تظلم الزهراء من اهراق دماء آل العباء (کتاب)

تظلم الزهراء من اهراق دماء آل العباء

اطلاعات کتاب
نویسنده	ملا رضی قزوینی
موضوع	مقتل امام حسین(ع)
زبان	عربی
مجموعه	یک جلد

تَظَلُمُ الزّهراء من اهراق دِماء آلِ العَباء کتابی به زبان عربی نوشته ملا رضی قزوینی (م۱۱۳۴ق) در فضائل، مناقب، مصائب و شهادت امام حسین(ع) و فضیلت گریستن بر خاندان رسالت و آداب سوگواری در ایام تاسوعا و عاشورا. کتاب به سبک لهوف سید ابن طاووس نوشته شده و به نوعی شرح لهوف شمرده می‌شود. مؤلف، افزون بر لهوف، بیشتر از بحارالانوار و منتخب طریحی نقل می‌کند. بسیاری از محققان و عاشورا پژوهان، تظلم الزهراء را در زمره کتب تحریف‌ساز ذکر کرده‌اند.

محتوای کتاب

این اثر که به سال ۱۱۱۸ق تألیف شده، در واقع شرح مفصّلی است بر کتاب «لهوف» سید بن طاووس، شامل سه مقدمه و سه مسلک و خاتمه‌ای که دارای دوازده فایده است.

مقدمه

• مقدمه نخست: برخی از معجزات و کرامات و مکارم اخلاقی و احتجاجات امام حسین(ع).
• مقدمه دوم: برخی از روایات در فضیلت گریستن و تباکی بر آن حضرت و دیگر ائمه.
• مقدمه سوم: در روایات وارده در آداب عزاداری، به ویژه در تاسوعا و عاشورا.

مسلک

• مسلک اول: در امور پیش از جنگ و شامل شش مجلس است.
• مسلک دوم: در حوادث کربلا و شهادت امام حسین(ع) و یاران حضرت که چهار مجلس است.
• مسلک سوم: اسارت اهل بیت امام و رفتن به کوفه، شام، گزارش حضور اهل بیت در روز اربعین در کربلا و بازگشت آنان به مدینه که دارای چهار مجلس است.

خاتمه

خاتمه کتاب بیش از ۱۶۰ صفحه است که مباحثی همانند رجعت امام حسین(َع) در عصر حضرت مهدی(عج) ، عقوبت و عذاب کشندگان امام حسین(ع)، قیام مختار و موضع حاکمان اموی و عباسی درباره قبر امام حسین(ع) را دربردارد.

سخن واعظ خیابانی

ملا واعظ خیابانی نگارنده کتاب وقایع الایام، نویسنده تظلم الزهراء را به خاطر نقل سخنان بی‌اساس، به شدت سرزنش کرده و می‌نویسد:

«به عنوان زبان حال که مُوهِم طرز خبر و لسان مقال است، به قدر یک صفحه وزیری نقل کرده که عقل متحیر است که با این تفاصیل بی‌اصل و بی‌معنی، داعی چه بوده؟ و الحق از صاحب تظلم، در این مقام مسامحه عظیمی و غفلت کلی واقع شده و از مثل چنین کسی بسی شگفت و نهایت اسف است.»

تحریفات

مقالهٔ اصلی: تحریف‌های عاشورا

برخی از تحریفات راه‌یافته در تظلم الزهرا از این قرار است:

1. تأویل «آیه کهیعص» که به نقل از شیخ صدوق آورده است.
2. مجروح‌شدن طرماح بن عدی در روز عاشورا و گزارش او، در حالی که اساساً طرماح در کربلا حضور نداشته است.
3. نقل گزارش منتخب طریحی درباره کشته‌شدن ده هزار نفر از سپاه دشمن به دست امام حسین(ع) و توجیه و تأیید آن.
4. نقل گزارش مجعول ابن شهرآشوب درباره تعارف‌کردن امام حسین(ع) و اسبش به یگدیگر بر سر خوردن آب و در نهایت، محرومیت هر دو.
5. انتساب جمله «اسقونی شربة من الماء فقد نشفت کبدی من الظماء» (جرعه‌ای آب به من بنوشانید که جگرم از تشنگی سوخت) به امام.
6. زبان حال ذلیلانه و مرثیه بی‌اساس زنان اهل‌بیت بر بالین امام.
7. قصه شیر و فضه.
8. خبر مسلم جَصّاص (گچ‌کار) و دادن نان، خرما و گردو به کودکان اهل‌بیت.
9. قصه فاطمه صغری.
10. گزارش خواب حضرت سکینه در شام.
11. قصه پرنده خونین‌بال و شفای دختر یهودی.

چاپ

این اثر در سال‌های ۱۳۰۴ و ۱۳۱۲ق در تهران و در سال ۱۳۷۵ق در نجف به چاپ رسیده است.

منابع

• رنجبر، محسن، سیری در مقتل‌نویسی و تاریخ‌نگاری عاشورا از آغاز تا عصر حاضر، تاریخ اسلام در آینه پژوهش، تابستان ۱۳۸۶ - شماره ۱۴.
• فاطمی، سید حسن، منابع تحریف‌گستر در حادثه عاشورا، کتاب‌های اسلامی، تابستان ۱۳۸۳ - شماره ۱۷.
• تظلم الزهراء من اهراق دماء آل العباء، مرکز تحقیقات رایانه‌ای قائمیه اصفهان، تاریخ بازدید: ۱۵ آذر ۱۳۹۹ش.

پیوند به بیرون

• مقاله «منابع تحریف گستر در حادثه عاشورا»