پرش به محتوا

سوره مزمل: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳: خط ۳:


==معرفی سوره==
==معرفی سوره==
* '''نامگذاری'''
*'''نامگذاری'''
این [[سوره]] را '''مُزَّمِّل''' نامیده‌اند، چون [[خدا|خداوند]] در آیه اول آن، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] را «مزمل» خوانده است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۵۹.</ref> مُزّمّل به معنای کسی است که لباس یا چیزی به خود می‌پیچد تا بخوابد یا مثلا سرما را از خود دور کند. گویا در برابر دعوتِ پیامبر(ص) به [[اسلام]]، مردم او را اذیت و آزار می‌کردند و آن حضرت برای دورکردن غم و اندوه، جامه‌ای به خود پیچیده بود تا لحظه‌ای استراحت کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۹۷۴م، ج۲۰، ص۶۰.</ref> همچنین گفته شده این لباس‌پیچیدن به خود به دلیل ترس از بار مسئولیتِ [[رسالت]] در اوایل [[بعثت]] بوده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۶ق، ج۱۰، ص۵۶۷.</ref> [[تفسیر نور]] از برخی نقل کرده که منظور  جامه نبوّت است و یا این كه رسالت با گوشه‌گيرى و عزلت و انزوا سازگار نيست  و یا این كه رسالت با استراحت سازگار نيست و بايد قيام كنى. <ref>قرائتی، محسن، تفسیر نور،۱۳۸۳ش، ج۱۰۷ ص۲۶۶.</ref> ابن عربی منظور از «مزمل» را کسی دانسته که با پوشش‌ها و لباس‌هایی بدنش را پوشانده است و منظور از برخاستن(قُم) را بیدار شدن از خواب غفلت و هجرت از بیابان و کویر نفس و قلب و عالَم طبیعت برای پیمودن سبیل الله دانسته است.<ref>ابن عربی، تفسير ابن عربي، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۳۵۹.</ref>{{یاد| قُم من نوم الغفلة سائراً في سبيل الله، سالكاً مسالك بيداء النفس ومراحل مفازة القلب إلى الله، ليل مقام النفس واستيلاء الطبع}}
این [[سوره]] را '''مُزَّمِّل''' نامیده‌اند، چون [[خدا|خداوند]] در آیه اول آن، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] را «مزمل» خوانده است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۵۹.</ref> مُزّمّل به معنای کسی است که لباس یا چیزی به خود می‌پیچد تا بخوابد یا مثلا سرما را از خود دور کند. گویا در برابر دعوتِ پیامبر(ص) به [[اسلام]]، مردم او را اذیت و آزار می‌کردند و آن حضرت برای دورکردن غم و اندوه، جامه‌ای به خود پیچیده بود تا لحظه‌ای استراحت کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۹۷۴م، ج۲۰، ص۶۰.</ref> همچنین گفته شده این لباس‌پیچیدن به خود به دلیل ترس از بار مسئولیتِ [[رسالت]] در اوایل [[بعثت]] بوده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۶ق، ج۱۰، ص۵۶۷.</ref> [[تفسیر نور]] از برخی نقل کرده که منظور  جامه نبوّت است و یا این كه رسالت با گوشه‌گيرى و عزلت و انزوا سازگار نيست  و یا این كه رسالت با استراحت سازگار نيست و بايد قيام كنى. <ref>قرائتی، محسن، تفسیر نور،۱۳۸۳ش، ج۱۰۷ ص۲۶۶.</ref> ابن عربی منظور از «مزمل» را کسی دانسته که با پوشش‌ها و لباس‌هایی بدنش را پوشانده است و منظور از برخاستن(قُم) را بیدار شدن از خواب غفلت و هجرت از بیابان و کویر نفس و قلب و عالَم طبیعت برای پیمودن سبیل الله دانسته است.<ref>ابن عربی، تفسير ابن عربي، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۳۵۹.</ref>{{یاد| قُم من نوم الغفلة سائراً في سبيل الله، سالكاً مسالك بيداء النفس ومراحل مفازة القلب إلى الله، ليل مقام النفس واستيلاء الطبع}}
* '''محل و ترتیب نزول'''
*'''محل و ترتیب نزول'''
سوره مزّمّل جزو  [[سوره‌های مکی]] و در [[ترتیب نزول]] سومین سوره‌ای است که بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] [[نزول قرآن|نازل]] شده است. این سوره در [[چینش کنونی قرآن|چینش کنونی]] [[مصحف|مُصحَف]]، هفتاد و سومین سوره است<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۱۶۶.</ref> و در [[جزء (قرآن)|جزء]] ۲۹ قرآن جای دارد.
سوره مزّمّل جزو  [[سوره‌های مکی]] و در [[ترتیب نزول]] سومین سوره‌ای است که بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] [[نزول قرآن|نازل]] شده است. این سوره در [[چینش کنونی قرآن|چینش کنونی]] [[مصحف|مُصحَف]]، هفتاد و سومین سوره است<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۱۶۶.</ref> و در [[جزء (قرآن)|جزء]] ۲۹ قرآن جای دارد.


