المراجعات (کتاب)

مقاله نامزد خوبیدگی
از ویکی شیعه
المراجعات
اطلاعات کتاب
نویسندهسید عبدالحسین شرف‌الدین
موضوعاثبات حقانیت شیعه
سبکمناظره‌ای
زبانعربی
مجموعه۱ جلد
اطلاعات نشر
ناشرگوناگون
تاریخ نشر۱۳۵۵ق


المُراجَعات کتابی است به زبان عربی درباره اثبات حقانیت شیعه و جانشینی امام علی(ع) پس از پیامبر(ص) به قلم سید عبدالحسین شرف‌ُالدین (درگذشت: ۱۳۷۷ق)، از علمای شیعه لبنان.

محتوای کتاب،‌ مجموعه نامه‌های مبادله‌شده میان سید عبدالحسین شرف‌الدین و شیخ سَلیم بِشْری رئیس وقت دانشگاه الاَزهر است. این کتاب در لبنان، مصر، عراق و ایران چاپ شده است و به زبان‌های فارسی، انگلیسی، اسپانیایی و... ترجمه شده است.

استدلال قوی و بیان شیوا و استفاده از منابع معتبر و مورد قبول اهل‌سنت و رعایت انصاف را از ویژگی‌های این کتاب می‌دانند.

نویسنده

سید عبدالحسین شرف‌الدین موسوی عاملی (۱۲۹۰-۱۳۷۷ق) از مجتهدان شیعه لبنانی و مدافع تقریب مذاهب اسلامی و از رهبران نهضت استقلال لبنان بوده است.[۱] وی از شاگردان آخوند خراسانی و سید محمدکاظم طباطبایی یزدی به شمار می‌رود.[۲] ابتدا در حوزه علمیه سامراء مشغول به تحصیل گردید و پس از هجرت علما از سامراء به نجف، وارد حوزه علمیه نجف شد.[۳]

شرف‌الدین در اواخر سال ۱۳۲۹ق با هدف کاهش تنش بین مسلمانان و ایجاد وحدت، به مصر سفر کرد.[۴] وی در قاهره با شیخ سَلیم بِشری، ریاست دانشگاه الازهر مصر[۵] و اولین رئیس هیئت کبارُالعلمای مصر، دیدار و گفتگو کرد.[۶] گفتگوهای این دو عالم، از طریق نامه‌نگاری ادامه پیدا کرد و تحت عنوان کتاب المراجعات به چاپ رسید.[۷]

معرفی و جایگاه

کتاب المراجعات (یا المُناظراتُ الازهَریة والمُباحَثاتُ المصریة)، با هدف اثبات اعتقادات شیعه امامیه درباره امامت و خلافت بعد از پیامبر(ص) تألیف شده است.[۸] این کتاب در زمره آثاری چون عَبَقاتُ الانوار، اِحقاقُ‌الحق و کتاب الغدیر در اثبات حقانیت شیعه و امامت و جانشینی بی‌واسطه امام علی(ع) قرار داده شده است.[۹] می‌گویند در این کتاب برای اثبات عقائد شیعه از معتبرترین منابع استفاده شده است.[۱۰] استدلال‌ قوی و تعابیر روان و بیان شیوا، از جمله خصوصیات این کتاب عنوان شده است.[۱۱] از این کتاب به عنوان مفیدترین کتاب در زمینه جانشینی پیامبر نام برده شده[۱۲] و به گفته برخی از علمای اهل‌سنت، از آثار تأثیرگذار در بین اقشار مختلف مردم محسوب می‌شود.[۱۳]

از کتاب المراجعات به عنوان یکی از منابع معتبر در نزد مسلمانان؛ حتی برخی از علمای اهل‌سنت نام برده شده است.[۱۴] حنفی داود،‌ استاد دانشگاه عین الشمس قاهره از جمله آثار این کتاب را دعوت مسلمانان به اتحاد، برادری و محبت به یکدیگر و انس گرفتن با اخلاق پیامبر(ص) عنوان کرده است.[۱۵] گفته می‌شود مناظرات موجود در این کتاب، بدون اهانت و با انصافی متقابل انجام شده است.[۱۶]

مبارزات سیاسی علامه شرف‌الدین و اشغال لبنان توسط فرانسه و به آتش کشیده شدن کتابخانه شخصی او، تدوین کتاب را به تأخیر انداخت و موجب از بین رفتن اسناد شد.[۱۷] شرف‌الدین با نوشتن مضمون سؤال و جواب‌ها، کتاب المراجعات را سامان داد.[۱۸] برخی عالمان اهل سنت در دفاع از مذهب خود این کتاب را مورد نقد قرار دادند که از سوی عالمان شیعه به آنها پاسخ داده شد. کتاب تَشییدُ المُراجَعات و تَفنیدُ المُکابَرات نوشته سید علی حسینی میلانی مهمترین این دفاعیه‌ها است.[۱۹]

