غرر الاخبار و درر الآثار (کتاب)

غرر الاخبار و درر الآثار

اطلاعات کتاب
نویسنده	حسن بن ابی الحسن ديلمى
موضوع	فضائل امیرالمؤمنین
سبک	روایی
زبان	عربی
مجموعه	یک جلد
اطلاعات نشر
ناشر	دلیل ما
تاریخ نشر	۱۴۲۷ ق

غُرَرُ الأخْبار وَ دُرَر الْآثار فی مَناقبِ أَبی الْائمّة الاَطْهار عَلیّ أمیرالمؤمنین (ع) کتابی درباره فضایل و مناقب علی(ع) اثر حسن بن ابی الحسن دیلمی عالم شیعه امامیه در قرن هشتم قمری. محتوای کتاب علاوه بر فضایل امام علی(ع)، به مناقب اهل بیت، مثالب و مطاعن دشمنان آنان، نشانه‌های امام و مطالب گوناگون دیگر نیز پرداخته است. غررالاخبار از منابع برخی متون شیعی مانند عدة الداعی و بحارالانوار است.

درباره مؤلف

مقالهٔ اصلی: حسن بن محمد دیلمی

حسن بن ابی الحسن بن محمد دیلمی عالم قرن هشتم هجری، از بزرگان امامیه در علوم مختلف، به ویژه فقه و حدیث و عرفان است. ابن فهد حلی و علامه مجلسی در کتاب‌هایشان از او نقل روایت کرده‌اند. معروف‌ترین آثار او کتاب «ارشاد القلوب» و «اعلام الدین» نام دارد.

محتوا

کتاب دارای پنجاه فصل است و فصل اول و دوم را به فضیلت علم و علما و تعلیم و تعلم اختصاص دارد؛ اما آنچه در چاپ حاضر آمده، ۳۵ فصل است و عناوین فصول هم با آنچه در مقدمه آمده تطبیق ندارد. به طور کلی کتاب دارای فصل‌بندی و تنظیم خاصی نیست.

دیلمی می‌نویسد: سلسله اسناد روایات را نیاوردم، چون این احادیث در میان علما شهرت دارد.

فصل‌های کتاب

برخی از فصول پنجاه‌گانه کتاب به این شرح است:

• محبت رسول خدا (ص) به امیرالمؤمنین
• برخی از مناقب خاصه امیرالمؤمنین
• آنچه از آیات قرآن که در حق امیرالمؤمنین و ائمه اطهار نازل شده است
• روز غدیر و نص ولایت امیرالمؤمنین
• علامات امام معصوم
• شهادت ۱۲ نفر از صحابه در حق امیر المؤمنین نزد خلیفه اول
• ویژگی‌هایی که انسان را به خدا نزدیک می‌کند.

نخستین روایت در فصل اول کتاب از امام صادق(ع) از رسول خدا(ص) در باره فضیلت علم است که فرمود: فضیلت علم در پیشگاه خداوند متعال از فضیلت عبادت بیشتر است( خداوند دانش را بیشتر از عبادت دوست دارد) وبا فضیلت‌ترین کار در دین شما ورع است. فصل ۳۵ کتاب درباره کارهایی است که مایه تقرب به خداوند متعال می شوند. روایت نخست این باب درباره مردی است که از پیامبر(ص) راهکار برای محبوب شدن در پیشگاه خدا و مردم و زیاد شدن اموال و سلامتی و طول عمر و محشور شدن با پیامبر(ص) درخواست کرد و حضرت هم در پاسخش فرمود: با ترس از خدا و رعایت تقوای او خودت را محبوب او قرار بده و با نیکی به مردم نزد مردمان محبوبیت پیدا کن و با دادن زکات، مالت را فزونی ببخش و با دادن صدقه تندرستی‌ات را بدست بیاور و با صله رحم عمرت را طوالانی کن و با سجده‌های طولانی خداوند تو را با من محشور خواهد کرد.

جایگاه کتاب

ابن فهد حلی (۸۴۱ ق) از معاصران دیلمی در عدة الداعی از غرر الأخبار نقل کرده است. این کتاب از منابع علامه مجلسی در بحار نیز به شمار می‌آید.

چاپ

انتشارات دلیل ما، این کتاب را با تصحیح اسماعیل الضیغم الهمدانی با نظارت کتابخانه علامه مجلسی در سال ۱۴۲۷ق / ۱۳۸۵ش چاپ کرده است.

منابع

• دیلمی، حسن بن ابی الحسن، غرر الاخبار و درر الآثار، قم، دلیل ما، ۱۴۲۷ق.
• مردی، عباسعلی، پاره‌هایی از دو کتاب قدیمی در غرر الأخبار دیلمی، تاریخ بازدید: ۱۶ اسفند ۱۳۹۹ش.