* '''تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها'''
*'''تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها'''
سوره مزّمّل ۲۰ [[آیه]]، ۳۰۰ کلمه و ۸۵۳ حرف دارد. این سوره از نظر حجمی، جزو [[مفصلات|سوره‌های مُفَصِّلات]] (دارای آیات کوتاه) است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۵۹.</ref>
سوره مزّمّل ۲۰ [[آیه]]، ۳۰۰ کلمه و ۸۵۳ حرف دارد. این سوره از نظر حجمی، جزو [[مفصلات|سوره‌های مُفَصِّلات]] (دارای آیات کوتاه) است.<ref>دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۲۵۹.</ref>


==محتوا==
==محتوا==
بنابر [[تفسیر نمونه]]، محتوای سوره مزمل را می‌توان در پنج محور خلاصه كرد:
بنابر [[تفسیر نمونه]]، محتوای سوره مزمل را می‌توان در پنج محور خلاصه كرد:
* دعوت [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] به [[احیا]](عبادت شبانه) و [[تلاوت|تلاوت قرآن]] و آمادگی برای پذیرش برنامه [[نبوت|رسالت]]؛
*دعوت [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] به [[احیا]](عبادت شبانه) و [[تلاوت|تلاوت قرآن]] و آمادگی برای پذیرش برنامه [[نبوت|رسالت]]؛
* دعوت او به شكیبایی، مقاومت و مدارا با مخالفان؛
*دعوت او به شكیبایی، مقاومت و مدارا با مخالفان؛
* بحث از [[معاد]] و فرستادن [[حضرت موسی]] به سوی [[فرعون]] و سركشی و سپس [[عذاب]] او؛
*بحث از [[معاد]] و فرستادن [[حضرت موسی]] به سوی [[فرعون]] و سركشی و سپس [[عذاب]] او؛
* تخفیف درباره عبادت شبانه‌ای که در آیات ابتدایی سوره آمده بود؛
*تخفیف درباره عبادت شبانه‌ای که در آیات ابتدایی سوره آمده بود؛
* دعوت به تلاوت قرآن و خواندن [[نماز]]، دادن [[زکات]]، انفاق در راه [[خدا]] و [[استغفار]].<ref>مکارم شیرازی، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۸۲ش، ج۵، ص۳۱۱.</ref>
*دعوت به تلاوت قرآن و خواندن [[نماز]]، دادن [[زکات]]، انفاق در راه [[خدا]] و [[استغفار]].<ref>مکارم شیرازی، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۸۲ش، ج۵، ص۳۱۱.</ref>
{{سوره مزمل}}
{{سوره مزمل}}


