پرش به محتوا

اسدالله (لقب): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
Sarsm (بحث | مشارکت‌ها)
ویکی سازی
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{امام علی}}
{{امام علی}}
'''اَسَدُالله''' به‌معنای شیر خدا، هنگامی که درباره انسان به کار رود کنایه از [[شجاعت]] است.
'''اَسَدُالله''' لقب [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]<ref>ابن‌شهر‌آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۲۵۹.</ref> و [[حمزة بن عبدالمطلب]]<ref>ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۶۹.</ref> است. اسدالله به‌معنای شیر خدا و کنایه از شجاعت است.
این لقب برای [[حمزة بن عبدالمطلب|حمزه]]<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۶۹.</ref> و [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۲۵۹.</ref> استفاده شده است.


==حمزه==
[[پیامبر(ص)]]، امام علی(ع) را به اسدالله و اسدالرسول ملقب کرده است.<ref> ابن‌شهر‌آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۲۵۹.</ref> در برخی از منابع، از امام علی به اسدالله الغالب (شیر خدا که پیروز است) نیز یاد شده است.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۴، ص۲۶۸.</ref>  
{{اصلی|حمزة بن عبدالمطلب}}
حمزه را به دلیل شجاعت در جنگ‌ها، اسدالله (شیرخدا)<ref> مغربی، شرح الاخبار، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۲۲۸.</ref> و لیث‌الله می‌نامیدند.<ref>ابن حجر، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۵۱۲. </ref>این لقب برای حمزه در سخنان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر (ص)]] هم وجود دارد و رسول خدا او را به عنوان اسدالله (شیر خدا) و اسد رسوله(شیر پیامبر خدا) معرفی کرده است. <ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۸، ص۵.
</ref>
بر پایه [[حدیث|روایتی]] که در منابع روایی و تاریخی آمده، بر ستون [[عرش]] نوشته شده که حمزه «اسدالله و اسد [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول الله]]» است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷، ج۱، ص۲۲۴.</ref>


حمزه نیز در رجزی که در [[جنگ بدر]] می‌خواند خود را اسدالله و اسد رسول‌الله معرفی کرد.<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۸؛ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۷۴.</ref> در [[زیارتنامه|زیارتنامه‌ای]] که از [[امامان شیعه|امامان(ع)]] نقل شده با همین لقب به او [[سلام]] داده شده است.<ref>ابن قولویه قمی، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۲۲.</ref>
[[شیعیان]] اسدالله الغالب را لقب امام علی می‌دانند. شیر خدا که ترجمه فارسی اسدالله است در ادبیات فارسی بازتاب یافته و در اشعار شاعران فارسی‌زبان همچون [[ابوسعید ابوالخیر]]، [[کسائی مروزی]]،<ref>[https://ganjoor.net/kesayee/divank/sh24/ کسایی مروزی، دیوان اشعار، مدح حضرت علی(ع).]</ref> [[سعدی]]،<ref>[https://ganjoor.net/saadi/mavaez/ghasides/sh1/ سعدی، مواعظ، قصاید، قصیده ش۱.]</ref> [[عطار نیشابوری]]،<ref>[https://ganjoor.net/attar/manteghotteyr/kholafa/sh4/ عطار نیشابوری، منطق الطیر فی فضائل الخلفا، فی فضیلة امرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب رضی‌الله عنه.]</ref>[[شهریار]] و [[عبید زاکانی]]<ref>[https://ganjoor.net/obeyd/divan-obeyd/tarkibat-obeyd/sh4 زاکانی، دیوان اشعار، ترکیبات، در توحید و منقبت.]</ref> به‌کار رفته است. از جمله:
 
==امام علی(ع)==
{{اصلی|امام علی(ع)}}
همچنین [[پیامبر(ص)]]، امام علی(ع) را به اسدالله و اسد الرسول ملقب کرده است.<ref>ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۲۵۹؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۹، ص۷۳-۷۴.</ref> در برخی از منابع، از امام علی به اسدالله الغالب (شیر خدایی که پیروز است) نیز یاد شده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۴، ص۲۶۸.</ref>
 
