انگشتر سلیمان، از نشانه‌ها و نمادهای نبوت و قدرت سلیمان(ع) و از مواریث نبوت که شیعیان معتقدند به پیامبران بعدی منتقل شده و سرانجام به امامان شیعه رسیده است. به باور شیعیان این انگشتر اکنون نزد حضرت مهدی(عج) است و در هنگام ظهور، آن را همراه خواهد داشت. در کتاب‌های تاریخی، قصص انبیا و تفاسیر، مطالبی درباره آن آمده که از اسرائیلیات دانسته شده است.

ویژگی‌های ظاهری

در روایات شیعه و سنی، مطالبی درباره جنس، شکل و نقش روی این انگشتر نقل شده است از جمله از اینکه حلقه آن از نقره است،[۱] نگینش از آسمان آمده،[۲] یاقوت[۳] و هشت‌گوش است.[۴]

در روایتی از امام رضا(ع)، نقل شده است که روی انگشتر حضرت سلیمان(ع)، چنین نوشته شده است: «منزه است خدایی که جنیان را به کلمات خود لجام کرد.»[۵] همچنین در کتاب ینابیع المودة، آمده است که نقش انگشتر سلیمان، اسم اعظم و مرکب از حروف مقطعه قرآن است.[۶] ابن عساکر، نقش انگشتر مذکور را «لا اله الا الله وحده لاشریک له محمد رسول الله» دانسته است.[۷]

ویژگی‌های معنوی

در روایات برای این انگشتر، ویژگی‌هایی ذکر کرده‌اند مانند:

  1. از امام صادق(ع) نقل شده که خدا پادشاهی سلیمان را در انگشترش قرار داده بود. هنگامی که آن را در دست می‌کرد، جن، انس، شیاطین و همه پرندگان و وحشیان(حیوانات صحرا) نزد او حاضر می‌شدند، و از او اطاعت می‌کردند.[۸] در روایتی وقتی ایشان به‌جهت بیماریِ شخصی دعایی کتابت کردند در پایان آن،‌ ۷ مرتبه عبارت «خاتم سلیمان» (به‌فارسی: انگشتر سلیمان) را نوشتند.[۹]
  2. خاتم حضرت سلیمان از نشانه‌های نبوت و حکومت او بوده، مانند عصای موسی، اما پیامبری و حکومتش به آن وابسته نبود.
  3. این انگشتر جزء مواریث نبوت است که نزد امامان معصوم بوده و گاهی برای حقانیت امامت خود به آن احتجاج می‌کردند. حسین بن موسی بن جعفر می‌گوید: روزی در دست امام رضا(ع) انگشتری از نقره دیدم که باریک و نازک شده بود. گفتم: شخصی مثل شما چنین انگشتری می‌پوشد؟ گفت: این، انگشتری سلیمان بن داود است.[۱۰]
  4. این انگشتر نزد حضرت مهدی(عج) است و به هنگام ظهور نمایان می‌شود.[۱۱] و امام معصوم با آن کافران و مؤمنان واقعی را تشخیص و جدا می‌سازد.[۱۲]

در اشعار

شاعران متعددی درباره انگشتر سلیمان مضامین متنوعی را درقالب اشعار خویش بیان کرده‌اند که به عنوان نمونه عبارتند از:

عشق سلطان و عقل دهقان است
رزق دهقان ز عدل سلطان است
عشق چون آفتاب کنعانی
عقل ده گانه همچو اخوان است
کیست گردن ز حکم عشق کشد؟
عشق انگشتر سلیمان است

انگشتر سلیمان شایان اهرمن نیست
کی زیبد اسم اعظم دیو و دد دغا را
گر انگشت سلیمانی نباشد
چه خاصیت دهد نقش نگینی


جستارهای وابسته

پانویس

  1. مجلسی، بحار الانوار، ۱۳۹۰ق، ج۲۶، ص۲۲۲.
  2. هیثمی، مجمع الزوائد، ۱۴۰۸ق، ج۵، ص۱۵۲.
  3. بحرانی، مدینة المعاجر، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۲۴۵؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۳۹۰ق، ج۲۷، ص۳۴.
  4. ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۶ق، ج۳، ص۴۴۴.
  5. شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۶۰.
  6. قندوزی، ینابیع الموده، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ج۳، باب ۹۷، ص۵۴.
  7. ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۲۲، ص۲۴۵.
  8. مجلسی، بحار الانوار، ۱۳۹۰ق، ج۱۴، ص۹۹.
  9. طبرسی، مکارم الأخلاق، ۱۳۷۰ ش، ص: ۴۰۲.
  10. مجلسی، بحار الانوار، ۱۳۹۰ق، ج۲۶، ص ۲۲۲.
  11. مجلسی، بحار الانوار، ۱۳۹۰ق، ج۵۲، ص۱۹۴؛ ابن ماجة، سنن، داراحیاءالتراث العربی، ج۲، ب ۳۱، ص۱۳۵۱، ح۴۰۶۶؛ ترمذی، سنن، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۲۱.
  12. علامه مجلسی، حق اليقين، انتشارات اسلامیه، ج۲، ص۳۳۶.

منابع

  • ابن شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب، تحقیق لجنة من اساتذة النجف الاشرف، نجف، مطبعة الحیدریه، ۱۳۷۶ق.
  • ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق الکبیر، تحقیق علی شیری، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۵ق.
  • ابن ماجه، محمد بن یزید قزوینی، سنن، تحقیق محمد فؤاد عبدالباقی، داراحیاءالتراث العربی، بی‌تا.
  • بحرانی، سید هاشم، مدینة المعاجز، تحقیق عزت الله مولائی همدانی، قم، مؤسسة معارف اسلامی، ۱۴۱۳ق.
  • ترمذی، محمد بن عیسی، سنن، تصحیح عبدالرّحمن محمد عثمان، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۳ق.
  • شیخ صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا، بیروت، داراحیاء التراث العربی، ۱۴۰۴ق.
  • صفار،محمد بن حسن، بصائر الدرجات، تهران، مؤسسة الأعلمی، ۱۳۶۲.
  • طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، قم، الشریف الرضی، ۱۳۷۰ش.
  • علامه مجلسی، حق اليقين، قم، انتشارات اسلامیه، بی‌تا.
  • قندوزی، سلیمان، ینابیع الموده، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، [بی تا].
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الأصول من الکافی، تهران، مکتبة الصدوق، ۱۳۸۱ ق.
  • مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۹۰ق.
  • هیثمی، علی بن ابی‌بکر، مجمع الزوائد و منبع الفوائد، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۰۸ق.

پیوند به بیرون