عایشه: تفاوت میان نسخه‌ها

| آثار =

}}

[[اهل‌سنت]] با استناد به روایاتی، از فضایل عایشه و محبوبیت او نزد پیامبر خبر داده‌اند و برای او جایگاه ارزشمندی قائل‌اند، اما در مقابل، [[شیعیان]] به دلیل موضع‌گیری‌های عایشه در دوران [[خلافت امام علی(ع)]] و تأثیرگذاری او در شکل‌گیری جنگ جمل و همچنین جلوگیری از دفن پیکر [[امام حسن(ع)]] در کنار قبر پیامبر(ص)، نقدهای فراوانی به رفتار و سیره او مطرح کرده‌اند.

==زندگی‌نامه==

===وفات===

درباره علت مرگ عایشه، اختلاف‌نظر وجود دارد. عده‌ای بر خلاف اهل سنت که مرگ او را طبیعی دانسته‌اند، با استناد به منابع، [[معاویه]] را عامل قتل عایشه می‌دانند که با مکر و حیله خود، چاله‌ای کَند و او را در آن انداخت.<ref>بیاضی، الصراط المستقیم، ۱۳۸۴ق، ج۳، ص۴۸.</ref> علت این امر را اعتراض عایشه به بیعت گرفتن معاویه برای [[یزید]] گفته‌اند.<ref>حر عاملی، اثبات الهداة، ۱۴۲۵ق، ج۳، ص۴۰۲.</ref> قائلان به قتل عایشه، روز این اتفاق را آخر [[ذی‌الحجه]] دانسته‌اند.<ref>سید بن طاووس، الطرائف، ۱۴۰۰ق، ج۲، ص۵۰۳.</ref>

عایشه یکی از همسران پیامبر اسلام بود که بعد از وفات حضرت خدیجه و پس از ازدواج حضرت محمد(ص) با سوده دختر زمعة بن قیس، به همسری پیامبر(ص) درآمد<ref>ابن عبدالبر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۱۸۸۱.</ref> و این زندگی زناشویی، نُه سال و پنج ماه به طول انجامید.<ref>ابن حزم، جوامع السیرة النبویة، ص۲۷.</ref> در اینکه ازدواج چه زمانی صورت گرفته، همگان بر محقق‌شدن این امر بعد از وفات خدیجه متفق‌اند اما در اینکه دو سال یا سه سال قبل از [[هجرت]] بوده، اختلاف است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۲، ص۲۳۵؛ ابن حجر، الاصابة، ۱۴۱۵ق، ج۸، ص۲۳۲.</ref> در گزارش‌ها هم آمده که ازدواج پیامبر با عایشه قبل از ازدواج او با [[سوده]] بوده، اما برخی از روایات مشهورتر، ازدواج پیامبر اسلام با سوده را قبل از ازدواج با عایشه عنوان کرده‌اند.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۴۶؛ ابن قتیبه، المعارف، ۱۴۱۰ق، ص۱۳۳-۱۳۴؛ صالحی شامی، سبل الهدی، ۱۴۱۴ق، ج۱۱، ص۴۵.</ref> نقل شده که خوله همسر [[عثمان بن مظعون]] نزد ابوبکر رفت و ماجرای ازدواج را با پدر عایشه در میان گذاشت. پیامبر در ماه شوال سال یازده بعثت با عایشه ازدواج کرد<ref>ابن سیدالناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۶۸.</ref> و [[مهریه]] او را چهارصد درهم قرار داد.<ref>سهیلی، الروض الانف، ۱۴۱۲ق، ج۷، ص۵۳۴.</ref> به گفته [[سید مرتضی عسکری|سید مرتضی عسکری]] سیره‌نگار شیعی (درگذشت ۱۳۸۶ش) عایشه دو سال قبل از هجرت (۱۱ بعثت) به عقد پیامبر در آمد و ازدواج آنها یک سال و نیم پس از هجرت و پس از جنگ بدر در شوال بود.<ref>عسکری، نقش عایشه در احادیث اسلام، ج۱، ص۴۵.</ref>  

===سن عایشه هنگام ازدواج===

==ماجرای افک==

==پس از رحلت پیامبر اکرم==

===در زمان خلافت شیخین===

عایشه پس از رحلت [[پیامبر(ص)]] به دلیل همسری رسول‌خدا و فرزندی [[خلیفه اول]]، هر چند دخالت مستقیمی در امور سیاسی نداشت، اما از جایگاه اجتماعی بالایی برخوردار و مورد حمایت خلیفه اول و دوم بود. به عقیده گروهی از نویسندگان شیعه، عایشه در به خلافت‌رسیدن ابوبکر نیز نقش داشت و در روزهای آخر عمر پیامبر(ص) تلاش‌هایی برای زمینه‌سازی خلافت پدرش انجام داد. او همچنین با نقل روایاتی از پیامبر اسلام در فضیلت [[ابوبکر]] و [[عمر بن خطاب|عمر]]، به تثیبت خلافت آن دو یاری رساند<ref>واردی، نقش همسران رسول‌خدا در حکومت امیرمؤمنان، ص۱۱۴.</ref> و با حمایت‌های فکری و فقهی در بیان احادیث و صدور فتواها، سهم فراوانی در پیشبرد سیاست‌های این دو خلیفه ایفا کرد.<ref>تقی‌زاده داوری، تصویر خانواده پیامبر در دائرةالمعارف اسلام، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۵.</ref> در مقابل هم گزارش‌هایی در دست است که دو خلیفه نخست به عایشه، هدایایی عطا کرده و مستمری او را نسبت به سایر همسران پیامبر(ص) افزایش دادند.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۵۳.</ref> خلیفه دوم چون معتقد بود عایشه، محبوب‌ترین همسر پیامبر بوده، دوهزار درهم بیشتر از دیگر زنان به او اختصاص داد.<ref>ابن هشام، السیرة النبویة، ج۲، ص۶۷.</ref> از منظر شیعیان، این عمل خلفا نوعی بی‌عدالتی تلقی شده است.<ref>تقی‌زاده داوری، تصویر خانواده پیامبر، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۵-۱۱۶.</ref>

او در سخنان خود و برخوردهایی که بین خودش و عثمان در [[مسجد مدینه]] پیش آمد، به شدت به انتقاد از خلیفه پرداخت.<ref>ابن اعثم، الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۲۱.</ref> عثمان نیز در پاسخ، او را به همسران [[نوح]] و [[لوط]] شبیه خواند که به شوهران‌شان خیانت کردند و وارد [[جهنم]] شدند که این جمله، با واکنش شدید عایشه همراه شد و وی با گفتن «اُقْتُلوا نَعْثَلاً فَقَدْ کفَر؛ نعثل{{یادداشت| نعثل نام یک یهودی با ریش‌های بلند بود که عثمان را به او تشبیه کرده و این تعبیر تبدیل به لقبی برای عثمان شده بود. (ابن‌قتیبه، الإمامة و السیاسة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۶۲.).}} را بکشید که او کافر شده است» عثمان را شایسته مرگ دانست.<ref>طبری، تاریخ طبری، ۱۳۸۷ق، ج۴، ص۴۵۹</ref>

{{همچنین ببینید|ماجرای قتل عثمان}}

=== ماجرای دفن پیکر امام حسن(ع)===

==خصوصیت‌ها و ویژگی‌ها==