[[شیعیان]] اسدالله الغالب را لقب امام علی می‌دانند. شیر خدا که ترجمه فارسی اسدالله است در ادبیات فارسی بازتاب یافته و در اشعار شاعران فارسی‌زبان همچون ابوسعید ابوالخیر،[[کسائی مروزی]]،<ref>[https://ganjoor.net/kesayee/divank/sh24/ کسایی مروزی، دیوان اشعار، مدح حضرت علی(ع).]</ref> سعدی<ref>[https://ganjoor.net/saadi/mavaez/ghasides/sh1/ سعدی، مواعظ، قصاید، قصیده ش۱.]</ref>، عطار نیشابوری،<ref>[https://ganjoor.net/attar/manteghotteyr/kholafa/sh4/ عطار نیشابوری، منطق الطیر فی فضائل الخلفا، فی فضیلة امرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب رضی‌الله عنه.]</ref> [[شهریار]] و دیگران به کار رفته است. از جمله:
{{شعر۲
{{شعر۲
|علی آن شیر خدا شاه عرب
|علی آن شیر خدا شاه عرب
خط ۲۱: خط ۱۰:
|شب ز اسرار علی آگاه است
|شب ز اسرار علی آگاه است
|دل شب محرم سرّالله است<ref> شهریار، دیوان اشعار، ص۱۸۶.</ref>}}
|دل شب محرم سرّالله است<ref> شهریار، دیوان اشعار، ص۱۸۶.</ref>}}
ابوسعید ابوالخیر:
{{شعر}}{{ب|یا رب به علی بن ابی طالب و آل|
آن شیر خدا و بر جهان جل جلال}}
{{ب|کاندر سه مکان رسی به فریاد همه|
اندر دَمِ نَزع و قبر هنگام سؤال<ref>https://ganjoor.net/abusaeed/robaee-aa/sh402</ref>}}{{پایان شعر}}
عبید زاکانی:
{{شعر}}{{ب|مشعل فروزِ شَه‌ره دین [[ذوالفقار]] اوست|
چابک سوار معرکه‌ی [[لا فتی الا علی|لافتی]] علی است}}
{{ب|آن کس که علم و [[حلم]] و سخا ختم شد بر او|


عم زاده ی محمد و شیر خدا علی است<ref>https://ganjoor.net/obeyd/divan-obeyd/tarkibat-obeyd/sh4</ref>
[[حمزة بن عبدالمطلب]] را به دلیل شجاعت در جنگ‌ها، اسدالله<ref> ابن‌حیون مغربی، شرح الاخبار، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۲۲۸.</ref> و لیث‌الله می‌نامیدند.<ref>ابن‌حجر، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۵۱۲.</ref> پیامبر(ص) او را به عنوان اسدالله و اسد رسول الله معرفی کرده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۸، ص۵.</ref> بر پایه [[حدیث|روایتی]] که در منابع روایی آمده، بر ستون [[عرش]] نوشته شده که حمزه «اسدالله و اسد [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|رسول الله]]» است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۲۴.</ref>
}}{{پایان شعر}}