==آیات مشهور==
==آیات مشهور==
* '''«و رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلاً»''' (آیه ۴)
*'''«و رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتِیلاً»''' (آیه ۴)
ترجمه: قرآن را شمرده شمرده بخوان.
ترجمه: قرآن را شمرده شمرده بخوان.
{{اصلی|آیه ترتیل}}
{{اصلی|آیه ترتیل}}
«[[ترتیل]]» در اصل به معنای «تنظیم» و «ترتیب موزون» است و در اینجا به معنی خواندن [[آیه|آیات]] [[قرآن]] با تأنی و نظم لازم و ادای صحیح حروف، تبیین كلمات، تأمل در مفاهیم آیات و اندیشه در نتایج آن است.<ref>مکارم شیرازی ناصر، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۸۲ش، ج۵، ص۳۱۲.</ref> از [[امام علی(ع)]] نقل شده‌است: «كلمات قرآن را به طور كامل آشكار كن و آن را مثل شعر نخوان و جداجدا و پراكنده نكن. با تلاوت آن دل‌های خود را به فزع وادارید و هدفتان رسیدن به آخر سوره نباشد». از [[امام صادق(ع)]] نیز روایت شده‌است «ترتیل آن است كه در تلاوت قرآن هرگاه به آیات [[بهشت]] رسیدید از [[خداوند]] بهشت بخواهید و هرگاه به آیات [[جهنم]] رسیدید، به خداوند پناه ببرید». در [[حدیث|روایتی]] دیگر از همان امام آمده‌است: «ترتیل آن است كه قرآن با صوتی زیبا خوانده شود».<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۱۰، ص۲۶۴.</ref> [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] در فرازی از [[خطبه متقین|خطبه همام]] خواندن قرآن در دل شب با ترتیل را از خصوصیات با تقوایان برشمرده و در تشریح حالات پرهیزگاران در شبها می‌فرماید:«أَمَّا اللَّيْلُ فَصَافُّونَ أَقْدَامَهُمْ، تَالِينَ لِأَجْزَاءِ الْقُرْآنِ يُرَتِّلُونَها تَرْتِيلًا. يُحَزِّنُونَ بِهِ أَنْفُسَهُمْ وَ يَسْتَثِيرُونَ بِهِ دَوَاءَ دَائِهِمْ»(پرهيزكاران) در شب همواره بر پا ايستاده‌اند، قرآن راشمرده و با تدبّر تلاوت مى‌كنند، با آن جان خويش را محزون مى‌سازند و داروى درد خود را از آن مى‌گيرند. <ref>مکارم شیرازی، نهج البلاغه با ترجمه روان فارسی، ۱۴۸۴ش، ج۱، ص۴۷۲.</ref>
«[[ترتیل]]» در اصل به معنای «تنظیم» و «ترتیب موزون» است و در اینجا به معنی خواندن [[آیه|آیات]] [[قرآن]] با تأنی و نظم لازم و ادای صحیح حروف، تبیین كلمات، تأمل در مفاهیم آیات و اندیشه در نتایج آن است.<ref>مکارم شیرازی ناصر، برگزیده تفسیر نمونه، ۱۳۸۲ش، ج۵، ص۳۱۲.</ref> از [[امام علی(ع)]] نقل شده‌است: «كلمات قرآن را به طور كامل آشكار كن و آن را مثل شعر نخوان و جداجدا و پراكنده نكن. با تلاوت آن دل‌های خود را به فزع وادارید و هدفتان رسیدن به آخر سوره نباشد». از [[امام صادق(ع)]] نیز روایت شده‌است «ترتیل آن است كه در تلاوت قرآن هرگاه به آیات [[بهشت]] رسیدید از [[خداوند]] بهشت بخواهید و هرگاه به آیات [[جهنم]] رسیدید، به خداوند پناه ببرید». در [[حدیث|روایتی]] دیگر از همان امام آمده‌است: «ترتیل آن است كه قرآن با صوتی زیبا خوانده شود».<ref>قرائتی، تفسیر نور، ۱۳۸۸ش، ج۱۰، ص۲۶۴.</ref> [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] در فرازی از [[خطبه متقین|خطبه همام]] خواندن قرآن در دل شب با ترتیل را از خصوصیات با تقوایان برشمرده و در تشریح حالات پرهیزگاران در شبها می‌فرماید:«أَمَّا اللَّيْلُ فَصَافُّونَ أَقْدَامَهُمْ، تَالِينَ لِأَجْزَاءِ الْقُرْآنِ يُرَتِّلُونَها تَرْتِيلًا. يُحَزِّنُونَ بِهِ أَنْفُسَهُمْ وَ يَسْتَثِيرُونَ بِهِ دَوَاءَ دَائِهِمْ»(پرهيزكاران) در شب همواره بر پا ايستاده‌اند، قرآن راشمرده و با تدبّر تلاوت مى‌كنند، با آن جان خويش را محزون مى‌سازند و داروى درد خود را از آن مى‌گيرند. <ref>مکارم شیرازی، نهج البلاغه با ترجمه روان فارسی، ۱۴۸۴ش، ج۱، ص۴۷۲.</ref>


