تر نیست.
صاحِبُ الْوَجْهِ الْأَنْوَر[۱۲۷] دارای چهره‌ای نورانی‌تر
صاحِبُ الوَقارِ وَ السَّکینه[۱۲۸] آرام و باوقار
صاحِبُ المَقامِ الْمَحمود[۱۲۹] دارای جایگاهی پسندیده؛ کسی که در نزد خدا مقام محمود دارد.
اَلصّادق[۱۳۰] صادق و راستگو
اَلصِّدْق[۱۳۱] راستگو؛ مجسمه راستگویی
اَلصِّراطُ الْمُسْتَقیم[۱۳۲] صراط مستقیم؛ راه راست
صَفِیُّ اللَّه[۱۳۳] برگزیده خدا
الصَّفِیُّ الْمُقََرَّب[۱۳۴] برگزیده‌ای که مقرّب درگاه الهی است.
اَلضَّحوک[۱۳۵] بسیار خندان
اَلطّاهر[۱۳۶] پاک
طٰهٰ[۱۳۷] یکی از حروف مقطعه قرآن، که بر اساس روایت، از اسماء پیامبر(ص) و به معنای «یا طالِبُ الْحَقِّ الْهادی اِلَیْه؛ ترجمه: ای طلب‌کننده حق و هدایت‌کننده به سمت آن» است.[۱۳۸]
اَلطَّیِّب[۱۳۹] پاک و پاکیزه
اَلظّاهر[۱۴۰] آشکار
اَلْعابد[۱۴۱] پرستش‌گر؛ عبادت‌کننده
اَلْعاقب[۱۴۲] کسی که پس از او پیامبری نیست.[۱۴۳]
اَلْعَامِل[۱۴۴] اهل عمل؛ کاری و فعال
اَلْعَبْد[۱۴۵] بنده؛ بنده خدا
عَبْدُ اللَّه[۱۴۶] بنده خدا
اَلْعَبْدُ الْمُؤَیَّد[۱۴۷] بنده تأییدشده، بنده‌ای که خدا او را تأیید کرده و پذیرفته است.
اَلْعُرْوَةْ الْوُثْقیٰ[۱۴۸] استوارترین دستگیره؛ محکم‌ترین دستاویز
اَلْعَطوف[۱۴۹] مهربان و بخشنده
اَلْعَلِیّ[۱۵۰] برتر؛ بلندمرتبه
اَلْغَوْث[۱۵۱] فریادرس
اَلْغَیْث[۱۵۲] باران؛ او را باران نامیده‌اند چراکه سخاوتمند و بخشنده است.[۱۵۳]
فاروق[۱۵۴] جداکننده بین حق و باطل
اَلْفَتّاح[۱۵۵] بسیار فتح‌کننده و پیروز
اَلْفاتح[۱۵۶] گشاینده؛ پیروزی‌آفرین
قائِدُ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِین[۱۵۷] پیشوای انسان‌های بی‌نظیر
قابِلُ الْهَدِیَّة[۱۵۸] هدیه‌پذیر
قاسِم[۱۵۹] تقسیم‌کننده
اَلْقتّال[۱۶۰] کسی که دشمنان متجاوز را نابود می‌کند.
اَلْقُثَم[۱۶۱] دو معنای «جامع و کامل» و «بسیار بخشنده» برای آن ذکر شده است.[۱۶۲]
قَدَمُ صِدْق[۱۶۳] خوش‌نام؛ دارای سابقه نیک؛ خوش‌سابقه
اَلْقَمَر[۱۶۴] ماه
اَلْقَسْم[۱۶۵] کسی که هدیه و مانند آن میان مردم تقسیم می‌کند.[۱۶۶]
اَلْکافی[۱۶۷] کسی که برای فرد کافی است و او را از دیگران بی‌نیاز می‌کند.
اَلْکَرِیم[۱۶۸] شریف و بزرگوار
اَلْماحی[۱۶۹] کسی که خدا به واسطه او کفر را محو کرد.[۱۷۰]
مَأْمُون[۱۷۱] صالح و نیکوکار و مورد اطمینان؛ کسی که مردم خودشان را از آزار او در امان می‌دانند.
اَلْمُؤْمِن[۱۷۲] مؤمن؛ کسی که براستی به خدا ایمان آورده است.
