الهدی الی دین المصطفی (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | محمدجواد بلاغی |
| موضوع | کلام |
| زبان | عربی |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | مؤسسة الاعلمی |
| تاریخ نشر | ۱۴۰۵ق |
اَلهُدیٰ اِلی دینِ المُصطَفیٰ کتابی کلامی به زبان عربی نوشته شیخ محمدجواد بلاغی (متوفای ۱۳۵۲ق) عالم شیعه در ردّ برخی باورهای مسیحیت و یهودیت. نویسنده در این اثر، با استناد به محتویات عهدین (تورات و انجیل)، به ایرادات و اعتراضات مسیحیان به عقاید اسلامی و شبهات آنان به قرآن کریم پاسخ گفته است. این کتاب با عنوان «اسلام آیین برگزیده» به فارسی برگردانده شده است.
درباره مؤلف
شیخ محمدجواد بن حسن بلاغی نجفی ربعی (۱۲۸۲-۱۳۵۲ق)، فقیه، متکلم، مفسر و ادیب شیعه در قرن ۱۴ قمری. بلاغی نزد میرزا محمدتقی شیرازی و آخوند خراسانی شاگردی کرد و سید شهاب الدین مرعشی نجفی، سید ابوالقاسم خوئی و محمدهادی میلانی از شاگردان او هستند. بلاغی از علمای مجاهد عراق بود و در نهضت استقلال عراق شرکت کرد. وی آثاری در موضوعات گوناگون نگاشت. آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن از جمله آثار اوست. او به دلیل داشتن ذوق شعری، چکامه‌هایی در ثنای اهل بیت(ع) سروده است. وی سرانجام در ۱۳۵۲ق درگذشت و در حرم امام علی(ع) به‌خاک سپرده شد.
درباره کتاب
آقابزرگ، کتاب را «الردّ علی الهدایة» می‌نامد.[۱] این اثر در اصل، رد بر دو کتاب «الهدایة» و کتاب دیگری است که «جرج سیل» انگلیسی در قرن ۱۷ میلادی نوشت و فردی به نام «هاشم عربی» آن را ترجمه و یک مقاله و پاورقی‌هایی نیز بدان اضافه کرد. ترجمه عربی کتاب سیل در ۳۲۱ صفحه همراه با مقاله مترجم در ۹۵ صفحه، در سال ۱۸۹۱ چاپ شد.[۲]
کتاب الهدایة و کتاب مستشرق انگلیسی، در رد دو کتاب اظهار الحق نوشته ملا رحمت‌الله هندی و کتاب سیف حمیدی است که اطلاعی از نام کتاب دوم و به تبع آن از اصل کتاب نیست؛ اما کتاب اظهار الحق در دو جلد منتشر شده است. بلاغی مواردی را که به نظر خویش مبهم بوده و باعث سوء برداشت شده، بیان و شرح کرده و نیز مطابق مذهب شیعه، مطالب و مسایل با اهمیت دیگری را بدان افزوده است.
بلاغی در این کتاب از رموزی چون «مُتَکَلّف» و «مُتَعَرّب» استفاده کرده که این دو کلمه اشاره به نویسنده مسیحی کتاب الهدایه و مترجم کتاب جرج سیل است. سبب انتخاب واژه متکلف آن است که او به دشواری و با استدلال‌های سست و خلاف واقع می‌خواهد نظریه خود را اثبات نماید و مقصود از متعرب کسی است که خود را عرب معرفی کرده، با این که عرب نیست.[۳] [۴]
عناوین کتاب
این کتاب با ۱۴ مقدمه و یک خاتمه در دو جلد تنظیم شده است:
- مقدمه اول: کتب عهدین و رموز قراردادی آنها در این کتاب
- مقدمه دوم: مدت وحی تورات و انجیل
- مقدمه سوم: اختلاف ترتیب کتب عهدین با وحی آنها
- مقدمه چهارم: حالات پیامبران عهدین هنگام تبلیغ
- مقدمه پنجم: پاره‌ای از روش‌های بنی‌اسرائیل در دیانت خود
- مقدمه ششم: عهدین از درجه حجیت ساقط‌اند
- مقدمه هفتم: شروط برهان و جدل و اخبار آحاد
- مقدمه هشتم: رسالت و عصمت پیامبر
- مقدمه نهم: ادله اثبات رسالت و نبوت
- مقدمه دهم: موانع رسالت و نبوت
- مقدمه یازدهم: نظر و تحقیق در دعوی رسالت
- مقدمه دوازدهم: نسخ در شریعت الهی
- مقدمه سیزدهم: دفع اعتراضات بر قرآن کریم
- مقدمه چهاردهم: مسائل گوناگون در عهدین که در ۸ فصل بررسی شده است.[۵]
ترجمه و چاپ
سید احمد صفایی، استاد دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، در سال ۱۳۳۵ش جلد اول کتاب را با عنوان «اسلام آیین برگزیده» ترجمه کرد. این کتاب در دو جلد در سال‌های ۱۳۳۰ - ۱۳۳۲ش در صیدای لبنان به چاپ رسیده است.[۶] یکی از دیگر چاپ‌های کتاب به سال ۱۴۰۵ق در بیروت در مؤسسة الاعلمی بوده است.
سید محمدهادی میلانی بر این کتاب، حاشیه زده است.[۷]
پانویس
- ↑ آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۱۰، ص۲۳۷.
- ↑ ملک‌مکان، نقدهایی بر مسیحیت از علامه بلاغی، ۱۳۸۵ش.
- ↑ ملک‌مکان، نقدهایی بر مسیحیت از علامه بلاغی، ۱۳۸۵ش.
- ↑ بلاغی، الهدی الی دین المصطفی، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۲۴-۳۰.
- ↑ بلاغی، الهدی الی دین المصطفی، ۱۴۰۵ق، فهرست کتاب.
- ↑ ملک‌مکان، نقدهایی بر مسیحیت از علامه بلاغی، ۱۳۸۵ش.
- ↑ شریف‌رازی، گنجینه دانشمندان، ۱۳۵۴ش، ج۷، ص۱۰۵.
منابع
- آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعه، بیروت، دارالاضواء، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.
- بلاغی، محمدجواد، الهدی الی دین المصطفی، بیروت، مؤسسة الاعلمی، ۱۴۰۵ق.
- ملک‌مکان، حمید، نقدهایی بر مسیحیت از علامه بلاغی، هفت آسمان، زمستان ۱۳۸۵ - شماره ۳۲.
- شریف‌رازی، محمد، گنجینه دانشمندان، قم، چاپخانه پیروز، ۱۳۵۴ش.