نماز استیجاری: تفاوت میان نسخه‌ها
imported>Naimi ←حکم فقهی: ویرایش و تصحیح (جزئی) |
imported>Movahhed ویرایش صوری متن و ترتیب منابع |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{احکام}} | {{احکام}} | ||
{{مقاله توصیفی فقهی}} | {{مقاله توصیفی فقهی}} | ||
'''نماز اِسْتیجاری''' یا '''نماز اِجاره‌ای''' [[نماز|نمازی]] که در برابر دریافت مزد به [[نیابت]] از دیگری خوانده می‌شود. بیشتر فقیهان | '''نماز اِسْتیجاری''' یا '''نماز اِجاره‌ای''' [[نماز|نمازی]] که در برابر دریافت مزد به [[نیابت]] از دیگری خوانده می‌شود. بیشتر فقیهان شیعه، نماز استیجاری را فقط به نیابت از اموات جایز می‌دانند. | ||
== دلیل نامگذاری== | == دلیل نامگذاری== | ||
نماز استیجاری به نمازی گفته می‌شود که فردی اجیر شده تا آن را به نیابت از دیگری به جای آورد و در برابر آن مزد دریافت کند. به اعتبار اجیرشدن و پرداخت مزد در برابر ادای آن، نماز استیجاری نامیده می‌شود. در ادبیات فقهی، به کسی که نماز را به جای دیگری به جا می‌آورد «نائب»، نمازی که می‌خواند | نماز استیجاری به نمازی گفته می‌شود که فردی اجیر شده تا آن را به نیابت از دیگری به جای آورد و در برابر آن مزد دریافت کند. به اعتبار اجیرشدن و پرداخت مزد در برابر ادای آن، نماز استیجاری نامیده می‌شود. در ادبیات فقهی، به کسی که نماز را به جای دیگری به جا می‌آورد «نائب»، نمازی که می‌خواند «عمل نیابتی» و فردی که نماز به نیابت از او انجام می‌شود، «منوب‌‌عنه» گفته می‌شود.<ref>[http://www.sistani.org/persian/book/25103/4033/ سیستانی، توضیح المسائل، مسئله ۱۸۸۷؛ بازبینی: ۲۱ تیر ۱۳۹۶ش.].</ref> | ||
== حکم فقهی == | == حکم فقهی == | ||
فقیهان از نماز استیجاری و احکام آن در باب‌های [[طهارت]]،<ref>حکیم، مستمسک العروة الوثقی، ۱۴۱۶ق، ج۴، ص۴۸۷.</ref>[[صلاة]]،<ref> شهید اول، اللمعة الدمشقیه، ۱۴۱۰ق، ص۴۳؛ بحرانی، الحدائق الناظره، ج۱۱، ص۴۴؛ نراقی، مستندالشیعه، ج۷، ص۳۴۰.</ref>[[خمس]]<ref> کاشانی، منتقد المنافع، ۱۴۲۳ق، ص۱۶۸.</ref> و [[اجاره]]<ref>رشتی، کتاب الاجاره، ۱۳۱۱ق، ص۲۷۱؛ عاملی، مفتاح الکرامه، داراحیاء التراث العربی، ج۷، ص۱۶۴.</ref> سخن گفته‌اند. | فقیهان از نماز استیجاری و احکام آن در باب‌های [[طهارت]]،<ref>حکیم، مستمسک العروة الوثقی، ۱۴۱۶ق، ج۴، ص۴۸۷.</ref>[[صلاة]]،<ref> شهید اول، اللمعة الدمشقیه، ۱۴۱۰ق، ص۴۳؛ بحرانی، الحدائق الناظره، ج۱۱، ص۴۴؛ نراقی، مستندالشیعه، ج۷، ص۳۴۰.</ref>[[خمس]]<ref> کاشانی، منتقد المنافع، ۱۴۲۳ق، ص۱۶۸.</ref> و [[اجاره]]<ref>رشتی، کتاب الاجاره، ۱۳۱۱ق، ص۲۷۱؛ عاملی، مفتاح الکرامه، داراحیاء التراث العربی، ج۷، ص۱۶۴.</ref> سخن گفته‌اند. | ||