اَلْمُبَارَک[۱۷۳] مبارک؛ بابرکت؛ سرشار از خیر و فزونی
مُبارَکُ الْاَمر[۱۷۴] کسی که به دستورهای مبارک و خیر فرمان می‌دهد.[۱۷۵]
اَلْمُبَشِّر[۱۷۶] بشارت‌دهنده
اَلْمُبَیِّن[۱۷۷] روشنگر و تبیین‌کننده
اَلْمُتَبَسّم[۱۷۸] کسی که لبخند می‌زند وچهره خندان وغیر عبوس دارد.
اَلْمُتَوَکِّل[۱۷۹] توکل‌کننده بر خدا
اَلْمُجْتَبی[۱۸۰] برگزیده و انتخاب شده
اَلْمُجِیر[۱۸۱] پناه‌دهنده
اَلْمُحَرِّم[۱۸۲] حرام‌کننده آنچه خدا حرام کرده است
مُحَرِّمُ الْمَیْتَة[۱۸۳] حرام‌کننده مردار و پلیدی‌ها
مُحَرِّمُ الْخَبَائِث[۱۸۴] حرام‌کننده خبیث‌ها و ناپاکی‌ها
اَلْمُحَلِّل[۱۸۵] حلال‌کننده
مُحَلِّلُ الطَّیِّبَات[۱۸۶] حلال‌کننده پاک و پاکیزه‌ها
مُحْیِ السُّنَّة[۱۸۷] زنده‌کننده و احیاگر سنت
اَلْمُخْتار[۱۸۸] برگزیده؛ کسی که خدا او را انتخاب کرده است.
اَلْمُذَکِّر[۱۸۹] یادآور؛ کسی که انسان را به یاد خدا و آخرت می‌اندازد.
اَلْمُرْسَلُ[۱۹۰] فرستاده شده؛ فرستاده خدا
اَلْمُزَکّی[۱۹۱] کسی که امتش را از شرک و بت‌پرستی پاک کرد.[۱۹۲]
اَلْمُشَفَّع[۱۹۳] شفاعت‌پذیرفته؛ کسی که شفاعتش را خدا می‌پذیرد.
اَلْمُصَدِّق[۱۹۴] تصدیق‌کننده؛ پیامبری که پیامبران آسمانی قبلی را تصدیق کرد.
اَلْمُصْلِح[۱۹۵] اصلاح‌گر
اَلْمُطاع[۱۹۶] اطاعت‌شده؛ کسی که مردم فرمان او را می‌پذیرند.
اَلْمُعَلِّم[۱۹۷] آموزگار انسان‌ها
اَلْمُعَلَّی[۱۹۸] کسی که از دیگران برتر است.[۱۹۹]
مِفْتَاحُ الْجَنَّة[۲۰۰] کلید بهشت
اَلمُقْتَرِب[۲۰۱] نزدیک شده به خدا (اشاره به حدیث «ثُمَّ دنا فَتَدَلّی، فکانَ قابَ قَوْسَیْنِ اَو اَدْنی، دنواً وَ اقْتِراباً مِنَ الْعَلیِّ الْاَعْلی؛ سپس پیامبر(ص) [در شب معراج] نزدیک و نزدیک‌تر شد، پس نسبت به مقام قرب خدای بلندمرتبه، به اندازه دو کمان یا کمتر نزدیک شد)[۲۰۲]
اَلْمُقَفِّی[۲۰۳] آخرین پیامبر؛ پیامبری که بعد از همه پیامبران آمده است و پیامبری بعد از او نخواهد آمد.
اَلْمَکین[۲۰۴] کسی که نزد خدا جایگاه بلندی دارد.[۲۰۵]
اَلْمُنْذِر[۲۰۶] بیم‌دهنده؛ کسی که هشدار می‌دهد و مردم را از عذاب آخرت می‌ترساند.