* '''«وَاصْبِرْ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَاهْجُرْهُمْ هَجْرًا جَمِيلًا» '''(آیه ۱۰)
*'''«وَاصْبِرْ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَاهْجُرْهُمْ هَجْرًا جَمِيلًا» '''(آیه ۱۰)


ترجمه: و بر آنچه (دشمنان)مى‌گويند صبر كن و به وجهى پسنديده از ايشان دورى جوى.
ترجمه: و بر آنچه (دشمنان)مى‌گويند صبر كن و به وجهى پسنديده از ايشان دورى جوى.
خط ۳۶: خط ۳۶:
==آیه نماز شب==
==آیه نماز شب==


*'''إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِيلًا (آیه ۶)
*'''إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِيلًا (آیه ۶)'''
'''
 
ترجمه: مسلّماً نماز و عبادت شبانه پابرجاتر و با استقامت‌تر است!
ترجمه: مسلّماً نماز و عبادت شبانه پابرجاتر و با استقامت‌تر است!


خط ۵۲: خط ۵۲:
در فضیلت تلاوت سوره مزمل، از پیامبر(ص) روایت شده است هر کس این سوره را دائما بخواند، خداوند سختی‌های دنیا و آخرت را از او برمی‌دارد و او پیامبر(ص) را در خواب خواهد دید.<ref>بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۳۸۹ش، ج۵، ص۵۱۵.</ref> همچنین از امام صادق(ع) نقل شده است اگر کسی این سوره را در نماز عشاء یا در آخر شب قرائت کند، شب و روز و خود سوره، به نفع او گواهی می‌دهند و خداوند به او زندگی پاک می‌دهد و او را پاکیزه می‌میراند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۶ق، ج۱۰، ص۵۶۵.</ref>
در فضیلت تلاوت سوره مزمل، از پیامبر(ص) روایت شده است هر کس این سوره را دائما بخواند، خداوند سختی‌های دنیا و آخرت را از او برمی‌دارد و او پیامبر(ص) را در خواب خواهد دید.<ref>بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۳۸۹ش، ج۵، ص۵۱۵.</ref> همچنین از امام صادق(ع) نقل شده است اگر کسی این سوره را در نماز عشاء یا در آخر شب قرائت کند، شب و روز و خود سوره، به نفع او گواهی می‌دهند و خداوند به او زندگی پاک می‌دهد و او را پاکیزه می‌میراند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۶ق، ج۱۰، ص۵۶۵.</ref>


== متن و ترجمه==  
== متن و ترجمه سوره مزمل ==  
{{سوره ۰۷۳ با ترجمه|شماره=۷۳}}
{{سوره ۰۷۳ با ترجمه|شماره=۷۳}}
{{سوره‌های قرآن|73|[[سوره جن]]|[[سوره مدثر]]}}
{{سوره‌های قرآن|73|[[سوره جن]]|[[سوره مدثر]]}}


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}


== یادداشت ==
==یادداشت==
{{یادداشت‌ها}}
{{یادداشت‌ها}}
== منابع ==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* بحرانی، هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسه البعثه، قسم الدراسات الاسلامیه، ۱۳۸۹ش.
* بحرانی، هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسه البعثه، قسم الدراسات الاسلامیه، ۱۳۸۹ش.
خط ۷۴: خط ۷۴:


==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
* [http://tanzil.net/?locale=fa_IR#73:1 قرائت سوره مزمل]
*[http://tanzil.net/?locale=fa_IR#73:1 قرائت سوره مزمل]
{{قرآن کریم}}
{{قرآن کریم}}
{{سوره‌های مفصلات}}
{{سوره‌های مفصلات}}
confirmed، protected، templateeditor
۴٬۵۴۳

ویرایش