بر پایه فقه شیعه، نماز استیجاری به نیابت از شخص زنده صحیح نیست.<ref> سید یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۷۴۳.</ref> البته گفته شده که [[ابن متوج|ابن متوّج]] نیابت استیجاری در [[نمازهای مستحب|نماز مستحبی]] برای زندگان را جایز | بر پایه فقه شیعه، نماز استیجاری به نیابت از شخص زنده صحیح نیست.<ref> سید یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۷۴۳.</ref> البته گفته شده که [[ابن متوج|ابن متوّج]]، نیابت استیجاری در [[نمازهای مستحب|نماز مستحبی]] برای زندگان را جایز می‌دانست.<ref> عاملی، مفتاح الکرامه، داراحیاء التراث العربی، ج۷، ص۱۶۴؛ ۱۴۱۹ق، ج۱۹، ص۵۱۱-۵۱۲.</ref> | ||
فقیهان | همه فقیهان شیعه، معتقدند [[نیابت تبرعی]] (بدون دریافت مزد)، در نمازهای واجب و مستحب و همچنین نیابت استیجاری در نمازهای مستحبی از طرف متوفی، صحیح است؛ اما در صحت اجیرشدن برای [[نماز واجب]] از طرف میت، اختلاف نظر دارند. ادعا شده است مشهور علما، نماز استیجاری به نیابت از اموات را جایز می‌دانند.<ref>الزبده الفقهیه، ۱۴۲۷ق، ج۲، ص۳۰۸؛ نراقی، مستندالشیعه، ۱۴۱۵ق، ج۷، ص۳۴۰؛ بحرانی، الحدائق الناظره، ج۱۱، ص۴۴.</ref> | ||
== احکام مرتبط== | == احکام مرتبط== | ||
* در نماز | * در نماز استیجاری، رعایت ترتیب بین [[نماز ظهر|نمازهای ظهر]] و [[نماز عصر|عصر]] و [[نماز مغرب|مغرب]] و [[نماز عشاء|عشاء]] لازم است.<ref>[http://www.sistani.org/persian/book/25103/4033/ سیستانی، توضیح المسائل، مسئله ۱۹۰۳؛ بازبینی: ۲۱ تیر ۱۳۹۶ش.].</ref> | ||
* نماز استیجاری باید با [[مستحب|مستحباتی]] که انجام آنها متعارف است، به جا آورده شود.<ref>[http://farsi.khamenei.ir/treatise-content?id=58#710 خامنه‌ای، اجوبة الاستفتائات، سؤال ۷۱۰؛ بازبینی: ۲۱ تیر ۱۳۹۶.]</ref> | * نماز استیجاری باید با [[مستحب|مستحباتی]] که انجام آنها متعارف است، به جا آورده شود.<ref>[http://farsi.khamenei.ir/treatise-content?id=58#710 خامنه‌ای، اجوبة الاستفتائات، سؤال ۷۱۰؛ بازبینی: ۲۱ تیر ۱۳۹۶.]</ref> | ||
* تفاوت نماز استیجاری با نمازهای دیگر در [[نیت]] است.{{مدرک}} | * تفاوت نماز استیجاری با نمازهای دیگر در [[نیت]] است.{{مدرک}} | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
== منابع== | == منابع== | ||
* بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناظره فی احکام العترة الطاهره، تحقیق: محمدتقی ایروانی و سید عبدالرزاق | |||
مقرم، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۰۵ق. | |||
* حکیم، سید محسن، مستمسک العروة الوثقی، قم، مؤسسة دارالتفسیر، ۱۴۱۶ق. | |||
* رشتی، میرزا حبیب الله، کتاب الاجاره، بی‌جا، بی‌نا، ۱۳۱۱ق | |||
* سید یزدی، محمدکاظم طباطبایی، العروة الوثقی فیما تعم به البلوی، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۹ق. | |||
* شهید اول، محمد بن مکی، اللمعة الدمشقیة فی فقه الامامیة، تصحیح: محمدتقی و علی اصغر مروارید، بیروت، دارالتراث الدار الاسلامیه، ۱۴۱۰ق. | * شهید اول، محمد بن مکی، اللمعة الدمشقیة فی فقه الامامیة، تصحیح: محمدتقی و علی اصغر مروارید، بیروت، دارالتراث الدار الاسلامیه، ۱۴۱۰ق. | ||
