نماز شَفْع نمازی دورکعتی و جزئی از نماز شب. نماز شفع در آخر نماز شب، یعنی پس از خواندن چهار نماز دورکعتی خوانده می‌شود. پس از نماز شفع یک رَکعت، نماز وَتر خوانده می‌شود که نماز شب با آن پایان می‌یابد. نماز شفع و نماز وتر را بافضیلت‌ترین جزء نماز شب‌ می‌دانند.

علت نام‌گذاری

کلمه شَفع به معنای ضمیمه‌کردن چیزی به چیز دیگر و معادل زوج است؛[۱] در مقابل وَتر که به‌معنای مفرد است.[۲]

نحوه قرائت

نماز شفع دو رکعت است.[۳] این نماز جزئی از نماز شب است که در آخر آن و پیش از نماز وَتر خوانده می‎شود.[۴] نماز شب یازده رَکعت است و از چهار نماز دو رکعتی، دو رکعت نماز شفع و یک رکعت نماز وَتر تشکیل می‎شود.[۵]

برطبق برخی روایات، مستحب است در نماز شفع پس از سوره حمد، سوره توحید قرائت شود.[۶] در برخی روایات هم توصیه شده است که پس از سوره حمد در رکعت اول، سوره فلق و در رکعت دوم سوره ناس خوانده شود.[۷]

زمان قرائت

وقت اقامه نماز شب طبق نظر برخی پس از نیمه‌شب شرعی و هنگام طلوع فجر صادق است.[۸] برخی نیز وقت آن را پس از نماز عشاء دانسته‌اند.[۹]

فضیلت

نماز شفع را به همراه نماز وتر بافضیلت‌ترین بخش نماز شب می‌دانند.[۱۰] در تحریر الوسیله نوشته امام خمینی آمده است:‌ کسی که فرصت اقامه همه یازده رکعت نماز شب را ندارد، می‌تواند به خواندن دو رکعت نماز شفع و یک رکعت نماز وَتر اکتفا کند.[۱۱]

دعای پس از نماز شفع

به گفته شیخ عباس قمی در مفاتیح الجِنان، مستحب است پس از نماز شفع دعای «إلهی تَعَرَّضَ لَک» که از جمله ادعیه شب نیمه شعبان است، قرائت شود.[۱۲]

جستارهای وابسته

پانویس

  1. راغب اصفهانی، تفسیر الراغب الاصفهانی، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۱۳۵۸؛ قرشی بنایی، قاموس قرآن، ۱۴۱۲ق، ج۷، ص۱۷۸.
  2. قرشی بنایی، قاموس قرآن، ۱۴۱۲ق، ج۷، ص۱۷۸
  3. شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، مجمع إحیاء الثقافة الإسلامیة، ص۷۵۸؛ صدوق، من لا یحضره الفقیه، جماعة المدرّسین فی الحوزة العلمیة، ج۱، ص۴۸۵.
  4. محقق حلی، شرایع الاسلام، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۴۶.
  5. شیخ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۲۶.
  6. شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، مجمع إحیاء الثقافة الإسلامیة، ص۷۵۸؛ صدوق، من لا یحضره الفقیه، جامعة المدرّسین فی الحوزة العلمیة، ج۱، ص۴۸۵.
  7. شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، مجمع إحیاء الثقافة الإسلامیة، ص۷۵۸؛ صدوق، من لا یحضره الفقیه، جماعة المدرّسین فی الحوزة العلمیة، ج۱، ص۴۸۵.
  8. امام خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۰ق، ج۱، ص۱۳۶.
  9. شهید ثانی، مسالک الأفهام، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۱۴۴.
  10. نگاه کنید به امام خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۰ق، ج۱، ص۱۳۶.
  11. امام خمینی، تحریر الوسیلة، ۱۳۹۰ق، ج۱، ص۱۳۶.
  12. شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، مجمع إحیاء الثقافة الإسلامیة، ص۷۵۸.

منابع

  • امام خمینی، سیدروح الله، تحریر الوسیلة، نجف، آداب، ۱۳۹۰ق.
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، قم، مؤسسة المعارف الاسلامیة، ۱۴۱۳ق.
  • صدوق، محمّد بن علی، من لا یحضره الفقیه، قم، جامعة المدرّسین فی الحوزة العلمیة، 1413ق.
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد، تفسیر الراغب الاصفهانی، ریاض، دارالوطن، ۱۴۲۴ق.
  • شیخ طوسی، محمدبن حسن، مصباح المتهجد، بیروت، موسسه فقه شیعه، ۱۴۱۱ق.
  • شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، به تحقیق شیخ علی آل‌کوثر، قم، مجمع إحیاء الثقافة الإسلامیة، بی‎تا.
  • قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۱۲ق.
  • محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، تهران، استقلال، ۱۴۰۹ق.