مع الحسین فی نهضته (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | اسد حیدر |
| موضوع | امام حسین(ع) |
| زبان | عربی |
| مجموعه | یک جلد |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | دارالتعارف |
| تاریخ نشر | ۱۴۳۱ق |
مَعَ الْحُسَیْن فی نَهْضَتِه کتابی به زبان عربی نوشته اسد حیدر (متوفای ۱۴۰۵ق) از پژوهشگران و محققان شیعه در عراق. این کتاب، نگاهی گذرا به زندگی و قیام امام حسین(ع) است و به گفته نویسنده، هدف از آن، تحلیل کامل واقعه کربلا نبوده است. مؤلف بیشتر تلاش کرده نگاهی نهضتی، سیاسی و اجتماعی به واقعه عاشورا داشته باشد و در اثنای روایت خویش به ابهامات و غرضورزیهای نقلهای تاریخی پاسخ گوید. کتاب در ۱۱ فصل گردآوری شده و نویسنده در پیشبرد مباحث کتاب از منابع اهل سنت نیز استفاده کرده است. این اثر چند بار به زبان فارسی ترجمه شده است.
مؤلف
شیخ اَسَدالله حَیدَر بن مُحمّد بن عیسی مشهور به اسد حیدر (۱۹۱۱-۱۹۸۵م) از پژوهشگران و محققان شیعه در عراق. او در سال ۱۳۲۷ق در نجف به دنیا آمد و نزد اساتید حوزه نجف مانند سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خویی شاگردی کرد و هر چند در کسوت روحانیت نبود؛ اما به دلیل موقعیت علمی و قدرت تحقیقی فراوانش همواره مورد احترام بوده است.[۱]
مقدمه مؤلف
اسد حیدر در مقدمه، کتاب خویش را بررسی تحلیل کامل از قیام عاشورا نمیداند، بلکه نگاهی گذرا به آن حادثه با رعایت امانت دارد و بدون پیچیدگی و ابهامات، مسائل را بیان میکند. وی تلاش کرده تا از ذکر فجایع دردناک و حوادث تلخ پرهیز کند، هر چند نتوانسته به دور از این اصل باشد و گاه برای بیان عمق کینهتوزی و ددمنشی دشمنان مقابل سپاه حسین بن علی(ع)، برخی مصیبتها را ذکر کرده است. مؤلف، حادثه عبرتانگیز عاشورا را مصیبت بزرگ امت اسلامی معرفی میکند که باید تاریخ و نسلهای آینده از آن درس بیاموزند. او در پایان تأکید میکند تلاش کرده تا نهضت حسینی را بدون دخالت دادن عواطف، احساسات و خواستههای قلبی و بر اساس موقعیتها و چارچوب تاریخی آن بیان کند.[۲]
محتوا
کتاب با بررسی زندگی امام حسین(ع) از تولد تا شهادت به صورت پیوسته و تاریخی پیش میرود. ابتدا به دوران کودکی و جوانی ایشان تحت تربیت پیامبر(ص) و سپس امام علی(ع) میپردازد. پس از آن، تحولات سیاسی دوران امام حسن(ع) و شرایط صلح با معاویه را تحلیل میکند.
با تغییر حکومت به یزید، کتاب به بررسی مواضع امام حسین(ع) در برابر بیعت خواسته شده میپردازد. سپس هجرت از مدینه به مکه و اعزام مسلم بن عقیل به کوفه را شرح میدهد. در ادامه، حرکت امام به سوی عراق و وقایع کربلا تا روز عاشورا به تفصیل بیان میشود.
در این روایت تاریخی، نویسنده ضمن حفظ توالی زمانی، به تحلیل شرایط سیاسی و اجتماعی هر دوره میپردازد. روابط قدرت، واکنشهای مختلف گروههای اجتماعی و استراتژیهای امام در مواجهه با چالشهای هر مرحله بررسی میشود. کتاب با ترکیب گزارش تاریخی و تحلیل جامعهشناختی، تصویر جامعی از شخصیت و قیام امام حسین(ع) ارائه میدهد.
فصلها
کتاب بدون فصلبندی خاصی بوده و فقط با عناوین آمده، اما مترجم کتاب، مطالب را در ۱۱ فصل تقسیم کرده است:
امتیازات و ویژگیها
اسد حیدر با آنکه در صدد تحقیق همهجانبه قیام عاشورا نبوده، اما در برخی موارد، نگاهی تحقیقی به برخی ابهامات نقلهای تاریخی داشته است، بهویژه در مورد کوفه که بررسی بافت اجتماعی، ساختار سیاسی و گرایشهای قومی آن شهر است. وی از منابع متعدد شیعه و سنی استفاده کرده و وقایعی را که بین شیعه و اهل سنت اختلاف است، ذکر میکند. وی با آنکه تلاش کرده از ذکر فجایع دردناک خودداری کند، اما از عمق حادثه و فجایع دردآور آن نمیکاهد.[۴]
ترجمه و چاپ
چاپ نسخه اصلی «مع الحسین فی نهضته» در دارالتعارف للمطبوعات بیروت انتشار یافت.
کتاب با ترجمههای متعددی نیز همراه بوده است:
- «همگام با حسین(ع)» ترجمه محمدباقر ذوالقدر.[۵]
- «همگام با نهضت حسینی» ترجمه اصغر صادقی.[۶]
- «زندگانی امام حسین(ع)» ترجمه مؤسسه انتشارات طور.[۷]
- «نهضت خونین حسین(ع)» ترجمه محمدجواد آیتاللهزاده مرعشی نجفی.[۸]
پانویس
- ↑ اسد حیدر، همگام با حسین، ۱۳۸۳ش، ص۱۷-۲۰.
- ↑ اسد حیدر، مع الحسین فی نهضته، ۱۴۳۱ق، ص۱۷-۱۹.
- ↑ اسد حیدر، همگام با حسین، ۱۳۸۳ش، ص۷-۱۰.
- ↑ اسد حیدر، همگام با حسین، ۱۳۸۳ش، ص۱۲و۱۳.
- ↑ همگام با حسین(ع)، انتشارات سروش.
- ↑ همگام با نهضت حسینی، شبکه جامع کتاب گیسوم.
- ↑ ترجمه مع الحسین فی نهضته زندگانی امام حسین، کتابخانه مرکزی دانشگاه صنعتی شریف.
- ↑ نهضت خونین حسین(ع)، مرکز اطلاعرسانی و کتابخانه مرکزی.
منابع
- حیدر، اسد، مع الحسین فی نهضته، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۳۱ق.
- حیدر، اسد، همگام با حسین(ع)، ترجمه محمدباقر ذوالقدر، تهران، سروش، ۱۳۸۳ش.
- همگام با حسین(ع)، انتشارات سروش، تاریخ بازدید: ۲۴ آذر ۱۳۹۹ش.
- همگام با نهضت حسینی، شبکه جامع کتاب گیسوم، تاریخ بازدید: ۲۴ آذر ۱۳۹۹ش.
- ترجمه مع الحسین فی نهضته زندگانی امام حسین، کتابخانه مرکزی دانشگاه صنعتی شریف، تاریخ بازدید: ۲۴ آذر ۱۳۹۹ش.
- نهضت خونین حسین(ع)، مرکز اطلاعرسانی و کتابخانه مرکزی، تاریخ بازدید: ۲۴ آذر ۱۳۹۹ش.