* | * عاملی، سید جواد بن محمد، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، تحقیق: محمدباقر خالصی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۹ق. | ||
* عاملی، سید جواد بن محمد، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، تحقیق: محمدباقر حسینی شهیدی، بیروت، داراحیاء | |||
* التراث العربی، بی‌تا. | |||
* عاملی، سید محمدحسین، الزبدة الفقهیه فی شرح الروضة البهیه، قم، دارالطباعه و النشر، ۱۴۲۷ق. | * عاملی، سید محمدحسین، الزبدة الفقهیه فی شرح الروضة البهیه، قم، دارالطباعه و النشر، ۱۴۲۷ق. | ||
* | * کاشانی، ملا حبیب الله، منتقد المنافع فی شرح المختصر النافع- کتاب الخمس، قم، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم | ||
* | * اسلامی، ۱۴۲۳ق. | ||
* نراقی، ملااحمد، مستندالشیعه فی احکام الشریعه، قم، مؤسسة آل البیت، ۱۴۱۵ق. | * نراقی، ملااحمد، مستندالشیعه فی احکام الشریعه، قم، مؤسسة آل البیت، ۱۴۱۵ق. | ||
{{نمازها}} | {{نمازها}} | ||
{{مرگ در اسلام}} | {{مرگ در اسلام}} | ||
نسخهٔ ۱۸ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۰۹:۲۷
| بخشی از احکام عملی و فقهی |
|---|
 |
 | این مقاله یک نوشتار توصیفی درباره یک مفهوم فقهی است و نمیتواند معیاری برای اعمال دینی باشد. برای اعمال دینی به منابع دیگر مراجعه کنید. |
نماز اِسْتیجاری یا نماز اِجاره‌ای نمازی که در برابر دریافت مزد به نیابت از دیگری خوانده می‌شود. بیشتر فقیهان شیعه، نماز استیجاری را فقط به نیابت از اموات جایز می‌دانند.
دلیل نامگذاری
نماز استیجاری به نمازی گفته می‌شود که فردی اجیر شده تا آن را به نیابت از دیگری به جای آورد و در برابر آن مزد دریافت کند. به اعتبار اجیرشدن و پرداخت مزد در برابر ادای آن، نماز استیجاری نامیده می‌شود. در ادبیات فقهی، به کسی که نماز را به جای دیگری به جا می‌آورد «نائب»، نمازی که می‌خواند «عمل نیابتی» و فردی که نماز به نیابت از او انجام می‌شود، «منوب‌‌عنه» گفته می‌شود.[۱]
حکم فقهی
فقیهان از نماز استیجاری و احکام آن در باب‌های طهارت،[۲]صلاة،[۳]خمس[۴] و اجاره[۵] سخن گفته‌اند.
بر پایه فقه شیعه، نماز استیجاری به نیابت از شخص زنده صحیح نیست.[۶] البته گفته شده که ابن متوّج، نیابت استیجاری در نماز مستحبی برای زندگان را جایز می‌دانست.[۷]
همه فقیهان شیعه، معتقدند نیابت تبرعی (بدون دریافت مزد)، در نمازهای واجب و مستحب و همچنین نیابت استیجاری در نمازهای مستحبی از طرف متوفی، صحیح است؛ اما در صحت اجیرشدن برای نماز واجب از طرف میت، اختلاف نظر دارند. ادعا شده است مشهور علما، نماز استیجاری به نیابت از اموات را جایز می‌دانند.[۸]
احکام مرتبط
- در نماز استیجاری، رعایت ترتیب بین نمازهای ظهر و عصر و مغرب و عشاء لازم است.[۹]
- نماز استیجاری باید با مستحباتی که انجام آنها متعارف است، به جا آورده شود.[۱۰]
- تفاوت نماز استیجاری با نمازهای دیگر در نیت است.