اَلْمَنْصُور[۲۰۷] پیروز؛ یاری‌شده
اَلْمُنِیر[۲۰۸] روشن‌گر
اَلْمُوَجَّه[۲۰۹] دارنده منزلت
اَلْموقِف[۲۱۰] بر اساس روایت، به معنای کسی که در روز قیامت مردم را نزد خدا متوقف کرده و نگه می‌دارد.[۲۱۱]
اَلْمُهَاجِر[۲۱۲] مهاجر؛ مهاجرت‌کننده به سوی خدا
اَلْمُهْداة[۲۱۳] هدیه‌شده[۲۱۴]
اَلْمُهَیْمِن[۲۱۵] غالب و مقتدر
اَلنّاشِر[۲۱۶] نشردهنده اسلام[۲۱۷]
اَلنّاصِح[۲۱۸] نیکوکار و درستکار
اَلنَّاهِی[۲۱۹] نهی‌کننده؛ بازدارنده
اَلنَّبی[۲۲۰] پیامبر
اَلنَّبِیُّ الْأُمِّیّ[۲۲۱] پیامبر درس‌ناخوانده
نَبِیُّ التَّوْبَة[۲۲۲] پیامبر توبه و بازگشت به خدا
نَبِیُّ الرَّحْمَة[۲۲۳] پیام‌آور مهرورزی و مهربانی
نَبِیُّ الْمَلْحَمَة[۲۲۴] پیام‌آور حماسه‌آفرین یا پیامبر صلاح و دوستی
النَّبِیُّ الْمُهَذَّب[۲۲۵] پیامبر مهذب و پیراسته
اَلنَّجْم[۲۲۶] ستاره
اَلنَّجْمُ الثّاقِب[۲۲۷] ستاره درخشانی که تاریکی‌ها را می‌شکافد.
نَجِیُّ الله[۲۲۸] نجواکننده با خدا
اَلنَّذِیر[۲۲۹] بیم‌دهنده؛ هشداردهنده
اَلنِّعْمَة[۲۳۰] نعمت
نِعْمَةُ اللَّه[۲۳۱] نعمت خدا
اَلنَّقیب[۲۳۲] سرپرست
اَلنُّور[۲۳۳] نور
نون[۲۳۴] از حروف مقطعه قرآن که بر اساس برخی روایات، اسمی از اسم‌های پیامبر است.[۲۳۵] برخی مراد از آن را «ناقل العلم؛ ترجمه: انتقال‌دهنده علم» دانسته‌اند.[۲۳۶]
اَلْواضِعُ[۲۳۷] کسی که جاهلیت و تکلفات بی‌جا را از بین می‌برد.
واضِعُ الْاِصْرِ وَ الْاَغْلَال[۲۳۸] آزادی‌بخش؛ کسی که زنجیرها را می‌شکند و دشواری‌ها را آسان می‌سازد.
اَلْوَفیّ[۲۳۹] انسان کاملی که به پیمان خود وفا می‌کند.[۲۴۰]
اَلْهَادی[۲۴۱] هدایتگر
هَدِیَّةُ الله[۲۴۲] هدیه خدا
یٰس[۲۴۳] یاسین. از حروف مقطعه قرآن، که بر اساس روایت، اسمی از اسم‌های پیامبر و به معنای «یا أَیُّهَا السَّامِعُ لِلْوَحْی‏؛ ترجمه: ای شنونده وحی» است.[۲۴۴]

تک‌نگاری

برخی از کتاب‌هایی که با موضوع القاب پیامبر(ص) نوشته شده چنین است:

  • القابُ الرَّسول و عِتْرَتِه، منتسب به قطب راوندی، مُحَدِّث شیعه، که ضمن کتاب مجموعة نفیسة فی تاریخ الائمة در سال ۱۴۲۲ق به چاپ رسیده است.[۲۴۵]
  • اسماءُ الرَّسولِ المُصطفی و القابُهُ و کُناهُ و صفاتُه، نوشته عباس تبریزیان، در سه جلد شامل هزار اسم، لقب، کنیه و صفت پیامبر(ص) است و به ترتیب حروف الفباء تنظیم و شرح شده است. این اثر در بیروت، توسط دار الاثر در سال ۱۴۲۳ق منتشر شده است.[۲۴۶]
  • اَسماءُ النَّبی لُغَةً و اِصْطِلاحاً نوشته محمدعارف نعیمی، دارای بیش از هزار اسم پیامبر همراه با شرح[۲۴۷] و اَسماءُ النَّبی فِی الْقرآنِ وَ السُّنَّه، نوشته عاطف قاسم امین ملیجی، شامل ۲۹ نام مشهور پیامبر(ص) همراه با شرح[۲۴۸] از دیگر کتاب‌ها با این موضوع است.