محتوا

کتاب المراجعات متشکل از ۱۱۲ نامه است که بین سید عبدالحسین شرف‌الدین و شیخ سلیم بشری رد و بدل شده است.[۲۰] مطالب این کتاب در دو بخش ارائه شده است:[۲۱]

بخش اول کتاب

در بخش اول کتاب، امامت و مذهب در قالب ۱۶ نامه مورد بحث قرار می‌گیرد. در این قسمت به این موضوعات پرداخته شده است:

بخش دوم کتاب

در بخش دوم کتاب، مباحث امامت و جانشینی پیامبر(ص) در ضمن ۹۳ نامه مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد:

چاپ، ترجمه و تحقیق‌

کتاب المراجعات در سال ۱۳۵۵ق در صیدا در لبنان چاپ گردید. سپس در کشورهای دیگری همچون ایران، مصر و عراق نیز به چاپ رسید.[۲۴]

ترجمه‌های فارسی

تصویر روی جلد اصل کتاب و برخی ترجمه‌ها

برای کتاب المراجعات که به زبان عربی تألیف شده، چندین ترجمه فارسی نگاشته شده است:

سایر ترجمه‌ها

مجمع جهانی اهل‌بیت این کتاب را به زبان‌های اسپانیایی، رواندایی، روسی، فرانسوی، اردو، تاجیکی، ترکی، فولانی و کردی سورانی ترجمه و چاپ کرده است.[۳۰] ترجمه‌های دیگری نیز برای این کتاب وجود دارد مانند ترجمه انگلیسی: Al-Muraja'at توسط یاسین الجیبوری،[۳۱] ترجمه به زبان اسپانیولی توسط فیصل مورهل با نام Al-Muraya‘ât[۳۲] آلمانی با نام Die Konsultation[۳۳] و اندونزیایی با نام Dialog Sunnah Syi'ah.[۳۴]

تحقیق‌ها

جستارهای وابسته

پانویس

  1. «السيد عبد الحسين شرف الدين الموسوي العاملي، العاملي»، وبگاه مکتبة الروضة الحیدریه.
  2. حکیمی، شرف‌الدین، ۱۳۸۳ش، ص۵۱.
  3. قبیسی، حیاة الإمام شرف‌الدین، ۱۴۰۰ق، ص۳۲.
  4. شرف‌الدین، المراجعات، ۱۴۲۲ق، ص۳۹.
  5. زرکلی، الاعلام، ۲۰۰۲م، ج۳، ص۱۱۹.
  6. «الشيخ سليم البشري أول رئيس لهيئة كبار العلماء بالأزهر الشريف .. تعرف عليه»، وبگاه الجمهوریه.
  7. حسینی میلانی، تشیید المراجعات و تفنید المکابرات، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۱۵.
  8. حسینی میلانی، تشیید المراجعات و تفنید المکابرات، ۱۳۸۴، ج۱، ص۱۸.
  9. مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۱ش، ج۹، ص۱۷۵.
  10. ابراهیمی، «المراجعات چگونگی تدوین و کتابشناسی آن»، ص۲۹.
  11. حسینی میلانی، تشیید المراجعات، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۷.
  12. مروج خراسانی، حق‌جو و حق‌شناس، ۱۳۷۳ش، ص۸.
  13. حسینی میلانی، تشیید المراجعات، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۲۳.
  14. حسینی میلانی، تشیید المراجعات، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۲۵.
  15. ابراهیمی، «المراجعات چگونگی تدوین و کتابشناسی آن»، ص۲۹-۳۰.
  16. مجمع جهانی اهل‌البیت، «مقدمه»، در المراجعات، ۱۴۲۲ق، ص۶.
  17. شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ۱۳۹۳ش، ج۳، ص۴۷۸.
  18. شبیری زنجانی، جرعه‌ای از دریا، ۱۳۹۳ش، ج۳، ص۴۷۸.
  19. حسینی میلانی، تشیید المراجعات، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۵.
  20. حسینی میلانی، تشیید المراجعات، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۹.
  21. ابراهیمی، «المراجعات چگونگی تدوین و کتابشناسی آن»، ص۳۳.
  22. شرف‌الدین، المراجعات، ۱۴۲۲ق، ص۵۱-۲۴۳.
  23. شرف‌الدین، المراجعات، ۱۴۲۲ق، ص۲۴۷-۶۲۳.
  24. ابراهیمی، «المراجعات چگونگی تدوین و کتابشناسی آن»، ص۳۰.
  25. ابراهیمی، «المراجعات چگونگی تدوین و کتابشناسی آن»، ص۳۲.
  26. نجم‌آبادی، «علل ترجمه کتاب نفیس المراجعات»، ص۴۲.
  27. نجم‌آبادی، «علل ترجمه کتاب نفیس المراجعات»، ص۴۲.
  28. ابراهیمی، «المراجعات چگونگی تدوین و کتابشناسی آن»، ص۳۳.
  29. ابراهیمی، «المراجعات چگونگی تدوین و کتابشناسی آن»، ص۳۳.
  30. کرمانی، کارنامه ترجمه مجمع جهانی اهل البیت، ۱۴۰۱ق، ص۲۰.
  31. «Al-Muraja'at»، وبگاه al-islam.
  32. »Al-Muraya‘ât«، وبگاه al-islam.
  33. » Die Konsultation [al-muradschaat]«، وبگاه eslam.
  34. »Dialog Sunnah Syiah«، وبگاه goodreads.
  35. مجمع جهانی اهل‌البیت، «مقدمه»، در المراجعات، ۱۴۲۲ق، ص۶.
  36. ابراهیمی، «المراجعات چگونگی تدوین و کتابشناسی آن»، ص۳۷.
  37. ابراهیمی، «المراجعات چگونگی تدوین و کتابشناسی آن»، ص۳۷.

