این مقاله یک نوشتار توصیفی درباره یک مفهوم فقهی است و نمیتواند معیاری برای اعمال دینی باشد. برای اعمال دینی به منابع دیگر مراجعه کنید. |
نماز احتیاط، نمازی یک یا دو رکعتی است که به سبب شک در تعداد رکعتهای نمازهای چهار رکعتی واجب میشود. در هفت مورد از شکهای مربوط به تعداد رکعات نماز، با خواندن نماز احتیاط، نماز صحیح خواهد بود.
چگونگی
- نماز احتیاط از قیام، نیت، تکبیر، خواندن سوره حمد بهتنهایی، رکوع، دو سجده، تشهد و سلام تشکیل شده است.[۱]
- نماز احتیاط اذان، اقامه، سوره و قنوت ندارد.[۲]
- در نماز احتیاط سوره حمد به صورت اِخفات (آهسته) خوانده میشود؛ هرچند که نماز اصلی، نمازی باشد که مردان باید حمد و سوره را در آن بلند بخوانند.[۳]
- نماز احتیاط باید بلافاصله بعد از اتمام نماز اصلی و پیش از انجام کاری که صورت نماز را به هم میزند، خوانده شود. [۴]
- رعایت شروط نمازهای واجب در نماز احتیاط واجب است.[۵]
- در صورت فراموش کردن نماز احتیاط یا خواندن با تأخیر( به گونه ای که صورت نماز به هم بخورد) برخی از مراجع گفتهاند که هم اصل نماز باید مجدداً خوانده بشود و هم نماز احتیاط.
موارد
در موارد زیر به هنگام شک در تعداد رکعات نمازهای چهار رکعتی لازم است نماز احتیاط خوانده شود و نماز صحیح خواهد بود:[۷]
محل شک | نوع شک | وظیفه نمازگزار | چگونگی نماز احتیاط | |
---|---|---|---|---|
۱ | بعد از سجده دوم | بین رکعت ۲ و ۳ | بنا را بر رکعت سوم میگذارد ویک رکعت دیگر می خواند | یک رکعت ایستاده یا دو رکعت نشسته نماز احتیاط میخواند |
۲ | در هر جای نماز | بین رکعت ۳ و ۴ | بنا را بر چهار میگذارد و نماز را تمام میکند | یک رکعت یا دو رکعت نشسته، نماز احتیاط میخواند |
۳ | بعد از سجده دوم | بین رکعت ۲ و ۴ | بنا را بر رکعت چهار میگذارد ونماز را تمام میکند | دو رکعت نماز احتیاط ایستاده میخواند |
۴ | بعد از سجده دوم | بین رکعت ۲ و ۳ و ۴ | بنا را بر چهار میگذارد و نماز را تمام میکند | دو رکعت ایستاده و دو رکعت نشسته، نماز احتیاط به جا میآورد |
۵ | در حال ایستاده | بین رکعت ۴و ۵ | باید بنشیند و نماز را تمام کند | یک رکعت ایستاده یا دو رکعت نشسته، نماز میخواند |
۶ | در حال ایستاده | بین رکعت ۳ و ۵ | باید بنشیند و نماز را تمام کند | دو رکعت نماز احتیاط ایستاده به جا آورد |
۷ | در حال ایستاده | بین رکعت ۳ و ۴ و ۵ | باید بنشیند و نماز را تمام کند | دو رکعت ایستاده و بعد دو رکعت نشسته نمازاحتیاط میخواند |
منظور از شک احتمال مساوی نسبت به دو طرف است، اما اگر نسبت به یک طرف احتمال بیشتری داده شود بنا را بر همان گذاشته و نماز بدون خواندن نماز احتیاط صحیح است.[۸]
پانویس
- ↑ طباطبائی یزدی، العروة الوثقی فیما تعم به البلوی، ج۳، ص۲۷۱.
- ↑ طباطبائی يزدی، العروة الوثقی فیما تعم به البلوی، ج۳، ص۲۷۱.
- ↑ طباطبائی يزدی، العروة الوثقی فیما تعم به البلوی، ج۳، ص۲۷۱.
- ↑ سيستانی، المسائل المنتخبة، ج۱، ص۱۵۷.
- ↑ عاملی، مفتاح الکرامة، ج۹، ص۵۴۱؛ مدرسی، فقه الخلل، ج۱، ص۶۳؛ نجفی، رساله شریفه مجمع الرسائل، ص۳۲۹.
- ↑ https://portal.anhar.ir/node/1873#gsc.tab=0
- ↑ صدر، الفتاوی الواضحه، ج۱، ص۵۵۹ و ۵۶۰.
- ↑ سيستانی، الفتاوي، ج1، ص۱۶۰-۱۶۴.
منابع
- سيستانی، سيد علي، الفتاوي، نجف- عراق، مكتب آية الله العظمى السيد السيستانی، ۱۴۲۲ق.
- سيستانی، سيد علي، المسائل المنتخبة، نجف- عراق، مكتب آية الله العظمى السيد السيستانی، ۱۴۲۲ق.
- صدر، محمدباقر، الفتاوی الواضحه وفقاً لمذهب اهل البیت علیهمالسلام، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۳ق.
- طباطبائی يزدی، سيد محمد كاظم، العروة الوثقی فیما تعم به البلوی (المحشّٰی)، قم- ایران، مكتب المطبوعات الاسلاميه، ۱۴۱۹ق.
- عاملی، سید جواد، مفتاح الکرامة فی شرح القواعد العلامه، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه، ۱۴۱۹ق.
- مدرسی، سید محمدتقی المدرسی، فقه الخلل و احکام سائرالصلوات، تهران، دار محبی الحسین(ع)، ۱۴۲۰ق.
- نجفی، محمدحسن و دیگران، رساله شریفه مجمع الرسائل (المحشَّی)، مشهد، مؤسسه حضرت صاحب الزمان، ۱۳۷۳ش.