== پانویس ==
حمزه نیز در رجزی که در [[جنگ بدر]] می‌خواند خود را اسدالله و اسد رسول‌الله معرفی کرد.<ref>واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۸؛ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۷۴.</ref> در [[زیارتنامه|زیارتنامه‌ای]] که از [[امامان شیعه|امامان(ع)]] نقل شده با همین لقب به او [[سلام]] داده شده است.<ref>ابن‌قولویه قمی، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۲۲.</ref>
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق: عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۵ق/۱۹۹۵م.
* ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق: عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۵ق/۱۹۹۵م.
* ابن حیون مغربی، نعمان بن محمد، شرح الاخبار فی فضائل الائمة الاطهار علیهم‌السلام، تصحیح: محمدحسین حسینی جلالی، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۰۹ق.
* ابن‌حیون مغربی، نعمان بن محمد، شرح الاخبار فی فضائل الائمة الاطهار علیهم‌السلام، تصحیح: محمدحسین حسینی جلالی، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۰۹ق.
* ابن شهر آشوب مازندرانی، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب علیهم‌السلام، قم، علامه، ۱۳۷۹ق.
* ابن‌شهرآشوب مازندرانی، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب علیهم‌السلام، قم، علامه، ۱۳۷۹ق.
* ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، تحقیق: علی محمد البجاوی، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.
* ابن‌عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، تحقیق: علی محمد البجاوی، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.
* ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، تصحیح: عبدالحسین امینی، نجف، دار المرتضویة، ۱۳۵۶ش.
* ابن‌قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، تصحیح: عبدالحسین امینی، نجف، دار المرتضویة، ۱۳۵۶ش.
* ابن هشام، عبدالملک بن هشام، السیرة النبویة، تحقیق: مصطفی السقا و ابراهیم الابیاری و عبدالحفیظ شبلی، بیروت، دار المعرفة، بی‌تا.
* بلاذری، احمد بن یحیی، جمل من انساب الاشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م.
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح: علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دار الکتب الاسلامیة، ۱۴۰۷ق.
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح: علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دار الکتب الاسلامیة، ۱۴۰۷ق.
* مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تصحیح: جمعی از محققان، بیروت، دار احیا التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
* مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تصحیح: جمعی از محققان، بیروت، دار احیا التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
* مستوفی قزوینی، حمدالله بن ابی‌بکر، تحقیق: عبدالحسین نوائی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۶۴ش.
* مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، تصحیح: مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.
* مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، تصحیح: مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.
* واقدی، محمد بن عمر، المغازی، تحقیق: مارسدن جونس، بیروت، مؤسسة الاعلمی، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.
* واقدی، محمد بن عمر، المغازی، تحقیق: مارسدن جونس، بیروت، مؤسسة الاعلمی، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.
* یعقوبی، احمد بن ابی‌یعقوب، تاریخ الیعقوبی، بیروت، دار صادر، بی‌تا.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{کنیه‌ها و لقب‌ها}}
{{کنیه‌ها و لقب‌ها}}

نسخهٔ ‏۲۴ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۲۱

امام علی علیه‌السلام
نخستین امام شیعیان
زندگی
مولود کعبهیوم‌الدارشعب ابی‌طالبلیلة المبیتهجرت به مدینهازدواج با فاطمه(س)فتح خیبرابلاغ آیات برائتمباهلهواقعه غدیر سقیفه بنی‌ساعدهشهادت فاطمه(س)شورای شش‌نفرهحکومت امام علی(ع)شهادت امام علی(ع)سال‌شمار زندگی
لقب‌ها
امیرالمؤمنینولی اللهاسداللهصدیق قسیم النار و الجنةابوترابیعسوب‌ الدینحیدرقرآن ناطقفاروقصاحب اللواءشاه مردانزوج البتولساقی کوثرصالح المؤمنینخاصف‌النعل
میراث
مصحف امام علی مصحف فاطمهسیره علوینهج البلاغه غُرَر الحِکَمدُستُورُ مَعالِمِ الحِکَمدیوان امام علی(ع)جَفْردعای ناد علیخطبه شقشقیهخطبهٔ بی‌الفخطبه بی‌نقطهحرم
فضائل
آیه ولایتآیه لیلة المبیتآیه تبلیغآیه اکمالآیه صادقینآیه خیر البریهآیه انفاقآیه نجواآیه ودآیه مباهلهآیه اولی‌الامرآیه مودتآیه اهل الذکرآیه نصرآیه انذارآیه اخوتآیه اطعامآیه شاهدآیه ۵۶ سوره مائدهآیه ۲۰ سوره توبهآیه علم‌الکتابحدیث مدینة العلمحدیث رایتحدیث وصایتحدیث منزلتحدیث یوم الدارحدیث طیر مشویحدیث ولایتخطبه غدیرلا فتی الا علیحدیث شجرهسلونی قبل ان تفقدونیحدیث تشبیهحدیث ذکر علی عبادةحدیث علی مع الحقخاتم‌بخشیماجرای تهنیتماجرای کسر اصنام
اصحاب
عمار بن یاسرمالک اشترسلمان فارسیابوذر غفاریمقدادعبیدالله بن ابی‌رافعحجر بن عدیدیگران


اَسَدُالله لقب امام علی(ع)[۱] و حمزة بن عبدالمطلب[۲] است. اسدالله به‌معنای شیر خدا و کنایه از شجاعت است.

