بعثت انا و الساعة کهاتین
| اطلاعات روایت | |
|---|---|
| موضوع | پیوند بعثت با قیامت |
| صادره از | پیامبر(ص) |
| منابع شیعه | امالی مفید و طوسی، الامامة و التبصرة من الحیرة ، الخرائج |
| منابع سنی | صحیح بخاری و.. |
| احادیث مشهور | |
| حدیث سلسلةالذهب • حدیث ثقلین • حدیث کساء • مقبوله عمر بن حنظلة • حدیث قرب نوافل • حدیث معراج • حدیث ولایت • حدیث وصایت • حدیث جنود عقل و جهل • حدیث شجره | |
بُعِثْتُ أَنَا وَ اَلسَّاعَةُ کَهَاتَیْنِ حدیثی نبوی است که بر پیوند میان بعثت پیامبر(ص) و قیامت اشاره میکند. بنا بر نقل شیخ مفید از امام صادق(ع)، پیامبر(ص) بر منبر نشست در حالی که چهرهاش رنگپریده بود و گفت، اى مسلمانان، بعثت من با قیامت مانند این دو انگشت است. و دو انگشت سبّابه خود را کنار هم قرار داد.[۱]
درباره مراد روایت دو نظر بیان شده است:
- مربوط به قیامت: عدهای از عالمان شیعی همچون فضل بن حسن طَبْرِسی،[۲] لطفالله صافی گلپایگانی[۳] و ناصر مکارم شیرازی،[۴] بعثت پیامبر(ص) را از مصادیق اَشراط السَاعة (نشانههای نزدیکشدن قیامت) دانستهاند. برخی دیگر آن را بیانگر قطعیت[۵] و نزدیکی وقوع قیامت[۶] تفسیر کردهاند. به اعتقاد عبدالله جوادی آملی، این حدیث نشان میدهد که پیامبر(ص) از قیامت و حوادث آن آگاه است.[۷]
- بیانگر خاتمیت پیامبر(ص): برخی هم معتقدند که این حدیث بر خاتمیت دلالت میکند به این معنا که پس از خاتم النبیین(ص) تا قیامت پیامبری مبعوث نخواهد شد.[۸]
این روایت در منابع متعدد شیعی و سنی ذکر شده است. شیخ مفید (درگذشته ۴۱۳ق) روایت را با دو طریق در امالی ذکر کرده است.[۹] همچنین علی بن حسین بابویه (درگذشت ۳۲۹ق) در الاِمامة والتبصرة من الحيرة[۱۰] و شیخ طوسی (درگذشته۴۶۰ق) در اَمالی همین مضمون را با عبارت (بُعِثْتُ أَنَا وَ اَلسَّاعَةُ کَهَذِهِ مِنْ هَذِهِ: [فاصله زمانى ميان] برانگيخته شدن من و قيامت به اندازه فاصله اين دو انگشت است) آوردهاند.[۱۱] راوندی (درگذشته ۵۷۰ یا ۵۸۰)، محتوای حدیث را با عبارت «بُعِثْتُ وَ اَلسَّاعَةُ کَفَرَسَیْ رِهَانٍ: من و روز قیامت، مثل دو اسب مسابقه هستیم» نقل کرده است.[۱۲] عالمان اهلسنت نیز در مسند احمد،[۱۳] صحیح بخاری[۱۴] و منابع دیگر[۱۵] این روایت را نقل کردهاند.
پانویس
- ↑ مفید، الأمالی، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۸۷ و ۲۱۱.
- ↑ طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۹، ص۱۵۴.
- ↑ صافی گلپایگانی، منتخب الأثر، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۳۳.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۱، ص۴۴۹.
- ↑ «بحث تفسیر موضوعی پیرامون آیات معاد»، فاضل لنکرانی.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۸، ص۱۳۸؛ «بحث تفسیر موضوعی پیرامون آیات معاد»، فاضل لنکرانی.
- ↑ جوادی آملی، اسرار عبادات، ۱۳۷۲ش، ص۲۸۶.
- ↑ حلبی، السیرة الحلبیة، ۱۴۲۷ق، ج۲، ص۱۵۷؛ جوادی آملی، اسرار عبادات، ۱۳۷۲ش، ص۲۸۶.
- ↑ مفید، الأمالی، ۱۴۰۳ق، ج۱، ص۱۸۷ و ۲۱۱.
- ↑ ابنبابویه، الأمامة و التبصرة من الحیرة، ۱۴۱۲ق، ص۱۴۴.
- ↑ طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ق، ص۳۳۷.
- ↑ راوندی، النوادر، ۱۴۱۸ق، ص۶۷.
- ↑ ابنحنبل، مسند الإمام أحمد بن حنبل، ۱۴۱۶ق، ج۱۹، ص۲۷۱.
- ↑ بخارى، صحیح البخاری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۲۲۹.
- ↑ مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۵۹۲؛ ابن ماجه، سنن ابن ماجه، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۷۴.
منابع
- «بحث تفسیر موضوعی پیرامون آیات معاد»، تارنمای فاضل لنکرانی، تاریخ درج مطلب: ۵ مهر ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید: ۱۶ مهر ۱۴۰۴ش.
- ابنبابویه، علی بن حسین، الأمامة و التبصرة من الحیرة، بیروت، مؤسسة آل البیت(ع) لإحیاء التراث، ۱۴۱۲ق.
- ابنحنبل، احمد بن محمد، مسند الإمام أحمد بن حنبل، بیروت، مؤسسة الرسالة، ۱۴۱۶ق.
- ابنماجه، محمد بن یزید، سنن ابن ماجه، تحقیق بشار عواد معروف، بیروت، دار الجیل، چاپ اول، ۱۴۱۸ق.
- بخارى، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، تحقیق وزارة الأوقاف، المجلس الأعلى للشئون الإسلامیة، لجنة إحیاء کتب السنة، مصر، جمهوریة مصر العربیة، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق.
- حلبی، علی بن ابراهیم، السیرة الحلبیة: انسان العیون فى سیره الامین المامون، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۲۷ق.
- جوادی آملی، عبدالله، اسرار عبادات، تهران، الزهراء، چاپ چهارم، ۱۳۷۲ش.
- راوندی کاشانی، فضل الله بن على، النوادر، تهران، بنیاد فرهنگ اسلامی کوشانپور، ۱۴۱۸ق.
- صافی گلپایگانی، لطف الله، منتخب الأثر فی الإمام الثانی عشر علیه السلام، قم، مکتبة آیة الله العظمى الصافی الگلپایگانی وحدة النشر العالمیة، ۱۴۲۲ق.
- طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار المعرفة، ۱۴۰۸ق.
- طوسی، محمد بن حسن، الأمالی، قم، دار الثقافة، ۱۴۱۴ق.
- مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، تصحیح محمد فؤاد عبدالباقى، مصر، دار الحدیث، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
- مفید، محمد بن محمد، الأمالی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۰۳ق.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۴ش.