| مرگ | |
|---|---|
| احتضار • عزرائیل • غسل میت • کفن • نماز میت • تدفین • شهادت | |
| برزخ | |
| شب اول قبر • سؤال قبر • نکیر و منکر • حیات برزخی • بدن برزخی | |
| قیامت | |
| اسرافیل • معاد جسمانی • نفخ صور • نامه اعمال • صراط • صحرای محشر • اصحاب یمین • اصحاب شمال | |
| بهشت | |
| درهای بهشت • حور العین • غلمان • رضوان • نعمت‌های بهشت | |
| جهنم | |
| درهای جهنم • درکات جهنم • زقوم • اسفل سافلین • هاویه • جحیم • غساق | |
| مفاهیم وابسته | |
| شفاعت • تجسم اعمال • رقیب و عتید • تناسخ • رجعت • روح • باقیات صالحات | |
بَرَهوت جایگاهی در عالم برزخ که بر اساس اعتقادات شیعیان و روایات، ارواح کافران پس از مرگ به آنجا منتقل می‌شود. بخشی از سرزمین حضرموت یمن نیز برهوت نام دارد و بر اساس روایات، بین برهوت در برزخ و این مکان جغرافیایی ارتباط وجود دارد.
برهوت در روایات
در قرآن نامی از برهوت برده نشده است. در کتاب کافی، در فصل «کتاب الجنائز، بابٌ فی ارواح الکفار، و بابُ جنّة الدنیا»، چهار حدیث درباره برهوت آمده است. بر اساس این روایات، برهوت نام بدترین چاه آتشین است که روح کافران در آن عذاب می‌شود[۱] و بدترین آبی که بر روی زمین جاری است آب این سرزمین است که ارواح کافران در آن رفت و آمد دارند.[۲] در حدیثی دیگر برهوت نام سرزمین گرم و آتشینی در یمن است که ارواح کافران روزها در آنجا جمع شده و یکدیگر را می‌شناسند و شبانگاهان به جهنمی برزخی برده شده و در آنجا عذاب می‌شوند.[یادداشت ۱]
جغرافیای برهوت
در کتاب‌های جغرافی، «برهوت» نام سرزمین خشکی در شرق شهر تَریم، واقع در حضرموت یمن است. در این مکان چاهی نیز به همین نام وجود دارد.[۳] در برخی روایاتی که به موضوع برهوت پرداخته شده نیز به همین مکان جغرافیایی اشاره شده است.[یادداشت ۲]
در وادی برهوت چاه‌هایی برای زراعت حفر شده است و کوه‌های کم‌ارتفاعی در اطراف آن وجود دارد.[۴] برخی منابع کهن از بوی نامطبوع و صداهای غیرعادی که از این مکان شنیده شده حکایت کرده‌اند.[۵]
بعد از وادی برهوت کوهی قرار دارد که برخی معتقدند قبر هود پیامبر در آن واقع است و مردم برای زیارت آن می‌روند.[۶]
برهوت، مکانی در زمین یا برزخ
بر اساس روایات، برهوت هم نام مکانی در دنیاست و هم نام مکانی که ارواح کافران در آن عذاب می‌شود. برخی معتقدند برهوتی که ارواح کافران در آن عذاب می‌شود باطن و ملکوت همین زمینی است که در بیابان حضرموت یمن قرار گرفته است، همان‌گونه که منظور از وادی السلام که ارواح مؤمنان در آن جمع می‌شوند ملکوت قبرستان وادی السلام واقع در نجف است.[۷] [۸]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ کلینی، الکافی، کتاب الجنائز، بابٌ فی ارواح الکفار، ح۳.
- ↑ کلینی، الکافی، کتاب الجنائز، بابٌ فی ارواح الکفار، ح۴.
- ↑ طریحی، مجمع البحرین، ج۲، ص۱۹۲.
- ↑ کحاله، جغرافیة شبه جزیرة العرب، ج۱، ص۳۵۳
- ↑ جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، ج۱، ص۳۱۲؛ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۱، ص۵۹۸.
- ↑ کحاله، جغرافیة شبه جزیرة العرب، ج۱، ص۳۵۳.
- ↑ مطهری، آشنایی با قرآن، ج۹، ص۲۷۱-۲۷۶.
- ↑ سرزمین و چاه برهوت چیست و در کجا واقع شده است؟، سایت اسلام کوئست.
یادداشت
- ↑ إِنَّ لِلَّهِ نَاراً فِی الْمَشْرِقِ خَلَقَهَا لِیسْكِنَهَا أَرْوَاحَ الْكُفَّارِ وَ یأْكُلُونَ مِنْ زَقُّومِهَا وَ یشْرَبُونَ مِنْ حَمِیمِهَا لَیلَهُمْ فَإِذَا طَلَعَ الْفَجْرُ هَاجَتْ إِلَی وَادٍ بِالْیمَنِ یقَالُ لَهُ- بَرَهُوتُ أَشَدُّ حَرّاً مِنْ نِیرَانِ الدُّنْیا كَانُوا فِیهَا یتَلَاقَوْنَ وَ یتَعَارَفُونَ فَإِذَا كَانَ الْمَسَاءُ عَادُوا إِلَی النَّارِ فَهُمْ كَذَلِكَ إِلَی یوْمِ الْقِیامَة. کلینی، الكافی،الإسلامیة، ج۳، ص۲۴۷.
- ↑ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ(ع) شَرُّ مَاءٍ عَلَی وَجْهِ الْأَرْضِ مَاءُ بَرَهُوتَ وَ هُوَ الَّذِی بِحَضْرَمَوْتَ تَرِدُهُ هَامُ الْكُفَّار. کلینی، الکافی، کتاب الجنائز، بابٌ فی ارواح الکفار، ح۴.
منابع
- جوادعلی، المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، بیروت، ۱۹۷۶-۱۹۷۸.
- طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تحقیق، حسینی، سید احمد، تهران، کتابفروشی مرتضوی، چاپ سوم، ۱۳۷۵ش.
- کحاله، عمررضا، جغرافیة شبه جزیرة العرب، مکه، ۱۳۸۴/۱۹۶۴.
- کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
- مطهری، مرتضی، آشنایی با قرآن، جلد نهم، تهران، انتشارات صدرا.
- یاقوت حموی، معجم البلدان، چاپ ووستنفلد، لایپزیگ ۱۸۶۶-۱۸۷۳، چاپ افست تهران، ۱۹۶۵م.
پیوند به بیرون