پیامبر(ص)، امام علی(ع) را به اسدالله و اسدالرسول ملقب کرده است.[۳] در برخی از منابع، از امام علی به اسدالله الغالب (شیر خدا که پیروز است) نیز یاد شده است.[۴]

شیعیان اسدالله الغالب را لقب امام علی می‌دانند. شیر خدا که ترجمه فارسی اسدالله است در ادبیات فارسی بازتاب یافته و در اشعار شاعران فارسی‌زبان همچون ابوسعید ابوالخیر، کسائی مروزی،[۵] سعدی،[۶] عطار نیشابوری،[۷]شهریار و عبید زاکانی[۸] به‌کار رفته است. از جمله: الگو:شعر۲

حمزة بن عبدالمطلب را به دلیل شجاعت در جنگ‌ها، اسدالله[۹] و لیث‌الله می‌نامیدند.[۱۰] پیامبر(ص) او را به عنوان اسدالله و اسد رسول الله معرفی کرده است.[۱۱] بر پایه روایتی که در منابع روایی آمده، بر ستون عرش نوشته شده که حمزه «اسدالله و اسد رسول الله» است.[۱۲]

حمزه نیز در رجزی که در جنگ بدر می‌خواند خود را اسدالله و اسد رسول‌الله معرفی کرد.[۱۳] در زیارتنامه‌ای که از امامان(ع) نقل شده با همین لقب به او سلام داده شده است.[۱۴]

پانویس

  1. ابن‌شهر‌آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۲۵۹.
  2. ابن‌عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۶۹.
  3. ابن‌شهر‌آشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۲۵۹.
  4. مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۴، ص۲۶۸.
  5. کسایی مروزی، دیوان اشعار، مدح حضرت علی(ع).
  6. سعدی، مواعظ، قصاید، قصیده ش۱.
  7. عطار نیشابوری، منطق الطیر فی فضائل الخلفا، فی فضیلة امرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب رضی‌الله عنه.
  8. زاکانی، دیوان اشعار، ترکیبات، در توحید و منقبت.
  9. ابن‌حیون مغربی، شرح الاخبار، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۲۲۸.
  10. ابن‌حجر، الاصابه، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۵۱۲.
  11. مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۸، ص۵.
  12. کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۲۲۴.
  13. واقدی، المغازی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۶۸؛ مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۷۴.
  14. ابن‌قولویه قمی، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۲۲.

منابع

  • ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابة فی تمییز الصحابة، تحقیق: عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۵ق/۱۹۹۵م.
  • ابن‌حیون مغربی، نعمان بن محمد، شرح الاخبار فی فضائل الائمة الاطهار علیهم‌السلام، تصحیح: محمدحسین حسینی جلالی، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۰۹ق.
  • ابن‌شهرآشوب مازندرانی، محمد بن علی، مناقب آل ابی‌طالب علیهم‌السلام، قم، علامه، ۱۳۷۹ق.
  • ابن‌عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، تحقیق: علی محمد البجاوی، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.
  • ابن‌قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، تصحیح: عبدالحسین امینی، نجف، دار المرتضویة، ۱۳۵۶ش.
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح: علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دار الکتب الاسلامیة، ۱۴۰۷ق.
  • مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تصحیح: جمعی از محققان، بیروت، دار احیا التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
  • مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، تصحیح: مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ق.
  • واقدی، محمد بن عمر، المغازی، تحقیق: مارسدن جونس، بیروت، مؤسسة الاعلمی، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.