پانویس
الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود
منابع
- بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق الناظره فی احکام العترة الطاهره، تحقیق: محمدتقی ایروانی و سید عبدالرزاق
مقرم، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۰۵ق.
- حکیم، سید محسن، مستمسک العروة الوثقی، قم، مؤسسة دارالتفسیر، ۱۴۱۶ق.
- رشتی، میرزا حبیب الله، کتاب الاجاره، بی‌جا، بی‌نا، ۱۳۱۱ق
- سید یزدی، محمدکاظم طباطبایی، العروة الوثقی فیما تعم به البلوی، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۹ق.
- شهید اول، محمد بن مکی، اللمعة الدمشقیة فی فقه الامامیة، تصحیح: محمدتقی و علی اصغر مروارید، بیروت، دارالتراث الدار الاسلامیه، ۱۴۱۰ق.
- عاملی، سید جواد بن محمد، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، تحقیق: محمدباقر خالصی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۹ق.
- عاملی، سید جواد بن محمد، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، تحقیق: محمدباقر حسینی شهیدی، بیروت، داراحیاء
- التراث العربی، بی‌تا.
- عاملی، سید محمدحسین، الزبدة الفقهیه فی شرح الروضة البهیه، قم، دارالطباعه و النشر، ۱۴۲۷ق.
- کاشانی، ملا حبیب الله، منتقد المنافع فی شرح المختصر النافع- کتاب الخمس، قم، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم
- اسلامی، ۱۴۲۳ق.
- نراقی، ملااحمد، مستندالشیعه فی احکام الشریعه، قم، مؤسسة آل البیت، ۱۴۱۵ق.
- ↑ سیستانی، توضیح المسائل، مسئله ۱۸۸۷؛ بازبینی: ۲۱ تیر ۱۳۹۶ش..
- ↑ حکیم، مستمسک العروة الوثقی، ۱۴۱۶ق، ج۴، ص۴۸۷.
- ↑ شهید اول، اللمعة الدمشقیه، ۱۴۱۰ق، ص۴۳؛ بحرانی، الحدائق الناظره، ج۱۱، ص۴۴؛ نراقی، مستندالشیعه، ج۷، ص۳۴۰.
- ↑ کاشانی، منتقد المنافع، ۱۴۲۳ق، ص۱۶۸.
- ↑ رشتی، کتاب الاجاره، ۱۳۱۱ق، ص۲۷۱؛ عاملی، مفتاح الکرامه، داراحیاء التراث العربی، ج۷، ص۱۶۴.
- ↑ سید یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۷۴۳.
- ↑ عاملی، مفتاح الکرامه، داراحیاء التراث العربی، ج۷، ص۱۶۴؛ ۱۴۱۹ق، ج۱۹، ص۵۱۱-۵۱۲.
- ↑ الزبده الفقهیه، ۱۴۲۷ق، ج۲، ص۳۰۸؛ نراقی، مستندالشیعه، ۱۴۱۵ق، ج۷، ص۳۴۰؛ بحرانی، الحدائق الناظره، ج۱۱، ص۴۴.
- ↑ سیستانی، توضیح المسائل، مسئله ۱۹۰۳؛ بازبینی: ۲۱ تیر ۱۳۹۶ش..
- ↑ خامنه‌ای، اجوبة الاستفتائات، سؤال ۷۱۰؛ بازبینی: ۲۱ تیر ۱۳۹۶.