جستارهای وابسته

پانویس

  1. «لوحة حلية بخط الأستاذ سيروان البرزنجي»، حروفیات.
  2. محمدی‌پارسا، «بررسی جایگاه تاریخی و عرفانی امام علی(ع) در هنر خوشنویسی اسلامی»، ص۹۱ و ۹۲.
  3. طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۴۷.
  4. مجلسی، بحارالانوار، ۱۳۶۳ش، ج۱۶، ص۱۰۱–۱۰۷.
  5. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۴.
  6. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۴.
  7. شیخ صدوق، معانی‌الأخبار، ج۱، ص۵۲.
  8. بعلی، المطلع علی الفاظ المقنع، ۱۴۲۳ق، ص۵۱۰.
  9. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۴.
  10. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۴.
  11. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۱۳۱.
  12. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۱۴۷.
  13. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۴.
  14. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۱۵۰.
  15. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۴.
  16. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۱۵۱.
  17. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۴.
  18. ابن شاذان، الفضائل، ۱۳۶۳ش، ص۸۳.
  19. طریحی، مجمع البحرین، ۱۳۷۵ش، ج۴، ص۲۵۱.
  20. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۴.
  21. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۱۵۲.
  22. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۴.
  23. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۱۵۷.
  24. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۱۵۷.
  25. طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۵۰.
  26. ابن سید الناس، عیون الاثر،۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  27. نعیمی، اسماء النبی لغةً و اصطلاحاً، ۲۰۰۶م، ج۱، ص۸۰.
  28. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  29. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  30. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  31. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  32. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۱۳۱.
  33. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۱۳۱.
  34. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  35. یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۱۲۲.
  36. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  37. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  38. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  39. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  40. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  41. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  42. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  43. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  44. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  45. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  46. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  47. صالحی شامی، سبل الهدی، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۴۳۷.
  48. صالحی شامی، سبل الهدی، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۴۳۷.
  49. صالحی شامی، سبل الهدی، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۴۴۰.
  50. صالحی شامی، سبل الهدی، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۴۴۵.
  51. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  52. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  53. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  54. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  55. صالحی شامی، سبل الهدی، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۴۴۲.
  56. بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۱۸۵.
  57. بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۱۸۵.
  58. صالحی شامی، سبل الهدی، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۴۴۵.
  59. طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۵۰.
  60. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۴۲۲.
  61. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  62. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  63. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  64. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  65. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  66. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  67. صالحی شامی، سبل الهدی، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۴۵۲.
  68. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  69. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  70. طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۵۰.
  71. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  72. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  73. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  74. صالحی شامی، سبل الهدی، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۴۵۵.
  75. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۲۳.
  76. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  77. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  78. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  79. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  80. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۶۹.
  81. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۶۹.
  82. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  83. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  84. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  85. طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۵۰.
  86. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۱۱۵ و ۱۱۶.
  87. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  88. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  89. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  90. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  91. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  92. طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۵۰.
  93. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۱۴۳.
  94. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  95. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۶.
  96. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  97. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  98. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  99. شیخ حر عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۲۱۰.
  100. طریحی، مجمع البحرین، ۱۳۷۵ش، ج۲، ص۳۷۶.
  101. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۱۷۷.
  102. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۱۷۷.
  103. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۱۷۷.
  104. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  105. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  106. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  107. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۷.
  108. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  109. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  110. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  111. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  112. ابن ابی‌الثلج، مجموعة نفیسة فی تاریخ الائمة(ع)، ۱۴۲۲ق، ص۱۵۵.
  113. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  114. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۷.
  115. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  116. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  117. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  118. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  119. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  120. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  121. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  122. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  123. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  124. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  125. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  126. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  127. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  128. کفعمی، المصباح، ۱۴۰۵ق، ص۷۱۸.
  129. ابن مشهدی، المزار الکبیر، ۱۴۱۹ق، ص۶۲.
  130. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  131. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  132. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  133. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  134. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  135. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  136. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۷.
  137. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  138. شیخ صدوق، معانی االخبار، ۱۴۰۳ق، ص۲۲.
  139. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  140. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  141. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۷.
  142. بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۱۸۵.
