ادب الطف (کتاب)
 | |
| اطلاعات کتاب | |
|---|---|
| عنوان اصلی | أدب الطَّف او شعراء الحسين من القرن الاول الهجری حتی القرن الرابع عشر |
| نویسنده | جواد شبر |
| موضوع | موسوعه اشعار حسینی |
| زبان | عربی |
| مجموعه | ده مجلد |
| اطلاعات نشر | |
| ناشر | دار المرتضی |
| تاریخ نشر | ۱۴۰۹ق |
أدبُ الطَّف یا شُعَراءُ الحُسین منَ القَرن الاوّل الهجری حتّی القرن الرّابع عَشَر مجموعهای در معرفی شاعران و شعرهای آنان است که از قرن نخستین تا چهاردهم در مدح یا رثاء امام حسین علیهالسلام خصوصاً واقعه کربلا سرودهاند. این مجموعه در ۱۰ جلد، نگاشته سید جواد شُبَّر حسینی نجفی، روحانی و نویسنده عرب است.
معرفی کتاب
طف نام سرزمین کربلا و نام کتاب بهمعنای ادبیات قیام امام حسین(ع) است.
مؤلف در این مجموعه پس از بیان مختصری از زندگی امام حسین(ع) و واقعه عاشورا به ترتیب تاریخی، شاعران و مرثیهسرایان قرن اول هجری قمری تا قرن چهاردهم هجری را معرفی و برخی اشعار آنها را بیان کرده است. در آغاز هر قرن نام شعرای آن قرن ذکر شده و در مواردی که شاعر در شعر یا مرثیه خود از افرادی نام برده، مؤلف به شرح حال آن افراد نیز میپردازد.
به گفته جواد شبر مؤلف این مجموعه، کتاب در واقع بیان کننده ادبیات، احساسات و عقاید شیعه در حادثه عاشوراست که در قالب شعر بروز کرده است.[۱]
مؤلف در مقدمه بیان میکند که در صدد این نبوده و نمیتوانسته که همه اشعار حسینی را گردآوری کند، بلکه هدف ارائه نمونههایی از شعر بوده است.[۲]
محمد جواد مغنیه بر این کتاب مقدمهای نگاشته و در آن، شعر در رثای امام حسین را، شعر رمزی میداند که اشاره به مبارزه با ظلم و ستم در همه زمانها و مکانها دارد.[۳]
این کتاب به سال ۱۴۰۹ق توسط انتشارات دارالمرتضی در بیروت منتشر شد.
تاریخ نگارش
تاریخ پایان کتاب ادب الطف مشخص نیست. البته پیشگفتار محمدجواد مَغنیة بر جلد نخست کتاب، در سال ۱۳۸۹ق (۱۳۴۷ش) نوشته شده و تاریخ مقدمه جلد هشتم،۸جمادی الثانی ۱۳۹۷ق (۱۳۵۵ش) است.[۴]
نگاهی به محتوا
آغاز کتاب قصیدهای از عُقبة بن عمرو سهمی است که با این ابیات شروع شده است:
[۵]شیخ مفید در کتاب امالی از إِبْرَاهِيمُ بْنُ دَاحَةَ نقل کرده که این قصیده نخستین مرثیهای است که در رثای امام حسین (ع) سروده شده است. [۶] پایان بخش کتاب قصیدهای از شیخ مهدی حجار (درگذشت: ۱۳۵۸ق) است
جستارهای وابسته
پانویس
منابع
- اسفندیاری، محمد، کتابشناسی تاریخی امام حسین(به ضمیمه امام حسین در الذریعة)، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۰ش.
- شبر، جواد، ادب الطف او شعراء الحسین، بیروت، دارالمرتضی، ۱۴۰۹ق.
- امین، سید محسن، اعیان الشیعه، تحقيق : حسن الأمين، نشر دار التعارف للمطبوعات بيروت، بی تا.
- مفید، محمد، الامالی، تحقیق و تصحیح: استاد ولى، حسين و غفارى على اكبر، ناشر: كنگره شيخ مفيد، قم ۱۴۱۱۳ق، چاپ اول.