ام رعله قشیریه

از ویکی شیعه

امّ رَعلَه قشیری از زنان راوی از رسول الله(ص) است.

وی زنی شاعر و فصیح بود. به گفته ابن‌حجر، از طرف ابن‌عباس، از دو طریق، حدیث وی نقل شده است. ترجمه گفتار وی با رسول خدا(ص) چنین است: «ما زنان پوشیده و پرده‌نشین که یاور و کمک شوهرانمان هستیم و فرزندان خود را تربیت می‌کنیم و خانه را منظم و آماده می‌گردانیم، بهره‌ای از جهاد در راه خدا نداریم، پس چیزی به ما بیاموزید که ما را به خدا نزدیک نماید. پیامبر صلّی اللّه علیه و اله فرمودند: «ای ام رعله شب و روز استغفار کنید و ذکر خداوند را بگویید، چشم از نامحرمان بپوشید، و آهسته سخن بگویید». ام‌رعله پس از وفات پیامبر(ص) به مدینه رفت و ناله سر داد ونزد حسنین(ع) رفت و چون پروانه به دور ایشان می‌گشت و خطاب به فاطمه زهرا(ع) این مرثیه را سرود: یا‌دار فاطمة المعمور ساحتها هیجت لی حزنا حییت من دار[۱] ای خانه فاطمه که ساحتش آباد است. درود بر تو‌ای خانه، اندوه و غم را در من برانگیختی، همواره بر تو سلام باد.

به گفته عمر رضا کحاله، ام رعله زنی فصیح زبان و بلیغ بود.[۲] سید محسن امین بعد از بیان گفتار ابن‌اثیر و ابن‌حجر (درباره جریان بعد از وفات پیامبر) می‌گوید از اینکه به دور حسنین گشته و حضرت زهرا(س) را با این شعر مورد خطاب قرار داده، معلوم می‌شود که شروط کتاب ما (تشیع) را داراست.[۳][یادداشت ۱]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. محدثات شیعه، ص۶۹ به نقل از اسد الغابه:۵،۵۸۲؛ اصابه:۴،۴۴۹؛ اعلام النساء:۱،۴۵۱.
  2. محدثات شیعه، ص۷۰، به نقل از اعلام النساء:۱،۴۵۱.
  3. محدثات شیعه، ص۷۰، به نقل از اعیان الشیعه:۳،۴۷۸.

یادداشت

  1. سیدمحسن امین در مقدمه اعیان الشیعه تدوین کتابی جامع درباره شخصیت های شیعه دوازده امامی را از آروزهای قدیمی خویش دانسته که با کتاب اعیان الشیعه تحقق یافته است ( وقد كنت من زمن بعيد أحدث نفسي بتأليف كتاب جامع لتراجم أعيان الشيعة الإمامية الاثني عشرية عموما امین، أعيان الشيعة، ج۱، ص۱۴) و منظورش ازاین که ام رَعلَه شرط کتاب ما را داراست یعنی از کسانی است که به عنوان شیعه می‌توان دراعیان الشیعه او را معرفی کرد.

منابع

  • غروی نایینی، نهله، محدثات شیعه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ۱۳۷۵ش. (از روی نسخه کتابخانه دیجیتال نور)