  143. بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۱۸۵.
  144. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  145. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  146. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  147. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  148. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  149. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۷.
  150. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  151. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۸.
  152. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۸.
  153. صالحی شامی، سبل الهدی، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۴۹۳.
  154. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۸.
  155. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۸.
  156. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  157. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  158. طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۵۰.
  159. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  160. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  161. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  162. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۳، ص۹۴ و ۹۵.
  163. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  164. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۸.
  165. ملیجی، اسماء النبی فی القرآن و السنه، ۱۴۱۹ق، ص۶۷
  166. نعیمی، اسماء النبی لغةً و اصطلاحاً، ۲۰۰۶م، ج۳، ص۴۵۲.
  167. ملیجی، اسماء النبی فی القرآن و السنه، ۱۴۱۹ق، ص۶۷.
  168. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  169. بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۱۸۵.
  170. بخاری، صحیح البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۱۸۵.
  171. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  172. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  173. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  174. نعیمی، اسماء النبی لغةً و اصطلاحاً، ۲۰۰۶م، ج۱، ص۴۵۱.
  175. نعیمی، اسماء النبی لغةً و اصطلاحاً، ۲۰۰۶م، ج۱، ص۴۵۱.
  176. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  177. ابن سید الناس، عیون الاثر، ج۲، ص۳۸۲.
  178. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۸.
  179. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  180. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  181. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  182. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  183. طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۵۰.
  184. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  185. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  186. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  187. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  188. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  189. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  190. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  191. ملیجی، اسماء النبی فی القرآن و السنه، ۱۴۱۹ق، ص۷۰.
  192. ملیجی، اسماء النبی فی القرآن و السنه، ۱۴۱۹ق، ص۷۰.
  193. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  194. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  195. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  196. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۸.
  197. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  198. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۸.
  199. نعیمی، اسماء النبی لغةً و اصطلاحاً، ۲۰۰۶م، ج۳، ص۶۰۸.
  200. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  201. ابن شهرآشوب، مناقب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۱.
  202. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۳، ص۲۹۸.
  203. ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۸۴.
  204. ملیجی، اسماء النبی فی القرآن و السنه، ۱۴۱۹ق، ص۷۲.
  205. ملیجی، اسماء النبی فی القرآن و السنه، ۱۴۱۹ق، ص۷۱.
  206. ابن سید الناس، عیون الاثر،۱۴۱۴ق ج۲، ص۳۸۲.
  207. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  208. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  209. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۳، ص۳۵۰.
  210. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۳، ص۳۵۵.
  211. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۳، ص۳۵۶.
  212. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  213. قسطلانی، االمواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۸.
  214. فیومی، المصباح المنیر، ذیل واژه هدی، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۶۳۶.
  215. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  216. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۸.
  217. ملیجی، اسماء النبی فی القرآن و السنه، ۱۴۱۹ق، ص۷۳.
  218. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۸.
  219. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  220. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  221. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  222. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  223. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  224. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  225. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  226. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۸.
  227. زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  228. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۸.
  229. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  230. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۸.
  231. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۲.
  232. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  233. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  234. بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۳۷۴ش، ج۵، ص۴۵۴.
  235. بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۳۷۴ش، ج۵، ص۴۵۴.
  236. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی، ۱۴۲۳ق، ج۳، ص۴۴۶.
  237. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲.
  238. ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۱، ص۱۵۳.
  239. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۹.
  240. ملیجی، اسماء النبی فی القرآن و السنه، ۱۴۱۹ق، ص۷۴.
  241. ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۲؛ زرندی، نظم درر السمطین، ۱۴۲۵ق، ص۲۷.
  242. قسطلانی، المواهب اللدنیه، المکتبة التوفیقیه، ج۱، ص۴۴۹.
  243. شیخ صدوق، معانی االخبار، ۱۴۰۳ق، ص۲۲.
  244. شیخ صدوق، معانی االخبار، ۱۴۰۳ق، ص۲۲.
  245. ابن ابی‌الثلج، مجموعة نفیسة فی تاریخ الائمه(ع)، ۱۴۲۲ق، ص۱۵۱.
  246. تبریزیان، اسماء الرسول المصطفی و القابه و کناه و صفاته، ۱۴۲۳ق.