منابع

  • ابراهیمی، منصور، «المراجعات چگونگی تدوین و کتابشناسی آن»، فصلنامه کتاب‌های اسلامی، شماره ۱۷، ۱۳۸۳ش.
  • «السيد عبد الحسين شرف الدين الموسوي العاملي»، وبگاه مکتبة الروضة الحیدریه، تاریخ بازدید: ۸ مرداد ۱۴۰۲ش.
  • «الشيخ سليم البشري أول رئيس لهيئة كبار العلماء بالأزهر الشريف .. تعرف عليه»، وبگاه الجمهوریه، تاریخ درج مطلب: ۱۲ تیر ۱۴۰۱ش، تاریخ بازدید: ۱۸ خرداد ۱۴۰۲ش.
  • حسینی میلانی، علی، تشیید المراجعات و تفنید المکابرات، قم، الحقائق، چاپ سوم، ۱۳۸۴ش.
  • حکیمی، محمدرضا، شرف الدین، قم، دلیل ما، ۱۳۸۳ش.
  • زرکلی، محمود بن محمد، الاعلام، بیروت، دار العلم للملائین، چاپ پانزدهم، ۲۰۰۲م.
  • شبیری زنجانی، سید موسی، جرعه‌ای از دریا؛ مقالات و مباحث، شخصیت‌شناسی و کتاب‌شناسی (جلد ۳)، قم، کتابشناسی شیعه (وابسته به موسسه فرهنگی کتابشناسی بزرگ شیعه)، ۱۳۹۳ش.
  • شرف‌الدین، عبدالحسین، المراجعات، تهران، مرکز الطباعه والنشر للمجمع العالمی لاهل‌البیت، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.
  • شرف‌الدین، عبدالحسین، المراجعات، ترجمه سردار کابلی، تهران، نشر سایه، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
  • قبیسی، شیخ احمد، حیاة الامام شرف‌الدین فی سطور، بیروت، دارالتوحید الاسلامی، ۱۴۰۰ق.
  • «کتاب حق‌جو و حق‌شناس»، مذهب بوک، تاریخ بازدید: ۱۰ خرداد ۱۴۰۲ش.
  • کرمانی، عبدالکریم، کارنامه ترجمه مجمع جهانی اهل البیت (۱۳۶۹-۱۳۹۹)، تهران، اداره کل خدمات فرهنگی و انتشارات مجمع جهانی اهل البیت، ۱۴۰۱ق.
  • مروج خراسانی، علی‌اصغر، حق‌جو و حق‌شناس، قم، بنیاد معارف اسلامی، ۱۳۷۳ش.
  • نجم‌آبادی، ابوالفضل، «علل ترجمه کتاب نفیس المراجعات»، بزرگداشت مرحوم آیت‌الله حاج میرزا ابوالفضل نجم‌آبادی، ۱۳۸۷ش.
  • مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ هفتم، ۱۳۸۱ش.
  • مجمع جهانی اهل‌البیت، «مقدمه»، در المراجعات، تهران، مرکز الطباعه والنشر للمجمع العالمی لاهل‌البیت، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.
  • «Al-Muraja'at»، وبگاه al-islam، تاریخ بازدید: ۱۷ خرداد ۱۴۰۲ش.
  • »Al-Muraya‘ât«، وبگاه al-islam، تاریخ بازدید: ۱۷ خرداد ۱۴۰۲ش.
  • » Die Konsultation [al-muradschaat]«، وبگاه eslam، تاریخ بازدید: ۱۷ خرداد ۱۴۰۲ش.
  • »Dialog Sunnah Syiah«، وبگاه goodreads، تاریخ بازدید: ۱۷ خرداد ۱۴۰۲ش.

پیوند به بیرون