نزهة الکرام و بستان العوام (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| نویسنده | محمد بن حسین رازى |
| تاریخ نگارش | قرن هفتم |
| موضوع | زندگانی پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین و فضائل اهل بیت |
| سبک | تاریخی-کلامی |
| زبان | فارسی |
| مجموعه | ۲ مجلد |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | كتابخانه مركزى و ادبيات دانشگاه تهران |
نُزْهَةُ الكِرام وَ بُسْتانُ العَوام کتابی به زبان فارسی در موضوع زندگی پیامبر اسلام(ص) و امامت پس از ایشان و احتجاجات ائمه و کرامت‌های آنان و برخی حوادث دوران معصومین(ع) است. مؤلف کتاب محمد بن حسین رازی است که اثر دیگری با نام تبصرة العوام از او شهرت دارد. این کتاب که نگرشی کلامی دارد در ۶۰ باب به اثبات امامت ائمه مخصوصا امیرالمؤمنین می‌پردازد.
درباره کتاب
نزهة الکرام، کتاب تاریخی و شرح حال معصومان نیست بلکه فضای کلامی آن قوی‌تر است و اگر گزارش‌ها و روایاتی از زندگانی ائمه در آن آمده با هدف اثبات برتری آنان و بیان مناقب و فضائل ایشان است.[۱]
درباره مؤلف
جمال‌الدین ابوعبدالله محمد بن حسین بن حسن رازی ملقب به مرتضی از علمای شیعه امامیه است که کتاب تبصرة العوام او شهرت دارد. پیش‌تر وی را مرتضی داعی رازی می‌خواندند ولی در ترجمه عربی کتاب تبصرة العوام نام دقیق وی آمده و در کتاب «نزهة الکرام» هم، «تبصرة العوام» را از آن خود دانسته است.
کتاب سوم این مؤلف، الفصول التامه فی هدایة العامة است. وی در سال ۶۳۰ در شیراز از تالیف تبصرة العوام فارغ شده و تاریخ دیگری از زندگی او در دست نیست. از اینکه نزهة الکرام را پس از تبصرة العوام نوشته است، باید گفت سال‌های زیادی پس از آن تاریخ نیز حیات داشته است.[۲]
انگیزه نگارش
به گفته مؤلف، دوستانی که تبصرة العوام را می‌خواندند خواهش کردند مطالب آن به سبکی ساده‌تر بیاید و من اصول و فروع را به ضمیمه داستان‌هایی که از کتب عربی گرفتم، به فارسی برگردانده و در این کتاب آوردم.[۳]
محتوای کتاب
این کتاب شامل ۶۰باب است که نیمی از آن در جلد نخست و نیم دیگر در جلد دوم آمده است.
مباحث جلد اول در شرح حال پیامبر(ص) و سپس امیر مؤمنان علی(ع) با تکیه بر جایگاه علمی و مراجعه خلفا به آن حضرت در مدت سکوت ایشان است. جلد دوم نیز ذکر احتجاجات و فضائل امام علی(ع) و دیگر امامان شیعه است.[۴]
منابع کتاب
مؤلف به منابع خود اشاره نکرده و گاه سند روایات و مطالب را در ابتدای کلام بیان می‌کند و مصحح هم در پاورقی به منابع مؤلف اشاره ندارد. به نظر می‌رسد بخشی از آنچه در این کتاب آمده مشهورات و مطالبی است که مؤلف در کتاب‌های پیشین دیده ولی ممکن است از نظر اعتبار علمی و تاریخی قابل بررسی باشد.[۵]
نسخه‌های کتاب
- نسخه کتابخانه مرعشی نجفی در قم (جلد اول کتاب)
- نسخه کتابخانه ملک در تهران (جلد دوم)
- نسخه کتابخانه آیت‌الله گلپایگانی در قم.[۶]
پانویس
- ↑ نزهة الکرام و بستان العوام، کتابخانه دیجیتال نور.
- ↑ تهرانی، الذریعة، ج۲۴، ص۱۲۳.
- ↑ رازی، نزهة الکرام، ج۱، ص۱ و ۲.
- ↑ تهرانی، الذریعة، ج ۲۴، ص۱۲۳.
- ↑ نزهة الکرام و بستان العوام، کتابخانه دیجیتال نور.
- ↑ رازی، نزهة الکرام، مقدمه کتاب.
منابع
- تهرانی، آقا بزرگ، الذریعة الی تصانیف الشیعة، بیروت، دار الأضواء.
- رازی، محمد بن حسین، نزهة الکرام و بستان العوام، تهران، کتابخانه مرکزی و ادبیات دانشگاه تهران.
- نزهة الکرام و بستان العوام، کتابخانه دیجیتال نور، تاریخ بازدید: ۱۲ اسفند ۱۳۹۸ش.