  247. نعیمی، اسماء النبی لغةً و اصطلاحاً، ۲۰۰۶م.
  248. ملیجی، اسماء النبی فی القرآن و السنه، ۱۴۱۹ق، ص۶.

منابع

  • ابن ابی‌الثلج، محمد بن احمد و دیگران، مجموعة نفیسة فی تاریخ الأئمة(ع) من آثار القدماء من علماء الإمامیة الثقات، بیروت، دار القاریء، ۱۴۲۲ق.
  • ابن سعد، محمد بن سعد، الطبقات الکبری، به تحقیق محمد عبد القادر عطا، بیروت، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م.
  • ابن سید الناس، عیون الاثر، بیروت، دار القلم، ۱۴۱۴ق.
  • ابن شاذان، شاذان بن جبرئیل، قم، رضی، ۱۳۶۳ش.
  • ابن شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب، قم، علامه، ۱۳۷۹ق.
  • ابن مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، به تحقیق و تصحیح جواد قیومی اصفهانی، قم‏، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم‏، ۱۴۱۹ق.
  • بحرانی، سید هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، تحقیق و تصحیح قسم الدراسات الاسلامیة مؤسسة البعثه، قم، مؤسسة بعثه، ۱۳۷۴ش.
  • بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، به تحقیق محمد فؤاد عبد الباقی، بیروت، دار طوق النجاة، ۱۴۲۲ق.
  • بعلی، محمد بن ابی‌الفتح، المطلع علی الفاظ المقنع، به تحقیق محمود الارناؤوط و یاسین‌محمود خطیب، بی‌جا، مکتبة السوادی للتوزیع، ۱۴۲۳ق.
  • تبریزیان، عباس، اسماء الرسول المصطفی و القابه و کناه و صفاته، با تلاش هاشم خاتمی، بیروت، دار الاثر، ۱۴۲۳ق.
  • «لوحة حلية بخط الأستاذ سيروان البرزنجي»، حروفیات، تاریخ بازدید: ۲۹ مهر ۱۴۰۰ش.
  • زرندی، محمدبن یوسف، نظم درر السمطین، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۲۵ق.
  • شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، اثبات الهداة، مقدمه سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۲۵ق.
  • شیخ صدوق، محمد بن علی‏، معانی الأخبار، تحقیق و تصحیح علی‌اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم‏، ۱۴۰۳ق.
  • صالحی شامی، محمد بن یوسف، سبل الهدی والرشاد فی سیرة خیر العباد، وذکر فضائله وأعلام نبوته وأفعاله وأحواله فی المبدأ والمعاد، به تحقیق عادل أحمد عبد الموجود وعلی محمد معوض، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۴ق/۱۹۹۳م.
  • طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، به تحقیق و تصحیح مؤسسه آل البیت، قم، آل‌البیت، ۱۴۱۷ق.
  • طریحی، فخرالدین بن محمد، مجمع البحرین، به تحقیق و تصحیح احمد حسینی اشکوری، تهران، مرتضوی، ۱۳۷۵ش.
  • فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم، مؤسسة دار الهجره، ۱۴۱۴ق.
  • قسطلانی، احمد بن محمد، المواهب اللدنیة بالمنح المحمدیة، القاهرة، المکتبة التوفیقیة، بی‌تا.
  • کفعمی، ابراهیم بن علی، المصباح جنة الامان الواقیه و جنة الایمان الباقیه، قم، دار الرضی، ۱۴۰۵ق.
  • مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تهران، اسلامیه، ۱۳۶۳ش.
  • محمدی‌پارسا، عبدالله، «بررسی جایگاه تاریخی و عرفانی امام علی(ع) در هنر خوشنویسی اسلامی»، در الهیات هنر، شماره ۱۱، زمستان ۱۳۹۶ش.
  • ملیجی، عاطف قاسم امین، اسماء النبی فی القرآن و السنه، به اشراف سالم محمود، قاهره، عام الفکر، ۱۴۱۹ق.
  • نعیمی، محمدعارف، اسماء النبی لغةً و اصطلاحاً، اشراف خالق داد، لاهور، جامعة پنجاب قسم اللغة العربیه، ۲۰۰۶م.
  • یعقوبی، احمد بن اسحاق، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر، بی‌تا.