عایشه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''عایشه دختر ابوبکر''' (درگذشت [[سال ۵۸ هجری قمری|۵۸ق]]) سومین همسر [[پیامبر اسلام(ص)]] است که پس از وفات [[خدیجه کبری]] و پس از [[سوده]] به همسری پیامبر اکرم درآمد. مورخان درباره سن او به‌هنگام [[ازدواج]]، اختلاف دارند. [[ماجرای افک]] یکی از معروف‌ترین وقایع زندگی عایشه است که به‌علت اتهام دیگران به او در پی حادثه‌ای، نزول آیاتی از [[سوره نور]] را به‌دنبال داشت و خداوند، اتهام‌زنندگان را سرزنش کرد.  

[[اهل‌سنت]] با استناد به روایاتی، از فضایل عایشه و محبوبیت او نزد پیامبر خبر داده‌اند و برای او جایگاه ارزشمندی قائل‌اند، اما در مقابل، [[شیعیان]] به دلیل موضع‌گیری‌های عایشه در دوران [[خلافت امام علی(ع)]] و تأثیرگذاری او در شکل‌گیری جنگ جمل و همچنین جلوگیری از [[دفن]] پیکر [[امام حسن(ع)]] در کنار قبر [[پیامبر(ص)]]، نقدهای فراوانی به رفتار و سیره او مطرح کرده‌اند. فعالیت‌های عایشه علیه امام علی(ع) و امام حسن(ع) موجب شد تا او را از سران [[عثمانیه]] قلمداد کنند.

اگر چه این گزارش در روایت‌های مختلفی از اهل تسنن ذکر گردیده، اما به گفته [[سید جعفر مرتضی عاملی]] تاریخ‌پژوه شیعه، تقریبا همه این روایت‌ها از خود عایشه نقل شده است.<ref>عاملی، حدیث الافک، ۱۴۳۹ق، ص۹۰.</ref> در برخی منابع شیعیان نیز واقعه افک مربوط به تهمت زدن منافقان به عایشه دانسته شده است.<ref>ابن‌مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۵۲۳؛ نعمانی، رسالة المحکم و المتشابه، ۱۳۸۴ش، ص۱۵۶؛ شیخ مفید، الجمل، ۱۴۱۶ق، ص۱۵۷؛ شیخ طوسی، التبیان، ج۷، ص۴۱۵.</ref> با این حال به نظر برخی از محققان شیعه، این روایت‌ها اشکال‌های متعددی دارد<ref>برای نمونه ر.ک: عاملی، حدیث الافک، ۱۴۳۹ق، ص۵۵-۳۳۴؛ عسکری، احادیث ام‌المؤمنین عایشة، ۱۴۲۵ق، ج۲، ص۱۶۷-۱۸۱.</ref> و این داستان [[حدیث موضوع|جعلی]] و هدف سازندگان آن، فضیلت‌سازی برای عایشه بوده است.<ref>عاملی، الصحیح من سیره النبی الاعظم، ۱۴۲۶ق، ج۱۲، ص۷۷-۷۸، ۸۱، ۹۷.</ref> در [[تفسیر علی بن ابراهیم قمی (کتاب)|تفسیر علی بن ابراهیم قمی]] روایتی از [[امام محمد باقر علیه السلام|امام باقر(ع)]] نقل شده که بر اساس آن ماجرای افک به تهمت زدن عایشه به [[ماریه دختر شمعون|ماریه قبطیه]] مربوط بوده است.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۳۶۳ش، ج۲، ص۹۹.</ref> این روایت را تنها برخی عالمان شیعه در دوره‌های اخیر پذیرفته‌اند<ref>خشن، ابحاث حول السیدة عایشة، ۱۴۳۸ق، ص۲۵۸.</ref> ولی برخی دیگر آن را نیز با اشکال‌هایی مواجه دانسته‌،‌ نپذیرفته‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۵، ص۸۹؛ فضل‌الله، تفسیر من وحی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۱۶، ص۲۵۲-۲۵۷؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۴، ص۳۹۱-۳۹۳؛ سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۹۰ش، ج۹، ص۱۱۸.</ref>

دوران زندگانی عایشه پس از پیامبر(ص) را می‌توان در چند مرحله بررسی کرد:

===در زمان خلافت شیخین===

===در زمان عثمان===